زنان تاثیرگذار ایران؛ فاطمه معتمدآریا

«ایران‌وایر»، اولین جلد از کتاب «زنان تاثیرگذار ایران» را منتشر کرد. این کتاب، روایت صد زنی است که بر پیرامون خود، جامعه، علم، هنر، سیاست، فرهنگ، ورزش، اقتصاد و تکنولوژی تاثیر گذاشته‌اند، از موانع نظام نابرابر جنسیتی نهراسیده‌اند و مسیری را برای رشد و دستیابی زنان ایران به حق برابر انسانی خویش هموار کرده‌اند. انتخاب‌کنندگان این فهرست، مخاطبانی هستند که باور دارند از این زنان تاثیر گرفته‌اند. 

ما در جلدهای بعدی، به خدمات دیگر زنان ایرانی که در این مبارزه سهم داشته‌اند هم می‌پردازیم. شما هم می‌توانید در این انتخاب سهیم شوید، نظرات خود را برای ما بفرستید و اگر اطلاعات بیشتر و دقیق‌تری دارید، با ما در میان بگذارید. این نسخه دیجیتال است و تاثیر نظرات و پیشنهادات خود را می‌توانید در نسخه چاپی که در ماه آبان منتشر خواهد شد، ببینید.

به‌علاوه، جلد دوم کتاب با نام‌هایی بیشتر در دست تهیه است. اگر نام زنی که به‌نظر شما تاثیرگذار بوده است را در این فهرست نمی‌بینید، نام و دلیل آنکه او را تاثیرگذار می‌دانید را برای ما به ایمیل [email protected]  بفرستید.

فراموش نکنید که مجموعه کتاب‌های «زنان تاثیرگذار ایران»، برپایه انتخاب‌های شما گردآوری می‌شوند و منتخبان‌تان می‌توانند در هر عرصه‌ای، از فرهنگ، علم، آموزش، پژوهش و کنشگری گرفته تا هنر، ورزش، فعالیت‌های خیریه، سیاست، تکنولوژی، کارآفرینی، نوآوری، اقتصاد و ادبیات، گام‌های موثری برداشته باشند.

«کتاب زنان تاثیرگذار ایران را می‌توانید از این لینک دانلود کنید»

***

فرقی نمی‌کند نقش یک زن کم‌رو را بازی کند یا یک زن سرکش. مهم نیست در شمایل یک زن سنتی از دل تاریخ بیرون بیاید یا در کسوت یک استاد دانشگاه قرار بگیرد. کارنامه‌ی هنری او پر از نقش‌هایی متفاوت است. نقش آدم‌هایی که هیچ ارتباطی با هم ندارند اما او چنان عمیق در نقش‌ خود فرومی‌رود که گویی زندگی خود را بازی می‌کند.

فاطمه (سیمین) معتمدآریا یکی از مهم‌ترین بازیگران ایرانی است. او متولد ۷ آبان ۱۳۴۰ در تهران است و بازیگری را از ۲۰سالگی آغاز کرده است. بازیگری را در دانش‎سرای تهران آموخته و بعد وارد کلاس‌های تئاتر و فیلمسازی «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» شده است. کانون پرورش فکری قبل از انقلاب اسلامی به ریاست «فرح دیبا» تأسیس شد و یکی از مهم‌ترین مراکز آموزش هنر در ایران بود که شاگردان موفقی تربیت کرد. معتمدآریا پس از انقلاب و با عروسک‌گردانی در یکی از مهم‌ترین مجموعه‌های عروسکی در ایران به نام «مدرسه‌ی موش‌ها» وارد تلویزیون شد و تنها چند سال طول کشید که، به عنوان نقش اول، پایش به سینما باز شود.

او پله‌های ترقی در سینما را یکی پس از دیگری طی کرد. بارها نقش‌آفرینی‌ او مورد توجه جشنواره‌های داخلی و بین‌المللی قرار گرفت و جوایز زیادی را از آن خود کرد.

سینما و تلویزیون تنها دغدغه‌های معتمدآریا نبوده، تلاش برای بهبود زندگی اجتماعی یکی از مهم‌ترین دلایل فعالیت‎های او بوده است. گواه این ادعا، حضور فعال او در مؤسسه‌های خیریه است. او سال‌ها برای کودکان کار بازارچه‌ی خیریه راه‌اندازی کرده، به دیدن کودکان سرطانی رفته و برای نوجوانان بازمانده از تحصیل کمک جمع‌آوری کرده است. در تیر ۱۳۹۴ پرتره‌ی او به خاطر فعالیت‌های بشردوستانه، کنار ۱۵ چهره‌ی بین‌المللی که در طول عمر خود به منافع مشترک بشریت یاری رسانده‌اند، در گالری سازمان ملل به نمایش درآمد.

معتمدآریــا در دوران انتخابــات ریـاسـت‌جمهوری ۱۳۸۸ در فیلم تبلیغـاتــی «میرحسین موسوی» درباره‌ی ایجاد زمینه برای برابری زن و مرد در جامعه صحبت کرد. در واکنش به این سوگیریِ معتمدآریا، خبرگزاری «فارس»، منتسب به سپاه پاسداران، با انتشار نامه‌ای سرگشاده از سوی تشکل‌های تندرو دانشجویی، حضور معتمدآریا در فیلم تبلیغاتی میرحسین موسوی را به عنوان یک زن موفق توهین به مردم شهیدپرور ایران عنوان کرد.

در این نامه به فیلمی از یک میهمانی اشاره شده بود که چند هنرپیشه‌ی ایرانی از جمله معتمدآریا را بدون حجاب و در حال رقص نشان می‌داد. معتمدآریا اوایل دهه‌ی ۱۳۷۰ به همین دلیل ممنوع از تصویر شد که بعد از چندی این ممنوعیت را برداشتند. پس از انتخابات سال ۱۳۸۸ و پایان دوران دوم ریاست‌جمهوری «محمود احمدی‌نژاد»، فاطمه معتمدآریا به دلیل حمایت از موسوی و حضور در ستاد انتخاباتی میرحسین و فیلم تبلیغاتی او از سوی اصول‌گرایان «فتنه‌گر» خوانده و دوباره ممنوع از تصویر شد.

مهرماه ۱۳۸۸ یعنی چند ماه بعد از انتخابات، او و عده‌ای از سینماگران از سوی اعضای آکادمی «اسکار» به امریکا دعوت شدند اما او در فرودگاه ممنوع از خروج اعلام و پاسپورتش ضبط شد. در سال ۱۳۸۹ ممنوع از خروج بودن او را برطرف کردند و معتمدآریا توانست در جشنواره‌ی کن شرکت کند. اما پس از انتشار عکس بدون حجاب در جشنواره‌ی «کن»، بار دیگر مورد حمله‌ی رسانه‌های اصول‎گرا قرار گرفت و ممنوع از تصویر شد.

سیمین معتمدآریا چندی بعد جایزه‌ی «هانری لانگ لوا»‌ی فرانسه را دریافت کرد. مجری مراسم هنگام اهدای جایزه او را بوسید. این موضوع، اصول‌گرایان را بیشتر از گذشته عصبانی کرد و ممنوعیت از کار او ادامه یافت.

حاشیه‌ی دیگری هم در این مدت برای او رقم خورد؛ زمستان سال ۱۳۹۰ فاطمه معتمدآریا به دادسرای زندان اوین احضار شد. دادگاه او را به دلیل دیدار با خانواده‌ی «سهراب اعرابی»، از جوانان کشته‌شده در جریان «جنبش سبز»، بازی در فیلم تبلیغاتی میرحسین موسوی و حمایت از وی در مصاحبه‌های پس از انتخابات، به پرداخت جریمه‌ی نقدی محکوم کرد. در بهمن‌ماه ۱۳۹۲ دو فیلم «قصه‌ها» و «پریناز» با بازی او پروانه‌ی اکران گرفتند و ممنوع‌ از تصویری او برطرف شد.

فاطمه معتمدآریا از جمله هنرپیشگان جنجال‌برانگیز بوده است. حمایت او از اصلاح‌طلبان و سخنانش درباره‌ی سانسور سینما پس از انقلاب، که آن را موجب فاخرشدن سینمای ایران دانسته بود، او را از تیررس انتقادات مخالفان جمهوری اسلامی نیز در امان نگذاشته است. با وجود این، نقش‌آفرینی‌های متمایز او در آثار برجسته‌ی سینمایی، او را در فهرست چهره‌های درخشان هنری ایران قرار داده است. در افتتاحیه‌ی سی‌وهفتمین دوره‌ی جشنواره‌ی فیلم فجر، مراسمی برای بزرگداشت او برگزار شد.

معتمدآریا، اما، در هنگامه‌ی خیزش ۱۴۰۱، از قیام زنان و آحاد جامعه‌ی ایران با شعار «زن، زندگی، آزادی» حمایت کرد. او در مراسم تشییع پیکر «امین تارخ» بدون حجاب سخنرانی کرد. او همچنین به انتشار عکس باحجابش در بیلبورد تبلیغاتی «زنانِ سرزمین من» با انتشار ویدیویی اعتراض کرد و خود را «مادر» جوانانی خواند که در این قیام جان باخته‌اند.