مصائب کادر درمان: با وجود ابتلا به کرونا باید شیفت بدهیم

از یک سو به نظر می‌رسد کادر درمان در ایران قدر می‌بینند و بر صدر می‌نشینند. مسوولان ریز و درشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از پیش‌قراولی آن‌ها در مسیر مبارزه با بیماری دشوار کرونا می‌گویند و این‌که با دست خالی به قلب کرونا تاخته‌‌اند. اما از سوی دیگر، گاهی با وجود مثبت بودن تست کوویدشان، باز هم مجبورند در محل کار حاضر شوند و دو تا سه شیفت کار کنند.
گزارش زیر، روایت‌های کادر درمان از فشارهایی است که در ایام همه‌گیری کرونا با آن روبه‌رو شده‌اند. آن‌ها می‌گویند هیچ نشانی از هم‌دلی، تشویق و تحسین از مسوولان دریافت نکرده‌اند و تشویق‌ها و تحسین‌ها ظاهری و برای رسانه‌ها هستند.

***

این روزها بار کمبود بودجه، فشار تحریم‌هایی که منجر به کمبود دارو و تجهیزات پزشکی شده‌اند، فرسودگی ساختار درمانی و تجهیزات بیمارستانی و بی‌توجهی مردم برای مراعات پروتکل‌های بهداشتی بر دوش کادر درمان افتاده است. با این همه، آن‌ها با کارشکنی و بی‌برنامگی دستگاه‌های دولتی نیز مواجه‌اند؛ یک روز با مشکل کارانه‌هایی که پرداخت نمی‌شوند و روز دیگر با انبوه برگه‌های جریمه رانندگی.

 یک مامای ساکن شهر خرم‌آباد در استان لرستان از فشارهای همان سیستمی که تمجیدشان می‌کند، گله‌مند است.
«پریسا» می‌گوید ماه‌های متوالی در دو یا حتی گاهی سه شیفت فشرده کاری در کنار بیماران بوده اما وقتی مبتلا به کرونا شده است، از او خواسته‌‌اند به دلیل کمبود نیرو در محل کارش حضور پیدا کند: «من در دو بیمارستان شهر خرم‌آباد کار می‌کنم. در راهروهای هر دو بیمارستان با انبوه بیماران مراجعه کننده مواجه‌ایم. بخش آی‌سی‌یو بیمارستان‌ها لبالب از بیماران بدحال است. اغلب پرستارها و پزشکان بیمارستان هم خودشان یا اعضای خانواده‌هایشان مبتلا شده‌اند. هفته گذشته متوجه شدم شرایط مناسبی ندارم. علایم کرونا و آنفلوانزا به هم‌دیگر شباهت دارند و من تا یکی دو روز تصور می‌کردم آنفلوانزا است. ولی وقتی تست دادم، متاسفانه تست کووید من مثبت بود. این طبیعی است که همان روز مرا بلافاصله به خانه برمی‌گرداندند اما از آن جایی که چند زائو در اتاق زایمان در انتظار کمک بودند و هیچ همکاری را پیدا نمی‌کردیم که جایگزینم بشود، آن‌ها به من گفتند باید بمانی! هر چه‌قدر اصرار کردم که احتمال ابتلای بیماران به کووید وجود دارد اما مسوولم گفت بهتر است نهایت دقتم را به خرج بدهم تا کسی مبتلا نشود!»

به گفته پریسا، بیمارستان نیروی جایگزین نداشته و او به ناچار تا ساعت ۱۱ شب در بخش زایمان مانده است: «بعد با تاکسی خودم را به منزل رساندم اما به محض رسیدن به خانه، به علت ناتوانی بدنی بی‌هوش شدم و این بار خانواده‌‌ام مرا به همان بیمارستان برگرداندند. من نمی‌دانم مسوول مستقیم من با مسوولیت خودش چنین تصمیمی گرفت یا این‌که با بالادستی‌ها هم مشورت کرد. اما این که یک نفر کادر درمان در امر مهمی مثل زایمان که با اعضای داخلی بیمار سر و کار دارد و با وجود مثبت بودن تست کرونا، باز هم ناچار به مراوده مستقیم و رودرو با بیمار بشود، در مجموع اتفاق ترسناکی است.»
بر اساس آمارهای رسمی، تاکنون در ایران ۵۴ هزار و ۳۱۰ نفر به علت ابتلا به کرونا جان‌شان را از دست داده‌‌اند و پنج هزار و ۸۰۹ نفر در لحظه نوشتن این مقاله، بدحال هستند.
در خصوص تعداد ابتلای کادر پزشکی آمار مشخص و واحدی وجود ندارد. در حالی که «شورای بین‌المللی پرستاران» می‌گوید به طور متوسط حدود هفت درصد کل مبتلایان کرونا از کادر درمان بوده‌‌اند. اما در شهرهای مختلف ایران از ابتلای بیش از ۴۰درصد کادر درمان به کرونا خبر داده‌اند؛ به عنوان مثال، رییس هیات مدیره «نظام پرستاری مشهد و شهرستان‌های تابعه» از ابتلای حدود ۴۰ درصد کادر درمانی این شهر به کرونا خبر داده است.
روایت اجبار کادر درمان برای حضور در بیمارستان‌ها با وجود ابتلا به بیماری کووید-۱۹ فقط مختص پریسا نیست. «شاهد علوی»، روزنامه‌نگار در حساب کاربری توییترش نوشته است دو تن از پزشکان زندان «رجایی‌شهر» علی‌رغم ابتلا به کرونا، باز هم با فشار مدیریت زندان مجبور شده‌اند در محل کارشان حاضر بشوند.
کاربر دیگری به نام «آروین مرادی» هم نوشته است این موضوع به زندان محدود نمی‌شود بلکه دوست او نیز پرستار بیمارستان است و علی‌رغم ابتلا به کرونا، او را هم مجبور کرده‌‌اند در محل کارش حاضر بشود.
پزشک دیگری به نام «ایمان حسین زاده»، ساکن منطقه مهرشهر کرج با تجربه مشابه‌ای مواجه شده است. او کماکان در بخش آی‌سی‌یوی یک بیمارستان خصوصی در شهر کرج بستری است و شرایط عمومی مناسبی ندارد.
همسرش «تینا» به «ایران‌وایر» می‌گوید علی‌رغم آن‌که تست کووید همسرش مثبت بوده و او با تب، بدن درد و کلیه علایم کرونا درگیر بوده است اما به اصرار، وی را با وضعیت عمومی نامناسب به بیمارستان کشانده‌اند: «چهارمین روز ابتلای ایمان بود که از بیمارستان تماس گرفتند و گفتند باید برگردد سر کار. او گفت به شدت بدحال است و از طرف دیگر، چنین کاری اخلاقی نیست و منجر به مخاطره انداختن بیمار می‌شود. اما گفتند بیا این‌جا، هر وقت خسته شدی، روی یکی از تخت‌ها بخواب. اصرار کردند دکتر جایگزین ندارند و نمی‌دانند با بیماران بدحال چه کنند. من گوشی تلفن را از همسرم گرفتم و باز هم اصرار کردم به ماندنش در خانه رضایت بدهند اما در نهایت اصرار ما به نتیجه نرسید و او به محل کارش برگشت. غروب همان روز وقتی به خانه برگشت تا الان که با شما حرف می‌زنم، سرپا نشده است. من بلافاصله او را به بیمارستانی حوالی منزل‌مان منتقل کردم. گفتند تخت آی‌سی‌یو شبی ۲۰ میلیون تومان است و از آن جایی که حال عمومی‌‌ همسرم مناسب نبود و تخت خالی در بیمارستان دولتی و حتی بیمارستان محل کارش پیدا نکردیم، او را این‌جا بستری کردیم. حالا حرف نمی‌زند، سطح اکسیژن خونش کاهش یافته است و در مجموع شرایط نامعلومی دارد.»
پیش از آن، «علیرضا زالی»، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در تهران در مورد فرسودگی کادر درمان هشدار داده بود.
او گفته بود ایران، روسیه و امریکا، سه کشوری هستند که میزان ابتلای کادر درمان در آن‌ها بالا است. زالی علت ابتلای بالای کادر درمان را این گونه توضیح داده بود: «مهم‌ترین دلیلش این است که فرایند خستگی مزمن تیم پزشکی که یک مساله غیرقابل اجتناب است، موجب شده سطح دفاعی و ایمنی افراد کاهش پیدا کند. طبیعتا وقتی افراد خسته‌تر می‌شوند و انگیزه‌هایشان کم‌رنگ می‌شود، از نظر سیستم ایمنی بدن در معرض خطر بیشتری قرار می‌گیرند.»

ماموران بانک و مطالبه اقساط عقب مانده پزشکان

مشکلات پزشکان در همه‌گیری کرونا تنها به ابتلای بیماری محدود نمی‌شود. این روزها اقساط بانک پزشکان اگر کم و زیاد بشود، با ابلاغیه‌های متعدد و مراجعه مامور بانک مواجه می‌شوند.
 یک جوان پزشک اهل مشهد برای «ایران‌وایر» ایمیل زده و توضیح داده است که ماموران «بانک ملت» به محل کارش رفته‌اند تا بابت دیر شدن اقساطش در این شرایط دشوار به او ابلاغیه بدهند.
او نوشته است متاسفانه بخش دولتی متوجه نیست که پزشکان مقصر شرایط به وجود آمده نیستند و مشاغلی هم‌چون شغل پزشکی نیز مثل سایر حرفه‌ها، این روزها تحت تاثیر وضعیت اپیدمی قرار دارند: «من به علت تعطیلی گاه و بی‌گاه مطب، نتوانسته‌‌ام به مدت چند ماه قسط وامی را که از بانک ملت دریافت کرده بودم، بپردازم و این بسیار دردناک است وقتی می‌بینی کشوری مثل کانادا به شهروندانش در شرایط اپیدمی کرونا ماهانه مبلغ دو هزار دلار واریز می‌کند و کشوری مثل امریکا پرداخت اقساط وام شهروندانش را به علت این وضعیت خاص متوقف کرده است. دولت بی‌کفایت ما برای نقد کردن مطالباتش از یک پزشک، مامور پلیس به محل کارش گسیل می‌کند و از آن سو دایما دم از بخشودگی اقساط و کمک به جامعه پزشکی است.»
جریمه‌های بی‌محل

بعد از اعلام محدودیت تردد شبانه از ساعت ۹شب تا چهار بامداد در شهرهایی که بیش از ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارند و در وضعیت قرمز یا نارنجی به سر می‌برند، از سوی دولت مقرر شد تا پلاک خودروی پزشکان، پرستاران، داروسازان و کلیه دست اندرکاران مراکز درمانی در سامانه فرمانداری و پلیس به ثبت برسد و این افراد در ساعت منع آمد و شد هم بتوانند به آسودگی تردد کنند. اما «ایران‌وایر» گزارش‌های متعددی در خصوص برگه‌های جریمه رانندگی طاق و جفتی دریافت کرده است که علی‌رغم ثبت نمره پلاک آن‌ها در سیستم پلیس و فرمانداری، باز هم برای اعضای جامعه پزشکی و درمانی فرستاده شده‌اند.
یک پرستار ساکن «تهرانپارس» که مایل به ذکر نامش نیست، به «ایران‌وایر» می‌گوید با برگه جریمه محدودیت تردد به پلیس راهنمایی و رانندگی تهران مراجعه کرده و آن‌ها گفته‌‌اند یک نامه از نظام پزشکی و بیمارستان بگیرد و در پایان طرح محدودیت تردد مراجعه کند و شکایتش را به ثبت رساند تا جریمه‌ها را منتفی کنند: «از طرف کادر اداری بیمارستان شماره پلاک ماشین و اسم من به ثبت رسیده، حالا سوال این جا است که چرا باید چنین جریمه‌‌ای برای من ارسال کنند و من یک روز، کار و زندگی‌‌ خود را تعطیل کرده‌‌ام تا برای پلیس توضیح بدهم و یک روز دیگر هم مجددا باید بروم تا شاید راضی بشوند و جریمه‌ها را منتفی کنند.»
مشکل دیگری که پزشکان و پرستاران درگیر آن هستند، جریمه ۵۰۰ هزار تومانی در مسیر رفت و برگشت به محل خدمت و محل زندگی است به این دلیل که پلاک ماشین‌شان با شهری که در آن‌جا زندگی می‌کنند، مطابقت ندارد.
یک دانشجوی دوره فلوشیپ «دانشگاه شیراز» می‌گوید برای پی‌گیری امور بیمارانش مرتب در مسیر رفت و آمد به بیمارستان بوده که از طرف ستاد کرونا پیامک دریافت کرده که چرا علی‌رغم توصیه‌ها، به سفر رفته است؟ این در حالی است که سفری در کار نیست و فقط پلاک ماشین او متعلق به شیراز نیست.
پزشک دیگری که ساکن شهر آمل است می‌گوید علی‌رغم این‌که محل زندگی و محل کارش هر دو در شهرستان آمل قرار دارند اما حین تردد به محل کارش، به مبلغ ۵۰۰ هزار تومان جریمه شده چون پلاکش متعلق به تهران است و توضیح او به افسر مربوطه نیز فایده نداشته است.

این روزها پای درد و دل پزشکان، پرستاران ودست اندرکاران امور درمانی اگر بنشینید، متوجه می‌شوید که آن‌ها با بن‌بست‌ها و فشارهای بسیاری مواجه هستند که با شعار تکریم و احترامی که در رسانه‌های رسمی داده می شود، مغایرت کامل دارند.

مطالب مرتبط:

کرونا در ایران؛ افزایش مجدد مرگ‌و‌میر، نگرانی از دورهمی‌های شب یلدا

کرونا جان ۱۳۸ کادر درمانی در ایران را گرفت

ابتلای ۱۰۷ نفر از پرسنل کادر درمان کرمانشاه به کرونا

آماری از کادر‌های درمانی قربانی کرونا در ایران

کرونا در ایران؛ پایتخت لب مرز است

کرونا در ایران؛ یک میلیون مبتلا، ۳۵۸ کشته در ۲۴ ساعت

کرونا در ایران؛ علیرضا زالی: کاهش آمار ربطی به طرح هوشمند ندارد