واکنش رسانه های اسرائیلی به حادثه تروریستی تهران

 

 

یک روز پس از دو حمله تروریستی در تهران، در حالی که مقامات رسمی اسراییل هنوز هیچ واکنشی نسبت به این رخ‎داد نشان نداده‌اند، روزنامه‌های صبح پنج شنبه این کشور خبر این حملات را به تفصیل و به همراه تحلیل‌های متفاوتی پوشش دادند.

اگر چه «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر اسراییل تا لحظه تنظیم این گزارش واکنشی نسبت به حملات دیروز نشان نداده بود، «اسراییل هیوم» (اسراییل امروز)، روزنامه نزدیک به وی، یکی از دو تیتر نخست خود را به این موضوع اختصاص داد. این روزنامه راست‎گرا در سه صفحه خود به این موضوع  پرداخته و سه تحلیل در این زمینه منتشر کرده است.

در تحلیل نخست به قلم  « یعکوو عمیدرور»ژنرال اسرائيلی، به این نکته اشاره شده است که حمله «داعش» در قلب تهران به مجلس شورای اسلامی و مرقد بنیان‎گذار جمهوری اسلامی، از یک سو نشان‌دهنده توانایی این گروه است و از سوی دیگر نشانه‌ای از تضعیف آن.

به باور عمیدرور که پیش تر سمت مشاور امنیت ملی اسراییل را نیز بر عهده داشته است، موفقیت داعش در هدف قرار دادن دو نقطه مهم در ایران، نشان‌دهنده توانایی آن است. اما این که این سازمان که در آغاز با تسخیر پهنه‌ای گسترده در عراق و سوریه برای خود حکومت تشکیل داده بود، حال بیش از پیش به عملیات تروریستی در کشورهای دیگر روی آورده است، نمادی است از تضعیف روزافزون آن.

عمیدرور در ادامه ضمن اشاره به این که حکومت جمهوری اسلامی و «حزب‌الله» لبنان سه دهه پیش ترور انتحاری را در خاورمیانه رواج دادند و حال خود قربانی آن شده‌اند، می‌نویسد که تا امروز جمهوری اسلامی همواره با مقایسه امنیت در ایران با ناامنی در دیگر کشورهای منطقه، از یک سو برای خود مشروعیت داخلی ایجاد و از سوی دیگر، حضور نیروهای نظامی خود در سوریه و عراق را توجیه می‌کرد.

به عقیده این ژنرال اسراییلی، متهم کردن عربستان به دست داشتن در این حملات نیز به این دلیل است که برای نیروهای امنیتی ایران آسان‌تر است که کشوری بزرگ مانند عربستان را مسوول نشان دهند تا این که اعتراف کنند که سازمانی چون داعش موفق شده است در تهران عملیات تروریستی انجام دهد.

در عین حال، عمیدرور هشدار می‌دهد که اگر جنگ لفظی بالا بگیرد و کنترل اوضاع از دست خارج شود، امکان دارد که این قضیه به درگیری میان دو کشوری بیانجامد که هر دو با داعش مبارزه می‌کنند و در نتیجه، داعش پیروز نهایی شود.

در تحلیلی دیگر در همین روزنامه، دکتر «ادی کهن»، استاد دانشگاه و کارشناس جهان عرب ضمن یادآوری تاریخچه اختلافات میان شیعیان و سنی‌ها از صدر اسلام تا امروز، روی کار آمدن جمهوری اسلامی را نقطه عطفی در این درگیری فرقه‌ای در تاریخ معاصر ‌دانسته است.

به باور او، هرچند کمک‌های جمهوری اسلامی در این سال‌ها موجب شده است شیعیان که همواره در کشورهایی چون لبنان و عراق سرکوب می‌شدند، نیرو بگیرند اما از آن جا که اکثریت سنی در کشورهای عرب احساس می‌کنند از آن ها سلب قدرت شده‌، واکنش نشان می دهند و این ممکن است آغاز دوره‌ای پر از خون‏ریزی باشد.

این استاد دانشگاه «بارایلان»، انتخاب مجلس شورای اسلامی در ایران و به ویژه آرامگاه مؤسس جمهوری اسلامی برای حمله را معنی‌دار توصیف کرده است؛ موضوعی که «منشه امیر» نیز در تحلیلی دیگر که برای همین روزنامه نوشته، به آن اشاره کرده است. او این انتخاب را حمله به دو نماد جمهوری اسلامی توصیف و در نتیجه آن را با حملات 11 سپتامبر سال 2001 در ایالات متحده مقایسه می‌کند.

اما در سوی دیگر، روزنامه چپ گرای «هاآرتص» تحلیلی به قلم «تصوی بارعل» منتشر کرده که در آن از لزوم تغییر رویکرد ایالات متحده به ایران، از حکومتی که عامل بی‌ثباتی در منطقه است به کشوری که می‌تواند به شکل بالقوه در جهت منافع امریکا گام بردارد، ‌نوشته است.

این تحلیل گر اسراییلی مسایل ایران و جهان عرب ضمن یادآوری این که ایران به عنوان کشوری که در فهرست صادرکنندگان تروریست گذاشته شده، پیش تر نیز هدف حملات تروریستی گروه‌هایی چون «جندالله» قرار گرفته و سال‌ها با این قضیه دست و پنج نرم کرده است، تأکید می‌کند که این نخستین بار است که داعش چنین حمله‌ای را در ایران ترتیب می دهد.

وی با رد تئوری‌های «توطئه» درباره دلیل عدم حمله داعش به ایران تا کنون– تئوری‌هایی مانند معامله داعش با جمهوری اسلامی – می‌گوید که بیش از هر چیز دشواری تشکیل سلول‌های ترور در ایران بوده که تا امروز جلوی اقدام داعش در این کشور را گرفته است. هر چند که به گفته بارعل، اگر ویدیویی که داعش چند ماه پیش به زبان فارسی منتشر کرد را باور کنیم، احتمال دارد که حملات بیش تری در راه باشد.

تحلیل گر ارشد هاآرتص سپس با اشاره به حضور نیروهای نظامی ایرانی در سوریه و عراق و ذکر این نکته که مبارزه با داعش بهانه خوبی به دست همه کشورهای منطقه داده است تا در مسایل این دو کشور دخالت کنند، پیش‌بینی می‌کند که جمهوری اسلامی نیز با همین توجیه، حضور نظامی خود در عراق و سوریه را حتی اگر به هدف مبارزه با داعش نباشد، تقویت خواهد کرد.

وی در ادامه با یادآوری اتحادهای تاکتیکی که در ماه‌های اخیر به دلیل اقدامات داعش در منطقه شکل گرفته است – از ترکیه و روسیه گرفته تا ایران و طالبان – می‌نویسد:«اگر سود امریکا (و جهان) در اقدام مشترک علیه داعش و ترور اسلام افراطی است، ایران می‌تواند و باید عضوی از این ائتلاف باشد.»

تصوی بارعل در پایان با اشاره به این که عربستان سعودی در این هفته با بهانه رابطه قطر با گروه‌های تروریستی و حکومت ایران، تحریم همه‌جانبه کشورهای عربی را علیه این امیرنشین سازمان داد، می‌گوید که عضویت ایران در ائتلاف علیه داعش می‌تواند عربستان را نیز تکان دهد. هرچند که به گفته بارعل، ایران پیش از هر چیز باید ببیند شبکه ترور داعش چه گونه زیر دماغش عملیات انجام داده ‌است.

روزنامه‌هایی مانند «یدیعوت اخرونوت» و «معاریو» نیز تحلیل‌هایی کوتاه‌تر در این زمینه منتشر کرده‌اند؛ برای نمونه، روزنامه یدیعوت اخرونوت در تحلیلی به قلم «روعی کیس» که در وبسایت این روزنامه نیز منتشر شده، درگیری‌های سال‌های اخیر جمهوری اسلامی با داعش و پیش از آن، با «القاعده» عراق را یادآوری کرده است.
تحلیل گر این روزنامه سپس با اشاره به این که در حال حاضر در منطقه، سنی‌ها ایران را به داشتن رابطه با القاعده و دیگر گروه‌های تروریستی متهم می‌کنند و در مقابل، ایران و «محور مقاومت» نیز امریکا، عربستان و اسراییل را مسوول ایجاد داعش می‌دانند، می‌نویسد که حملات دیروز، موضع تهران و محور مقاومت را تقویت می‌کند.

به گفته روعی کیس، این حملات موجب مشروعیت بیش تر حضور نظامی ایران در «هلال حاصل‎خیز» می‌شود.

روزنامه معاریو نیز در تحلیلی به قلم دکتر «شائول شای»، استاد دانشگاه «هرتصلیا»، زمان‌بندی این حملات را (در ماه رمضان و تنها سه روز پس از سال‎مرگ آیت‌الله خمینی) و انتخاب مکان را (مجلس و آرامگاه بنیان‎گذار جمهوری اسلامی) بسیار با اهمیت تلقی کرده است.

نویسنده، در ادامه ضمن اشاره به نقش مرکزی ایران در مبارزه با داعش، می‌نویسد که این حملات نه تنها به ضرر جمهوری اسلامی نیست بلکه در نهایت حکومت خواهد توانست از آن ها به نفع خود استفاده  و موضع خود را میان اکثریت شیعه ایران، به عنوان قهرمان دفاع از شیعیان و حافظ امنیت ایرانیان در برابر افراطیون سنی تقویت کند. هرچند که به گفته شائول شای، این حملات می‌توانند از سویی نیز موجب افزایش نگرانی ایرانیان درباره توان حکومت در حفظ امنیت نقاط حساس شوند و در صورت ادامه یافتن، تصویر ایران را به عنوان کشوری ضعیف در میان اعراب جای بیاندازند.

رسانه‌های صوتی و تصویری اسراییل نیز این خبر را مورد پوشش گسترده قرار داده و دیروز و امروز با شماری از کارشناسان امور ایران در اسراییل مصاحبه کرده اند. دکتر «سلی شاهور»، رییس «مرکز عزری برای مطالعات ایران و خلیج فارس» در دانشگاه «حیفا»، در مصاحبه‌ای با رادیوی این شهر بر این نکته انگشت گذاشت که درگیری‌های جاری در منطقه به نوعی نیز بازتاب‌دهنده درگیری دو ایدئولوژی افراطی شیعی و سنی در دو سوی خلیج فارس هستند:«از یک سو، عربستان با پشت‌گرمی ایالات متحده، از افراطیون سنی و از سوی دیگر، جمهوری اسلامی با پشت‌گرمی روسیه از افراطیون شیعه حمایت می‌کنند.»

مرکز عزری پیامی نیز در محکومیت این حملات تروریستی صادر و با خانواده‌های قربانیان ابراز هم‏دردی کرده است.

اما واکنش کاربران اسراییلی در شبکه‌های اجتماعی، طیف گوناگونی را شامل می‌شود. گروهی از کاربران- که شمارشان کم هم نبود- در کامنت‌های خود زیر خبر این حملات نوشته بودند که این به اسراییل ربطی ندارد. برخی هم گفته بودند از آن جا که دو نهاد رژیمی که خواهان نابودی اسراییل هستند، مورد حمله قرار گرفته اند، پس ما باید خوشحال باشیم. اما گروهی دیگر به شدت به این افراد حمله کرده و با ایرانیان ابراز هم‏دردی کرده اند؛ برای نمونه، پای خبری که یکی از رسانه‌های اسراییلی از حوادث دیروز تهران منتشر کرده بود و بسیاری از کامنت‌گذاران خواهان بی‌اعتنایی یا خوشحالی اسراییلی‌ها از این ترورها شده بودند، کامنتی که بیش ترین شمار «لایک» را گرفته، به قلم یک دختر نوجوان ایرانی – اسراییلی است که نوشته بود از خواندن چنین دیدگاه‌هایی شوکه شده است.

 این نوجوان ایرانی – اسراییلی ضمن «وحشتناک» توصیف کردن این دیدگاه‌ها، نوشته است:«آنانی که آن جا زندگی می‌کنند، انسانند؛ انسان‌هایی مانند من و شما– خواهان صلح؛ اصلاً صلح را کنار بگذارید، می‌خواهند زندگی کنند؛ شب نزد خانواده خود بازگردند؛ نزد پدر و مادر و فرزندان و همسرشان.»

اما موضوع جالب‌ توجه دیگر در شبکه‌های اجتماعی، دست به دست شدن تصویری میان کاربران ایرانی و اسراییلی و عرب بود که ساختمان شهرداری تل آویو را نشان می‌داد که به رنگ پرچم ایران درآمده است. اگرچه این ساختمان در زمان حملات تروریستی به رنگ پرچم کشورهای هدف قرار گرفته شده درآمده است (از فرانسه تا مصر) اما در حال حاضر آن چه بر این ساختمان نقش بسته، رنگین‌کمان نماد دگرباشان جنسی است به مناسبت برگزاری راهپیمایی بزرگ سالانه دگرباشان در تل آویو. در واقع، این عکس تصویری است فتوشاپ شده که توسط دو جوان هنرمند اسراییلی، «اور رایخرت» و «دودی آویتن» تهیه شده است. اما تنها ساعاتی پس از انتشار این تصویر میان کاربران ایرانی و اسراییلی، گروهی از کاربران عرب با مستمسک قرار دادن آن، کوشیدند حملات ایران را «هم‏دستی ایران و رژیم صهیونیستی» توجیه کنند.