باور کردن رسانهها خیلی ساده نیست وقتی بدانی آنها اقتدارشان را بر اصالت خبر ترجیح میدهند. حال اگر رسانهای تریبون رسمی یا وابسته به نهادهای نظامی باشد، لازم نیست چندان در پی اثبات اقتدارگرایی آن در نشر اخبار بگردید، ذات چنین رسانههایی، آنهم در حکومتهای غیردموکراتیک که پاسخگویی و حسابرسی عرف رایج نیست، بر اقتدارگرایی بنا نهاده شده است.
نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ در ایران و رونمایی جریانهای سیاسی از کاندیداهای خود و نیز اعلام حضور آنهایی که میل به ورود به انتخابات دارند، این روزها گمانهزنی در خصوص کاندیداهای مطرح را در سرتیتر اخبار رسانهها قرار دادهاند. اما برخی خبرگزاریها، از جمله «تسنیم» که وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، نه با گمانهزنی بلکه میکوشد با گمراه کردن آگاهانه مخاطبان که آن را «دیس اینفورمیشن» مینامند، برای جریانهای سیاسی کاندیدا انتخاب کند؛ کاندیداهایی که احتمالا در جلسات شورای فرماندهی سپاه، بهترین گزینهها برای آرایش صحنه انتخابات برگزیده شدهاند.
به تیترهای شش خبر انتخاباتی تسنیم که تنها در دو روز ۱۳ و ۱۴ اردیبهشت منتشر شدهاند، دقت کنید:
- اختصاصی تسنیم |کاهش احتمال نامزدی علی لاریجانی در انتخابات ۱۴۰۰
- کرباسچی: حمایت از لاریجانی شایعه است/ جهانگیری در حال بررسی شرایط است
- متکی:گزینه قطعی شورای وحدت، رئیسی است/ لاریجانی کاندیدای ما نیست
- خیز اصلاحطلبان برای معرفی جهانگیری بهعنوان نامزد نهایی انتخابات ریاستجمهوری
- مصباحیمقدم: اولویت جامعه روحانیت در انتخابات آیتالله رئیسی است/ از لاریجانی حمایت نمیکنیم
- باهنر: ممکن است لاریجانی گزینه شورای وحدت شود/ تقوی: ما بی اطلاعیم
این شش خبر، سه پیام روشن به مخاطب القا میکنند:
۱- «ابراهیم رئیسی» کاندیدای نهایی اصولگرایان است.
۲- «اسحاق جهانگیری» کاندیدای نهایی اصلاحطلبان است.
۳- نه اصلاحطلبان و نه اصولگرایان، هیچکدام از «علی لاریجانی» حمایت نمیکنند.
خبرگزاری تسنیم در این شش خبر منتشر شده، نه تنها برای جریانهای سیاسی کاندیدا تعیین کرده بلکه بر نام علی لاریجانی خط قرمز کشیده است تا مبادا میل به کاندیداتوری پیدا کند.
چرا میگوییم اصالت خبر در این اخبار گم شده و تسنیم اقتدارگرایی در پیش گرفته است؟
اگر به محتوای این اخبار توجه کنید، چند خطای رسانهای که به نظر عامدانه اتفاق افتادهاند، مشهود است:
۱- برخی از این اخبار بیش از آن که «منبع معتبر» داشته باشند، بر «برخی اخبار حاکی است...» استوارند.
۲- تیتر و محتوای خبر برخی از آنها همخوانی ندارند. به این تیتر دقت کنید:
کرباسچی: حمایت از لاریجانی شایعه است/ جهانگیری در حال بررسی شرایط است
اول، در هیچ کجای این خبر اسمی از جهانگیری نیامده است. جز در تیتر، کرباسچی از «محمدجواد ظریف» و «محسن هاشمی» به عنوان کاندیداهای احتمالی «حزب کارگزاران» یاد کرده و هیچ نامی از جهانگیری نبرده است.
دوم، کرباسچی در خصوص علی لاریجانی با نظر مثبت صحبت کرده و گفته است: «فعلاً حمایت کارگزاران از لاریجانی شایعه است اما ممکن است شرایط جوری پیش برود که از وی حمایت شود. من میدانم که خیلی از نیروهای اصولگرا دارند روی یک چهرهای که بتواند شرایط کشور را مدیریت کند، فکر میکنند. آقای لاریجانی این پتانسیل را دارد. آقای لاریجانی یکسری دشمنان سیاسی قسمخورده دارد. میخواهند از حضور لاریجانی در انتخابات وحشت بیاندازند.»
حال آنکه تیتر القا میکند که کرباسچی با قاطعیت حمایت از لاریجانی را رد کرده است.
۳- در شش خبر منتشر شده، هیچ نقل قولی از هیچ چهره اصلاحطلب که جهانگیری را کاندیدای این جریان سیاسی معرفی کرده باشد، نیامده است. تسنیم تنها به خبری از آرای ۱۴ گزینه اصلاحطلب در جبهه اصلاحات اشاره کرده و چون جهانگیری بعد از ظریف بیشترین رای را در میان نمایندگان احزاب اصلاحطلب داشته، او را نامزد اصلی این جبهه معرفی کرده است. زیرا به باور تسنیم، پس از انتشار فایل صوتی ظریف، او دیگر شانسی برای کاندیداتوری ندارد، پس جهانگیری که بالاترین رای را آورده، کاندیدای اصلی اصلاحطلبان است. در این خصوص سه نکته را میتوان مورد توجه قرار داد:
- اول این که محتوای این خبر این شائبه را ایجاد میکند که فایل صوتی ظریف که با واکنش تند رهبر ایران همراه شد، اساسا زیر نظر سپاه اتفاق افتاده و هدف آن حذف وزیر امور خارجه دولت «حسن روحانی» به عنوان رایآورترین چهره اصلاحطلبان از صحنه انتخابات بوده است.
- دوم، آرزوی خبرگزاری تسنیم و سپاه پاسداران، اجماع اصلاحطلبان روی جهانگیری است. زیرا برآورد آنها این است که نارضایتی عمومی نسبت به عملکرد دولت روحانی بالا است و میتوان این نارضایتی را سر جهانگیری به عنوان معاون اول این دولت خراب کرد. بنابراین، نامزد اصلی در کنار جهانگیری شانس بیشتری برای پیروزی دارد.
- سوم، هیچ ادلهای که نشان دهد در صورت حذف ظریف، حامیان اصلاحطلب او در جبهه اصلاحات رای خود را به جهانگیری میدهند، نه «محسن هاشمی» یا سایر کاندیداهای اصلاحطلب، وجود ندارد. بنابراین تاکید بر جهانگیری به عنوان کاندیدای اصلح جبهه اصلاحات از سوی خبرگزاری تسنیم، نه از «حب علی» بلکه میتواند از «بغض معاویه» باشد.
ثبتنام انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ از روز ۲۱ اردیبهشت، یعنی یک هفته دیگر آغاز خواهد شد و چهرههایی که قصد کاندیداتوری داشته باشند، رسما وارد میدان میشوند. تاکنون حدود ۲۵ نفر از هر سه جریان اصلاحطلب، اصولگرا، اعتدالگرا یا مستقلها رسما اعلام کاندیداتوری کردهاند. از برخی چهرهها همچون ابراهیم رئیسی، «محمدباقر قالیباف»، محمدجواد ظریف، اسحاق جهانگیری و محسن هاشمی که هنوز به طور رسمی اعلام کاندیداتوری نکردهاند، به عنوان گزینههای اصلی انتخابات ۱۴۰۰ یاد میشود.
انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ روز ۲۸ خرداد سال جاری برگزار میشود.
مطالب مرتبط:
ثبت نظر