بند ۷ زندان اوین شامگاه شنبه ۲۳ مهرماه، وقتی هنوز خیابان‌های تهران و ده‌ها شهر دیگر از اعتراضات مردمی ملتهب بود، در آتش سوخت. همزمان گزارش‌هایی از صدای تیراندازی ممتد در محدوده زندان اوین منتشر شد و برخی ویدیوها که شهروندان ضبط کرده بودند، انفجار مهیبی را در این زندان به ثبت رسانده‌اند. روز یکشنبه مقامات قوه قضائیه ادعا کردند که اتش‌سوزی در پی «شورش» زندانیان صورت گرفته و چهار زندانی در اثر «استشمام دود»، جان باخته‌اند. قوه قضاییه اندکی بعد اعلام کرد که ۴ نفر از مجروحان نیز کشته شده‌اند و باقی ۶۱ نفری که زخمی شده‌اند در حال مداوا هستند.
اما گزارش‌ها از داخل زندان اوین، چیز دیگری می‌گویند. در طی روزهای گذشته، اخباری جسته و گریخته توسط زندانیان و منابع مطلع از داخل زندان اوین به ایران‌وایر و سایر رسانه‌ها رسیده که نشان می‌دهد، جنایت بزرگی در زندان اوین به وقوع پیوسته است. همین حالا، با وجود عدم دسترسی دقیق به وضعیت زندانیان و متهمان محبوس در زندان اوین، منابع ایران‌وایر اعلام کرده‌اند که دست‌کم ۱۳ نفر تاکنون جان باخته‌اند. بنا بر فهرستی که پیش‌تر به دست ایران‌وایر رسیده، دست‌کم یازده زندانی سیاسی هم به‌دشت مجروح شده‌اند و حال یک نفر از آن‌ها وخیم گزارش شده است.
از مجروحان و زندانیان آسیب‌دیده از حمله به زندان اوین چه می‌دانیم و چرا هنوز قوه قضائیه درباره وضعیت این زندانیان اطلاع‌رسانی نکرده است؟
***
آتش‌سوزی اوین «عمدی» بود
شش روز پس از آتش‌سوزی مشکوک، خبرگزاری «رویترز» در گزارشی اختصاصی اعلام کرد که آتش‌سوزی در زندان اوین را خود ماموران امنیتی آغاز کرده‌اند. این خبرگزاری نوشته که از دو روز پیش از آتش‌سوزی زندان اوین، یگان ویژه در زندان مستقر شده و مدام با لگد به درها می‌کوبیده و شعار «الله‌اکبر» می‌داده‌اند.
«مصیب رئیسی یگانه»، زندانی سیاسی که در بند هشت اوین بود و حالا آزاد شده، شهادت داده است که زندانیان بند ۷، بلافاصله بعد از شروع آتش‌سوزی، توسط ماموران هدایت شده‌اند به محوطه‌ای بهنام «۳۶۰» و در آن‌جا ماموران آن‌ها را به رگبار بسته‌اند. او در مصاحبه ای که با تلویزیون «ایران اینترنشنال» انجام داده، گفته است که خود دیده که زندانیان مانند «برگ به زمین می‌افتادند.»
ویدیوهایی که در همان شنبه‌شب از آتش‌سوزی در زندان اوین منتشر شدند، به‌وضوح نشان می‌دهند که آتش روی سقف بند ۷ این زندان با ریختن ماده‌ای توسط افرادی که روی سقف رفته‌اند، شعله‌ورتر می‌شود. در برخی دیگر از ویدیوها، چند پرتابه به سمت بند ۷ زندان اوین شلیک می‌شود و بعد از آن انفجاری بزرگ رخ می‌دهد. حالا شاهدان گفته‌اند که آن پرتابه‌ها، منورهای یگان‌ویژه بوده که به سمت شمال شلیک شده‌اند.
شواهد دیگری وجود دارد که بر احتمال عمدی بودن آتش‌سوزی و پوششی بودن آن برای تیراندازی مستقیم به زندانیان می‌افزاید. همان شنبه شب، «یاسر هاشمی»، فرزند «اکبر هاشمی رفسنجانی» و برادر «مهدی» و «فائزه » که هر دو زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین هستند، اعلام کرد که مهدی که در بند ۷ و ۸ زندان اوین در حبس بوده، هر هفته چهارشنبه به مرخصی می‌آمده و جمعه‌ها دوباره به زندان بازمی‌گشته، اما این هفته، دو روز جلوتر او را به مرخصی فرستاده‌اند و وقتی طبق روال معمول روز جمعه به زندان مراجعه کرده، به او گفته‌اند فعلا نیاید.
یاسر هاشمی در کانال «ایران من» و با موضوع «در زندان اوین چه خبر است»، صحبت کرده و درباره چرایی به مرخصی اعزام نشدن خواهرش گفته بود که فائزه در بند ۷ نبوده و به‌همین خاطر هم به مرخصی نیامده است. یاسر هاشمی مرخصی برادرش را «عجیب» توصیف کرده بود.
علاوه بر این شواهد دیگری وجود دارد که فرزند «مصطفی میرسلیم»، عضو حزب موتلفه اسلامی و نماینده تهران، یعنی «مهدی میرسلیم» که بابت اتهام همکاری با سازمان مجاهدین خلق در زندان است هم پیش از حمله به اوین و آتش‌سوزی در این زندان به مرخصی اعزام شده است. او نیز در بند ۷ زندان اوین نگهداری می‌شده است.
مقام‌های جمهوری اسلامی ایران از اطلاع‌رسانی درباره شمار دقیق افراد کشته‌شده، افراد مجروح و سرنوشت زندانیانی که بنا به گفته شاهدان عینی با اتوبوس از زندان اوین به مکان نامعلومی منتقل شده‌اند، نیز سرباز می‌زنند.
از زندانیان مجروح اوین چه می‌دانیم؟
بنا بر گفته‌های منابع آگاه ایران‌وایر از داخل زندان اوین، فقط یازده نفر از مجروحان بند ۸، از زندانیان سیاسی هستند. «محمد خانی»، «جواد سیدی»، «سیروس قرچه»، «سپهر امام جمعه»، «رضا قلندری»، «مهدی وفایی»، «میثم دهبان‌زاده»، «ایوب هراری»، «مهران کریمی»، «یاشار توحیدی» و «پارسا گلشنی» از جمله زندانیان مجروح ناشی از تیراندازی و ضرب و شتم زندان‌بان‌های اوین هستند.
منابعی به ایران‌وایر اعلام کرده‌اند که یاشار توحیدی که بابت اتهام «عضویت در گروه‌های چپ مارکسیستی» در بند ۸ زندان اوین بوده، وضعیت وخیمی دارد.
مصیب رئیسی یگانه، زندانی سیاسی سابق نیز در گفتگوی خود با تلویزیون ایران اینترنشنال این موضوع را تایید کرده و درباره عدم پاسخگویی مقامات زندان درباره محل نگهداری او هشدار داده است. به گفته او مقامات در حالی‌که تا روز چهارشنبه می‌گفتند یاشار توحیدی در بهداری زندان بستری است، حالا به خانواده او جوابی نمی‌دهند و از سرنوشت این زندانی اطلاعی در دست نیست.
در مورد محمد خانی، مترجم و پژوهشگر و فعال دانشجویی سابق دانشگاه علامه طباطبایی، یک منبع مطلع از مجروح شدن او با گلوله خبر داده و به ایران‌وایر می‌گوید: «محمد از ناحیه کمر و در نزدیکی نخاع هدف گلوله قرار گرفته و چون درمان نشده، احتمال عفونت و حتی نقص عضو برای او بسیار زیاد است.»
او ادامه می‌دهد: «کسانی‌که محمد را می‌شناسند می‌دانند که او چقدر آرام، از خود گذشته و بی‌سر و صداست و چقدر برایش دیگران در اولویت است. بنابراین، ما نگرانش هستیم که مبادا به دلیل وضعیت بقیه هم‌بندی‌هایش که آن‌ها هم زخمی هستند، درباره وضعیت وخیم خود سکوت کند.»
«مصطفی نیلی»، وکیل دادگستری صبح روز پنج‌شنبه ۲۴ مهرماه، در صفحه توییتر خود، موضوع مجروح شدن محمد خانی را تایید کرد و نوشت: «امروز آقای محمد خانی از بند هشت اوین تماس گرفت. قرار بوده که به بیمارستان اعزام شود، ولی در لحظه آخر جلوی این اعزام گرفته شده است. با توجه به شدت جراحت و امکان عفونت، سلامتی ایشان در خطر است.»
ممانعت از دسترسی به پزشک و درمان در سیستم قضائی ایران چیز جدیدی نیست اما به نظر می‌رسد که با تداوم اعتراضات ضد حکومتی مردم ایران برای سی و پنجمین روز متوالی، درجه قساوت ماموران زندان‌ها و به خصوص زندان اوین نیز بالاتر رفته است. وضعیت وخیم «حسین رونقی»، فعال آزادی بیان و اینترنت که در زندان اوین است، سندی از این قساوت است.
رونقی از ابتدای اعتراضات به‌دلیل نقشی که در افشاگری علیه حکومت داشت، تحت تعقیب بود. ماموران برای دستگیری‌اش به خانه او حمله کردند، اما او موفق به فرار شد و عاقبت داوطلبانه، روز شنبه دوم مهرماه با مراجعه به دادسرای اوین، خود را معرفی کرد که به بازداشت او منجر شد.
رونقی در همان چند روز اول بعد از بازداشت در تماس تلفنی با مادرش اعلام کرده بود که ماموران هر دو پای او را شکسته‌اند و نمی گذارند به پزشک دسترسی داشته باشد.
در ویدیویی که بعدا از لحظه بازداشت حسین رونقی منتشر شد، مشخص است که در حالی‌که او فریاد می‌زند «دارم می‌رم دادسرا»، چند مامور لباس شخصی سعی می‌کنند او را به زور سوار یک ماشین پلاک شخصی کنند. کاری که در گذشته برای جلوگیری از ثبت نام زندانی به‌عنوان بازداشتی، از سوی ماموران امنیتی، سابقه داشته است.
در این ویدیو به‌وضوح مشخص است که ماموران تلاشی برای حفاظت از سلامت و جان رونقی نمی‌کنند. حتی یکی از آن‌ها پای او را از زانو به سمت بالا هل می‌دهد تا به زور سوار ماشینش کند. با این‌وجود، لباس شخصی‌ها موفق نمی‌شوند و حسین رونقی با کمک مردم وارد دادسرای اوین می‌شود.
بنا به گفته «حسن رونقی ملکی»، برادر حسین، او از روز بازداشت، با وجود وخامت حالش تنها دو بار تماس تلفنی داشته و از دو روز قبل از آتش‌سوزی، خانواده هیچ خبری از او ندارند.
هفته گذشته نیز اخباری توسط خانواده او منتشر شد که حاکی از وخامت حال او و عدم دسترسی به درمان و داروست. پیش‌تر برادرش اعلام کرده بود که از زندان به مادرش گفته‌اند حسین «خون بالا آورده» است. حسین رونقی پیش از این نیز بارها بابت فعالیت‌های خود زندانی شده و عدم دسترسی به موقع به پزشک، سبب شد او یک کلیه خود را از دست بدهد.
سیروس قرچه یکی دیگر از زندانیان سیاسی بند ۸ اوین که در جریان تیراندازی نیروهای امنیتی به زندانیان، زخمی شده است. گفته می‌شود که سیروس هم مانند بقیه «تحت درمان» قرار گرفته ولی درباره وضعیت سلامتی او، فعلا خبری رسمی منتشر نشده است.
نام سیروس قرچه بارها در نامه‌های زندانیان سیاسی بند ۸ زندان اوین، همچون نامه درباره مرگ «بکتاش آبتین»، شاعر زندانی که در دی‌ماه ۱۴۰۰ در پی ابتلا دوباره به بیماری کووید ۱۹ و عدم دسترسی به پزشک، جان باخت و نامه حمایت از اعتراضات مردمی در همان هفته نخست اعتراضات به قتل «مهسا امینی» مطرح شده است.
او یکی از زندانیان سیاسی است که بارها درباره تسلط نیروهای امنیتی بر زندان‌های ایران هشدار داده است. پیش از این، سیروس و چند تن از همبندی‌های او در نامه‌ای درباره لاپوشانی دستگاه قضائی ایران و مسئولان زندان درباره بیماری زندانیان افشاگری کرده بودند.
قرچه و هم بندی‌هایش در دی‌ماه ۱۴۰۰، علنا درباره قصور عمدی مسئولان زندان در مرگ «بهنام محجوبی»، درویش زندانی که بعد از ماه‌ها آزار و اذیت و شکنجه روانی، در بهمن ماه ۱۳۹۹ درگذشت، اطلاع‌رسانی کرده‌اند.
با این‌وجود، حالا سیروس قرچه، خود یکی از تازه‌ترین قربانیان تلاش برای حذف فیزیکی زندانیان سیاسی در زندان و محرومیت آن‌ها از دسترسی به پزشک و درمان است.
همچنین، بنا بر گزارش‌هایی که منابع مطلع در زندان اوین در روز یکشنبه ۲۴ مهرماه در اختیار ایران‌وایر قرار دادند، حدود ۲۰ اتوبوس شنبه‌شب برخی از زندانیان بند ۷ زندان اوین را به مکانی نامعلوم منتقل کرده‌اند.
منابع ایران‌وایر تایید کرده‌اند که ۳۲ نفر از زندانیان سیاسی بند ۸ که آن شب مورد ضرب و شتم شدید قرار گرفته بودند به زندان «رجایی‌شهر» کرج منتقل شده‌اند.
با این وجود، هنوز اطلاعات دقیقی از وضعیت صدها زندانی محبوس در بند ۷ و ده‌ها تن دیگر در بند ۸ که گفته می‌شود علی‌رغم جراحت، به زندان دیگری منتقل شده‌اند، در دسترس نیست و قوه قضائیه که مسئول رسمی زندان‌ها از جمله زندان اوین است، از اطلاع‌رسانی خودداری می‌کند و خانواده‌های زندانیان را نگران و مضطرب رها کرده است.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر