موسس اولین موزه مشاغل ایران: استرس برگشت دوباره به زندان راهی بیمارستانم کرد

استان‌وایر-«رضا سرابی اقدم»، مؤسس اولین موزه مشاغل ایران در تبریز به علت خون‌ریزی داخلی و افت شدید فشارخون در «بیمارستان شمس» تبریز بستری ‌شده است.

سرابی اقدم در گفت‌وگو با «ایران‌وایر»، استرس و فشار روانی ناشی از احتمال برگشت دوباره به زندان را دلیل بیماری خود عنوان می‌کند.

این مجموعه‌دار آثار تاریخی که برای خرید و جمع‌آوری آثار تاریخی و تأسیس موزه بازار و مشاغل تبریز مجبور به فروش منزل شخصی و صرف هزینه‌های هنگفت شده است، می‌گوید: «برای تأسیس موزه مشاغل، خانه خود را فروختم. بعدها به دلیل عدم‌حمایت و عمل نکردن مسوولان به وعده‌های خود، به دلیل بدهی مالی به زندان افتادم. سه روز پیش از دادگاه برای ضبط وثیقه ملکی مراجعه کردند. همین استرس برگشت دوباره به زندان و از دست رفتن آن ملک راهی بیمارستانم کرد.»

موزه بازار و مشاغل تبریز یکی از منحصربه‌فردترین موزه‌های ایران و اولین موزه از نوع خود در کشور است. این موزه در سال ۱۳۹۳ توسط برادران سرابی و با مشارکت شهرداری منطقه هشت و در مجاورت بازار تاریخی تبریز احداث ‌شد. این موزه شامل تمام اشیای به کار رفته در مشاغل سنتی تبریز است.

ابزار و آلات مربوط به مشاغل تلگراف‌خانه، عطاری، بقالی و بانک‌داری، بزازی و پارچه‌فروشی، نجاری، آهنگری، داروخانه، سنگ آسیاب، رنگرزی، صحافی و... در موزه بازار و مشاغل تبریز توسط برادران سرابی جمع‌آوری ‌شده‌اند.

بااین‌وجود، مردم تبریز که پس افتتاح موزه بازار و مشاغل این شهر مفتخر به افزوده شدن یک اولین دیگر به لیست اولین‌های شهر تبریز بودند، در مدت‌زمان کوتاهی پس از افتتاح موزه، شاهد حواشی بسیاری پیرامون این موزه بوده‌اند.

موزه بازار و مشاغل تبریز اردیبهشت‌ ۱۳۹۶ با حضور مسوولان کشوری و استانی به‌طور رسمی افتتاح شد و مورد استقبال مردم و علاقه‌مندان تاریخ و هنر آذربایجان قرار گرفت.

سرابی اقدم در بهمن ۱۳۹۷ در گفت‌وگو با رسانه‌ها، با گلایه از عدم‌حمایت و عمل نکردن مسوولان به وعده‌ها، از تأسیس موزه مشاغل ابراز پشیمانی کرد. بیست و هشتم اردیبهشت ۱۳۹۹ و هم‌زمان با فرارسیدن «روز جهانی موزه» نیز خبر تعطیلی موزه مشاغل تبریز از سوی رسانه‌ها منتشر شد.

رضا سرابی اقدم بابیان این که انتقاد اصلی در خصوص برچیده شدن موزه مشاغل به شهرداری وارد است، می‌گوید: «شهرداری جایی را برای تأسیس این موزه درست کرد و دنباله کار را نگرفت. ما موزه را احداث نکردیم که روزی در آن را ببندیم یا اشیا قدیمی را در آن محل انبار کنیم.»

این مجموعه‌دار آثار تاریخی که ۴۰ سال برای جمع‌آوری آثار زمان صرف کرده است، می‌گوید: «برای تأسیس موزه مشاغل خانه خود را فروختم و بدهکار شدم اما برخورد و قیمت پیشنهادی شهرداری برای تملک آثار، من را از فروش آن منصرف کرد. هم‌چنین به دلیل بدهی، هرلحظه امکان از دست دادن آثارم را داشتم و کلکسیونم هم در حال خراب شدن بود، ازاین‌رو مجبور شدم آثارم را از موزه جمع‌آوری کنم.»

تیر ۱۳۹۸ در میان بهت و حیرت اهالی فرهنگ و هنر تبریز، خبر زندانی شدن رضا سرابی اقدم به دلیل بدهی مالی از سوی رسانه‌ها منتشر شد. هرچند او با تودیع وثیقه آزاد شد اما عدم تحقق وعده‌های مدیران شهرداری تبریز مبنی بر حمایت و پشتیبانی از هزینه‌های موزه مشاغل و در نهایت، توقیف آثار تاریخی موزه به دلیل بدهی مالی و نیز استرس ناشی از احتمال بازگشت وی به زندان، حالا این نویسنده، مجسمه‌ساز و پژوهش‌گر فرهنگ آذربایجان را راهی بیمارستان کرده است.

رضا سرابی اقدم متولد ۱۳۴۲ در محله «شتربانان» (دوه جی) تبریز است. او مجسمه‌ساز، نویسنده، مجموعه‌دار، کارشناس آثار تاریخی، مؤسس موزه‌های «علی مسیو» و «بازار و مشاغل» تبریز است.

فارغ از مجموعه آثار تاریخی گردآوری شده توسط وی که هرکدام گوشه‌ای از تاریخ تبریز و آذربایجان هستند، رضا سرابی اقدم را می‌توان گنجینه تاریخ معاصر ایران و آذربایجان به شمار آورد؛ شخصی با سواد سوم راهنمایی که در ۲۵ سالگی «بازگشت به دنیای کمدی گذشته» را ترجمه و منتشر کرد. «آخرین سفر کاپیتان اسکات» در سال ۱۳۶۹ و «برادران مارکس» در سال ۱۳۷۱ کتاب‌های بعدی او بودند که یکی پس از دیگری ترجمه و انتشار یافتند.

عطش بی‌حد سرابی به آموختن، وی را به مطالعه و جمع‌آوری کتاب‌های مرجع تشویق کرده است. وی هم‌زمان با جمع‌آوری آثار تاریخی و پژوهش درباره تاریخ تک‌تک آثار جمع‌آوری‌شده، با افزودن پیکرتراشی، مجسمه‌سازی و نویسندگی به توانمندیهایش، خود را مصداق جمله «فوکو» کرده است: «خود انسان بزرگ‌ترین اثر هنری است.»

هنرمندی که در طول سالیان طولانی گذشته به‌جای خرید خانه، ویلا و ماشین، به جمع‌آوری، حفظ و پژوهش درباره تاریخ ایران پرداخته، امروز با بی‌مهری مسوولان و متولیان دولتی و براثر فشار و استرس ناشی از بدهی مالی و احتمال بازگشت به زندان، در بستر بیماری است.