راه‌های شکایت از کمبود و گران‌فروشی دارو

حدود یک میلیارد یورو ارز دولتی اختصاص داده شده به ۱۰ شرکت دارویی برای واردات دارو گم شده است. این را «محمود واعظی»، رییس دفتر رییس جمهوری در نامه‌ای خطاب به چهار وزیر اعلام کرده و از آن‌ها خواسته است در مورد تعهدات ارزی ایفا نشده دریافت‌کنندگان ارز واردات دارو و کالا‌های اساسی توضیح دهند.

پیش‌تر هم «سعید نمکی»، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به رسانه‌ها گفته بود: «افرادی در این وزارت‌خانه با ارز دولتی که برای واردات دارو و لوازم پزشکی اختصاص دارد، اقلام دیگری، از جمله کابل برق وارد کرده‌اند.»

او هفته گذشته نیز در جمع اعضای «فراکسیون ولایی» مجلس شورای اسلامی، به وقوع فساد ۵۰ هزار میلیارد تومانی در نظام پزشکی اشاره کرده و گفته بود:«نمی‌دانیم یک میلیارد یورو تجهیزات پزشکی را کجا هزینه کردند و چه طور این هزینه انجام شده است.»

با این اظهارات، دست کم بخشی از پشت پرده بحران کمبود شدید انواع دارو و ارایه گران آن از سوی برخی داروخانه‌ها در سراسر کشور روشن می‌شود.

مسوولان چه کسانی هستند؟

علاوه بر رسانه‌ها، کاربران زیادی در شبکه‌های اجتماعی این روزها از قحطی داروی مورد نیاز خود و فروش آن با قیمت‌های بالاتر از قیمت قانونی تعیین شده شکایت دارند. اما گران شدن ارز، کاهش عرضه از سوی شرکت‌های پخش دارو و بالا رفتن هزینه تولید و هم‌چنین بدهی بیمه‌ها به تولید کننده‌های دارو، از جمله دلایل عمده‌ای است که فروشندگان دارو آن را برای سرسام آور شدن قیمت‎های محصولات خود مطرح می‌کنند.

«مهدی شادنوش»، رییس مرکز مدیریت پیوند و بیماری‌های خاص وزارت بهداشت چند روز پیش در واکنش به این توجیهات فعالان حوزه دارو برای گران و کم‎یاب شدن این کالا به ویژه برای بیماران خاص، گفته بود: «هیچ دارویی از قیمتی که سازمان غذا و دارو ارایه می‌دهد، نمی‌تواند گران‌تر فروخته شود. حتی اگر بدهی به خاطر عدم پرداخت دانشگاه‌ها زیاد شود و تولید دارو متوقف شود، مسوولان آن باید پاسخ‎گو باشند. ما خودمان در مرکز مدیریت، مدعی هستیم که در رابطه با بیماران صعب‌العلاج، پول بود یا نبود، این داروها باید به دست بیمار برسند.»

سال گذشته هم «غلامرضا اصغری»، رییس وقت سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت با اشاره به تخلفات فعالان حوزه واردات و توزیع دارو و عرضه  گران آن به مصرف کننده‌ها، این رفتار را مصداق اخلال در نظام دارویی کشور دانسته بود: «متاسفانه بر اساس برخی گزارش‌ها، تعداد معدودی از فعالین عرصه واردات، تولید و توزیع دارو و تجهیزات پزشکی اخیرا با توجه به شرایط بازار و نوسانات قیمت‌ها، از رفتار حرفه‌ای و اخلاقی در این حوزه فاصله گرفته و شرایط جدیدی را برای عرضه و توزیع دارو و تجهیزات پزشکی مد نظر قرار داده‌اند که می‌توان آن را مصداق تخلف از رعایت قوانین و مقررات مانند "تخلف خودداری از توزیع و یا اخلال در نظام توزیع دارویی کشور" محسوب کرد.»

چه‌طور پی‌گیری کنیم؟

آن طور که از مواضع مسوولان وزارت بهداشت می‎توان فهمید، گرانی و قحطی دارو در دو سطح شرکت‌های پخش، با عرضه نکردن به موقع آن و خود داروخانه‌ها با عرضه گران‌تر از قیمت واقعی رخ می‎دهد.

برای شکایت از عرضه گران و یا نفروختن دارو از سوی داروخانه‌ها به هر بهانه‎ای باید چه کار کرد؟ در این مورد می‎توانید با سازمان تعزیرات حکومتی و «سامانه یکپارچه سازی داروها و سموم» با شماره ۱۴۹۰ ارتباط برقرار کنید.

در این سامانه، اطلاعات مربوط به داروهایی که به طور مقطعی دچار کمبود شده‌اند، از داروخانه‌های سطح شهر دریافت می‌شوند و از طریق تلفن همراه در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرند. با استفاده از این سامانه، شهروندان  می‌توانند از تمام نقاط کشور، داروخانه‌ای را که داروی مورد نظر را  دارد، شناسایی و به آن مراجعه کنند. در این سامانه هم‎چنین اعلام هرگونه شکایت دارویی از داروخانه‌ها و گرفتن کُد پی‌گیری شکایت امکان‌پذیر است.

در سازمان شبه قضایی تعزیرات حکومتی، هم  برای گران فروشی و هم برای احتکار، یعنی انبار کردن به قصد بالا بردن قیمت، مجازات تعیین شده است. داروخانه‌دارها براساس قانون این سازمان، موظف هستند تمام داروهای موجودی خود را به مردم بفروشند. اگر این کار انجام نشد، در مرتبه اول به اخطار کتبی با درج در پرونده و الزام به عرضه کالا با قیمت تعیین شده، مرتبه دوم به جریمه نقدی تا مبلغ ۵۰۰ هزار ریال، مرتبه سوم به قطع سهمیه تا مدت سه ماه و مرتبه چهارم به تعطیلی موقت تا یک سال محکوم می‌شود.

راه دیگر شکایت از عملکرد داروخانه‌ها، تماس با معاونت غذا و دارو دانشگاه‎های علوم پزشکی کشور است. در هر شهری زندگی می‎کنید، باید شماره تلفن و وب‎سایت دانشگاه علوم پزشکی آن را پیدا و در تماس با مسوولان معاونت غذا و دارو، شکایت خود را در این مورد اعلام کنید. شکایت شما باید در فرم‎هایی تنظیم و در اختیار این معاونت دانشگاه علوم پزشکی قرار بگیرد.

در معاونت غذا و دارو دانشگاه‎های علوم پزشکی کشور، دایره‎های نظارت بر پخش سراسری و فوریتی دارو فعال هستند. اگر گزارشی از گران فروشی، سوء استفاده مالی و یا عرضه نکردن به موقع دارو در بازار و یا عرضه دارو غیر استاندارد یک شرکت خاص دارید، با مسوولان این واحد در ارتباط باشید.

 «ایرج حریرچی»، سخن‏گوی وزارت بهداشت هم از مردم خواسته است شکایت خود را نسبت به کمبود و گرانی دارو با سامانه ۱۹۰ این وزارت‏خانه در میان بگذارند. اگر در مورد قانونی بودن یا نبودن قیمت داروی خریداری شده هم تردید دارید، علاوه بر سامانه ۱۹۰، می‌توانید فهرست و قیمت مصوب اقلام دارویی را از طریق سامانه ifdana.fda.gov.ir  مشاهده کنید.

لطفاً نتیجه پی‎گیری خود را برای ما به نشانی [email protected]  بفرستید.