اعتراض برخی کارمندان ایرانی شرکت رنو در فرانسه به رسانه‌‌ها و اقدام همکاران‌ سابق  خود

۲۱ بهمن ۱۳۹۹ نشریه «لو پوان» فرانسه طی گزارشی، خبر از وضعیت ۱۱۴ کارمند ایرانی شرکت «رنو» در فرانسه داد که با پایان قراردادهایشان، ناچار به ترک این کشور شده‌اند.

لو پوان این واقعه‌ را «سرنوشتی تراژیک» خوانده بود. پس از آن بود که «ایران‌وایر» در گفت‌وگو با چند کارمند سابق شرکت رنو، به زوایای دیگری از همین مساله پرداخت. تلویزیون «ایران اینترنشنال» هم در گفت‌وگو با وکیل پنج نفر از کارمندان سابق این شرکت، به انتشار اظهاراتی پرداخت که حالا چند نفر از کارمندان این شرکت که هنوز در رنو مشغول به کار هستند، در تماس با «ایران‌وایر»، بخشی از آن را «دروغ» و «داستان‌پردازی» توصیف کرده‌اند.

آن‌ها معتقدند که چند نفر از همکاران سابق‌شان برای ماندن در فرانسه، اعتبار آن‌ها را زیر سوال برده‌ و مدعی شده‌اند که وکیل آن‌ها «دروغ» می‌گوید.

***

ماجرا از این قرار است که پس از خارج شدن «دونالد ترامپ»، ریيس‌جمهوری سابق امریکا از توافق هسته‌ای «برجام» و تهدید شرکت‌های غیرایرانی مبنی بر تحریم آن‌ها در صورت تجارت با ایران، شرکت رنو فرانسه که با «رنو - پارس» در ایران فعالیت مشترک دارد، فرصتی برای شماری از کارمندان خود ایجاد کرد تا برای کار به کشورهای دیگری، از جمله فرانسه بروند. آن‌ها ضمن قرارداد با شرکت واسطه «RNGM» سوییس، قرار شد طبق قراردادشان، برای مدت دو سال در کشوری دیگر برای رنو کار کنند. اگرچه انتظارشان آن بود که قراردادهایشان تمدید شوند اما این اقدام رخ نداد و آن‌ها ناچار به ترک فرانسه شدند. البته هنوز تعدادی از این افراد به دلیل عدم پایان قرارداد، در فرانسه هستند؛ همان‌هایی که در گفت‌وگو با «ایران وایر»،‌ اعتراض خود را ابراز داشته‌اند.

بنا به گفته منابع لو پوان و «ایران‌وایر»،‌ قراردادهای کاری این کارمندان، ضامنی برای اجاره مسکن آن‌ها بود و هزینه اجاره‌ خانه‌‌ها هم مستقیم از سوی رنو به صاحب‌خانه‌ها پرداخت می‌شد. از سوی دیگر، این منابع مدعی شده‌اند که در قرارداد تجاری آن‌ها ذکر شده بود که حق الحاق خانواده‌ خود را ندارند و صرفا می‌توانند با ویزای توریستی، آن‌ها را به فرانسه بیاورند یا با دریافت کمک‌هزینه، به ایران مسافرت کنند. البته خودشان می‌گویند سفارت فرانسه در ایران ضمن هماهنگی با شرکت رنو، از اعطای ویزای توریستی به اعضای خانواده‌ها در یک سال اخیرخودداری کرده، جلوی ملاقات‌ها را گرفته و همین امر به از هم‌پاشیدگی وضعیت روحی و خانوادگی آن‌ها انجامیده است.

البته لازم به ذکر است که در یک سال اخیر و با شیوع ویروس کرونا در جهان، فرانسه اعطای ویزای توریستی را برای همگان قطع کرده است.

در پی انتشار این اخبار و اقدامات حقوقی، یک اتحادیه از رنو ادعاهای منتشر شده توسط نشریه فرانسوی را تایید کرده است که خانواده‌های این کارمندان نمی‌توانستند به آن‌ها ملحق شوند.

طبق اطلاعات منتشر شده، دو نفر از کارمندان توانسته بودند با کمک‌های حقوقی، اقداماتی برای ماندگاری در فرانسه انجام دهند. یکی از آن‌ها برای تحصیل اقدام کرد و توانست خانواده‌اش را هم به فرانسه بیاورد. دیگری شرکت رنو را ترک کرد اما توانست در فرانسه ماندگار شود.

پس از انتشار این گزارش‌ها، تلویزیون ایران اینترنشنال به سراغ وکیل پنج نفر از کارمندان سابق رنو رفت که خواستار پی‌گیری حقوقی وضعیت خود شده‌اند. «الکساندر ابتدایی» در این گفت‌وگو مواردی را مطرح کرده بود که کارمندان ایرانی آن‌ها را رد کرده‌اند.

ابتدایی می‌گوید: «رنو به این‌ها [کارمندان رنو - پاریس] قول داده بود که این قرارداد، یک قرارداد درازمدت است. این‌ها وقتی از رنو پارس استعفا دادند و به فرانسه آمدند، متوجه شدند که مدت قرارداد دو سال است. بعد کشف کردند که رنو به آن‌ها اجازه نمی‌دهد خانواده‌های خود را حتی برای دیدار به فرانسه بیاورند. هیچ ساپورت مالی هم از آن‌ها نکرده بودند. معلوم است رنو با کنسول‌گری فرانسه در ایران به آن‌ها کمک نکرده بود که ویزا بگیرند.»

اما در تماسی که چند تن از کارمندان ایرانی فعلی شرکت رنو با «ایران‌وایر» داشتند، چنین گزارش‌هایی را «ایجاد جو رسانه‌ای» در جهت منافع چند شخص برای ماندگاری در فرانسه خواندند. آن‌ها خواستند که هویت واقعی‌شان نزد ما محفوظ بماند.

«حسین» نام مستعار یکی از آن‌ها است که می‌گوید: «وکیل دروغ گفت. این بحث‌هایی که پیش آمد، منصفانه نیست. ما احساس توهین می‌کنیم. وکیل می‌گوید ما خانواده‌های‌مان را ندیدیم، در حالی‌که رنو هزینه سفر ما را به ایران می‌پرداخت. همه ما با آن کمک‌هزینه می‌توانستیم هر یک ماه و نیم به ایران سفر کنیم. همه رفتند و برگشتند؛ حتی در دوران کرونا. خب فرانسه تمام ویزاهای توریستی را در این دوران قطع کرد و این مساله ربطی به ما تنها نداشت. وکیل از جانب همه ما صحبت کرد در حالی‌که ما اصلا حرف‌های او را قبول نداریم. به نظر من تمام این جریان، پروپاگاندای رسانه‌ای با حمایت همان وکیل برای موکلان خودش است. تعداد هم بیشتراز ۱۱۴ نفر است. تازه نه فقط در فرانسه بلکه شماری دیگر در کشورهای مختلف مشغول به کار شده‌اند.»

بنا به گفته‌های حسین و یکی دیگر از کارمندان رنو که نام مستعار او را «شاهین» می‌گذاریم، تمامی کارمندان پیش از ورود به فرانسه از شرایط قرارداد مطلع بودند: «قراردادها هم به زبان انگلیسی و هم فرانسه بودند و همه موارد آن را در ایران می‌دانستیم. تمدید قرارداد فقط امیدی بود که بین خودمان مطرح شد و هیچ رسمیتی نداشت. سفارت فرانسه هم در ایران طی دو هفته به خانواده‌ها ویزا می‌داد. تا پیش از کرونا، معمولا اکثر خانواده‌ها شش ماه از سال را همین‌جا بودند.»

«شاهین» در دفاع از اقدام رنو می‌گوید: «بعد از تحریم‌ها، فعالیت‌های شرکت‌های مختلف در ایران کم شدند. رنو اما تعطیل نکرد و تا جایی‌که توانست، کمک کرد. نمی‌توانم جزییات را باز کنم اما نخبه‌های ایرانی را در بخش‌هایی از شرکت مثل مرکز تحقیقات رنو در فرانسه به کار گرفت که خود فرانسوی‌ها هم در آن مشغول نیستند. انتخاب این کارمندان بر اساس توانمندی‌هایشان بود. قراردادها هم شفاف بودند و همه با علم به مفاد آن، امضا کردند. وکیل می‌گوید که ما فرانسوی بلد نیستیم و نفهمیدیم چه قراردادی را امضا کرده‌ایم؛ قراردادها که انگلیسی بودند. بعد هم من همین الان با شما فرانسوی صحبت می‌کنم.»‌
و شروع به حرف زدن به زبان فرانسوی کرد.

اما این تنها اعتراض آن‌ها نیست. پس از انتشار گزارش‌ها در رسانه‌های فارسی و غیرفارسی، حرف و حدیث‌ها آغاز شد. بسیاری برچسب «آقازادگی» به این کارمندان زدند و برخی که به ایران بازگشته بودند، با تمسخر روبه‌رو شدند: «تمام این بچه‌ها از نخبه‌های این حرفه هستند اما به خاطر همین جریان که چند نفر معدود و مشخص به خاطر منافع شخصی آغاز کردند، در بازگشت به ایران با تمسخر روبه‌رو شدند. به آن‌ها مدام گفته شد که شما همان‌هایی هستید که رنو اخراج‌تان کرد؟ ما اخراج نشدیم، قراردادمان تمام شد. از قبل هم می‌دانستیم که با کوله‌باری از تخصص و تجربه جدید به ایران بازمی‌گردیم. شرکت‌ها باید از توانمندی‌های ما استفاده کنند اما تاوان خودخواهی همان چند نفر را حالا ده‌ها نفر باید بپردازند.»

«شاهین» سابقه ۱۲ سال همکاری با شرکت رنو را دارد. او می‌گوید سابقه کاری آن‌ها در فرانسه، برگی برنده محسوب می‌شود که می‌توانند آن را در حرفه‌ خود به کار بگیرند: «همین برگ برنده با منفعت‌طلبی چند نفر، به برگی سوخته بدل شد.»
او ادامه می‌دهد: «مگر می‌شود کسی نداند چه قرارداد کاری را امضا می‌کند؟ طوری به موضوع پرداخته شده است که انگار مشتی بدبخت و بیچاره هستیم که نادانسته به فرانسه آورده شدیم و حالا هم می‌خواهند با اردنگی بیرون‌مان کنند. من خودم با توجه به شرایط سیاسی، امیدی ندارم که رنو - پارس کاری کند. انتظار داشتم بعد از این مدت کسب تجربه در ایران، به عنوان فردی متخصص مورد استقبال قرار بگیرم اما از طرف خودی‌ها ضربه خوردیم. این همکاران سابق به چه قیمتی همه همکاران‌ خود را زیرسوال بردند؟ برای آن ‌که بتوانند در فرانسه بمانند؟»

شرکت رنو پس از پایان قرارداد دو ساله این کارمندان و پیش از ترک فرانسه، با آن‌ها جلسه‌ای برگزار می‌کند و کارمندانی که تمایل داشتند، قراردادی سه ماهه در ایران با شرکت "رنو - پارس" منعقد می‌شود. به گفته برخی از این کارمندان، در حال حاضر هم این شرکت فعالیت چندانی در ایران ندارد و این قرارداد در واقع مهلتی برای آن‌ها است که بتوانند شغلی پیدا کنند و مشغول شوند: «خب هیچ ثبات اقتصادی در ایران وجود ندارد؛ نه برای شرکت‌های بین‌المللی و نه حتی ایرانی‌ها. این هم فرصت مناسبی است که اگر بخواهیم، می‌توانیم از آن استفاده کنیم. اما کاری که همین چند نفر به خاطر ماندگاری در فرانسه کردند، ذهنیت رنو را نسبت به ایرانی‌ها بد کرد و چه‌بسا فرصت‌های بسیار دیگری را برای دیگران از بین برد. در حالی‌که ما این‌جا در رنو با کار سخت، وجهه خوبی از خودمان ساخته و توانمندی‌هایمان را به خوبی نشان داده بودیم. آن‌ها فقط می‌خواستند برای خودشان اقامت بگیرند اما به ضرر و با هزینه بقیه.»

این افراد در پایان گلایه‌های‌ خود، به تعدیل نیرو در شرکت رنو پرداختند که منحصر به ایرانی‌ها هم نیست. طبق گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های فرانسوی، رکود اقتصادی در دوران کرونا باعث شده است که این شرکت ناچار به تعدیل چهار هزار و ۵۰۰ نفر از کارمندان خود شود؛ آن‌هم نه فقط آن‌هایی که قراردادهای کاری‌‌شان تمام شده است.

مطالب مرتبط:

تراژدی کارمندان ایرانی رنو در فرانسه؛ قراردادهای ناعادلانه و آینده‌ای مبهم

فرانسه محکوم به پرداخت غرامت به روزنامه‌نگار ایرانی پناه‌جو شد

چرا فرانسه نمی‌تواند میانجی ایران و آمریکا باشد؟

پلیس فرانسه ناامید از یافتن پیکرها؛ آرتین، یوسف و شورش در کام دریا

آیا دولت فرانسه به موضعی مشابه ترامپ در برابر برجام نزدیک شده؟

حمایت کانون وکلای فرانسه از نسرین ستوده و وکلایی که جان‌شان در خطر است