چند سوال درباره بغض حسن روحانی برای گورخواب ها

حسن روحانی، رییس جمهوری ایران دیروز در واکنش به نامه «اصغر فرهادی»، فیلم ساز مشهور درباره تصاویر منتشر شده از معتادانی که در قبرستان می خوابند، ژست همراهی با «بغض نشسته در گلو»ی فرهادی و مردم گرفت، اظهار تاسف شدید کرد و گفت: «کارتن خواب دیده بودیم ولی گورخواب ندیده بودیم.» این ژست رییس جمهوری ایران چه قدر واقعی بود؟

بگذارید برگردیم به آذرماه ۹۴، زمانی که «علی مطهری»، نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون فرهنگی در دوره قبل مجلس شورای اسلامی خبر داد رهبر جمهوری اسلامی پس از دریافت گزارشی درباره آسیب های اجتماعی، اشک ریخته است: «گفتند خودشان مسوولند.» 
مطهری گفته که آیت الله خامنه ای شش ساعت برای این گزارش وقت گذاشته است. 
به گفته وی، موضوع این گزارش «مایوس کننده»، افزایش طلاق، اعتیاد و حاشیه نشینی شهرها بوده است. 
«مسعود ده نمکی» نیز خرداد ۹۵ خبر داد مستندی درباره آسیب های اجتماعی تهیه شده و به نظر مسوولان کشور رسیده است: «۱۵۰ تا از مسوولین کشور در جلسه ای این مستند را دیدند و متاثر شدند و گریه کردند.»

به گزارش سایت «جهان نیوز»، این گزارش را برخی نمایندگان مجلس نهم در پاییز سال ۹۴ تهیه و به خامنه ای داده بودند.

به گفته «محمدرضا مخبر دزفولی»، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، خامنه ای بعد از این ماجرا، در جلساتی با حضور سران قوا، دستور ریشه یابی آسیب های اجتماعی را داده است.

«عبدالرضا رحمانی فضلی»، وزیر کشور ایران با تایید این ماجرا، اعلام کرد حدفاصل زمستان ۹۴ تا بهار ۹۵، رهبر جمهوری اسلامی سه جلسه مفصل خصوصی با حضور سران قوا و تمام مسوولان حوزه اجتماعی برگزار کرده و گفته است: «نسبت به مسایل آسیب های اجتماعی ۲۰ سال عقب هستیم.»

بر اساس گزارش نشریه «خط حزب الله»، وابسته به وب سایت علی خامنه ای، در این جلسه ها، رهبر نظام گفته است مسوولان مردم را عائله خودشان بدانند و با آسیب های اجتماعی طوری برخورد کنند که انگار در داخل خانه خودشان رخ داده است: «اگر کسی در خانه یک دختر فراری از خانه داشته باشد، چه حالی دارد؟‌...ما باید همان احساس را به خودمان تلقین کنیم.»

در این جلسات که دو مورد آن ۱۱ و ۲۵ اردیبهشت ۹۵ برگزار شده، مقرر شده است «شورای انقلاب فرهنگی» در سطح عملیاتی، در قالب «شورای فرهنگی-اجتماعی» فعالیت کند، رییس جمهوری به عنوان رییس این شورا منصوب ومعاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت کشور تبدیل به یک سازمان مامور در این زمینه شد و دولت باید بودجه سالانه اختصاصی برای حل مشکلات این حوزه تخصیص دهد. در این جلسه ها، به ترتیب مواد مخدر، حاشیه نشینی، طلاق، بزه‎کاری و مناطق بحرانی به عنوان اولویت های سیاست‎گذاری و اجرایی تعیین شدند.

نخستین گزارش کار شورای اجتماعی وزارت کشور که به صورت ماهانه موضوع را پی گیری می کند و یک بودجه ۴۰۰ میلیارد تومانی به این امر اختصاص داده است، آبان ماه سال جاری به رهبر ایران ارایه شد.

در دو گزارش منتشر شده از سوی وزیر کشور و «مرتضی میرباقری»، قائم مقام وی که گفته می شود به خامنه ای هم ارایه کرده اند، آمده است: «بی‌کاری در برخی از شهرهای ایران به ۷۰ درصد می رسد... در برخی شهرستان ها به ازای هر ۱۰۰ مورد ازدواج، ۵۶ طلاق داریم... عامل ۵۰ درصد طلاق ها، اعتیاد است... سالانه بیش از ۷۰۰ هزار نفر به مراکز ترک اعتیاد مراجعه می کنند که تنها ۱۰درصدشان بهبود پیدا می کنند... ۱۰ میلیون حاشیه نشین در کشور داریم و پنج میلیون نفر در بافت های فرسوده زندگی می کنند.»

در خلال تهیه این گزارش ها و جلسات، یکی از تصمیم های مهم، جمع آوری متعادان متجاهر بوده که به گفته مقام های دولت روحانی، گورخواب ها هم از این گروه از معتادان بوده اند.

به گفته «اسدالله هادی نژاد»، معاون مقابله با عرضه ستاد مبارزه با مواد مخدر بر اساس خروجی همان سه جلسه مسوولان با خامنه ای، تا آبان ۹۵، شش هزار معتاد متجاهر جمع آوری شده اند و تحت درمان هستند. این افراد در یک نوبت سه ماهه تحت درمان قرار می گیرند و چنان‎چه درمان موفقیت آمیز نباشد، این نوبت ها تا رهایی کامل آن ها ادامه پیدا می کنند. 
بحث متعادان متجاهر تازگی ندارد و از سال ۸۹ که قانون مبارزه با مواد مخدر اصلاح شد، در دستور کار دولت های ایران قرار گرفته است. گفته می شود هم اکنون در تهران ۱۱هزار متعاد متجاهر وجود دارد که تصویر چند نفرشان که گورخوابی می کردند، در روزهای اخیر واکنش منفی همه را برانگیخت.

با توجه به این موارد، آیا حسن روحانی فیلم چند ساعته درباره آسیب های اجتماعی که یک سال پیش تهیه شده را ندیده است؟‌ اگر دیده و در این فیلم خبری از گورخوابی و وضعیت معتادان متجاهر نبوده، پس درباره چه بوده است؟

به گفته برخی معتادان، این افراد هشت سال است در گورها می خوابند. قبلا گزارش هایی درباره گورخوابی در شرق ایران هم منتشر شده بود. مقام های دولت روحانی نیز از موفقیت بی نظیرشان در جمع آوری این افراد خبر می دهند. آیا گزارش موفقیت ها را به رییس جمهوری ایران نداده اند؟‌ حسن روحانی که ظاهرا از دیدن تصاویر گورخواب ها شوکه شده است، می تواند از وزیر کشور بخواهد توضیح دهد در طول ماه های گذشته، بودجه ۴۰۰میلیارد تومانی که بحث مواد مخدر هم اولویت نخست مصرف آن بوده، چه شده است؟

شهریور ۹۵ برخی نمایندگان مجلس در تهران شب گردی کردند تا وضعیت شهر، از جمله وضعیت معتادان متجاهر را بررسی کنند. آن ها شبانه به کدام بخش تهران رفته بودند که گورخواب ها را ندیده اند؟‌

وزیر کشور هم چنین گفته است این افراد معتادان فراری بوده اند و این مسایل در همه جای جهان وجود دارد و نباید به نقطه ضعف نظام تبدیل شود. آیا الگوی رفتاری وزیر کشور در برخورد با آسیب های اجتماعی در سایر حوزه ها همین است؟‌

به نظر می رسد پاسخ دادن و توجه حسن روحانی به این نمونه پرسش ها، مهم تر از این باشد که خواب در چشم ترش بشکند و طوری وانمود کند که انگار نخستین بار است چنین چیزی را می شنود؛ که اگر هم باشد، عذر بدتر از گناه است.