نامه های بی پاسخ شاگردان آیت الله نکونام

بارها در مدرسه «فیضیه» تجمع کرده‎اند، شب‌نامه منتشر کرده‌اند و در نامه‌های مختلف به مراجع تقلید شیعه، آن چه در این چند سال بر آیت‌الله «محمدرضا نکونام» گذشته را شرح داده‌اند. بارها به خاطر همه این کارها بازجویی شده‌ و تحت فشارهای امنیتی قرار گرفته‌اند اما شاگردان محمدرضا نکونام نمی‌خواهند تسلیم شوند. یکی از آن‌ها می‌گوید: «ما از خود حاج ‌آقا یاد گرفتیم که تسلیم زور نشویم.»

هفته گذشته 300 نفر از شاگردان نکونام هشتمین نامه خود را به آیت‌الله «وحید خراسانی»، مرجع تقلید شیعه ساکن قم نوشتند و بار دیگر نسبت به وضعیت استادشان که در زندان ساحلی قم به سر می‌برد، ابراز نگرانی کردند. در ابتدای این نامه که در فضای مجازی منتشر شده، آمده است: «ما، جمعی از شاگردان آیت‌الله العظمی محمدرضا نکونام، از ابتدای بازداشت ایشان هفت نامه را به دفتر حضرت‏عالی تحویل داده‌ایم اما به تازگی برای‌مان محرز شده است که برخی از اعضای دفترتان در شهر قم از رساندن این نامه‌ها به شما و یا آقازاده‌های بزرگوارتان خودداری کرده‌اند. ما نیز چاره را در این دیدیم که از طریق شبکه‌های اجتماعی حرف‌مان را به شما برسانیم.»

«محمد»، یکی از امضاکنندگان این نامه به «ایران‏وایر» می‌گوید: «آیت الله نکونام از یازدهم خرداد با موافقت دادگاه ویژه روحانیت، به مرخصی استعلاجی آمده بودند و در بیمارستان به سر می‌بردند اما نیمه شب نهم تیرماه ماموران اطلاعات سپاه ایشان را به شکل مخفیانه از بیمارستان به زندان ساحلی قم منتقل کردند. این در شرایطی است که سه بار متوالی پزشکی قانونی رای عدم توان تحمل حبس برای ایشان صادر کرده است. همه این‌ها باعث شد تصمیم بگیریم نامه‌ای دیگر به آیت‌الله وحید خراسانی بنویسیم و حرف‌هایمان را از طریق انتشار در فضای مجازی به ایشان برسانیم چون نمی‌گذارند نامه‌هایمان برسد. برای رهبری نامه داده‌ایم به دست‌شان نرسیده، برای قوه قضاییه نامه داده‌ایم، جوابی نگرفته‌ایم و... .»

محمدرضا نکونام، روحانی منتقد، مرجع تقلید شیعه و استاد مدرسه «فیضیه» قم است. او یکی از روحانیون دگراندیش حوزه علمیه قم است که به گفته شاگردان ونزدیکانش، نظرات و اندیشه‌هایش به مذاق روحانیون سنتی خوش نمی‌آیند. نکونام اولین بار، دی ماه سال 93 و پس از انتقاد از آیت الله «ناصر مکارم شیرازی»، مرجع تقلید شیعه ساکن قم بازداشت شد. مکارم شیرازی اینترنت پرسرعت را حرام دانسته و محمدرضا نکونام در واکنش گفته بود:«اینترنت یک قدرت است. خر مفت است، بپرید روی آن و بروید. بلد نیستید سوار شوید، بروید دنبال کارتان. اما این آقا نمی‌تواند از این سیستم، از این اینترنت، از این فیس بوک استفاده کند، می‌گوید همه اش حرام است.»

او بعد از دستگیری به پنج سال زندان محکوم شد. شاگردان وی در نامه به وحید خراسانی، دادگاه‌های نکونام را  این گونه شرح داده‌اند: «آیت‌الله الظعمی نکونام برای طرح مسایلی مثل ضرورت مرجعیت مستقل و ضرورت غیر حکومتی بودن حوزه‌های علمیه، به دو سال حبس تعزیری محکوم شد ولی پس از شکایت از آیت‌الله مکارم شیرازی (یکی از اصلی‌ترین عوامل برخورد با او و رسانه‌ای شدن این موضوع)، در دادگاه تجدید نظر، محکومیت وی از دو سال به پنج سال حبس تعزیری افزایش یافت! "مجتهدزاده"، دادستان سابق ویژه روحانیت شهر قم در اولین دیدار خود با آیت‌الله العظمی نکونام گفته بود نزد آقایی بودم، گفت نکونام را نابودش کنید!»

محمدرضا نکونام اسفندماه سال 93 در زندان سکته مغزی کرد و به علت بیماری، از زندان آزاد شد. اواخر فروردین ماه 94 اما دوباره در مصاحبه با روزنامه «قانون»، از امر به معروف دولتی انتقاد کرد و گفت: «اگر در یک جامعه دیدید که مردم نمی‌خواهند یا نخواستند و لج بازی کردند، دیگر دخالت دولت کار را درست نمی‌کند. دیگر امر به معروف نیست بلکه اجبار و زور است.»

این مصاحبه منجر به بازداشت مجدد او شد و با وجود وضعیت بد سلامتی، تا پنجم تیرماه ۹۴ در زندان ماند. 
دور تازه آزادی  نکونام یک سال طول کشید و دوباره ۱۸ تیرماه ۹۵ توسط نیروهای امنیتی قم بازداشت شد. محمد می‌گوید: «برای این که برای آزادی حاج آقا شرط گذاشته بودند اما بعد که دیدند ایشان به شروط توجهی ندارند، او را دوباره بازداشت کردند. در حالی که طبق قانون، او یک سوم حکم خود را گذرانده است و می‌تواند حکم آزادی مشروط بگیرد. حاج آقا زیر بار زور نمی‌رود. شرط‌هایشان زور است و او حاضر است زندان بماند اما... .»

در نامه‌ای که خطاب به وحید خراسانی نوشته شده، شروطی که دادگاه ویژه روحانیت برای محمدرضا نکونام تعیین کرده، شرح داده شده است: «عدم انتقاد از حاکمیت، عدم انتقاد از برخی از به اصطلاح مراجع تقلید حکومتی، عدم انتقاد از نوع مدیریت حوزه‌های علمیه، عدم چاپ کتب علمی و مذهبی، عدم بازگشایی دفاتر شرعی، عدم تدریس در حوزه علمیه قم و عدم ارتباط با شاگردان، اساتید و طلاب حوزه‌های علمیه، ارادتمندان، علاقه مندان و سایر اقشار جامعه.»

محمد و بسیاری از دوستانش تصمیم گرفته‌اند از این به بعد نامه‌هایشان را در فضای مجازی منتشر کنند تا بلکه بتوانند جوابی بگیرند. آن‌ها در بخشی از  نامه‌ای که اخیرا منتشر کرده‌اند، نوشته‌اند: «ای شیخ الشیوخ فقها و مراجع تقلید! فکری به حال حوزه قم بکنید که حتی اجازه نمی دهند نامه فرزندان‌تان به دست شما برسد.»

محمد می‌گوید: «هنوز از آیت الله وحید خراسانی جوابی نگرفته‌ایم اما با شناختی که از انصاف ایشان داریم، امیدواریم این نامه‌ نتیجه بخش باشد.» او مکث می‌کند و می‌افزاید: «ما واقعا نگران وضع سلامتی حاج آقا هستیم. امیدواریم به لطف خدا که مشکل زودتر حل شود.»