آقا ماشاالله فقط یک پدر بود٬ یک پدر که با دستفروشی پسری را بزرگ کرده بود. پسرش «محمد مهدی کرمی» که هنوز مدالها و کاپهای قهرمانیاش در کاراته زینت دیوارهای خانه آقا ماشالله است، ۱۷دی۱۴۰۱ در پی روندی غیرحقوقی و شبههبرانگیز اعدام شد. حالا «ماشالله کرمی» بازداشت شده است؛ جرمش چیست؟ دادخواهی؟
***
ماشالله کرمی پیش از اعدام پسرش محمد مهدی کرمی، درباره او اطلاعرسانی کرد و از تناقضهای متعدد پرونده و دیالوگهای پسرش از پشت تلفن زندان حرف زد. جملهای که آقا ماشالله از پسرش نقل کرد، تیتر اول بسیاری از رسانهها شد، همان وقت که محمدمهدی از زندان تماس گرفته و به او گفته بود: «بابا حكمها را به ما دادهاند؛ حكم من اعدام است. به مامان چیزی نگو.»
تلاشهای او اما با این که وکلا، فعالان حقوقبشر و روزنامهنگاران را همراه کرد، اما به ثمر نرسید. پس از اعدام محمد مهدی بود که آقا ماشالله کرمی نهفقط برای پسر جوان به ناحق کشته شدهاش و هم پرونده او «سیدمحمد حسینی»٬ که پدری را برای همه قربانیان جنایتهای حکومت اسلامی در دوران اعتراضات «زن٬ زندگی٬ آزادی» آغاز کرد؛ تا در نهایت ۳۱مرداد۱۴۰۲، توسط جمهوری اسلامی بازداشت شد.
براساس اطلاع «ایرانوایر»، نیروهای امنیتی ظهر روز سهشنبه به منزل ماشالله کرمی یورش برده و ضمن ضبط وسایل الکترونیکی مانند لپتاپ و تلفن همراه، او را بازداشت کردند. همزمان «امیرحسین کوهکن»، یکی از وکلای محمد مهدی کرمی نیز بازداشت شده است.
آقا ماشالله طی ماههای پس از اعدام فرزندش٬ به یاد جانباختگان میهن کوهنوردی میکرد٬ غذای نذری میپخت و هر هفته پیاده بر سر مزارشان میرفت.
از متحد شدن خانوادههای دادخواه میترسند
محمدحسین آقاسی٬ عضو کانون وکلای دادگستری مرکز و از وکلای پروندههای سیاسی و امنیتی٬ در رابطه با محمل قانونی بازداشت خانواده قربانیان جنایات جمهوری اسلامی به ایرانوایر گفت: «این افراد را بهعنوان بازماندگان یک جانباخته یا یک دادخواه بازداشت نمیکنند، معمولا اتهامی دیگر را در رابطه با این افراد مطرح میکنند؛ در غیر این صورت نمیتوان کسی را بهعنوان بازمانده یک قربانی جنایت یا دادخواه بودن٬ بازداشت کرد.»
آقای آقاسی افزود: «گرچه در باطن این بازداشتها و بازپرسیها و حتی محاکمهها مشخص است چه نیتی وجود داشته٬ اما معمولا اتهامهایی مانند اشاعه اکاذیب٬ فعالیت تبلیغی علیه نظام و …، را در رابطه با این افراد طرح میکنند.»
او که از جمله وکلای محمدمهدی کرمی نیز بوده٬ به این سوال ایرانوایر که «کدامیک از اعمال آقای کرمی٬ از جمله کوهنوردی٬ پخت و پخش غذای نذری و حاضر شدن بر سر مزار پسرش میتواند مصداق اتهاماتی مانند اشاعه اکاذیب یا فعالیت تبلیغی علیه نظام باشد٬ پاسخ داد: «هیچکدام از اتهامات مندرج در قانون مجازات اسلامی و قانون تعزیرات بر اعمال این پدر داغدار قابل انطباق نیست. اما نهادهای امنیتی با این ادعا که منظور آقای کرمی از صحبت در رابطه با پسرش و یا …، مصداق یک اتهام خاصی است٬ میتوانند پرونده را حتی به دادگاه هم برسانند. در مواردی حتی قضات روی چنین پروندههایی حکم هم دادهاند.»
آقای آقاسی در ادامه خبر از آن داد که طی ماههای گذشته بارها نهادهای امنیتی با خانواده کرمی تماس گرفته و یا حتی به منزلشان مراجعه کرده و ماشالله کرمی را تهدید کرده بودند که نباید به چنین فعالیتهایی به یاد و نام پسرش ادامه دهد. او افزود: «اما کسی که فرزند خودش را از دست میدهد٬ دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد و به همین دلیل آقای کرمی به فعالیتهای خودش ادامه میداد.»
این وکیل دادگستری در رابطه با چرایی افزایش فشار بر خانوادههای دادخواه به ایرانوایر توضیح داد: «طی ماههای اخیر و پس از آنکه نهادهای امنیتی متوجه شدند که خانوادهها شروع به منسجم و متشکل شدن کردند٬ این فشارها آغاز شد.
فکر میکنم نهادهای امنیتی برای جلوگیری از بزرگتر و قویتر شدن این تشکل شکل گرفته توسط خانوادههای دادخواه٬ فشارها را افزایش داد تا جلوگیری کند از تجری دیگر بازماندگان و خانوادهها.»
حکومت پلیسی در پی داغداران
تنها طی چند روز اخیر، تعداد زیادی از خانوادههای دادخواه در ایران توسط نهادهای امنیتی بازداشت شدند.
روز سهشنبه ۳۱مرداد۱۴۰۲، «شرمین حبیبی»، همسر «فریدون محمودی» نیز بازداشت شد. فریدون محمودی ۲۸شهریور۱۴۰۱ در سقز توسط نیروهای امنیتی کشته شده بود.
پیشاز آن نیز «محمد (کوروش) وزیری»، همسر «شیرین علیزاده»، از کشتهشدگان اعتراضات «زن٬زندگی٬آزادی»، در اصفهان بازداشت شده بود.
همچنین «حسن درافتاده»، پدر «کومار درافتاده»، احضار و بازجویی شده و «رضا ببرنژاد»، برادر «مهدی ببرنژاد» نیز، بازداشت شده است.
سازمان حقوقبشری «ههنگاو» نیز خبر داد که ۲۸مرداد، دو برادر اهل کامیاران به نامهای «حسام کرمی و سیروان کرمی»، از خانوادههای دادخواه و بستگان «برهان کرمی»، از جانباختگان اعتراضات سال گذشته، توسط نیروهای حکومتی بازداشت شدند.
پیشاز آن نیز روز جمعه ۱۹خرداد۱۴۰۲، جمعی از خانوادههای دادخواه سنندج، دیواندره و دهگلان، به دیدار خانوادههای کشتهشدگان اعتراضات ۱۴۰۱ در سقز و بوکان رفتند. در راه بازگشت نیروهای وزارت اطلاعات بیش از ۳۰ تن از آنها را بازداشت کردند.
همزمان اخباری مبنیبر اعمال فشار بر خانوادههای دادخواه به منظور جلوگیری از برگزاری مراسم سالگرد جان باختن عزیزانشان منتشر میشود.
ایرانوایر پیشتر خبر داده بود که پدر «مهرشاد شهیدی» برای عدم پیگیری پرونده قتل پسرش و خودداری از دعوت از مردم برای حضور بر سر مزار او، تحت فشار نهادهای امنیتی قرار داشته است.
همزمان با نزدیک شدن سالگرد قتل حکومتی «مهسا(ژینا)امینی» و اعتراضات «زن، زندگی، آزادی»، شماری از خانوادههای جانباختگان در این اعتراضات با انتشار پست و استوری در فضای مجازی اعلام کردند که «تا بعد از سالگرد، فعالیت در صفحه را متوقف» کردهاند.
خواهر «حدیث نجفی» و پدر و برادر «حمیدرضا روحی»، شامگاه شنبه ۲۱مرداد۱۴۰۲ با انتشار استوریهایی در اینستاگرام، ضمن تشکر از مردم ایران «برای همراهی در طول ماههای گذشته»، نوشتند که در آستانه «سالگرد»، آنها هیچ فعالیتی در صفحات خود نخواهند داشت. آنها همچنین نوشتهاند که برای عزیزانشان مراسم سالگرد برگزار نمیکنند و از مردم خواستند سر مزار آنها نیایند.
ادبیات این پیامها بسیار به همدیگر شبیه بوده و حاکی از تشدید فشار نهادهای امنیتی به آنهاست.
این فشارها بهحدی بود که سازمان عفو بینالملل طی بیانیهای تایید کرد مقامات ایران، آزارواذیت خانواده کسانی را که سال گذشته در جریان جنبش «زن، زندگی، آزادی»، «بهطور غیرقانونی» به دست نیروهای امنیتی ایران کشته شدند را، «افزایش داده است.»
سابقه اعمال فشار به خانوادههای دادخواه محدود به پس از اعتراضات «زن، زندگی٬ آزادی» نمیشود.
نیروهای امنیتی در سالهای گذشته، خصوصا بعد از اعتراضات آبان ۱۳۹۸، بارها خانوادههای دادخواه را در راه رفتن یا بازگشت از دیدار با دیگر دادخواهان بازداشت کردند.
۱۹فروردین۱۴۰۰، زمانی که شماری از خانوادههای دادخواه آبان بههمراه جمعی از فعالان مدنی در حال بازگشت از مزار سردار «اسعد بختیاری» در تخت فولاد اصفهان بودند، ماموران امنیتی با محاصره اتوبوس در جاده، با خشونت آنها را بازداشت کردند.
در تاریخ جمعه ۸مرداد۱۴۰۰ نیز، زمانی که جمعی از مادران دادخواه آبان ۱۳۹۸ از تجمع اعتراضی در میدان آزادی تهران بازمیگشتند، در ایستگاه مترو صادقیه مورد حمله نیروهای امنیتی قرار گرفتند و با خشونت بازداشت شدند.
تیر سال گذشته هم هنگامی که جمعی از مادران دادخواه آبان ۱۳۹۸ درمنزل خانواده «نوید بهبودی» جمع شده بودند، با یورش نیروهای امنیتی ضمن ضربوشتم بازداشت شدند.
از میان خانوادههای دادخواه آبان ۱۳۹۸، «ناهید شیرپیشه» و «منوچهر بختیاری»٬ پدر و مادر «پویا بختیاری» نیز بارها بازداشت شدند و هر دو با اتهامهای واهی به حبس طولانی مدت محکوم شدهاند.
پس از اعتراضات سال ۱۳۸۸ نیز، ماموران امنیتی بارها به منزل خانواده «سهراب اعرابی»٬ از جانباختگان جنبش سبز حمله کرده و «پروین فهیمی»، مادر او را تهدید کرده بودند. خانواده ندا آقا سلطان٬ دیگر جانباخته جنبش سبز نیز بازداشت شدند.
سازمان عفو بینالملل اعلام کرد که حکومت ایران، «كاسپين ماكان»، نامزد ندا آقا سلطان را از تاریخ ۵تیر۱۳۸۸ دستگیر کرده و او را تحت فشار گذاشتهاند تا «اعتراف کند که قتل ندا کار سازمان مجاهدین خلق بودهاست.»
مادر ندا نیز در مصاحبهای که با «جرس» داشتهاست، از بازداشت ساعتی خود و همسرش در روز ۱۳آبان خبر داده بود.
به این لیست بلند میشود نام خانواده «ستار بهشتی٬ ابوالفضل آدینهزاده٬ مصطفی کریمبیگی٬ محمدحسن ترکمان٬ نوید افکاری٬ جواد حیدری و …» را نیز افزود که همگی از قربانیان جنایت جمهوری اسلامی در سالهای مختلف بودند.
اتحاد داغداران
اگر جمهوری اسلامی در دو دهه اول پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ موفق شده با ایجاد جو رعبووحشت موجب جدایی بازماندگان قربانیان جنایات خود شود٬ طی سالهای اخیر بهواسطه نفوذ شبکههای اجتماعی و …، نهفقط این داغدیدگان و دادخواهان هستند که همدیگر را مییابند، که افکار عمومی نیز از آنها حمایت میکند.
خانوادههای دادخواه به تسلای یکدیگر میروند٬ در مسیر پیگیری پروندهها به یاری یکدیگر برمیخیزند و نام عزیزانشان را زنده نگه میدارند. در رابطه با فشارهایی که به خانوادههای دادخواه میآید اطلاع رسانی میکنند و همچنین با به پیش چشم آوردن همبستگی دادخواهان جریان دادخواهی را زنده نگه میدارند.
مادران جانباختگان علی سیدی وسیاوش محمودی برای مادر زنده یاد یلدا آقافضلی جشن تولد گرفتند
— انقلاب زنانه (@enghelabezanane) August 21, 2023
یلدا آقافضلی همان متهمی که ابراز پشیمانی نکرد وتا پای جان ایستاد
مادر علی سیدی،ضمن انتشار این ویدیو،با ستایش شهامت و اعتماد به نفس مادر یلدا،با او و سایر مادران ابراز همدلی کرد و آرزو کرد... pic.twitter.com/Dt28GVUouG
مادران جانباختگان «علی سیدی» و «سیاوش محمودی»، برای مادر زنده یاد یلدا آقافضلی» جشن تولد گرفتند»
اتحاد خانوادههای دادخواه و مصدومان چشم، بر سر مزار جانباختگان کرج
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر