سایه دوباره اسرائیل روی سر فوتبال ایران

منصور رضوی- شهروند خبرنگار

پرونده اسرائیل باز هم برای فوتبال ایران باز شد. درحالی که لیگ‌های اروپایی هنوز به صورت رسمی آغاز نشده‌اند، باز هم بازیکنان فوتبال ایران که در لیگ‌های اروپایی بازی می‌کنند درگیر سیاست‌زدگی ورزش ایران می‌شوند.

دوازدهم مردادماه سال ۹۵ بود که «مسعود شجاعی» و «احسان حاج صفی» مجبور شدند سنت ۳۳ ساله ورزش ایران در پرهیز از مبارزه با ورزشکاران اسرائیلی را بشکنند. این اتفاق پس از آن افتاد که باشگاه پانیونیوس یونان از «احسان حاج صفی» و «مسعود شجاعی» دو ملی پوش خود به صورت رسمی و طی بیانیه‌ای درخواست کرد که این تیم را در دیدار برگشت مقابل «مکابی» اسرائیل همراهی کنند.

هر دو بازیکن در بازی برگشت مقابل مکابی ایستادند و بعد مقابل آماجی از حملات تندروهای داخلی قرار گرفتند. این یک پرونده قدیمی است. بازیکنان فوتبال ایران که به تیم‌های اروپایی می‌روند باید از حضور مقابل تیم‌های اسرائیلی پرهیز کنند. مهمترین بهانه هم همیشه مصدومیت‌ در آخرین تمرین یا بازی است.

سال 1383 «وحید هاشمیان»، بازیکن تیم ملی ایران و «بایرن مونیخ» آلمان، در لیگ قهرمانان اروپا مقابل «مکابی» اسرائیل حاضر نشد. بایرن اعلام کرد وحید به دلیل مصدومیت به هر دو بازی رفت و برگشت نمی‌رسد. همین اتفاق برای «اشکان دژاگه» هم افتاد؛ سال۸۷ اشکان بازیکن تیم ملی جوانان آلمان بود و در روز بازی جوانان آلمان و اسراییل با ادعای این که مصدوم است و قادر به همراهی جوانان آلمان نیست به اسرائیل سفر نکرد.

هر دو بازیکن هم به نوعی در خفا از سوی آلمانی ها تنبیه شدند. قرارداد هاشمیان در سال بعد تمدید نشد. اشکان دژاگه که تمامی رده های فوتبال آلمان را تجربه کرده بود، پس از خودداری از بازی در مقابل تیم اسراییلی و مصدومیت ساختگی، دیگر به تیم ملی آلمان نرسید و پیراهن تیم ملی ایران را پوشید. همان زمان، «ولفگانگ شويبله»، وزير كشور آلمان از تصميم دژاگه انتقاد كرد و رفتار دژاگه را همسان با «نژادپرستی» دانست.

حالا در مردادماه سال ۹۷ تاریخ باز هم برای فوتبالیست‌های ایرانی حاضر در اروپا به همان سیاق نوشته می‌شود. اولین قرعه به نام «صادق محرمی» بیرون آمد.

دفاع راست سابق پرسپولیس به دیناموزاگرب کرواسی رفته است. اما دو هفته قبل مشخص شد تیم جدیدش باید در مرحله پلی آف لیگ قهرمانان اروپا برحسب قرعه مقابل «هاپوئل بیر شوا» قرار بگیرد. باشگاهی که از تل‌آویو اسرائیل به لیگ قهرمانان اروپا آمده است.

مصدومیت صادق محرمی غیرقابل پیش بینی نبود. مدیربرنامه‌های صادق محرمی که امسال «وحید امیری» و «فرشاد احمدزاده» را هم به ترکیه و لهستان برد، در زمان مذاکرات با باشگاه‌های اروپایی روی مسئله حساسیت‌های سیاسی داخل ایران و فشار به ورزشکاران در مورد اسرائیل مذاکره می‌کند. یعنی باشگاه‌ها حالا می‌دانند بازیکنان ایرانی که از کانال این مدیربرنامه پای میز مذاکره می‌نشینند در صورت هم‌قرعه شدن با باشگاه‌های اسرائیلی، با بهانه مصدومیت در هر دو بازی رفت و برگشت غایب خواهند بود.

اما حالا اتفاق متفاوتی برای یک ستاره ایرانی در زمان مذاکرات افتاد. روز یکشنبه ایسنا نوشت: «علیرضا جهانبخش با قراردادی به ارزش ۲۳ میلیون یورو در آستانه پیوستن به برایتون انگلیس است.» چنین رقمی در تاریخ فوتبال ایران و آسیا بی‌سابقه بود. در صورتی که باشگاه برایتون حاضر به پرداخت ۲۳ میلیون یورو برای جهانبخش شود، او گران قیمت‌ترین بازیکن تاریخ این باشگاه انگلیسی و حتی گران‌ترین فروش تاریخ باشگاه آلکمار خواهد شد.

در عین حال علیرضا جهانبخش در صورت پیوستن به برایتون، بعد از کریم باقری، آندرانیک تیموریان و اشکان دژاگه چهارمین ایرانی لیگ برتر انگلیس خواهد بود.

اما باز هم ردپایی از اسرائیل در این انتقال وجود دارد. سایت آنلاین روزنامه دولتی ایران در گزارشی نوشت: «باشگاه برایتون انگلیس که علیرضا جهانبخش احتمالا با آن قرارداد امضا خواهد کرد، دو بازیکن اسرائیلی دارد.» سپس سایت «ورزش سه» در مطلبی با تیتر «مشکل غیرقابل پیش‌بینی» این سوال را مطرح کرد که «آیا حضور دو بازیکن اسرائیلی می تواند مانعی برسر راه انتقال وینگر ایرانی به برایتون باشد یا نه؟»

«تومر هِمِد» و «بیرم کیال» مهاجم و هافبک اسرائیلی هستند که برای برایتون بازی می‌کنند.

این نخستین بار نیست که بازیکنان فوتبال ایران با یک یا دو بازیکن اسرائیلی هم‌بازی می‌شوند. سال ۲۰۰۶ آندرانیک تیموریان بازیکن سابق تیم ملی ایران به باشگاه «بولتون واندررز» پیوست. سه روز بعد از عقد قرارداد و در روز معارفه، متوجه شد که دو بازیکن اسرائیلی در این تیم حضور دارند.

آندو خودش با تهران تماس گرفت و موضوع را اطلاع داد. گفته بود امکان فسخ قرارداد برایش وجود ندارد مگر با پرداخت جریمه‌ای سنگین، اما سازمان وقت تربیت بدنی و فدراسیون فوتبال، داستان را در سکوت کامل از بالاترین مقام سیاسی کشور پیگیری کردند. براساس آن‌چه به آندرانیک تیموریان گفته شد، دفتر رهبر جمهوری اسلامی با حضور تیموریان در باشگاه انگلیسی مخالفتی نکرد.

اما مسیر نظارت به بازیکنان فوتبال در مورد مسئله تیم‌ها و بازیکنان اسرائیلی طی سال‌های اخیر شدیدتر شده است. حساسیت در اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ خورشیدی به حدی نازل بود که حتی مهرداد میناوند هم مقابل یک تیم اسرائیلی قرار گرفت اما در صدای اعتراضی از دلواپسان بلند نشد. ۶ آذرماه سال ۷۹ میناوند همراه با تیم اشتروم گراتس اتریش مقابل آپوئل اسرائیل در پلی‌آف لیگ قهرمانان اروپا قرار گرفت. همان تیمی که امروز صادق محرمی خودش را برای حاضر نشدن مقابل آن به مصدومیت زده است.

هرچند که حضور جهانبخش در برایتون می‌تواند محتمل باشد، اما حساسیت‌ها از بین نرفته است. شاید به زودی اعتراض دلواپسان برای او هم بلند شود.

مطالب مرتبط:

مسعود شجاعی: آماده‌ام و می‌خواهم دوباره به تیم ملی دعوتم کنند

اشک‌های شجاعی پس از تابو شکنی و بازی مقابل مکابی

فضاسازی رسانه های سپاه علیه مسعود شجاعی