مریم موسوی؛ شهروندخبرنگار، هرات
مسدود کردن «عابر کارت» و «حساب‌های بانکی» مهاجرین افغانستانی مقیم ایران در دو ماه گذشته منجر به مشکلات زیادی برای افغانستانی‌های مقیم ایران شده است و دردسرهای تازه‌ای برای آنها ایجاد کرده است.
پیشتر تعدادی از شهروندان افغانستانی مقیم ایران که عابر کارت و حساب‌های بانکی شان مسدود گردیده ، در گفتگو با ایران وایر گفته بودند پس از مسدود شدن حساب‌های بانکی شان در ایران به سختی توانسته اند پول خود را از بانک پس بگیرند.
حقوق دانان بر این باورند که آن عده از اتباع افغانستانی که قانونی درایران زندگی می‌کنند، حق استفاده از حساب بانکی را دارند و نمی توان کسانی را با مدرک اقامت قانونی در یک کشور بسر میبرند از داشتن حساب بانکی محروم کرد همچنان در اسناد بین‌المللی از جمله اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز به شهروندان کشورها اجازه داده شده است که در کشورهای دیگر نیز از سهولت‌های زندگی یک فرد عادی برخوردار باشند.
قانون چه می‌گوید؟
«موسی برزین خلیفه‌لو»، حقوقدان و مشاور «ایران وایر» در این زمینه می‌گوید که بر اساس مصوبات شواری پول و اعتبار افتتاح حساب بانکی توسط اتباع خارجی در ایران دستورالعملهایی دارد: «بر اساس این بخشنامه‌ها اتباع خارجی که گذرنامه معتبر داشته و در ایران اقامت دارند یا اینکه کارت پناهندگی دارند می توانند برخی از انواع حساب بانکی مثل قرض الحسنه را بدون داشتن دسته چک افتتاح کنند.»
به گفته او، به لحاظ قانون نمی توان افرادی را که به صورت قانونی در یک کشور اقامت دارند از حق داشتن حساب بانکی محروم کرد و اجازه برداشت پول را از آنها گرفت: «علاوه بر آن اجازه ندادن برداشت پول از حسابی که قبلا افتتاح شده کاملا متعارض با حق مالکیت است زیرا مبالغی که در حساب شخص وجود دارد متعلق به خود او است و در غیر موارد حکم قضایی نمی توان آن شخص را از طریق مسدود کردن حساب از برداشت آن منع کرد.»
«عبدالوحید فرزه یی»، عضو شورای رهبری «اتحادیه حقوق دانان افغانستان» می‌گوید یک کشور زمانی می‌تواند حساب‌های بانکی مهاجرین ساکن در آن کشور را مسدود نماید که شخص مورد نظر مرتکب جرم گردیده و از سوی دادگاه چنین حکمی صادر شده باشد: « هیچ کشوری حق ندارد که اتباع یک کشور بیگانه را در کشور خود، از داشتن حقوق مثل کارت بانکی یا استفاده از خدمات بانکی و اینها محروم بسازد مگر اینکه حکم دادگاه در مورد ان فرد صادر شده باشد.»
او ادامه میدهد که در اسناد بین المللی از جمله اعلامیه جهانی حقوق بشر به اتباع تمامی کشورها اجازه داده شده است که در کشورهای دیگر نیز به عنوان یک فرد عادی از سهولت‌های زندگی برخوردار باشند، هر چند استثناهای در این مورد وجود دارد: «بعضی موضوعات مثل حق رای دادن حق ازدواج با اتباع آن کشور ممکن است داده نشود ولی حق داشتن کارت بانکی را هر شخص می تواند داشته باشد این یک سهولت است، یک شخص بدون کارت بانکی نمی تواند پول دریافت کند، نمی‌تواند چیزی بخرد و حتی نمی تواند به امورات روزمره خود رسیدگی کند.»
آقای فرزه یی به معضلی اشاره می‌کند که مهاجرین افغانستانی مقیم ایران پس از مسدود شدن حساب‌های بانکی و عابر کارت‌های شان با آن مواجه گردیده اند، زیرا پرداخت برخی قبوض و هزینه‌ها از جمله شهریه دانشگاه ها، مراکز آموزشی و هزینه برخی از بیمارستان‌ها تنها با عابر کارت صورت می گیرد و آنها طبق قوانین خویش از گرفتن پول نقد خود داری می‌کنند. همچنان حقوق کارگران افغانستانی مقیم ایران نیز از سوی کارفرمایان ایرانی شان از طریق حساب بانکی پرداخت می‌گردد و نداشتن حساب بانکی بسیاری از کارگران افغانستانی را در گرفتن حقوق دچار مشکل کرده است.
مسئولان چه کسانی هستند؟
به باور این عضو رهبری اتحادیه حقوق دانان افغانستان، مسدود کردن حساب‌های بانکی و عابر کارت مهاجرین افغانستانی مقیم ایران از این کشور خلاف قواعد بین‌المللی است: « من فکر می کنم محروم ساختن اتباع افغانستان از داشتن کارت بانکی از سوی ایران یک نوع کارکرد خلاف قواعد بین‌المللی از جمله اعلامیه جهانی حقوق بشر است چون این اعلامیهبه تمام اتباع کشورها اجازه میدهد که در سطح دنیا از تمام سهولت‌های که برای یک فرد عادی وجود دارد از او استفاده کند.»
به گفته او دولت افغانستان می‌تواند بخاطر این کار جمهوری اسلامی بر علیه این کشور در سطح بین‌الملل شکایت کند: «دولت افغانستان می تواند برای حل این معضل با حکومت ایران وارد گفتگو شود هر گاه اتباع اففاستان در کشور میزبان مورد چنین اعمال قرار می گیرند که از لحاظ اسناد بین‌المللی ممنوع قرار داده شده باشد در همچون موارد افغانستان می توانند که علیه کشور میزبان شکایت درج نماید.»
آقای برزین خلیفه‌لو، به این باور است که اقدام اخیر جمهوری اسلامی مبنی بر مسدود کردن کارت‌های بانکی شهروندان افغانستانی مقیم این کشور ظاهرأ به بهانه پولشویی صورت گرفته است: «در بیشتر کشورها محدودیت هایی برای افتتاح حساب برای اتباع خارجی وجود دارد اما این محدودیت‌ها نباید طوری باشد که به طور کلی حق تبعه خارجی را که اقامت قانونی در کشور دارد، سلب کند.»
با این حال «سید عبدالباسط انصاری»، «مشاور مطبوعاتی و سخنگوی» وزارت مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان، در گفتگو با ایران وایر می‌گوید که ارایه خدمات برای مهاجرین افغانستانی در خارج از مرزهای این کشور جز سیاست‌های این وزارت است: «یکی از و کارکردهای وزارت مهاجرین و عودت کنندگان همین است که بتوانند برای مهاجرانی که در خارج از کشور در حالات سخت و ناگوار به سر می برند خدمات عرضه کند.»
او مسدود شدن حساب‌های بانکی شهروندان افغانستانی مقیم ایران را یک موضوع جدید عنوان کرده و اطمینان میدهد که وزارت مهاجرین و عودت کنندگان در گفتگو با حکومت ایران این مشکل را حل خواهد کرد: «مسدود شدن حساب بانکی یک موضوع جدید است، وزارت مهاجرین به هموطنانی که در خارج از افغانستان در سختی‌ها و مشکلات بسر میبرند اطمینان میدهد که با گام‌های بهتر مشکلاتی که در قسمت حساب‌های بانکی پیش آمده پیگیری خواهد کرد .»
وزارت مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان از جمله نهادهای است که در همکاری با وزارت امور خارجه این کشور در زمینه ایجاد تسهیلات، بهبود وضعیت زندگی مهاجرین افغانستانی و حل مشکلات آنان در کشورهای دیگر فعالیت می‌کند در داخل نیز وظیفه رسیدگی به مشکلات مهاجرین که دوباره به افغانستان برمیگردنند به عهده این نهاد است.
چطور پیگیری کنیم؟
شهروندان افغانستان مقیم ایران می‌توانند با وزارت مهاجرین و عودت کنندگان این کشور از طریق شماره تلفن ۰۰۹۳۲۰۲۹۵۱۳۸۹ تماس بگیرند و از این وزارت بخواهد که برای رفع مشکل حساب‌های بانکی و عابر کارت آنها با حکومت ایران گفتگو و مشکل آنها را حل کند. از طریق ایمیل [email protected] هم می‌توان با وزارت مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان مکاتبه کرد و وعده سخنگوی این وزارت را پیگیری نمود. از سوی دیگر سید حسین عالمی بلخی وزیر مهاجرین و عودت کنندگان در صفحه فیسبوک نیز فعال است. شما میتوانید در فیس بوک با نشانی «Sayed Hussain Alemi Balkhi» با او تماس بگیرید و خواهان پیگیری این موضوع شوید. لطفا نتیجه یپگیری‌های خود را با ما از طریق ایمیل [email protected] به اشتراک بگذارید.
مطالب مرتبط:
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر