انتخاب سرمربی تیم ملی با آرایش دفاعی

پدرام قائمی؛ شهروندخبرنگار

«امیرمحمد علوی»، مدیرروابط عمومی فدراسیون فوتبال ایران یک نام را تکذیب کرده است. او در گفت‌وگو با خودش در سایت رسمی فدراسیون فوتبال گفته است: «برداشت‎ها و گزارش‎هایی که از اظهارات امروز ریاست محترم فدراسیون فوتبال در خصوص انتخاب سرمربی داخلی برای تیم ملی فوتبال بزرگ‎سالان مطرح شده، صحت نداشته و تکذیب می‎شود.»

اما اظهارات رییس فدراسیون فوتبال که علوی رسانه‌ها را متهم به برداشت از آن کرده‌، مربوط به روز دوشنبه است. «مهدی تاج»، رییس فدراسیون فوتبال ایران در پاسخ به سوال خبرنگارانی که از او در مورد چرایی برکناری «زلاتکو کرانچار»، سرمربی تیم «امید» و تعلل در انتخاب سرمربی تیم ملی ایران پرسیده بودند، گفته بود: «مقام معظم رهبری اعلام کردند برای مقابله با تحریم‌ها باید آرایشی بگیریم و این آرایش در کشور وجود دارد. ما هم گفته‌ایم در فوتبال باید این آرایش دفاعی مقابل تحریم‌ها را داشته باشیم. ما با باشگاه‌ها در مورد جذب بازیکن خارجی صحبت کردیم و همین سیاست را در مورد تیم‌های ملی هم داریم.»

آرایش دفاعی فدراسیون فوتبال ایران با آن‌چه «مازیار ناظمی»، مجری و خبرنگار صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در توییت مشهور خود نوشته بود، متفاوت است. او پس از حذف ایران از جام ملت‌های آسیا، در توییتر ادعا کرد که فدراسیون فوتبال با مربیانی مانند «زین‌الدین زیدان»، «یورگن کلینزمن» و «ژوزه مورینیو» وارد مذاکره شده است. هشتگ «دوباره طلوع می‌کنیم» او از همان زمان شهره شد.

طلوع اما شاید رسیدن به نام مربیانی مانند «علی دایی»، «افشین قطبی» و «یحیی گل‌محمدی» است که فدراسیون فوتبال از آن‌ها برنامه خواسته است و قرار بود طی روزهای گذشته بار دیگر با آن‎ها جلساتی برگزار شود. در این بین اما مربیان خارجی که فدراسیون با آن‎ها گفت‌وگو کرده است هم کم نبوده‎اند.

«اروه رنار» شاید مهم‌ترین گزینه فدراسیون فوتبال ایران باشد که اسفندماه سال گذشته در دبی با مهدی تاج دیدار و مذاکره کرده بود. یورگن کلینزمن هم دیگر نامی بود که فدراسیون سعی کرد با او مذاکرات اولیه را آغاز کند. اما در همان اولین قدم به بن‌بست خورد. «وینچنزو مونتلا»، ستاره سابق فوتبال ایتالیا و مربی شکست خورده کنونی لیگ این کشور نیز دیگر مربی مورد نظر مهدی تاج بود که خیلی زود پیشنهاد ایران را رد کرد.

با این حال، تاج روز هفدهم فرودین‌ماه به صورت رسمی به خبرنگاران گفت نام سرمربی تیم ملی ایران تا قبل از نیمه اردیبهشت‌ماه اعلام خواهد شد. «ایسنا» از قول رییس فدراسیون فوتبال ایران نوشت: «مذاکرات با دو گزینه اصلی در مراحل پایانی قرار گرفته است.»

در حالی که از نیمه اردیبهشت ماه عبور ‌کرده‎ایم اما هنوز نام سرمربی تیم ملی اعلام نشده است. خبرگزاری «تسنیم» هفته گذشته در گزارشی پیرامون روند انتخاب سرمربی جدید تیم ملی ایران، مدعی شد که «کارلوس کی‌روش»، سرمربی پیشین این تیم در مورد فضای کنونی ایران به گزینه‌های فدراسیون بین‏المللی فوتبال اطلاعات غلط می‌دهد و از وضعیت فوتبال و کشور ایران سیاه‌نمایی می‌کند.

همین خبرگزاری هفدهم اردیبهشت ماه از «مارک ویلموتس» به عنوان گزینه احتمالی فدراسیون ایران نام برد. ویلموتس ۵۰ ساله، بازیکن سابق تیم ملی بلژیک است که سابقه مربی‌گری در باشگاه‌های «شالکه»، «سنت ترویدنس» و تیم‌های ملی بلژیک، ساحل عاج و سنگال را در کارنامه‌اش دارد. در همین روز، خبرگزاری «مهر» از قول «محمود اسلامیان»، عضو هیات رییسه فدراسیون فوتبال نوشت دو گزینه اروپایی مدنظر فدراسیون هستند که هم‌اکنون در تیمی هم مربی‏گری نمی‌کنند.

یکی از گزینه‌هایی که فدراسیون سراغ او رفته و هنوز موفق به جلب نظرش نشده، «الکساندر نوری» است. نخستین بار که نام الکساندر نوری را شنیدیم، سال ۱۳۸۵ خورشیدی بود. در آن زمان، روزنامه «دنیای اقتصاد» مصاحبه‌ای منتشر شده در «دویچه وله» را از بازیکن ایرانی تیم «اوسنابروک» در دسته دوم آلمان ترجمه و بازنشر کرد. نوری به دویچه‌وله گفته بود: «شاید باور نکنید اما این شعار نیست؛ من اگر حق انتخاب برای بازی در تیم ملی ایران و آلمان را داشته باشم، ایران را انتخاب می‎کنم.» خودش هم می‎دانست که به تیم ملی آلمان نمی‎رسد، همان‎طور که بخت دعوت شدن از سوی جانشین «برانکو ایوانکوویچ» در تیم ملی ایران را نخواهد داشت.

سال ۱۳۹۵، روزنامه « kreiszeitung» آلمان با نوری مصاحبه جدیدی داشت. او این‌بار دیگر نه یک بازیکن ایرانی-آلمانی که در حقیقت مربی جوان و تازه‌واردی به «بونسدلیگا» آلمان بود. الکساندر نوری دریچه‌ای جدید از زندگی خودش را باز کرد: «پدرم برای تحصیل به آلمان آمد و در هانوفر با مادرم آشنا شد و این‌جا در شهر اولدنبرگ به تحصیل شیمی پرداخت. خیلی با پدرم ارتباط صمیمانه‌ای داشتم. اما او سعی می‌کرد در خانه کم‌تر با ما فارسی صحبت کند چون نمی‌خواست ما با دو فرهنگ بزرگ شویم. از بعضی برخوردها آزرده بود.»

الکساندر نوری پدرش را زخم خورده فرهنگ ضدمهاجر در آلمان معرفی کرد؛ مردی که بارها بابت لهجه متفاوتش در آلمان از سوی راست‌گراهای افراطی و نژادپرست‌های خیابانی تحقیر شده بود. برای همین پسرش را به شکلی بار آورد که به خوبی فارسی را صحبت نکند. اما الکساندر سال ۱۳۹۵ بدون آن‌که بداند قرار است روزی گزینه سرمربی‌گری در یک تیم ایرانی شود، به روزنامه آلمانی گفته بود: «هر روز سعی می‌کنم یک واژه فارسی جدید بیاموزم. فارسی را دوست دارم، همان طور که ایران را دوست دارم. آخرین باری که در ایران بودم، سال ۲۰۰۵ بود و همراه پدرم به چندین شهر ایران رفتیم. برای من اهمیت داشت تا شناخت زیادی از فرهنگ ایرانی داشته باشم. می‌خواستم بدانم پدرم از کجا آمده است. برخلاف دیگر فرهنگ‎ها، مردم در ایران بسیار مهربان هستند و برخورد خیلی خوبی با شما دارند. مردم ایران به شما می‎فهمانند که آن‎جا هرگز غریبه نیستید.»

 ۲۵مهرماه سال ۱۳۹۵، وب سایت خبری روزنامه «kreiszeitung» از مخاطبانش خواست که برای فهمیدن تیم «وردربرمن»، ابتدا از آن چه وجود ندارد شروع کنند. نخست نوشت که تیم بحران زده وردربرمن مقابل «بایرلورکوزن» سلطه‎ای بر بازی نداشت. بعد در دومین اشاره‎اش نوشت که آن‎ها حتی ندیدند که گوشه‎ای از بازی در اختیار این تیم باشد. ولی در انتها تاکید کرد: «اما آن‎ها یک مغز متفکر داشتند.»
اشاره‎اش مستقیم به السکاندر نوری بود. این روزنامه تصویری از این مرد ایرانی را منتشر کرده بود که با مشت‎هایی گره شده، فریاد شادمانی سر می‎داد.

وردربرمن ناگهان وارد بحران شد. «ویکتور اسکریپنیک»، سرمربی تیم با سه شکست پیاپی باید می‏رفت. اولین گزینه جانشینی سرمربی تیم زیر ۲۳ ساله‏های همین باشگاه بود. مدیریت باشگاه، الکساندر نوری، بازیکن سابق تیم و سرمربی آن زمان را با عنوان جانشین موقت، جایگزین اسکریپنیک کرد.

اما هفتم آبان‌ماه سال ۱۳۹۶، الکساندر نوری از باشگاه وردربرمن اخراج شد. دویچه‌وله به نقل از «فرانک باومن»، رییس این باشگاه آلمانی نوشت: «از الکساندر سپاس‌گزاریم. او تیم را در بدترین زمان تحویل گرفت و کار بزرگی انجام داد. اما حالا زمان قطع همکاری ما فرا رسیده است.»
دلیلش، عدم پیروزی در ۱۰ بازی ابتدایی فصل بود. او پنج تساوی و پنج شکست داشت.
شهریورماه سال ۱۳۹۷، با باشگاه «اینگول‌اشتات» قراردادی دو ساله امضا کرد. اما بعد از هشت بازی، به دلیل سه تساوی و پنج شکست، اخراج شد.

الکساندر نوری یک بار در ۲۲ خردادماه سال ۱۳۹۶، پس از صعود ایران به جام جهانی فوتبال، میهمان ورزشگاه «آزادی» در تهران بود. کی‌روش در پایان بازی گفت: «این باعث افتخار من است که الان کنار آقای الکساندر نوری صحبت می‌کنم.» او سپس خطاب به نوری، کار او در بوندسلیگا را «فوق‌العاده» خواند.

وب‌سایت «۹۰» روز ۱۹ فروردین امسال با قاطعیت از قرار نداشتن نام الکساندر نوری میان گزینه‌های سرمربی‎گری تیم ملی ایران خبر داد. اما آن‌چه احتمال حضور او را در تیم ملی ایران قوت می‌بخشد، نوع برخورد مدیرروابط عمومی فدراسیون فوتبال با شایعه حضور مربی ایرانی یا خارجی در تیم ملی است. «امیرمحمد علوی» در پاسخ به این سوال که مربی تیم ملی ایرانی خواهد بود یا خارجی، گفته است: «قطعا خارجی.» بعد وقتی از او پرسیده‌اند شما الکساندر نوری را مربی ایرانی می‌دانید یا خارجی، باز هم این‌گونه جواب داده است: «قطعا خارجی.»

نیمه اول اردیبهشت ماه تمام شده و تیم ملی ایران دو بازی دوستانه خود مقابل سوریه و کره‌جنوبی را در روزهای شانزدهم و بیست‌ویکم خردادماه امسال در تهران و سئول در تقویم فیفا ثبت کرده است؛ تیمی که مربی ندارد ولی بازی دوستانه برگزار خواهد کرد. مهدی تاج که گفته بود نام سرمربی تیم ملی ایران را تا نیمه اردیبهشت ماه اعلام می‌کنیم، در دو روایت متفاوت، زمان رونمایی از سرمربی تیم ملی ایران را «آخر این هفته» و «سوم خردادماه» اعلام کرده است.