احمد بخشایش، نماینده سابق مجلس: ترامپ برنده شود، ما راضی‌تریم

چهار روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری امریکا، پرسش ها درباره این که چه کسی انتخاب می شود، بیش تر از هر زمان دیگر شده است. نه تنها کسی نمی تواند با قاطعیت درباره برنده انتخابات این کشور حرف بزند بلکه کم تر کسی دوست دارد درباره این که با برنده شدن «هیلاری کلینتون» یا «دونالد ترامپ» چه اتفاقی می افتد، صریح و دقیق نظر بدهد؛ به ویژه درباره ترامپ.

چنین وضعیتی در ایران هم صادق است. سیاستمداران به طور رسمی کم تر درباره این موضوع حرف می زنند. تندروها می گویند کلینتون و ترامپ فرقی ندارند. حسن روحانی، رییس جمهوری ایران گفته است امریکایی ها بین بد و بدتر باید انتخاب کنند. سیدعلی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی هم تلویحا از افشاگری های ترامپ ابراز خوشحالی کرده است. ولی کماکان این که انتخاب هیلاری برای ایران بهتر است یا ترامپ، محل تردید و پرسش بسیاری است.
«ایران‎وایر» از «احمد بخشایش»، نماینده نهمین دوره مجلس شورای اسلامی و کارشناس علوم سیاسی درباره این موضوع پرسیده است:

به نظر شما، انتخاب هرکدام از کاندیداهای انتخابات امریکا چه تغییری در روابط ایران و امریکا خواهد داشت؟

• انتخابات امریکا، هم بر پایه دموکراسی‌ است و هم نیست. تنها دو حزب می‌توانند کاندیداهای خود را به ثمر برسانند و کاندیداهای مستقل از دور رقابت‌ها حذف می‌شوند. من چشم‌انداز روشنی در تغییر رابطه ایران و امریکا نمی‌بینم. ایران سیاست‌های امریکا را مستکبرانه می‌داند و جلوی آن می‌ایستد. امریکا هم در ۳۸ سال گذشته تلاش کرده است ایران را از بین ببرد، منفعل یا منزوی‌ کند. ایران با تشکیل جبهه مقاومت در سوریه، لبنان، عراق و یمن، به دنبال تثبیت خود به عنوان ابرقدرت منطقه است. در انتخابات‌های قبلی، بحث‌ درباره مسایل داخلی امریکا بود اما در این انتخابات، بحث بسیاری روی ایران است؛ یعنی ایران قدرت دارد و امریکا به تدریج در حال شناخت آن است. اگرچه تغییر چندانی به وجود نخواهد آمد اما این به معنای فقدان رابطه میان ایران و امریکا نیست. در ۳۸ سال گذشته این رابطه در حال فراز و فرود بوده است. ما در افغانستان به امریکایی‌ها کمک کردیم، در عراق و لبنان با آن‌ها مذاکره داشتیم و در نهایت، در مورد برجام هم تعداد مذاکره‌ها‌ی ما از مذاکره‌های میان جان کری و وزیرخارجه عربستان بیش تر شد.

فکر می‌کنید انتخاب کدام کاندیدا برای ایران منفعت بیش تری به همراه دارد؟

• در ایران دو گروه وجود دارد؛ گروه دولت‌مردان که تقریبا طرف‎دار کلینتون هستند. از زمان شاه به بعد ایرانی‌ها با دموکرات‌ها خوب بوده اند. در آن زمان، ایران به «جرالد فورد» و «جیمی کارتر» کمک مالی می‌کرد اما گروهی در ایران هستند که علاقه‌ دارند ترامپ روی کار بیاید. من خودم هم دوست دارم ترامپ برنده شود.

چرا؟

• در کتاب «تصمیمات سخت» هیلاری کلینتون می‌خوانیم او رابطه استراتژیکی با عربستان سعودی، قطر و امارات دارد و از اسراییل هم حمایت می‌کند. در آن کتاب می‌گوید بارها به کشورهای مختلف و عربی رفته تا اجماع تحریم‌ها را علیه ایران نگه دارد. اما ترامپ با توجه به انتخاب میان بد و بدتر، به این شکل با عربستان ارتباط ندارد. از طرفی، رابطه ترامپ با ایران می‌تواند تابعی از رابطه او با پوتین باشد. کلینتون تا به حال یک‌بار توانسته است اجماع بین‌المللی علیه ایران به وجود آورد، پس باز هم می‌تواند چنین کند. ما راضی‌تریم که ترامپ روی کار بیاید. ترامپ ساختارهای امریکا را زیر سوال می‌برد و هرچه ایران علیه امریکا می‌گوید را بیان می‌کند؛ مثلا امریکا خوی استکباری دارد، در آن دموکراسی برقرار نیست چون احزاب مستقل نمی‌توانند در انتخابات پیروز شوند، حقوق بشر در آن رعایت نمی‌شود، انتخابات را پول و رسانه‌ها می‌چرخانند و در آن دروغ هست و تقلب می‌شود.
  جمهوری‌خواهان ظاهر و باطن، هرچه خواسته اند، با ایران کرده‌اند اما دموکرات‌ها همیشه با پنبه سر ما را بریده‌اند. بنابراین، به نظر من، اگر ترامپ انتخاب شود، برای ایران بهتر است. به علاوه، امریکا معمولا از الفاظی مثل دموکراسی و حقوق بشر برای توی سر ما زدن، به خوبی استفاده می‌کند. وقتی ترامپ می‌گوید در امریکا دموکراسی نیست، ما هم استفاده می‌کنیم که چه خبر است که این‌قدر علیه ما صحبت می‌کنی، خودت را درست کن. این وجه مثبت روی کار آمدن ترامپ است.

در صحبت‌های‌تان مشخص بود که از حمایت کلینتون از عربستان و اسراییل نگران هستید. در کنار وجوه مثبتی که از روی کار آمدن ترامپ بیان کردید، آیا انتخاب او نگرانی‌هایی هم در بردارد؟

• ترامپ هم با ایران بد است اما بین بد و بدتر حرف می‌زنیم. ترامپ فعلا مجبور است ایران را نقد کند تا رییس‌جمهور شود چون رسانه‌ها دست لابی‌ صهیونیستی هستند. ما به دنبال اصلاح بیش تر روابط خود با امریکا نیستیم، حداقل فردی روی کار بیاید که با ما خیلی کار نداشته باشد. این برای ما کفایت می‌کند.

سوالم بیش تر درباره منطقه و ائتلاف‌های خاورمیانه بود. با آمدن ترامپ، فکر می کنید چه تغییری در وضعیت منطقه رخ می دهد که به سود ایران باشد؟

• البته در امریکا ساختار حاکم است و تغییری پیش نخواهد آمد. سوریه امروز، کاریکاتوری از جنگ جهانی است. جبهه مقاومت ایران،‌ روسیه، حزب‌الله و سوریه در یک طرف آن هستند و در مقابل صهیونیست‌ها، عربستان، امریکا و اسراییل قرار دارند. جبهه مقابل وقتی می‌بیند در زمین و هوا جبهه مقاومت دست برتر را دارد و تروریسم در حال از بین رفتن است، رو به دیپلماسی می آورد. ترامپ متوجه شده کلینتون «داعش» را به وجود آورده تا ایران را تضعیف کند. کلینتون و اتاق فکرش به دنبال آن بودند که جنگ شیعه و سنی بین داعش و حزب‌الله درست کنند تا 15‌ سالی با هم بجنگند و دو طرف خسته شده و خاورمیانه از ایدئولوژی اسلامی نجات پیدا کند و امنیت اسراییل تامین شود. اگر کلینتون روی کار بیاید، همین روند ادامه دارد تا سوریه تضعیف شود و بشار اسد سقوط کند، جبهه مقاومت از بین برود و امنیت اسراییل زیاد شود تا در نهایت داعش تقویت شود.

در رابطه با حمایت کلینتون از اسراییل هم صحبت کردید. در دوره باراک اوباما، رابطه امریکا و اسراییل به سردی گرایید. هم سفرهای مقامات بلندپایه لغو شدند و هم مستنداتی انتشار یافتند که نشان می دادند اسراییل در آستانه حمله به ایران بوده و امریکا آن را منصرف کرده است. الان هم اسراییل به دنبال متحد کردن کشورهای عربی است. به نظرتان با روی کار آمدن ترامپ، نقش اسراییل پررنگ‌تر می‌شود؟ 

• رابطه امریکا و اسراییل استراتژیک است. روسای‌جمهوری امریکا برای انتخاب شدن در دوره اول، ارتباط خود را با اسراییل زیاد می‌کنند تا در دوره دوم هم انتخاب شوند اما در دوره دوم ریاست جمهوری، رابطه‌شان واقعی‌تر می‌شود و تمایلی ندارند که مالیات‌های امریکایی را در دهان اسراییل بریزند. ولی چون لابی صهیونیستی و سرمایه‌داران امریکایی که اکثرا یهودی هستند، گره مالی کاندیداها را باز می‌کنند، آن‌ها مجبورند با اسراییل رابطه فنی داشته باشند. رابطه اسراییل و امریکا هم در دوران اوباما کم‌تر شد چون دوره دوم او بود. اسراییل در هر صورت به امریکا تودهنی می‌زند؛ مثلا امریکا می‌گوید برای حل مشکل خاورمیانه، اسراییل بایستی با فلسطینی‌ها به نتیجه برسد؛ یعنی باید حماس و حزب‌الله آرام شوند. برای آرام شدن آن‌ها، باید ایران را آرام کرد؛ مثلا اسراییل‌ کم‌تر در کرانه باختری ساختما‌ن‌سازی کند. اما اسراییل توجهی به امریکا ندارد و کار خود را می‌کند ولی باور دارد که امریکا همیشه باید از او حمایت کند. کلینتون برای کاندیداتوری باید از حمایت روزنامه‌ها، لابی‌های صهیونیستی و آی‌پک برخوردار شود. ترامپ می‌گوید انتخابات دروغ و تقلب است و آمار روزنامه‌ها را باور ندارد. البته نه به این معنی که ترامپ رابطه‌اش را با اسراییل برهم می‌زند. او آدمی قوی در حزب جمهوری‌خواه است. در نتیجه، فهمیده است که در هر صورت باید با اسراییل بسازد.

یک موضوع مهم دیگر، بحث «برجام» است. فکر می کنید ریاست جمهوری ترامپ برای برجام یک تهدید باشد؟

• ترامپ می‌گوید برجام بد است چون جمهوری‌خواهان نمی‌خواستند دموکرات‌ها این موفقیت را به دست آورند. ولی وقتی خودشان به حکومت برسند، برجام را حفظ خواهند کرد چون از آن بهتر برای امریکا وجود ندارد. مساله برجام در امریکا، رقابت درون حزبی است. مثل ما که هر کاری دولت انجام می‌دهد، اصول‌گراها یک نقدی به آن می‌زنند.