هفدهم آذرماه امسال، سایت کنفدراسیون فوتبال آسیا اعلام کرد «مهدی تاج»، رییس فدراسیون فوتبال ایران رسما برای پست نایب رییسی کنفدراسیون و عضویت در شورای فیفا ثبت‌نام کرده است. شورای فیفا یک نهاد اجرایی، نظارتی و استراتژیک است که چشم‌اندازهای فوتبال جهان را ترسیم می‌کند. در حقیقت، پس از چالش‌هایی که مربوط به فساد مالی فدراسیون جهانی فوتبال در حدفاصل سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ بود، فیفا تصمیم گرفت به این شورا که اعضایش براساس چارت‌های مشخص انتخاب می‌شوند، قدرت بیش‌تری بدهد.
اعضای شورای فیفا در مجموع ۳۷ نفر هستند که از دل انتخابات کنفدراسیون‌های قاره‌ها بیرون می‌آیند. مهدی تاج برای همین بخش نامزد شده است و باید روز ۱۷ فروردین‌ماه سال آینده برای رسیدن به کنفدراسیون آسیا و شورای فیفا رقابت کند. رییس کنونی فدراسیون فوتبال ایران برای پیروز شدن در این انتخابات، از «علی کفاشیان»، نایب رییس فدراسیون و نایب رییس کنونی کنفدراسیون فوتبال آسیا خواسته است دیگر در انتخابات نایب رییسی کنفدراسیون کاندیدا نشود. شانس پیروزی توامان دو نماینده ایران در کنفدراسیون آسیا همواره نزدیک به صفر درصد بوده است و با توجه به قدرت و لابی علی کفاشیان با «شیخ سلمان بن ابراهیم»، رییس این کنفدراسیون، مسلما میان کفاشیان و تاج، گزینه دوم شکست خواهد خورد.
اما حالا باید پرسید مهدی تاج شرایط لازم برای پیروزی در این انتخابات را دارد؟
از شورا تا کدهای فیفا
شاید تا پیش از اجلاس فوق‌العاده فدراسیون جهانی فوتبال در سال ۲۰۱۶، شورای فیفا از هر نظر یک نهاد زیردستی و سایه‌نشین بود. اما پس از تغییرات بنیادین در قوانین و اساس‌نامه فیفا، این شورا برای جلوگیری از فسادهای مالی و اخلاقی، صاحب اختیاراتی گسترده‌تر از قبل شد.
قدرت این شورا البته برگرفته از آیین‌نامه جدیدی است که صلاحیت افراد برای کاندیداتوری در آن مشخص می‌شود. در آیین‌نامه اجرایی جدید فدراسیون جهانی فوتبال که می‌توان آن را روی سایت فیفا هم مشاهده کرد، اما و اگرهای لازم برای حضور یا عدم حضور هر کاندیدا و همین طور الزامات مورد نظر فدراسیون جهانی قابل مشاهده است.
برخی از موارد مندرج در این آیین‌نامه اندکی با کاندیداتوری مهدی تاج، رییس فدراسیون فوتبال ایران برای حضور در انتخابات کنفدراسیون فوتبال آسیا و عضویت در شورای فیفا منافات دارد.
در صفحات اول این آیین‌نامه(صفحات ۴ تا ۱۱)، به شرح وظایف اعضای شورای فیفا اشاره شده است. اما در صفحه ۵۷ می‌توان با عبارت‌هایی مانند «مقررات لازم برای هر کاندیدای خاص» و همین طور «پایبندی نامزدها به کدهای اخلاقی فیفا» روبه‌رو شد.
در بند سوم آیین‌نامه و در همان صفحه ۵۷ نوشته شده در صورت اثبات هرگونه تخلف از «کدهای فیفا» که در این آیین‌نامه به آن‌ها اشاره شده است، کمیته انضباطی فدراسیون جهانی فوتبال موظف به برخورد با شخص نامزد یا عضو این شورا خواهد بود. در بند چهارم آن نیز به کنفدراسیون‌های قاره‌ای دستور داده شده است پیش از انتخابات باید با نامزدهایی که به اعتبار آن‌ها برپایه همان کدهای فیفا اعتماد کامل نشده است، برخورد کنند.
اما کدهای فیفا کدام هستند؟ فدراسیون جهانی فوتبال در سال ۲۰۱۸ اقدام به اصلاح ساختاری اساس‌نامه‌ای با عنوان «کدهای اخلاقی» کرد. متن کامل این اساس‌نامه هم روی سایت فیفا در دسترس است.
ابهامات مالی فدراسیون تاج
در صفحه ۲۳ و ماده ۲۸ آیین‌نامه کدهای فیفا آمده است: «افرادی که تحت قوانین کدهای فیفا قرار می‌گیرند، نباید خودشان یا اطرافیان‌شان به صورت مستقیم یا غیرمستقیم و یا حتی با دخالت اشخاص ثالث، مورد تردید در استفاده از پول‌های فیفا، اتحادیه‌ها، انجمن‌ها، باشگاه‌‌ها، انجمن‌ها یا لیگ‌های مختلف باشند.»
در ماده دوم این آیین‌نامه تاکید شده است: «هرگونه ابهامی در این مورد باید به ممنوعیت ادامه همکاری با شورای فیفا ختم شود.»
در ماده سوم نیز به میزان جرایم که از ۱۰هزار فرانک و پنج سال ممنوعیت از فعالیت‌های فوتبال آغاز می‌شود، اشاره شده است.
«فدراسیون فوتبال ایران طی دو سال گذشته، یکی از پرابهام‌ترین دوره‌های تاریخی خود را در بازه ۲۰ ساله اخیر پشت سر گذاشته است. آخرین مورد از نشانه‌های فساد مالی در فدراسیون مهدی تاج به ناپدید شدن قریب به ۱.۲۶۷.۰۰۰ فرانک سوییس از پاداش‌های فیفا مربوط می‌شود. فدراسیون فوتبال ایران مدعی است بیش ازیک و نیم میلیون فرانک سویس بابت جرایم فیفا کسر شده، اما حدود ۱۹۳ هزار فرانک برای جرایم تیمی و ۴۰ هزار فرانک برای جرایم شخصی طی دو سال از پاداش‌های فیفا بیشتر کسر نشده است.»
«ایران‌وایر» پس از رسیدن به نشانه‌هایی از ناپدید شدن حداقل یک میلیون و ۳۰۰هزار فرانک، به سراغ فدراسیون جهانی فوتبال رفت. اما پاسخی که فیفا به نامه‌نگاری «ایران‌وایر» داد، مبتنی بر قوانین داخلی این فدراسیون جهانی، یعنی «عدم تخریب یا عدم تبلیغ» برای کاندیداتورهای شورای فیفا در آستانه انتخابات بود.
فدراسیون فوتبال ایران در پاسخ به خبر ناپدید شدن مبلغ پاداش‌ها، در بیانیه‌‌ای ادعا کرد که منتقدانش «دروغ» می‌گویند. اما نه تنها برای ادعای خود مبنی بر پرداخت و یا کسر مبلغ جریمه‌های فیفا از محل پاداش‌های رسیده از فدراسیون جهانی بابت جرایم مسابقات استدلال و سندی نیاورد که حتی نسبت به فاش شدن پاداش ۲۵۰ هزار فرانکی سالیانه فدراسیون جهانی فوتبال هم واکنشی نشان نداد.
آن‌چه مسلم است، ابهامات مالی فدراسیون مهدی تاج فقط به ناپدید شدن پاداش‌ها خلاصه نمی‌شود. انتشار لیست غیرمتعارف هزینه‌های تیم ملی ایران در روسیه نیز یکی دیگر از اسنادی است که سلامت مالی و هزینه‌های فدراسیون در جریان جام جهانی روسیه را زیر سوال می‌برد.
قانون فیفا و گزهای سکه‌ای
در صفحه ۲۴ و ماده ۲۹ آیین نامه کدهای فیفا به موردی هم‌چون دست داشتن مستقیم یا غیرمستقیم یک مدیر در تغییر روند نتیجه‌گیری بازی در جریان مسابقات داخلی یا بین‌المللی از طریق اعمال قدرت یا ارایه وعده‌ای برای دست‌اندرکاران مسابقه اشاره شده است. در بندهای بعدی هم تاکید شده است که کمیته اخلاقی فدراسیون جهانی فوتبال حق دارد نسبت به ابهامات واکنش نشان دهد.
۲۶ دی‌ماه سال ۱۳۹۵، «خبرآنلاین» از فاش‌گویی‌های «محمد دادکان»، رییس پیشین فدراسیون فوتبال در لیگ ایران پرده برداشت. او گفته بود: «به شما خیلی راحت می‌گویم که این اتفاق در اصفهان افتاده و سکه لای گز گذاشته و به داوران ما دادند. آقای دانشور(دبیرکل وقت فدراسیون فوتبال) این مطلب را کشف کرد. خودم او را فرستادم. من به آقای دانشور گفتم بدون آن که کسی متوجه شود، به اصفهان برود. او هم در رخت‌کن جعبه‌های گز را گرفت و دید که داخلش سکه است. تاج یک شب در فدراسیون نزد من آمد و گفت که من در جریان نیستم ولی قبول کرد که این کارصورت گرفته است. گفتم دیگر مساله را ببندید و اجازه ندهید شرایط بدتر شود، من هم نمیگویم شما این کار را کرده‌اید. بالاخره در اصفهان در جعبه گز داوران ما سکه بوده است. اما کمی بعد همین کار را هم در مشهد کردند. نمی‌توانم بگویم چه کسی در اصفهان این کار را کرد اما ما این را در اصفهان دیدیم که در گز، سکه گذاشتند و به داوران دادند. هیچ وقت نیامدم لاپوشانی کنم.»
خبرآنلاین در گزارش خود خواهان برپایی یک «کالچوپولی» در فوتبال ایران شد؛ یعنی ورود نهادهای امنیتی و قضایی به پرونده‌های فساد مالی در فوتبال کشور. اما واکنش‌ها مانند سال ۱۳۸۹ بود. وقتی برای نخستین بار حجت‌الاسلام «محمد علیپور»، دبیر ستاد منشور اخلاقی و عضو ستاد رسیدگی به تخلفات فوتبالی در فدراسیون ادعا کرد که در دومین دوره لیگ برتر (هم‌زمان با قدرت مهدی تاج در باشگاه «سپاهان») ابهاماتی در مورد «گزهای سکه‌ای» وجود داشته است، این باشگاه به کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال شکایت کرد.
مسلما در سازندگی و وجاهت تاریخی باشگاه سپاهان در فوتبال ایران تردیدی نیست؛ همانطور که در شکوه باشگاه «یوونتوس» در ایتالیا هم شکی وجود نداشت. اما کالچوپولی در فوتبال ایتالیا از یک ادعای کوچک در قبال بزرگ‌ترین باشگاه آغاز شده بود؛ اتفاقی که در ایران حتی در قبال مهدی تاج رخ نداد.
زمین مترو، تهدید خبرنگاران
از کدهای فیفا که بگذریم، در اساس‌نامه کنفدراسیون فوتبال آسیا، برای احراز صلاحیت نامزدهای کنفدراسیون هم موارد مشابهی می‌بینیم. در صفحه دهم و ماده نهم آن تاکیده شده است که کنفدراسیون فوتبال آسیا محق است صلاحیت شرکت کنندگان را بررسی و آن‌ها را تایید یا مردود کند.
یکی از مهم‌ترین ابهامات مالی در مورد مهدی تاج که در کدهای فیفا به آن به صراحت اشاره شده است، ابهامات مالی مستقیم یا غیرمستقیم نامزدها است. یکی از مشهورترین موارد را آبان ماه امسال، «یاشار سلطانی»، روزنامه‌نگار و مدیرمسوول سایت «معماری نیوز» برای تاج رقم زد.
یاشار سلطانی در حساب توییتر خود نوشت: «دلیل چسبندگی و درصدسازی برخی مدیران بازنشسته را با کمی جست‌وجو می‌توان فهمید. جناب تاج قبل از ترک ریاست فدراسیون شفاف‌سازی کند چگونه زمین ٩٢٠ متری جنب مترو مصلی که به نام پسر و همسرش است را ٩٥میلیارد تومان به شرکت جهان فروخته؟ آیا قیمت زمین هم مانند‌درصد جانبازی دستکاری و اضافه شده؟»
ماجرای درصد جانبازی مهدی تاج به بازنشستگی و منع قانونی ادامه همکاری او برای حضور در فدراسیون فوتبال برمی‌گردد. اما رییس فدراسیون فوتبال ایران تلاش کرد با رایزنی مستقیم خود با مقامات فیفا، از فدراسیون جهانی فوتبال یک تهدید برای فوتبال ملی ایران بسازد.
با وجود این‌که یاشار سلطانی تصویری از سند فروش زمین مورد بحث را پای متن خود منتشر کرده بود، اما مهدی تاج در پاسخ به ادعای این روزنامه‌نگار، در اینستاگرام خود نوشت: «از آنجا که ادعای مطروحه در اشکال دیگری به طرح رسیده و در ذهن افراد سوءاستفاده را تلقی می‌کند، مراتب پیگیری قضایی خواهد شد و حتما نتایج آن به اطلاع همگان خواهد رسید.»
نکته قابل تامل، حکمی است که در نهایت دادگاه برای یاشار سلطانی اعلام کرد. سوم بهمن ۱۳۹۷ این روزنامه‌نگار به پنج سال حبس محکوم شد. اتهامات او، «جمع‌آوری و انتشار اطلاعات طبقه‌بندی شده مربوط به سازمان بازرسی کشور» و «نشر مطالب خلاف واقع به قصد تشویش اذهان عمومی» اعلام شد. او را به مدت دو سال هم از عضویت در احزاب، گروه‌ها، دسته‌های سیاسی، فعالیت در فضای مجازی، رسانه‌ها و مطبوعات و نیز خروج از کشور محروم کردند.
هرچند حکم یاشار سلطانی فقط برگرفته از دادخواست مهدی تاج نبود اما به نظر می‌رسد که این فقط بخشی از تلاش‌های رییس فدراسیون فوتبال کشور برای مسکوت نگه داشتن منتقدانش باشد.
«مهدی رستم‌پور»، روزنامه‌نگار ورزشی ساکن دانمارک در کانال تلگرام خود نوشته است: «روزنامه‌نگاران مستقل آماج تهدید مداوم‌اند و با شکایت تاج، موهای دو نفرشان را در زندان فشافویه تراشیده‌اند.»
نمونه همین مطلب را برخی از روزنامه‌نگاران ورزشی که در مراسم قرعه‌‌کشی جام جهانی روسیه حضور داشتند هم به زبان آوردند. در این‌که مهدی تاج تا چه حد به مفاد حقوق بشری فیفا پایبند بوده است، تردید‌هایی وجود دارد.
حال با تمامی این اوصاف، باید پرسید آیا مهدی تاج نامزد مورد تایید فدراسیون جهانی فوتبال برای حضور در شورای فیفا خواهد بود؟
مطالب مرتبط:
اختصاصی ایران وایر؛ چاله‌ای به عمق یک میلیون و ۳۰۷ هزار فرانک سوییس در فدراسیون فوتبال
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر