در اعتراضات آبان سال جاری، نام برخی از شهرها برای نخستین بار به‌صورت گسترده در فضای عمومی مطرح شد. شهرهایی در غربی‌ترین و یا جنوبی‌ترین نقاط ایران که مردمانش خسته از شرایط، به خیابان‌ها ریختند و شعار دادند. این شهرها در عین اشتراک در اعتراضات، ویژگی‌های متفاوتی نیز دارند.
اعتراضات در برخی از این شهرها شدیدتر بود و به کشته شدن تعدادی از معترضان منجر شد. ایران‌وایر در این ویژه‌نامه ویژگی‌های مختلف شهرهایی را که مردمانش در اعتراضات آبان‌ماه حضور چشمگیری داشتند از جنبه‌های مختلف از مذهب و قومیت تا وضعیت اقتصادی و اجتماعی موردبررسی قرار داده است.
این گزارش به وضعیت اجتماعی و ویژگی‌های شهرستان‌های استان اصفهان می‌پردازد. در روزهای اعتراضات آبان‌ماه ویدئوهای زیادی از اعتراضات شهرهای مختلف این استان منتشر شد.
***
یزدانشهر و زینبیه در استان اصفهان دو منطقه اصلی درگیر در اعتراضات آبان امسال بودند. در اعتراضات دی ۱۳۹۶ نیز شهرهای شاهین‌شهر و قهدریجان ازجمله شهرهای اصلی اعتراضات بودند و تا آن زمان نامشان کمتر در رسانه‌ها مطرح شده بود. جمعیت اصلی یزدانشهر و زینیبه که نامشان در اعتراضات آبان امسال مطرح بود، مهاجران تشکیل می‌دهند؛ مثل شاهین‌شهر.
یزدانشهر، شهری چسبیده به نجف‌آباد است که قبل از انقلاب ایجاد شده و پس از انقلاب مهاجرت به آن افزایش یافته است. پس از ساخت سد چادگان در دهه ۴۰ نیز تعدادی از روستاهای بین اصفهان و چهارمحال و بختیاری زیر آب رفت و ساکنان این روستاها به مناطق امیرآباد و فیروزآباد در نجف‌آباد مهاجرت کردند.
همچنین تعدادی از ساکنان روستاهای لرنشین فریدن و فریدون‌شهر که به روستاهای «پشت کوه» مشهور بودند و همچنین ساکنان تعدادی از روستاهای ترک‌نشین این مناطق به یزدانشهر مهاجرت کردند.
یزدانشهر به دلیل مسطح بودن و وجود زمین‌های خالی در اطراف به‌مرور با افزایش مهاجران مواجه شد و توسعه یافت. در دهه ۷۰ نیز به لحاظ تقسیمات کشوری دارای شهرداری مستقل شد. اکثر ساکنان این منطقه نیز به کارگری در سطح شهرستان نجف‌آباد مشغول بودند. به‌مرور تعدادی از ساکنان نیز برای خود کسب‌وکار مستقل ایجاد کردند.
در ابتدای انقلاب نیز درگیری‌هایی بین ساکنان این منطقه و ساکنان نجف‌آباد رخ داده و حتی به کشته شدن برخی از افراد منجر شده است. پیش از اعتراضات آبان این منطقه کمتر تحت‌تاثیر اعتراضات سیاسی بود. پس از حذف آیت‌الله «منتظری» از سمت قائم‌مقام رهبری اعتراضات مختلفی در دهه ۷۰ در نجف‌آباد رخ داده اما یزدانشهر درگیر این اعتراضات نبود.
یزدانشهر در مسير شهرستان تيران قرار دارد. این منطقه از شمال به كمربندی غربی اصفهان شاهین‌شهر و از جنوب به اتوبان خلیج‌فارس (فولادشهر) وصل است.
زینبیه؛ بافت فرسوده و فقر
منطقه زینبیه در اصفهان ازجمله مناطقی است که به‌مرور از یک منطقه روستایی به یک منطقه حاشیه‌نشین در شهر اصفهان تبدیل شده است. پس از انقلاب ۵۷ به‌مرور خانه‌سازی‌های دراین منطقه فزایش یافت و عملا به شهر اصفهان ملحق شد. بخشی از خانه‌سازی‌ها در این منطقه نیز به‌صورت غیرقانونی بود.
مهاجران به این منطقه نیز بیشتر از روستاهای ترک‌نشین و لرنشین فریدن و فریدون‌شهر اصفهان بودند. پس از جنگ ایران و عراق نیز برخی از ساکنان استان خوزستان که «جنگ‌زده» خوانده می‌شدند در این منطقه ساکن شدند. تعدادی از شهروندان کردستان و سیستان و بلوچستان نیز به این منطقه مهاجرت کرده‌اند. پس‌ازآن نیز گروهی از شهروندان افغانی، عراقی، سوری و پاکستانی نیز در این منطقه ساکن شدند.
در نشریات محلی، پیش‌ازاین گزارش‌هایی درباره مشکل حاشیه‌نشینی در این منطقه منتشر شده است.
یکی از نشریات درباره این منطقه نوشته است: «کوچه‌پس‌کوچه‌ها و خیابان‌های پردست‌انداز، بافت بومی و سنتی که بی‌شباهت به دهه ۴۰ هم نیست. پیرمردان کنار دکان‌های قدیمی میوه‌فروشی، بقالی یا الکتریکی، آفتاب گرفته‌اند. درِ خانه‌ها باز است و زنان چادری در کوچه‌ها مشغول گفت‌وگو. ظهر که می‌شود، کوچه‌ها مملو از بچه‌هایی است که در مسیر مدرسه تا خانه هنوز هم در زمین‌های خاکی محله، گل‌کوچیک بازی می‌کنند.»
بر اساس گزارش‌ها و عکس‌های منتشر شده، بافت شهری در این منطقه فرسوده است. مقامات نیروی انتظامی و بهزیستی از این منطقه به‌عنوان یکی از مناطقی نام برده‌اند که شمار زیاد فروشندگان و مصرف‌کنندگان مواد مخدر را دارد. برخی رسانه‌ها بیکاری و فقر را یکی از دلایل رواج فروش و مصرف مواد مخدر در این منطقه ذکر کرده‌اند.
بر اساس نتایج یک تحقیق درباره مناطق حاشیه‌نشین اصفهان، افراد مهاجر و گروه‌‌‌های کمدرآمد شهری، به دلیل نداشتن یا پایین بودن مهارت و تخصصشان، یا در مشاغل موقتی، حاشیه‌ای و کاذب جذب می‌شوند یا به دسته بزرگ بیکاران شهری می‌پیوندند.
لینک های مرتبط
اعتراضات آبان‌ماه استان البرز؛ کرج، ماکتی از شکاف‌های طبقاتی
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر