خون کلاسیکو

«پیمان صابریان» رییس اورژانس تهران، آماری تلفات یک بازی فوتبال در لیگ برتر ایران را اینگونه اعلام کرد: «بازی سپاهان و پرسپولیس ۲۴۵ مصدوم داشت که ۴۴ نفر از آنها به مراکز درمانی انتقال یافته و بقیه به صورت سرپایی درمان شدند. متاسفانه یک نفر نیز جان خود را از دست داد که جنازه این فرد ۳۰ ساله تحویل پزشکی قانونی و مراجع قضایی شد.»

این آمار و ارقام کشته شده‌های یک عملیات نظامی نیست. مهم‌ترین بازی هفته بیست و هفتم لیگ برتر فوتبال ایران، چنین تلفاتی را به جا گذاشته است. البته که چنین اتفاقی در بازی این دو تیم برای اولین بار هم رخ نداد. سال ۱۳۸۶ و در بازی رفت پرسپولیس و سپاهان در اصفهان، پرتاب یک نارنجک دست‌ساز از سوی هواداران سپاهان به سوی تماشاگران پرسپولیس، باعث نابینا شدن سربازی شد که بعدها در ایران به «سرباز احمدی» شهرت یافت. پس از آن و طی تمام سال‌های گذشته، مسابقه‌ای که به «ال‌کلاسیکوی» فوتبال ایران شهرت یافته، یا میزبان درگیری‌های شفاهی هواداران دو تیم بود یا پذیرای مجروحان و مصدومان. اماری که در تهران رقم خورد البته رکوردها را جابجا کرد.

براساس قوانین، ده درصد از سکوهای ورزشگاه آزادی به هواداران سپاهان تعلق گرفت. هواداران تیم اصفهانی از ساعت ۱۴ اجازه حضور در ورزشگاه را پیدا کردند. در عین حال یگان ویژه مستقر در ورزشگاه دو ردیف از اطراف سکوهای هواداران سپاهان و همین طور طبقه بالای ورزشگاه را برای حفظ امنیت هواداران تیم اصفهانی خالی نگه داشتند.

انتشار تصاویری در کانال‌های تلگرامی منتسب به هواداران سپاهان که در آن تصویر آتش زدن پرچم پرسپولیس یا ملبس کردن سگ با پیراهن بازیکنان پرسپولیس به چشم می‌خورد، نشانه‌های اولیه‌ای از بروز جنجال‌ها را می‌داد. فحاشی‌های دو سوی ورزشگاه از ساعت ۱۵ آغاز شد اما از یک ساعت بعد، واکنش هواداران سپاهان و پرتاب سنگ و صندلی به سوی هواداران پرسپولیس جو ورزشگاه را متشنج کرد.

ساعت ۱۷:۳۰ و درحالی که به نظر می‌رسید جو ورزشگاه از دست نیروهای انتظامی و امنیتی خارج شده است، درگیری‌ها به اوج خود رسید. خبرنگارانی که در ورزشگاه آزادی حاضر بودند خبر از حضور پیاپی آمبولانس‌های اورژانس تهران را می‌دادند. یکی از خبرنگاران حاضر در آزادی به ایران وایر می‌گوید: «طبق قانون باید حتما یک دستگاه آمبولانس در ورزشگاه آزادی حاضر باشد. اما همیشه دو آمبولانس در بازی‌‌هایی که جمعیت زیاد هستند به ورزشگاه می‌آید. یک ساعت قبل از این‌که بازی شروع شود تعداد مجروحان به حدی بود که تعدادی سرپایی درمان شدند، تعدادی هم باید به بیمارستان می‌رفتند. برای همین اورژانس نیروی کمکی درخواست کرد و دو آمبولانس دیگر هم به ورزشگاه آمد.»

واکنش یگان ویژه به این اتفاق عجیب بود. ابتدا هواداران سپاهان را با فشار به سمت راهروهایی بالای طبقه اول منتقل کردند و بعد درهای طبقه دوم را به روی بیست هزار تماشاگری که پشت در بودند گشودند. یعنی جایگاه‌های بالای سر هواداران سپاهان لبریز از هواداران پرسپولیس شد.

دستور باز شدن درهای طبقه دوم، باز هم واکنش هواداران سپاهان را در پی داشت. آنها به سوی نیروی‌های امنیتی ورزشگاه هجوم بردند. در تصاویری که از تماشاگران از طبقه دوم ورزشگاه با تلفن همراه خود گرفته‌اند، پرت شدن دو مامور یگان ویژه از روی سکوها توسط هواداران سپاهان به چشم می‌خورد.

ساعت ۲۰ نیروی انتظامی درخواست به تعویق افتادن ساعت بازی را داشت. اما «سعید فتاحی» رییس سازمان لیگ فوتبال ایران با به تعویق افتادن یک ساعته بازی مخالفت می‌کند. یگان ویژه که نمی‌توانست همان زمان و در کمتر از ۱۵ دقیقه تا شروع بازی، نظر شورای تامین امنیت برای تاخیر یک ساعته بازی را بگیرد، از عکاسان رسانه‌ها می‌خواهد پشت دروازه جنوبی که هواداران سپاهان مستقر بودند قرار نگیرند.

تصمیم یگان ویژه با اعتراض عکاسان همراه شد. اما چند دقیقه بعد و با شکسته شدن شیشه خودروی واحد سیار صداوسیما از سوی هواداران سپاهان هم عکاسان از نشستن در ضلع جنوبی پشیمان شدند و هم ماموران امنیتی بار دیگر به سوی هواداران سپاهان حمله کردند.

درگیری‌ها تا آخرین دقیقه بازی ادامه داشت. هواداران دو تیم بی‌وقفه و بدون توجه به جریان بازی به سوی دیگری سنگ و صندلی پرتاب کردند. نتیجه‌اش آماری است که از سوی رییس اورژانس تهران اعلام می‌شود؛ ۲۴۵ مصدوم.

اما کنش‌های امیر قلعه‌نویی سرمربی سپاهان در نیمه دوم هم نفتی بود بر آتش هواداران. درحالی که بازی در جریان بود، سرمربی سپاهان به سوی داور بازی حمله کرد و با تکان دادن دست خود، هواداران هر دو تیم را تحریک کرد. پس از بازی، برانکو ایوانکوویچ سرمربی پرسپولیس هم رفتاری مشابه او داشت.

آن‌چه اما فاجعه این بازی لقب می‌گیرد، فوت یک هوادار بر اثر حمله قلبی بود. تصاویر دوربین «ورزش سه» نشان می‌دهد یک گروه از تیم پزشکی اورژانس تهران بلافاصله بالای سر جوان ۳۰ ساله‌ای که در اثر هیجان دچار شوک قلب شده حاضر شده و مشغول احیای او هستند. اما متاسفانه تلاش آنها نتیجه‌ای نداشت.

تاسف‌بارتر البته، واکنش «سیاوش یزدانی» بازیکن تیم سپاهان اصفهان است. او در پایان بازی به خبرنگارن گفت: «به هواداران پرسپولیس تذکر می‌دهم که دیگر به اصفهان نیایند چون فقط خدا می‌تواند جان‌شان را نجات دهد. دفعه بعد قطعا خون به پا خواهد شد.»

تهدید بازیکن سپاهان شاید اگر در فوتبال اروپا انجام می‌شد، منهای جریمه از سوی فدراسیون آن کشور و یوفا، پیگرد قضایی هم داشت. در ایران اما در یک بازی، تلفاتی باور نکردنی رقم می‌خورد چون بازیکنان از «خون‌بازی» خبر می‌دهند.