کمتر از یک هفته دیگر مرحله دوم انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳ برگزار و از میان «مسعود پزشکیان» و «سعید جلیلی»، یکی سکا‌ن‌دار کاخ ریاست‌جمهوری می‌شود. این گزارش، نیم نگاهی دارد به برنامه‌های دو کاندیدای نهایی انتخابات ریاست‌جمهوری و آنچه پیش روی ایرانیان در چهار سال آینده قرار خواهد گرفت.
مسعود پزشکیان کاندیدای جبهه اصلاحات و سعید جلیلی کاندیدای جبهه انقلاب اسلامی، چه پاسخی برای چالش‌های اصلی سیاست داخلی ایران دارند؟
این گزارش بر مبنای پاسخ‌های آن‌ها در مرحله اول انتخابات و اولین مناظره دور دوم تهیه شده است. در گزارش‌های بعدی، به طرح دیدگاه‌های این دو کاندیدا در سایر حوزه‌ها پرداخته می‌شود.
***
۱- با گشت ارشاد و مطالبه دختران و زنان ایرانی برای آزادی پوشش چه می‌کنید؟
مسعود پزشکیان کاندیدای جبهه اصلاحات، مخالفت خود را صراحتا با برخوردهای قهری با زنان برای رعایت حجاب اعلام کرده و معتقد است نه با زور می‌توان روسری از سر زنان برداشت و نه روسری سر زنان کرد. او میگوید: «من از نظر اعتقادی با هرگونه زورگویی یا برخورد خشن با هر انسانی مخالفم. وقتی در خیابان‌ها برخوردهایی را که با دختران و زنان اتفاق می‌افتد می‌بینیم، زمانی که نسبت به این رفتارها اعتراض می‌کنیم و گاها نیز پرونده‌هایی برای ما درست می‌کنند؛ واقعیت این است که این بچه‌ها، دختران و خانم‌ها را ما تربیت کرده‌ایم، نه بیگانگان؛ به‌جای اینکه خودمان را نقد کنیم که چرا این اتفاق افتاده است، در بیرون برخوردهایی با دختران می‌کنیم که نمی‌توان پذیرفت چنین برخوردهایی می‌تواند مشکل را حل کند.»
مسعود پزشکیان با بیان اینکه از برخوردهای که در خیابان با دختران و زنان می‌شود خجالت می‌کشد میگوید: «با زور، دستور و قانون نمی‌شود رفتار را عوض کنیم، همان‌طور که در گذشته نتوانستند با زور حجاب را از سر زنان ما بردارند، قطعا ما با زور نخواهیم توانست حجاب را بر سر زنان بپوشانیم. با نوع رفتاری که داریم در حال عقده‌ای کردن دختران و جوانان هستیم؛ ما حق نداریم در خصوص حقوق شهروندی به دانشجویان، دختران و خانم‌ها زور بگویم.»
پزشکیان در نهایت به‌صورت مکتوب ضمانت داد که تمام دولت در برابر گشت‌های اجباری در همه جلسات و تمام قد بایستد.
سعید جلیلی، کاندیدای جبهه انقلاب اسلامی اما دیدگاه متفاوتی دارد؛ او معتقد است «حجاب لباس اجتماعی زن است، تا حریم خانواده حفظ و تقویت شود.» او بر این باور است که زن نقطه قوت انقلاب اسلامی است و میگوید: «زن در عرصه مختلف باحجاب و با عفت و باحیا، یک نمونه دقیق و موثر را به جهان نشان می‌دهد.»
او با انتقاد از اعتراضات سران کشورهای غربی نسبت به قتل «مهسا (ژینا) امینی» به‌اتهام بدحجابی میگوید: «کسانی که امروز در برابر کشتار ده‌ها هزار زن در غزه و فلسطین سکوت می‌کنند و بلکه با قاتلان عکس یادگاری می‌گیرند، یکباره در موضوع زن در ایران بسیار فعال می‌شوند. از آقای مکرون تا آقای بایدن؛ چرا؟ چون شاهد هستند که اگر کشور ما چه در عرصه مقاومت و چه در عرصه پیشرفت موفق شده، به این‌دلیل بوده که با قدرت یک الگوی جدید وارد صحنه کرده که مدلی به جهان نشان داده که آنان را متحیر کرده است.»
۲- برنامه شما برای استیفای حقوق زنان و مطالبه برابری و رفع تبعیض در این حوزه چیست؟
مسعود پزشکیان، کاندیدای جبهه اصلاحات معتقد است باید نگاه برابر به جنسیت از کودک به افراد جامعه آموزش داده شود و میگوید: «قدم اول برای من از مدرسه و مهد شروع می‌شود، ما از این مرحله آموزش نگاه برابر و توانمندی‌ها را به کودکان آموزش می‌دهیم.»
او با توضیح اینکه همسرش نیز مثل او یک پزشک بوده و به‌طور برابر در امور خانه مسوولیت داشته و در بیمارستان کار می‌کرده، میگوید: «ما با هم بالا آمدیم و با هم کارهای خود را انجام دادیم. این نگاه از ابتدا بین ما جاری بود.»
پزشکیان با اشاره به مسکوت ماندن لایحه تامین امنیت زنان و جلوگیری از خشونت علیه زنان در مجلس، وعده داد که این لایحه را پیگیری می‌کند تا به سرانجام برسد. او گفت: «به زنان احترام می‌گذارم و این احترام را در عمل اثبات خواهم کرد. ما باید نگاه‌مان را نسبت به زنان و اینکه به‌دلیل جنسیت در رتبه دو قرار دارند و برای خانواده آفریده شده‌اند، تغییر دهیم.
او جلیلی اما میگوید: «زنان خانه‌دار با ایجاد محیط امن و آرام در خانه، جوانانی تربیت کرده‌اند که موجب پیشرفت کشور شده و از سویی مانع آسیب‌های اجتماعی ازجمله اعتیاد، خودکشی و افسردگی شده‌اند و این‌ها مرهون ایفای نقش زنان در خانواده هستند. دولت اگر این نتیجه را می‌خواست با کارمندان خود انجام دهد، چقدر باید کارمند استخدام می‌کرد؟ آیا ایفای این نقش جای دیده شدن، تقدیر و پشتیبانی دارد یا ندارد؟ خیلی از هزینه‌هایی که به اسم مقابله با آسیب‌های اجتماعی یا در جهت پرورش جوانان انجام دهیم و هزینه‌هایی که به دستگاه دیوان‌سالاری تخصیص داده می‌شود، خروجی آن خیلی کم یا صفر است. این همه مادران توانسته‌اند این نتایج خوب را به ارمغان بیاورند و باید این هزینه اینجا انجام شود که ما برای آن برنامه داریم.»
به باور او، دولت باید برای خانواده برنامه داشته باشد و میگوید: «طرح‌هایی مثل سفر و سبد غذایی داریم که برای تقویت خانواده است.»
۳- با فیلترینگ اینترنت و خالی کردن جیب مردم با طرح فروش فیلترشکن چه می‌کنید؟
سعید جلیلی کاندیدای جبهه اصول‌گرا، هیچ وعده‌ای برای رفع فیلترینگ نداده و نمی‌دهد، بلکه معتقد است: «به‌جای محدودیت، باید مسوولیت‌پذیری هوشمندانه، روشن، قانونی و غیرسلیقگی چه برای سکوهای خارجی چه داخلی شکل بگیرد.» او میگوید: «فضای مجازی مانند فضای واقعی با زندگی مردم عجین شده و وظیفه دولت این است که از فرصت‌ها استفاده حداکثری کرده و تهدیدها را به حداقل برساند. حق مردم است که داده‌های آن‌ها در فضای مجازی حفظ شده و جلو کلاهبرداری و هرزه‌نگاری گرفته شود. آزادی و حق چگونه می‌تواند مستمر باشد؟ وقتی با مسوولیت‌پذیری همراه باشد.»
او با بیان اینکه درود می‌فرستم به دانشمندان و متخصصانی که در موضوع فضای مجازی منفعل برخورد نکرده و سعی کردند فضای مجازی را خوب بشناسند و بر آن سوار شده و حکمرانی کنند، میگوید: «ایجاد پیام‌رسان‌های داخلی مثل بله، روبیکا، سروش، ایتا، نشان، بلد، اسنپ، تپسی کافه بازار و باد صبا، کار بزرگی بود که در موضوع فضای مجازی، برخورد فعالانه داشتند. امروز در سطح جهان، فضای مجازی نقش فزاینده‌ای در حکمرانی دارد و گفته می‌شود که مرزهای جدید آنجاست که سکو، کاربر موثر و فعال داشته باشند.»
سعید جلیلی در مناظره اول از دور دوم انتخابات نیز وعده داد دنبال توسعه صنعت فضایی هستیم و در برنامه ما وجود دارد که ششمین کشوری باشیم که کاوشگر به فضا ارسال می‌کند.
مسعود پزشکیان، کاندیدای جبهه اصلاحات معتقد است فیلترینگ و محدودیت اینترنت مانع برخی کسب‌وکارها شده و بسیاری از مشاغل را از دست دادیم و زمینه‌ساز مهاجرت بسیاری در این حوزه شده است. او میگوید: «اگر من رییس‌جمهور شوم، قطعا در مقابل ممنوعیت‌هایی که اعمال شده و موجب عصبانیت شده و موجب تخریب بسیاری از مشاغلی که در فضای مجازی وجود داشت شده است، می‌ایستم.»
به باور پزشکیان، «دسترسی به فضاهای مستهجن با استفاده از فیلترشکن خیلی راحت‌تر شده است» و میگوید: «دولت با آزاد کردن اینترنت می‌تواند فضا را مدیریت کند، چراکه در صورت مدیریت دولت، او می‌تواند اجازه ندهد که کاربران به فضاهایی که نباید بروند مراجعه کنند، اما در عین حال نیز باید اجازه دهد مردم از این فضا استفاده کنند. ما الان در حال اتوبان کردن خطوط باند اینترنت هستیم، اما هر ۵ متر برای آن مانع می‌گذاریم و این موانع اعصاب کسانی که از اینترنت استفاده می‌کنند را، خراب می‌کند.»
او می‌افزاید: «اگر ما بخواهیم در آینده از قافله علم و تمدن و هوش مصنوعی عقب نمانیم، لازمه‌اش این است که با دنیا با در نظر گرفتن محدودیت‌های امنیتی، ارتباطات اینترنتی داشته باشیم؛ الان به‌دلیل اینکه بستر برای فعالیت دانشمندان زحمت‌کش در این رشته آماده نیست، در حال خروج از کشور هستند؛ باید کاری کنیم که این دانشمندان از مملکت ما خارج نشوند. واقعیت این است که ما فضا را برای فعالان حوزه فضای مجازی در کشور آماده نکردیم.»
او وعده داد که زیرساخت‌ها را توسعه دهد و به‌صورت مکتوب تضمین داد که دولت او تمام‌قد در برابر فیلترینگ و فروش فیلترشکن می‌ایستد.
مسعود پزشکیان در مناظره اول دور دوم نیز گفت: «محدودیت‌ها در تمام دنیا وجود دارد و در آمریکا هم وجود دارد. در زمانی که نیاز است می‌توان این کار را انجام داد، ولی در وضعیت عادی همه دارند از فیلترشکن استفاده می‌کنند. چرا جلو افرادی که فیلترشکن می‌فروشند گرفته نمی‌شود؟ زمانی تظاهرات و اعتصابات بود می‌گفتیم هر حاکمیتی ممکن است قطع کند، الان که خبری نیست چرا فیلتر می‌کنید؟ دانشگاه‌ها و بیمارستان‌ها را دچار مشکل می‌کنید. باید کاری کنیم در این فضا درآمد کسب کنند. دنیایی از فرصت در این فضا وجود دارد.»
او خاطرنشان کرد: «مثل همه دنیا باید عمل کنیم. کجا دنیا مثل ما عمل می‌کند؟ ما مردم را از زندگی ساقط می‌کنیم. مردم بیشتر از پول موبایل، پول فیلترشکن‌ها می‌دهند. چه کسانی این پول‌ها را می‌خورند؟ مالیات هم نمی‌دهند. اگر زیر نظارت دولت باشد، مالیات می‌دهد و در مسائل امنیتی هم می‌توانید آن را قطع کنید.»
۴- فرهنگ و هنر در دولت آینده شما، با چه سیاستی مواجه خواهد بود؟
مسعود پزشکیان کاندیدای جبهه اصلاحات وعده داد دولت او دولت فرهنگی باشد، نه اینکه فرهنگ را دولتی کند. او بر چند چالش مهم در حوزه فرهنگ دست گذاشت و گفت:
- فیلم‌های ایرانی فستیوال «کن» امسال یا زیرزمینی بودند، یا بیرون ایران ساخته شده بودند؛ این شرایط را تغییر می‌دهم و اجازه نمی‌دهم موانع، سینماگران را به تولیدات زیرزمینی سوق دهد.
- کتاب گران است. اگر قدرت خرید اهالی کتاب را فراهم نکنیم، کتابخوانی کمتر هم می‌شود باید علاوه‌بر در دسترس قرار دادن کتاب، نظام آموزشی را به‌گونه‌ای اصلاح کنیم که دانش‌آموزان ما کتابخوان بار آیند.
- شرایط باید به گونه‌ای تغییر کند که نه سینماگری ممنوع‌الخروج و نه سینماگری از کار در داخل ایران محروم شود.
- دولت باید از حالت مداخله‌گری در بیاید و سیاست‌گذار و ناظر بر برنامه باشد و اختیار را به خانه‌های سینما و تئاتر واگذار کند.
مسعود پزشکیان با بیان اینکه فرهنگ را دولت‌ها درست نمی‌کنند، بلکه جاهایی نظیر حوزه‌ها، مساجد و بسیاری از مراکزی که در مملکت وجود دارد در این زمینه مسوولیت‌هایی دارند، به ساخت خانه‌های مهر بدون توجه به پیوست فرهنگی پرداخته و میگوید: «در واحدهای مسکونی که در زمان آقای احمدی‌نژاد ساخته شد، مسجد، مدرسه و ورزشگاه و نه کتابگاه و نه جایی برای تفریح دیده نشد و بلکه صرفا مسکن ساخته شد؛ طبیعتا در جامعه‌ای که پیوست‌های فرهنگی برای آن پیش‌بینی نشده باشد، مشکلات خانوادگی، فرهنگی و اجتماعی خیلی بیشتر از محیط‌هایی است که در آن پیوسته‌های فرهنگی وجود دارد.»
سعید جلیلی کاندیدای جبهه انقلاب نیز معتقد است «به مدد انقلاب اسلامی، زیرساخت‌ها فنی و نیروی انسانی ارزشمندی برای تولیدات فرهنگی داریم که دشمن سعی دارد مانع این تولیدات شود.»
او میگوید: «همان‌قدر که آمریکا سعی می‌کند مانع پیشرفت هسته‌ای شود و از برخی صنایع ما جلوگیری کند، حتما در زمینه‌های هنری هم این تلاش را دارد.»
سعید جلیلی بر این باور است که مدیر فرهنگی اگر تولید‌کننده فرهنگی نیست، حداقل مصرف کننده حرفه‌ای فرهنگ باشد و بداند شعر، کتاب، فیلم، رمان و رسانه چیست؛ او میگوید: «مدیر فرهنگی فرهنگ را خوب نشناسد، ممکن است دچار خطا یا انحراف شود.»
او همچنین با بیان اینکه یک جهان مشتاق شنیدن ماست، میگوید: «در حوزه تمدنی نوروز یا مقاومت و اسلام، خیلی زمینه برای تبادلات فرهنگی آماده است. در مصر چگونه ما را می‌شناسند؟ یک هفته قبل از شهادت شهید رئیسی، "فهمی هویدی" ایران بود و از من سوال می‌کرد که چرا خودتان را به مردم ما را نمی‌شناسانید؟ یک جوان سوئدی ملاصدرا را با زبان ساده در یوتیوب منتشر می کند و چقدر هم بیننده دارد. محصولات فرهنگی مثل "آتش و باد"، یا آلبوم موسیقی "نینوا" می‌تواند یک جهان فرصت ایجاد کرده و تهدید را به فرهنگ تبدیل کند.»
او در ادامه می‌افزاید: «سریال مختارنامه زمینه‌های وحدت فرهنگی ایران و عراق را فراهم کرد و جوانان عراقی و ایرانی ذیل فرماندهی شهید سلیمانی و ابومهدی مثل کیان و مختار علیه داعش جنگیدند. این اثر کار فرهنگی است که برای سال‌ها باقی می‌ماند. این عمق راهبردی کار تمیز فرهنگی است.»
مسعود پزشکیان و سعید جلیلی در مرحله اول انتخابات، کمتر به مقوله آزادی‌های اجتماعی و حقوق اقلیت‌ها پرداختند، اما در اولین مناظره مرحله دوم، اشاره هایی داشتند.
پزشکیان در پاسخ به این پرسش که چرا ۶۰ درصد در انتخابات شرکت نکردند، گفت: «ما به زنان بازی نمی‌دهیم و به اقوام بازی نمی‌دهیم. وقتی من احساس کنم در یک کشور جایی ندارم و من را بازی ندهند، من نمی‌آیم که بازی کنم. اگر قرار است با من این برخورد شود، چرا پای صندوق بیایم. وقتی حقوق مردم را نادیده بگیریم و وقتی صدای مردم را نخواهیم بشنویم و خودمان تصمیم بگیریم، انتظار اینکه پای صندوق بیایند و به ما رای دهند که خلاف خواسته‌های آن‌ها تصمیم بگیریم، این مشارکت شکل نمی گیرد. باید همه اقوام و مذاهب را ببینیم و به هرکسی براساس شایستگی، جایگاه داده شود.»
سعید جلیلی نیز در واکنش به اظهارات مسعود پزشکیان در خصوص لزوم به‌کارگیری اهل سنت در مدیریت کشور گفت: «اهل سنت و اقوام چه به من رای بدهند چه رای ندهند، هرکدام دارای حقوقی هستند و وظیفه دولت و نظام است که حقوق آن‌ها را ایفا کند.»
مسعود پزشکیان در خصوص حق اعتراض در دولت خود گفت: «این نمی‌شود که بگوییم مردم اگر با ما بودند، حق دارند به خیابان‌ها بریزند، اما اگر با ما نبودند و اعتراضی به عملکرد ما داشتند، اگر بیایند خلاف قانون است؛ آن‌ها را می‌گیریم و در زندان می‌کنیم و بعد می‌گوییم که به‌دلیل اخلال در امور مملکت باید محاکمه شوند؛ این عدالت نیست که وقتی معلم به خیابان می‌آید و میگوید حقوق من را بدهید، با باتوم از او قدردانی می‌کنیم یا بازنشسته به خیابان می‌آید و میگوید زندگیم نمی‌چرخد، ما او را به زندان محکوم می‌کنیم.»
سعید جلیلی نیز گفت: «باید فضاهای گفت‌وگو را شکل دهیم و در دانشگاه‌ها برویم و با دانشجویان صحبت کنیم و حرف‌های‌شان را بشنویم. این گفت‌وگوها باید در خصوص کارگران نیز صورت بگیرد؛ به یاد دارم برای بازدید به کارخانه‌ای رفتیم که یکی از کارگرهای آن‌جا می‌خواست خودکشی کند و می‌گفت حرف ما را بشنوید؛ چراکه ما چند ماه حقوق نگرفتیم.»
مسعود پزشکیان در ادامه تصریح کرد: «مردم حق دارند اعتراض کنند. اصلا قرار نیست اجازه بگیرند. این‌ها می‌گویند بیاید اجازه بگیرید، اما اجازه هم نمی‌دهند. حق مردم اعتراض است و در قانون هم پیش‌بینی شده است. یا قانون را عوض کن، یا وقتی در قانون حق اعتراض وجود دارد، چرا جلوی آنان را گرفتید؟»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر