جیب خالی ایران در آستانه بازی های آسیایی

هفدمین دوره بازیهای آسیایی در شهر اینچئون کره جنوبی کمتر از 20 روز دیگر آغاز می شود. اولین دوره این بازی ها سال 1951 در شهر دهلی نو آغاز شد و یک بار نیز در سال 1974 در تهران برگزار شد.

دلیل اولیه برگزاری المپیک های آسیایی بر می گردد به زمانی که ورزشکاران آسیایی در المپیک جهانی نمی توانستند با ورزشکاران سایر قاره ها به خصوص اروپا و آمریکا مقابله کنند، به همین دلیل تصمیم گرفتند بازی هایی شبیه المپیک برگزار کنند. هر چند در دهه های بعد تیم های آسیایی به خصوص کشورهای شرق آسیا از قدرت های ورزش جهان شدند و حتی چین موفق به کسب رده اول در المپیک شد، اما همچنان بازیهای آسیایی برای کشورهای آسیایی از اهمیت زیادی بر خوردار است.

این مسابقات دو سال قبل از المپیک برگزار می شوند و ورزشکاران می توانند آمادگی خود را پیش از مسابقات بسنجند. در این رقابتها کشورهای آسیایی با مجموع ده هزار ورزشکار سعی می کنند با تمام توان حاضر شوند تا پیشرفت خود را در ورزش به رخ سایر رقبای آسیایی بکشند. از سوی دیگر بعضی از کشورها به خصوص ایران در هر دوره سعی می کنند فاصله خود را با کشورهای اول تا سوم ورزش آسیا کم کنند و این مسابقات بهترین فرصت برای ارزیابی موفقیت ورزش ایران در قاره اش است.

چهار سال پیش بعد از بازی های آسیایی گوانژو چین که کاروان ورزشی ایران توانست بهترین نتیجه تاریخ خود را بعد از انقلاب کسب کند، محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور وقت ایران که علاقه ویژه خود به ورزش را هیچ گاه پنهان نمی کرد، اعلام کرد در بازیهای آسیایی بعدی ایران باید دوم شود.

همان زمان علی سعیدلو، رئیس وقت سازمان تربیت بدنی و محمد علی آبادی، رئیس کمیته ملی المپیک اعلام کردند که دوم شدن ایران بعد از چین با توجه به امکانات فوق العاده ورزش کره جنوبی و ژاپن بعید است و شاید نزدیکتر شدن به آنها از نظر جمع مدالی برای کاروان ورزشی ایران ایده ال باشد.

اما با اتفاقاتی که در این چهار سال در ایران افتاده و با توجه به تحریم های گسترده علیه اقتصاد ایران که باعث فلج شدن آن شده، بعید به نظر می رسد که کاروان ایران حتی بتواند مقام چهارم خود را نیز تکرار کند.

بودجه کم، توقع بالا

مدیران کمیته ملی المپیک ایران که کمتر از یک سال است انتخاب شده اند، در اولین گام فدراسیون ورزشی را آماده حضور در مسابقات اینچئون کردند و از آنها برنامه خواستند. اما وقتی فدراسیون ها برنامه خود را دادند، کمیته ملی المپیک متوجه شد اجرای این برنامه ها، بودجه زیادی می خواهد که به هیچ عنوان با بودجه کمیته همخوانی ندارد.

مشکلات مالی به قدری گربانگیر ورزش ایران شده که فدراسیون ها برای خلاص شدن از بدهی ها و خرجهای هنگفت، در ابتدای کار تمام مربیان خارجی خود را اخراج کردند تا کمتر به دلار پول خرج کنند. سرآمد این فدراسیون ها دو ومیدانی است که تعداد زیادی مربی خارجی در ماده های مختلف این رشته پرطرفدار در اختیار داشت. یکی از چهره های سرشناس دو و میدانی ایران در این مورد حرف جالبی می زند: «دوره قبل پول زیادی در اختیار فدراسیون بود و مدیران فدراسیون برای اینکه نشان دهند بهترین عملکرد را داشتند، پول های زیادی خرج مربیان خارجی کردند؛ حتی در رشته هایی که می دانستند شانس مدال ندارند. اردوهای خارجی منظمی هم برگزار کردند که باعث شد ورزشکاران با آمادگی زیادی به مسابقات اعزام شوند و نتایج خوبی بگیرند. در این دوره اما شرایط فرق دارد. مربیان خارجی در فدراسیون به شدت کم شده و تنها به صورت مقطعی مربی گرفته می شود که آنها هم کارایی بالایی ندارند و اکثرشان مربی های درجه 3 یا 4 دنیا هستند. در حال حاضر اکثر ورزشکارهای رشته دو و میدانی تنها تمرین می کنند و خبری از مربی خارجی نیست. فدراسیون حتی نمی تواند به درستی حداقل حقوق ما را بدهد. هر وقت هم سئوال می کنیم می گویند بودجه ما کم شده و دیگر مثل چهار سال پیش خبری از پول نیست.»

تعداد ورزشکاران اعزامی رشته دو و میدانی هم کم شده و این زنگ خطر بزرگی است برای کاروان ایران که مدال های زیادی در این رشته مادر کسب کرد.

مشکلات بودجه تنها مربوط به مربیان خارجی نیست. فدراسیون ها به دلیل نبود بودجه کافی مجبور به لغو اردوهای خارجی شدند و اردوها در ایران در همین کمپهای کم امکانات برگزار شد.

پرداخت نشدن حقوق ورزشکاران که ماهها در اردوها هستند هم دیگر مشکلی است که به خاطر نبودن بودجه به وجود آمده است. یکی از ورزشکاران رشته کشتی در این باره می گوید: «حقوق زیادی به ما داده نمی شود، همین حقوق کم را هم هر 5 یا 6 ماه به ما می دهند که آن هم در آستانه مسابقات است. ما بارها به حقوق کم اعتراض کردیم، اما همیشه جواب این است که بودجه کم است. حقوق ماهی 700 هزار تومان برای یک ملی پوش که عمر خود را برای ورزش گذاشته، خیلی کم است که آن هم هر چند ماه یکبار پرداخت می شود."

کمبود بودجه برای برگزاری بازی های تدارکاتی در رشته های تیمی، باعث شده بعضی از تیم ها از جمله تیم ملی فوتبال امید با کمترین بازی تدارکاتی به کره جنوبی برود.

رشته بوکس که همیشه با 9 ورزشکار در بازیهای آسیایی شرکت می کرد، حالا تنها با 6 ورزشکار به این مسابقه می رود که آن هم با چانه زنی های زیادی صورت گرفته است.

در این دوره قرار است ایران ورزشکارانی در 18 رشته اعزام کند که به غیر از ژیمناستیک که شانسی برای گرفتن مدال ندارد، بقیه رشته ها برای گرفتن مدال به شدت تحت فشار هستند.

کمیته ملی المپیک اعلام کرده که تنها فدراسیون هایی می توانند در بازیهای آسیایی ورزشکار داشته باشند که فدراسیون ضمانت کتبی برای گرفتن مدال بدهد و اگر نتوانستند موفقیتی کسب کنند مدیران آنها استعفا دهند.

خیلی دیر، خیلی کم

اگر چه مسئولان وزارت ورزش و جوانان و کميته ملي المپيکدر نهایت به اين نتيجه رسيدند که در مرحله اول تمرکز خود را روي اعزام 18 رشته مدال‌آور به اينچئون بگذارند و سپس در صورت امکان برخي رشته‌هاي ديگر به بازي‌هاي آسيايي اعزام شوند اما گويا هنوز خبري از بودجه مورد نظر نيست. برای همین حتی فدراسيون‌هاي مختلف ورزشي که اعزامشان به اينچئون قطعي شده با مشکل کمبود بودجه مواجه هستند.

در حالی که قرار بود سه ماه زودتر از بازی های آسیایی پول های فدراسیون برای آماده سازی بهتر به حساب فدراسیون ها واریز شود، اما کمیته ملی المپیک که به شدت تحت فشار بدهی ها و ریخت و پاش مدیران قبلی است، تنها یک ماه قبل از بازیهای آسیایی این پول را دریافت کردند.

یکی از مسئولان فدراسیون هایی که شانس مدال آوری آنها در اینچئون بسیار زیاد است در این باره می گوید: «ما طوری برنامه ریزی کرده بودیم که با پول دریافتی اردوی ها منظمی برگزار کنیم و حتی به خارج از کشور هم تیم اعزام کنیم. اما در یک ماهی که به مسابقات مانده این پول خیلی دیر به دست ما رسیده و ما تنها می توانیم با دادن پاداش و حقوق به بچه ها روحیه بدهیم. بعد از پایان بازی ها هم اگر ناکام شدیم هم رسانه ها، هم مسئولان وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک ما را بازخواست می کنند که چرا نتوانستیم نتایج خوبی بدست بیاوریم. هیچ کدام نمی گویند که این بودجه خیلی دیر و خیلی کمتر از توقع ما به دستمان رسیده است."

شنیده های ما نشان میدهد سختگیری در اعزام ورزشکاران به قدری سخت گیرانه بوده که بعضی از فدراسیون به دنبال این بودند که ورزشکارن خود را با هزینه اسپانسر به اینچئون برسانند که این طرح مورد موافقت کمیته قرار نگرفته. این اعزام نشدن حتی باعث درگیری بین بعضی از ورزشکاران با مسئولین فدراسیون ها شده است که به طور مثال می توان به درگیری و زد و خورد یکی از اعضای تیم ملی کاراته بانوان اشاره کرد که وقتی فهمید در تیم اعزامی حضور ندارد با مربیان و مدیران فدراسیون درگیر شد.

اما نکته قابل تامل صحبت‌های اهالی ورزش به خصوص مسئولان کمیته ملی المپیک و روسای فدراسیون‌های اعزامی به بازی‌ها در چند ماه گذشته است که بارها و بارها اعلام کرده اند اگر بودجه در زمان و موقعیت مناسب به کمیته المپیک و بالطبع فدراسیون‌ها اختصاص نیابد بعد از زمان مشخص شده حکم نوش داروی پس از مرگ سهراب را خواهد داشت؛ نکته ای که دقیقا محمدرضا داورزنی، رئیس فدراسیون والیبال هم در مراسم افطاری ریاست جمهوری و خطاب به دکتر روحانی گفت.

تعداد اعضای کاروان ایران در این دوره از بازی های آسیایی نسبت به دوره قبل کمتر خواهد شد چون برخی رشته ها مانند دراگون بوت (یکی از رشته های قایقرانی) که هفتاد ورزشکار داشت و در گوانگژو حضور داشت، اما این بار ایران تیمی به بازی های آسیایی نمی فرستد.

برای بازی های آسیایی کره جنوبی بیش از 14 میلیارد تومان بودجه نیاز است که کمیته ملی المپیک و وزرات ورزش برای فراهم کردن آن بارها دست به دامان حسن روحانی رئیس جمهور ایران شده اند. محمود گودرزی وزیر ورزش ایران که به خوبی می داند شرایط کاروان ایران برای این بازی ها به هیچ عنوان خوب نیست، اعلام کرده که تکرار مقام چهارمی دوره گذشته بسیار بعید است و باید توقعات را کم کرد.