دلیل افزایش شدید قیمت بلیط هواپیما در سفرهای داخلی و خارجی هم زمان با ایام عید نوروز چیست؟ این پرسشی است که تعدادی از مخاطبان «ایران وایر» برای ما ارسال کرده و خواستار پیگیری آن شده‌اند.
تقریباً هر سال هم‌زمان با سال جدید و ایام عید نوروز، قیمت بلیط هواپیما با افزایش چند برابری رو به رو شده و این موضوع به محرومیت تعداد زیاد شهروندان از سفرهای نوروزی منجر می‌شود عدم اعلام قبلی افزایش قیمت بلیط و مشخص نبودن ضوابط آن یکی از شکایت‌های اصلی مسافران در تعطیلات سال نو است.
«منصور» یکی از مخاطبانی است که تجربه خود از خرید بلیط برگشت به تهران از استانبول ترکیه را با ما در میان گذاشته است. او که برای سفر سه روزه به ترکیه رفته بود، به دلیل بالا رفتن یکباره و سرسام آور قیمت بلیط برگشت به تهران، مجبور شد روزهای بیشتری را در انتظار پیدا کردن بلیط‌هایی با قیمت مناسب‌تر در این کشور بماند.
به گفته او برخی شرکت‌های هواپیمایی حتی برای دریافت مبالغ بالاتر به اجرای ترفندهای غیر عادی روی آورده‌اند.
منصور برای خرید بلیط با چنین ترفندهایی رو به رد شده است: «وقتی دیدم بلیط بازگشت به تهران، گران‌تر از حدی است که من توان خرید آن را داشته باشم، تصمیم گرفتم برای خرید بلیط ارومیه اقدام کنم و بعد از رسیدن به آن شهر از طریق اتوبوس و قطار خود و خانواده را به تهران برسانم. در سایت یک آژانس هواپیمایی بلیطی با قیمت مناسب‌تر از بقیه دیدم و فوری مشغول به خرید آن شدم. یک بلیط را با موفقیت خریدم امّا در حین خرید بلیط دوم، یک باره قیمت سیصد هزار تومان افزایش پیدا کرد.»
این تمام ماجرای خرید اینترنتی بلیط برای منصور نبوده است: «هم زمان با خرید بلیط دوم، سایت آژانس پیغام خطا برای بلیط اول یا همان بلیط ارزان‌تر داد. در حالی که مراحل خرید قطعی انجام شده و پول آن از حساب من کم شده بود. با مسئول پشتیبانی این شرکت تماس گرفتم که در کمال تعجب گفت پول شما به حساب ما نیامده است. با این وضع، من مجبور شدم بلیط ارزان‌تر را به خاطر پیغام خطای سایت آژانس، با قیمت جدید خریداری کنم. با پیگیری که از طریق بانک انجام دادم، متوجه شدم پول بلیط ارزان‌تر همان لحظه خرید به حساب آژانس رفته و این تنها یک بازی برای فروش بلیط با قیمت بالاتر بود.»
عید امسال البته علاوه بر مسافران نوروزی، وقوع سیل در سراسر کشور نیز به افزایش چند برابری قیمت بلیط هواپیما در برخی خطوط داخلی شد. یکی از این خطوط که افزایش نرخ بلیط آن صدای نمایندگان مجلس را هم درآورد، خط اهواز به تهران و بر عکس بود.
مسوولان چه کسانی هستند؟
در حالی که محدوده قیمت بلیط پروازهای داخلی از سوی سازمان هواپیمایی کشوری تعیین می‌شود، به گفته مسئولان نرخ بلیط پروازهای خارجی تابع قیمت ارز و عوامل فنی و اقتصادی دیگری است که چندان برای مشتریان مشخص نیست.
در مورد پروازهای داخلی، «مقصود اسعدی سامانی» مدیر انجمن صنفی شرکت‌های هواپیمایی اواخر اسفند ماه سال گذشته اعلام کرد، محدوده قیمت بلیط بر اساس نرخ تعیین شده در آذر ماه همان سال تعیین می‌شود و اگر مشتریان با قیمت‌هایی خارج از این محدوده رو به رو شدند، می‌توانند شکایت کنند.
شکایت از افزایش چند برابری بلیط پروازهای داخلی به دلیل اعلام محدوده نرخ آن‌ها از سوی انجمن صنفی شرکت‌های هواپیمایی کار ساده‌تری است. ماده دوم قانون تعزیرات حکومتی مصوب سال ۱۳۶۷، تأکید می‌کند: «گران‌فروشی، عبارت است از عرضه کالا یا خدمات به بهای بیش از نرخ تعیین شده توسط مراجع رسمی به طور علی‌الحساب یا قطعی و عدم اجرای مقررات و ضوابط قیمت‌گذاری و انجام هر نوع اقدامات دیگر که منجر به افزایش بهای کالا یا خدمات برای خریدار گردد.» سازمان تعزیرات حکومتی با مدیریت جمال انصاری فعالیت می‌کند.
امّا در مورد پروازهای خارجی از آن جا که هیچ محدوده مشخصی برای قیمت بلیط تعیین نشده تنها می‌توان گزارش عمل‌کرد شرکت‌ها را برای دادستانی به عنوان مدعی العموم و دیگر نهادهای نظارتی ارسال کرد.
چطور پی گیری کنیم؟
دفتر نظارت بر فرودگاه‌ها و شرکت‌های هواپیمایی، یکی از نهادهای داخلی سازمان هواپیمایی کشوری است که می‌توان از مسئولان آن درباره نحوه نظارت بر قیمت گذاری بلیط پروازهای خارجی سوال کرد.
مدیر این نهاد، «علی اصغر باریکلانی» است و راه ارتباط با او آدرس A-Barikani@cao. ir و یا شماره تلفن دفتر او در تهران یعنی ۶۶۰۷۸۷۳۹ است. برای پیگیری گران فروشی بلیط پروازهای داخلی در سازمان تعزیرات حکومتی هم می‌توان از طریق سایت اینترنتی این سازمان اقدام کرد.
از سوی دیگر در مورد اتفاقی که برای یکی از مخاطبان ما اتفاق افتاده یعنی خرید بلیط با قیمت آن لحظه و فشار بر مشتری از سوی شرکت برای پرداخت قیمت جدید آن اقدامات حقوقی هم می‌توان انجام داد. به نظر موسی خلیفه برزین حقوق‌دان، می‌شود از آژانس هواپیمایی به اتهام «کلاه برداری» در دادسرای عمومی شکایت کرد.
آقای برزین در مورد مشکل به وجود آمده برای مخاطب ایران وایر می‌گوید:«در صورتی که پیغام خطای سایت این شرکت در هنگام خرید بلیط با قیمت ارزان‌تر برای دیگر شهروندان هم روی داده، می‌توان اتهام کلاه برداری را برای متصدیان شرکت مطرح کرد. از طرف دیگر استعلام از بانکی که این شهروند از طریق آن پول را برای شرکت هواپیمایی واریز کرده بسیار ساده است. در صورتی که بانک اعلام کند ادعای نرسیدن پول به شرکت در لحظه رزرو بلیط واقعیت ندارد، احتمال این که حرکتی سازمان‌دهی شده برای کلاه برداری صورت گرفته باشد بیشتر می‌شود.»
به گفته این حقوق دان:« افزایش لحظه‌ای قیمت بلیط، آن هم درست بلافاصله بعد از مراجعه مشتری برای خرید آن، اتفاقی نامتعارف است ومی‌توان آن را نشانه‌ای از برنامه ریزی برای فروش کالا با قیمت‌های بالاتر ارزیابی کرد.»
برای اعتراض به نبودن ضابطه قیمت‌گذاری پروازهای خارجی هم به نظر حقوق‌دان مشاور ایران وایر، می‌توان از دیوان عدالت اداری درخواست ابطال مصوبه‌ای را که به چنین روندی منجر شده، کرد. برگه اینترنتی دادخواست از این نهاد قضایی را هم از اینجا دانلود و پر کرد.÷
لطفاً اگر شما هم تجربه‌های این چنینی درباره خرید بلیط پروازهای داخلی و خارجی داشته‌اید، برای ما به نشانی shoma@iranwire. com ارسال کنید.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر