نگاهی به وضعیت تیم ملی ایران برای قهرمانی در آسیا

خیلی دور، خیلی نزدیک

شانزدهمین دوره جام ملتهای آسیا در حالی  جمعه در استرالیا آغاز می شود که تیم ملی ایران به عنوان یکی از پرافتخارترین تیم های این جام (با 3 قهرمانی) پا به مسابقات می گذارد. تیم ملی کشورمان یکشنبه باید در شهر ملبورن اولین بازی خود را برابر بحرین انجام دهد. تیمی که برای ایرانیها یادآور خاطرات خوب و بد زیادی است. ایران و بحرین در شرایطی به مصاف هم می روند که حکومت های هر دو کشور در مورد مسائل سیاسی به خصوص اعتراض های شیعیان بحرینی به حکومت، رابطه چندانی خوبی ندارند و این بازی می تواند به نوعی رویارویی دو کشور در بعد ورزشی باشد.

به طور کل تیم کشورمان در مرحله گروهی با 3 تیمی بازی دارد که با هر سه از نظر سیاسی و امنیتی اختلاف هایی دارد. ایران بعد از بازی با بحرین در بازی بعد به مصاف امارات خواهد رفت و پس از آن با قطر دیدار خواهد کرد تا بتواند با پیروزی در این دیدارها به مرحله یک چهارم نهایی برسد.

تاخیر در تمدید قرارداد کی روش

اما تیم ملی ایران برای اینکه در این جدال های ورزشی و سیاسی به پیروزی برسد، با مشکلاتی روبرو است که شاید کمتر تیمی داشته باشد. فدراسیون  فوتبال ایران بعد از جام جهانی حاضر به تمدید قرارداد کارلوس کی روش نبود و در این مدت سعی می کرد تقصیر تمدید نشدن قرارداد این مربی پرتغالی را به گردن وزارت ورزش بیندازد. اما وزیر ورزش با موافقت کردن با تمدید قرار داد کی روش، نقشه های فدراسیون را بهم ریخت و در نهایت فدراسیون با چند ماه تاخیر مجبور به تمدید قرارداد با این مربی شد.

جدال چند ماهه بر سر تمدید قرارداد کی روش باعث شد تیم ملی ایران زمان زیادی را از دست بدهد. این در حالی بود که 3 تیم دیگر مدعی قهرمانی (استرالیا، ژاپن و کره جنوبی ) بلافاصله بعد از بازگشت از جام جهانی، تمرین ها برای جام ملتها را آغاز کرده بودند.

کمبود بازی تدارکاتی

در حالی که سایر تیم ها در حال برگزاری دیدارهای تدارکاتی بودند، فدراسیون فوتبال به علت بی پولی و تحریم های گسترده علیه ایران تنها کاری که توانست انجام دهد، برگزاری یک اردوی 10 روزه در کشور پرتغال و بازی با تیم دوم بنفیکای این کشور بود که آن هم با رایزنی های کی روش انجام شد. در این مدت رقیبان ایران و تیم های هم گروه کشورمان هر کدام 5 بازی تدارکاتی برگزار کرده بودند و دیدارهای دیگری نیز پیش رو داشتند. قطر یکی از تیم های هم گروه ایران 14 بازی تداراکاتی برگزار کرده و تیم های امارات و بحرین نیز هر کدام نزدیک به 10 بازی را پشت سرگذاشته اند.

جلال طالبی، پیشکسوت فوتبال که در جام ملتهای آسیا در سال 2000 در لبنان سرمربی تیم ملی ایران بود، می گوید: «کمبود بازی تدارکاتی یک ضعف بزرگ برای فدراسیون فوتبال ایران است که ادعا می کند بهترین فدراسیون  فوتبال آسیاست. انجام دو بازی تدارکاتی برای تیمی که به عنوان مدعی وارد مسابقات می شود، ضعف بزرگی است که نمی توان از آن به راحتی چشم پوشی کرد. تعداد بالای بازی تدارکاتی تضمین کننده موفقیت یک تیم نیست، اما می تواند باعث بالا رفتن اعتماد به نفس بازیکنان شود. همین دو بازی دوستانه با تیم های کره جنوبی و عراق می تواند برای ایران مفید باشد، اما می شد با بازی های تدارکاتی بیشتر، تیم آماده تری را راهی استرالیا کنیم.»

کمبود بازی تدارکاتی باعث شد کارلوس کی روش هم به این موضوع اعتراض کند. او معتقد است که تحریم ها یکی از عوامل اصلی کمبود بازی تدارکاتی در تیم ملی ایران است: «ما برای انجام بازی تدارکارتی احتیاج به نقل و انتقال پول از طریق حساب های فدراسیون داشتیم، اما به دلیل تحریم ها این اتفاق نیفتاد تا تیم ایران تنها با دو بازی تدارکاتی راهی استرالیا شود. با این حال محدودیت ها و مسائلی که در روند آماده سازی ما وجود داشت از جمله لغو اردوهای تمرینی، بازی ها و کمبود فرصت و محدویت های مالی برای پرداخت هزینه های سفر و اردوهای تمرینی را با آمدن به استرالیا فراموش کردیم.»

کریمی عامل حاشیه

اما حاشیه ها نیز به تیم کی روش ضربه زده است. در حالی که تیم در آستانه اعزام به مسابقات بود، علی کریمی یکی از مربیان تیم که از محبوبیت فوق العاده ای برخوردار است، در روز آخر تمرینات در تهران شرکت نکرد و با تیم به استرالیا نرفت. هر چند نه از سوی کادر فنی و نه از سوی کریمی علت این کار اعلام نشده، اما گفته می شود دلیل نرفتن کریمی به استرالیا اختلاف عمیق او با سرمربی تیم ملی است.

کریمی اصرار عجیبی برای حضور یک بازیکن پرسولیس در لیست 23 نفره تیم ملی داشت، اما کی روش این کار را انجام نداد. کریمی که از نادیده گرفته شدنش در تمرینات از سوی سرمربی تیم ملی هم دلخور بود، از همراهی تیم ملی ایران سرباز بزند.

منتقدان تاکتیک دفاعی

یکی از ایرادهایی که به کی روش گرفته می شود دفاعی بازی کردن تیم ملی است. کارشناسان فوتبال آسیا معتقدند سرمربی تیم ملی ایران با روشی که این تیم در جام جهانی بازی کرد، نمی تواند قهرمان آسیا شود. اما بیژن ذوالفقارنسب که خود یک مربی دفاعی است، این ایراد را وارد نمی داند: «هر مربی بر اساس قابلیت بازیکنانی که در اختیار دارد، سیستم تیمش را می چیند. کی روش با توجه آنچه دارد، این سیستم را برای تیمش انتخاب کرده است. تیم ملی ایران هر چند در خط حمله بازیکنان بسیار خوبی دارد، اما هافبک هایش بیشتر جنگنده و تخریبی هستند تا بازی‌ساز. برای همین کی روش نمی تواند روی بازی هجومی آنها حساب کنند. به همین دلیل سعی می کند از ضد حملات استفاده کند.»

این مربی سابق تیم ملی معتقد است با این سبک بازی هم می توان قهرمان آسیا شد، همانطور که ایتالیا با این روش به قهرمانی جام جهانی 2006 آلمان رسید. 

کار سخت ایران برای قهرمانی

هر چند بسیاری امیدوارند که ایران با لژیونرهای پر تعداد و سرمربی باهوش اش قهرمانی آسیا شود، اما تیم ملی راه بسیار سختی پیش رو دارد. ایران با اینکه در مرحله گروهی و مرحله یک چهارم نهایی (به احتمال زیاد عراق) رقیبان سختی را پیش روی خود نمی بیند، اما به خوبی می داند قهرمانی در آسیا با وجود تیم هایی مانند کره جنوبی، استرالیا و ژاپن کار بسیاری سختی است.  

باید تیم ملی ایران بعد از 39 سال می تواند قهرمان آسیا شود یا این طلسم همچنان ادامه پیدا خواهد کرد.