«اعلام کردند آن‌هایی که در این سه سال اخراج شده‌اند بیایند طلبشان را از شرکت بگیرند. الان هم یک تعدادی از اخراجی‌ها آمدند و شرکت در حال پرداخت کامل مطالباتشان است. ولی از برگشت به کار فعلا خبری نیست. شنیده‌ایم ۴۰ نفر قرار است برگردند که نصف آن‌ها سفارش شده فرماندار و شهردار و نیروی جدیدند.»
این روایت چند تن از کارگران اخراجی شرکت لوله‌سازی ماهشهر از روز ۲۲ اردیبهشت‌ماه جاری است. کارگرانی که حاضر به تشریح جزییاتی از پشت پرده این شرکت شده‌اند، در مورد تسویه‌حساب شرکت می‌گویند: «کسی که ۳ سال پیش اخراج شده ۳ تا چک می‌گرفت که در ۳ مرحله پرداخت می‌شد. یک چک پرداخت شد. الان مبلغ دو چک دیگر را دادند. کسانی که سال گذشته اخراج شدند هم الان تازه به آن‌ها پرداخت می‌شوند. پرداخت‌ها هم به نسبت سنوات بوده؛ مثلا داشتیم کسی از سال ۱۳۸۴ در شرکت بوده، سال گذشته اخراج شده. رقم پرداخت‌ها تا ۴۰ میلیون هم بوده. چند نفر هم در این مدت شکایت کرده بودند. دادگاه حکم توقیف اموال به آن‌ها داده بود. حتا آن‌ها که از اموال شرکت، «لوله»، «آمبولانس» و «لیفتراک» گرو برده بودند، دارند برمی‌گردانند و پولشان را می‌گیرند.»
کارگران شرکت لوله‌سازی ماهشهر در سال‌های گذشته بارها برای پیگیری مطالبات خود دست به اعتراض زده‌اند. خبر اخراج و تعدیل دسته‌جمعی آن‌ها در دی ۱۳۹۷، دهم و چهاردهم اردیبهشت ۱۳۹۸ در رسانه‌های داخلی منتشر شده است. آن‌ها می‌گویند: «همین مدیرانی که الان می‌گویند کسانی که در اعتصاب و اعتراضات لیدر بودن و یا شکایت کردن حق برگشت به کار را ندارند، خودشان برای تحریک دولت و گرفتن باج، کارگران را تحریک به تجمع مقابل استانداری برای اعتصاب کردند تا با تحت‌فشار قرار دادن دولت و دریافت ارز برای وارد کردن ورق اقدام کنند.»
شرکت لوله‌سازی ماهشهر یکی از پیشرفته‌ترین شرکت‌های لوله‌سازی در خاورمیانه، یک شرکت نیمه‌دولتی است که با مشارکت شرکت SMSR آلمان در سال ۱۳۸۳ راه‌اندازی شد. بالاترین استانداردهای ایزو را دریافت کرد و مدت‌هاست با زدوبندهای پشت پرده در حالت نیمه‌تعطیل به سر می‌برد.
مالکان اولیه آن «بنیاد صدوق» و «سازمان تامین اجتماعی» بوده‌اند. بنیاد با نام «گروه صنعتی سدید» مالک این شرکت بود و با فروش گروه به برادران عطایی از مجموعه خارج شد. با ورود برادران، لوله‌سازی به حالت نیمه‌تعطیل درآمد. در حال حاضر حدود یک‌صد و هفتاد نفر کارگر و پرسنل اداری در این شرکت مشغول هستند و حدود یک سال است که اغلب آن‌ها حقوقشان را دریافت نکرده‌اند.
در سال ۱۳۹۶ این شرکت حدود ۴۰۰ کارگر مشغول به کار داشت. ۲۸۷ نفر از آن‌ها در دو سال اخیر به دلایل واهی اخراج شده‌اند. یکی از این کارگران می‌گوید: «در کجای قانون آمده، کارگری که بین ۱۰ تا ۱۶ سال کار کرده و پایه حقوقش تازه رسیده به ۲ میلیون تومان اخراج شود و وقتی اداره کار شما را ملزم به بازگشت به کار می‌کند، بگویید حقوق پایه اداره کار الان یک میلیون و دویست هزار تومان است. اگر بخواهیم برگردانیم با قانون جدید برمی‌گردانیم. این سنوات کارگر را خراب می‌کند. این اتفاق از سال ۱۳۹۰ بارها تکرار شده. سال ۱۳۹۴ هم انجام شد. وقتی در سال ۱۳۹۸ هم کارگران را اخراج می‌کردند، شورای تامین جلسه گذاشت و قرار شد حداقل ۸۰ درصد پرسنل برگردند، با همین روش برخورد کردند.»
او در ادامه از اوضاع نابسامان کارخانه پس از حضور مدیران جدید می‌گوید: «تا زمانی که شرکت در مالکیت بنیاد صدوق بود حقوق و مزایای ما در منطقه سرآمد بود. متاسفانه با آمدن مالکان جدید کلیه شرکت‌های تابعه لوله‌سازی افول کردند. مدیران و هیات‌مدیره بی‌لیاقتی که خودشان پروژه‌های کاری را رد می‌کنند.»
خریدار شرکت کیست؟
یکی دیگر از کارگر اخراجی که با ایران‌وایر گفتگو کرده است، سید«حمید عطایی‌کچویی» و برادرش «عبدالمجید» را به‌عنوان خریدار شرکت گروه صنعتی سدید می‌شناسند: «سال ۱۳۹۰ که سهام را برای فروش گذاشتند، سید حمید عطایی‌کچویی ۶۷ درصد سهام شرکت را به مبلغ ۷۵۰ میلیارد تومان خریداری کرد. او متعهد شد مبلغ هفت‌صد میلیارد تومان بدهی شرکت را پرداخت و پنجاه میلیارد تومان دیگر را به‌صورت نقدی پرداخت کند.»
۲۳ درصد دیگر این سهام متعلق به «شرکت سرمایه‌گذاری صدر تامین» زیرمجموعه سازمان تامین اجتماعی است. شرکتی که به‌صورت هم‌زمان در حوزه فولاد در دو مجموعه مشابه «شرکت فولاد اکسین خوزستان» و «ذوب‌آهن اصفهان» نیز سهامدار بالقوه است.
سید«عبدالمجید عطایی‌کچویی» در ۱۲اردیبهشت۱۳۹۰ به‌موجب آگهی روزنامه رسمی کشور به نمایندگی «سدید» به‌عنوان رییس هیات‌مدیره، «عبدالله شیرمحمدپور گرجانی» به نمایندگی «شرکت سرمایه‌گذاری صدر تامین» به‌عنوان نایب‌رییس هیات‌مدیره و سید«نصراله قاضی‌میرسعید» به نمایندگی «شرکت لوله و تجهیزات سدید» به سمت مدیرعامل و عضو هیات‌مدیره در لوله‌سازی شروع به فعالیت کرده‌اند.
لوله‌سازی ماهشهر در حال حاضر زیرمجموعه هولدینگ شرکت گروه صنعتی سدید است. هولدینگی که از سال ۱۳۷۲ اقدام به خریداری و ادغام چندین شرکت صنعتی و پیمانکاری کرده و مالک اکثریت سهام شرکت‌های: «پمپ و توربین پتکو»، «صنایع فولاد گسترش»، «لوله‌سازی ماهشهر»، «صبا نیرو» و «فالق‌صنعت» است. تاسیس «سدید» به اسفند ۱۳۴۲ برمی‌گردد. زمانی که با نام «کارخانه ماشین‌سازی فتحی و پسران» در ۱۷آبان۱۳۴۴ به ثبت رسید. این شرکت پس از چند بار تغییر نام از ۴شهریور۱۳۶۸ به نام «شرکت گروه صنعتی سدید (سهامی عام)» شناخته شده است.
در حال حاضر «امیرحسین کاوه»، دبیر سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران، مدیرعامل گروه است. مدیرعامل لوله‌سازی ماهشهر هم «مهدی نصیری‌پور» است. کسی که به گفته کارگران «حتا یک‌بار برای بازدید از شرکت به کارخانه نرفته است. او در ۸ شرکت دیگر به‌طور هم‌زمان با عناوین مختلفی پست‌های مدیریتی دارد. او از نزدیکان برادران عطایی است.»
خروج عطایی از لوله‌سازی
عطایی پس از هفت ماه به استناد صورتجلسه ۱۲آذر۱۳۹۰، سمت خود را به «محمدرضا محمدباقر» واگذار کرده و سمتی در هیات‌مدیره ندارد؛ اما کماکان در شرکت‌های زیرمجموعه سدید به‌عنوان عضو هیات‌مدیره یا مدیرعامل حضور دارد. او هم‌زمان با حضورش به‌عنوان ریاست هیات‌مدیره لوله‌سازی، از بهمن ۱۳۸۹ رییس هیات‌مدیره در «شرکت ذوب و نورد چهلستون سپاهان» و از ششم اردیبهشت ۱۳۹۰ در شرکت پارس کژال کیش که زیرمجموعه «موسسه خدمات دارویی رضوی» که زیرمجموعه «آستان قدس رضوی» است، به‌عنوان مدیرعامل و عضو هیات‌مدیره حضور دارد.
ایران‌وایر به اسنادی دست پیدا کرده که نشان می‌دهد در سال ۱۳۸۹ هنگام خرید کل سهام گروه (عطایی‌کچویی) ۱۱۷ هزار تن ورق فولادی در انبارهای لوله‌سازی موجود بوده است. این میزان برای تولید ۱۲ هزار و یک‌صد شاخه لوله کافی است. در سال ۱۳۹۰ هم ۹ هزار تن ورق دیگر که برای یک هزار و یک‌صد شاخه لوله کافی است، به‌عنوان ورودی ثبت شده است. ورق‌های فولادی که با دلار هزار تومانی خریداری شده بود و توسط مالکان جدید با تفاوت قیمت ۴۲۰۰ تومانی فروخته شده است.
مالک قبلی کیست؟
تیرماه سال ۱۳۹۰ «حجت‌الاسلام محمدعلی صدوقی» فرزند آیت‌الله «محمد صدوقی» (ترور شده در سال ۱۳۶۱) و امام‌جمعه شهر یزد، به دلیل بیماری کبدی درگذشت. هفت روز بعد، «محمد صدوقی» فرزند او – که بعد از فوت پدر ملبس به لباس روحانیت شده بود- بنا به وصیت پدرش مبنی بر واگذاری اختیار اموال «بنیاد صدوق» به رهبر انقلاب نزد وی رفت تا لیست کامل اموال را ارایه کند.
شرکت لوله‌سازی ماهشهر زیرمجموعه گروه صنعتی سدید یکی از دارایی‌های بنیاد صدوق بوده است. کل سهام بنیاد به برادران «عطایی‌کچویی» فروخته شده. برادرانی که هم در شرکت‌های آستان قدس رضوی فعال‌اند و هم از اعضای هیات‌مدیره هولدینگ سدید هستند.
روایت کارگران اخراجی از رفتار مدیران
ماجرای کارگران و مدیران فاسد شرکت به‌هم‌پیچیده است. نمایش نداشتن بودجه را مدیران هم برای کارگران و هم برای دولت بازی کرده‌اند. به گفته یکی دیگر از کارگران اخراجی، خریداران شرکت برای تامین مبلغ خرید، از بانک وام گرفتند و هنوز این مبلغ را به بانک پس نداده‌اند. او درباره تغییرات حقوق و کسر مزایای کارگران می‌گوید: «سال ۱۳۹۴ ۴۰۰ هزار تومان از فیش حقوقی همه کارگران - که به اسم هزینه مسکن پرداخت می‌شد - حذف شد. از سال ۱۳۹۵ هم دو بسته غذایی به‌عنوان عیدی و ماه رمضان می‌گرفتیم که آن را هم قطع کردند. بیمه تکمیلی کارگران فعلی شرکت را هم یک‌سالی هست قطع کردند. این باعث شده بیمه، پولی که از سال‌های قبل، طلبکار هستیم را، به خاطر بدهی شرکت پرداخت نکند. جالب آنجاست که مبلغ این بیمه از فیش حقوق ماهانه کم شده، ولی چیزی به ما نرسیده است.»
از سال ۱۳۸۳ که قرارداد بین کارگر و کارفرما بسته شد، بندهایی مانند گروه و رتبه و حق مسکن و حق سنوات و آیتم‌های دیگری در فیش حقوقی کارگران بود که سالیانه مبلغ ناچیزی به حقوق آن‌ها اضافه می‌کرد: «تا وقتی‌که پای «زرین‌آبادی» به شرکت باز نشده بود ادامه داشت. او کارشناس ارشد بازنشسته اداره کار است. وقتی به‌عنوان مدیر منابع انسانی وارد شرکت شد، اولین کارش، قطع تمام آیتم‌ها و اضافه کردن حق مسکن ۴۰۰ هزار تومانی بود. مبلغی که یک‌سال پرداخت شد. ولی بعدتر به بهانه جلوگیری از اخراج یک شیفت از کارگران از فیش‌ها حذف و دیگر پرداخت نشد. اقدام «زرین‌آبادی» با اعتراض کارگران مواجه شد؛ اما او با تهدید به اخراج، درنهایت نه‌تنها موفق شد حق مسکن را حذف کند که با گذشت چند ماه، اخراج یک شیفت کامل از پرسنل را هم انجام داد. افراد باقی‌مانده هم دیگر حق مسکن نگرفتند.»
به گفته این کارگر سابق کارخانه لوله‌سازی، در اولین سال حضور مدیران جدید، پروژه ترکمنستان را به قیمت ۹۰۰ میلیارد تومان آغاز کردند: «آن موقع ما ۵۰۰ نفر بودیم. ولی بعدازاین کار شرکت به شکل نیمه‌رسمی تعطیل شد. بهانه‌های مختلفی آوردند. از حربه تحریم و تعطیلی به دلیل نداشتن بودجه استفاده کردند. با تهدید و تعدیل نیرو از دولت تسهیلات گرفتند. ولی با تسهیلات شروع به برج‌سازی در کشورهای عربی کردند و شرکت را با نصف نفرات به‌صورت نیمه‌تعطیل تا امروز نگه داشته‌اند.»
یکی از کارگران با اعلام اینکه مدیران شرکت با بهانه‌های مختلف از دولت استفاده ارزی می‌کنند؛ به ایران‌وایر می‌گوید: «این چند سال مدیران مدام پروژه‌های مختلف را رد کرده و از انجام آن سرباز زده‌اند. بزرگ‌ترین پروژه پیشنهادی به شرکت «پروژه گوره – جاسک» است که نزدیک یک سال است به بهانه‌های مختلف از تامین ورق آن سرباز زده‌اند.»
باج‌خواهی
یکی دیگر از این کارگران از نفوذ و سنگ‌اندازی «محمد سقایی» مجری طرح انتقال نفت خام گوره - جاسک در این پروژه خبر داده و می‌گوید: «او نماینده مجلس بوده و حالا در شرکت نفت، مدیر پروژه گوره - جاسک است. او با سنگ‌اندازی جلوی مدیران داخلی شرکت، باج‌خواهی می‌کند و اجازه کار به شرکت نمی‌دهد.»
محمد سقایی متولد ۱۳۲۸ نماینده سابق مجلس در دوره‌های ۵، ۶، ۸ و ۹ با هفتاد سال سن مجری این پروژه استراتژیک شده است.
یکی از کارگران اخراجی این شرکت به ایران‌وایر می‌گوید: «سال ۱۳۹۶ قرارداد شرکت گوره - جاسک را برنده شد. سقایی مدیر پروژه به آن‌ها گفته بود از سه شرکت مشخص در چین خرید ورق انجام بدهند. ولی مدیران می‌گفتند به خاطر تحریم نمی‌توانیم از چین خرید کنیم. «زرین‌آبادی» مدیر منابع انسانی پیشنهاد کرد تا نیروهایی که به دلیل نگرفتن پروژه گوره - جاسک اخراج شده‌اند، اگر ورق‌هایی را که بانک تجارت به خاطر ضمانت‌نامه توقیف کرده آزاد کند، به کار برگردند. نقشه‌شان بود تا ۸۰ نفر از اخراجی‌ها براساس «قانون کار جدید» بازگشت به کار شوند. از طرف دیگر شریعتی استاندار خوزستان در جلسه‌ای به آن‌ها پیشنهاد کرده بود تعدادی از مدیران و مسئولان شرکت در استانداری بدون سروصدا تجمع کنند. تا او تجمع را شورش گزارش کند و بتواند بانک تجارت را برای آزاد کردن ورق‌ها تحت‌فشار قرار داده و سقایی هم مجبور به کار با شرکت شود.»
براساس گفته‌های کارگران در هزارتوی گروه صنعتی سدید به‌عنوان سهامدار عمده شرکت لوله‌سازی ماهشهر روابط پیچیده‌ای میان مدیران با مقامات دولتی و برخی شرکت‌های همکار در حوزه فلزات وجود دارد که ایران‌وایر به‌طور مستقل قادر به تائید آن نیست.
مطالب مرتبط:
اخراج ۱۰۸ کارگر شرکت لوله سازی بندرماهشهر
۸۷ کارگر لوله‌سازی سدید ماهشهر در نوبت تعدیل
نهادهای اقتصادی تحت نظر سپاه؛ قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء
محرومیت در جوار نفت؛ مرور اعتراضات کارگری استان خوزستان-بخش نخست
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر