راه اندازی یک قرارگاه اقتصادی جدید توسط سپاه

سردار «رمضان شریف»، سخن گوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی امروز خبر داد که با ابلاغ «محمدعلی جعفری»، فرمانده کل سپاه، «قرارگاه پیشرفت و آبادانی» در استان های سراسر کشور تشکیل می شود.

دو روز پیش «علی پاشامحمدی»، مسوول سازمان بسیج عشایری ایران اعلام کرده بود «به فرمان رهبری، قرارگاهی تحت عنوان قرارگاه پیشرفت و آبادانی کشور را تشکیل دادیم.»

عنوان این قرارگاه هم تحت تاثیر ادبیات آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی است که از کلمه «پیشرفت» به جای «توسعه» استفاده می کند. کلمه «آبادانی» نیز که توسط رهبر جمهوری اسلامی استفاده می شود، می تواند جایگزین مناسبی برای کلمه «سازندگی»‌ باشد که یادآور عصر اکبر هاشمی رفسنجانی است.

«پیشرفت و آبادانی مناطق محروم کشور در ابعاد اشتغال زایی، فرهنگی و سلامت» از مهم ترین ماموریت های این قرارگاه اعلام شده است.

رمضان شریف هم چنین اعلام کرده است که هدف از تشکیل این قرارگاه، «تحقق تدابیر و فرامین» رهبر جمهوری اسلامی و عملیاتی کردن «تجارب ارزنده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا» در جغرافیای استانی است.

با این توضیحات، احتمالا این قرارگاه ها در سطح کشور به عنوان مدل یا بازوهای استانی قرارگاه خاتم الانبیا عمل خواهند کرد و بخشی از ماموریت های آن را در حوزه های محلی بر عهده خواهند گرفت.

پیش از این رهبر جمهوری اسلامی به «ستاد اجرایی فرمان امام»، دستور تشکیل یک سازمان برای حل مشکلات مناطق محروم ایران را داده بود که این دستور منجر به تشکیل «بنیاد برکت» شد.

می توان گفت تشکیل این قرارگاه نیز از همان الگو پیروی می کند. با توجه به گرفتاری های بالادستی قرارگاه خاتم الانبیا، تشکیلات و مدیران این نهاد تمایل یا وقت ندارند در پروژه های خیلی کوچک، مثلا مربوط به روستاها مشارکت کنند و اکنون قرارگاه پیشرفت و آبادانی می تواند چنین ماموریتی را به ثمر برساند و یا با پی گیری همان الگو، به یک قرارگاه استانی مشابه تبدیل شود.

بنیاد برکت نیز با همین رویکرد، به مدرسه سازی در برخی روستاها پرداخته ولی در کنار آن ها، به فعالیت های گسترده اقتصادی رو آورده و به یک غول بزرگ اقتصادی در برخی حوزه ها مانند داروسازی تبدیل شده است.

می توان چنین وضعیتی را برای قرارگاه پیشرفت و آبادانی سپاه نیز تصور کرد. وجه دیگر کاربرد این قرارگاه، سازمان دهی برخی پروژه های مقطعی سازمان های نزدیک به سپاه مانند «سازمان بسیج دانشجویی» است که پیش از این در قالب «اردوهای جهادی» در مناطق محروم دنبال می شد و اکنون می تواند با مشارکت یک نهاد، به صورت هدفمندتر و وسیع تر پی گیری شود.  

اما پیش از اعلام سخن گوی سپاه،‌ در رسانه ها خبرهایی درباره تشکیل این قرارگاه منتشر شده بود؛ به عنوان نمونه، ۱۴ شهریور امسال «قرارگاه پیشرفت و آبادانی» در استان ایلام تشکیل جلسه داد. در این جلسه گفته شد بر اساس یک طرح ملی، قرار است در ۱۰۰دهستان در کل کشور طرح های توسعه ای انجام شود و سهمیه استان ایلام، سه دهستان تعیین شد.
برای اجرای این طرح ها در ایلام ۴۲۰ میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده است. طرح ها پایلوت هستند و در صورت موفقیت، در دیگر روستاها اجرا می شوند. این طرح در همه استان ها چنین است و در مجموع، به گفته سردار «پاشامحمدی»، مسوول سازمان بسیج عشایری ایران، سپاه زیرساخت های هزار دهستان با کل روستاهایش را مدنظر دارد.  

در همین زمینه، یک طرح دیگر هم در دست اقدام است؛ قرار است در مناطق روستایی، شرکت های تعاونی تشکیل شوند و به هر تعاونی برای شروع فعالیت ۲۰۰میلیون تومان وام با سود صفر درصد داده شود.

به موازات این فعالیت ها، در طول سال های گذشته «سازمان بسیج مستضعفین» با ریاست سردار«محمدرضا نقدی» نیز توجه ویژه ای به اقتصاد روستاها کرده است. اعلام طرح ملی «بسیج همگام با کشاورز» با مشارکت ۹هزار پایگاه بسیج روستایی، اختصاص هزار میلیارد تومان برای حمایت از طرح های اقتصادی گروه های جهادی در مناطق محروم، طرح برندسازی محصولات اقتصادی در روستاها و شهرستان ها، طرح راه اندازی صنایع تبدیلی در روستاها و... از جمله ایده هایی بوده که در این زمینه مطرح و پی گیری شده اند.

مشخص نیست چه قدر از این ایده ها تا کنون عملیاتی شده اند و با تشکیل قرارگاه های جدید،‌ سرنوشت طرح های سردار نقدی در روستاها به کجا می انجامد ولی تعدد برنامه ها نشان دهنده وجود یک برنامه گسترده در زمینه روستاها از سوی سپاه است؛ برنامه هایی که تاکنون به طور جدی از سوی سردار نقدی تبلیغ می شد و اکنون یک نهادِ مبلغ دیگر یافته است.

در تشکیلات این قرارگاه، فعالیت «هسته های جهادی» در دهستان ها پیش بینی شده است. این هسته ها زیر نظر قرارگاه های استانی فعالیت می کنند و نهادهایی چون بسیج سازندگی هر استان،‌ مسوولان اقتصاد مقاومتی و فرماندهان محلی سپاه نیز در جلسات بالادستی شرکت دارند؛ یک کابینه اقتصادی و شاید اتاق بازرگانی محلی موازی که سردار محمدرضا نقدی می تواند در صورت رفتن از بسیج، بهترین گزینه برای فرماندهی آن باشد،‌ اگر رقیبش نباشد.