بحران‌های دامنه‌دار مسکن مهر؛ متقاضی وجود ندارد

ده‌ها پروژه مسکن مهر «بنیاد مسکن انقلاب اسلامی» هم‌چون بسیاری دیگر از پروژهای مرتبط با تهیه مسکن ارزان‌قیمت در بسیاری از استان‌های ایران متقاضی ندارد.

پروژه مسکن مهر از بزرگ‌ترین طرح‌های مسکن‌سازی ایران در چند دهه گذشته به شمار می‌رود که از سوی دولت محمود احمدی‌نژاد آغاز و اجرایی شد، اما از همان ابتدا با انتقادات بسیار همراه بود.

مقام‌های دولت روحانی هم طی شش سال گذشته بارها از این پروژه انتقاد‌های تند و تیزی داشته‌اند که اوج این انتقاد‌ها مربوط به اظهارات اسحاق جهانگیری٬ معاون اول حسن روحانی از «تخریب» بسیاری از واحد‌های مسکن مهر در زلزله «سرپل ذهاب» بود.

در پی وقوع این زمین‌لرزه و شروع انتقادهای مردم از آسیب‌پذیری ساختمان‌های مسکن مهر، اسحاق جهانگیری گفته بود که «بیشتر خانه‌های تخریب شده در زلزله استان کرمانشاه متعلق به ساختمان‌های مسکن مهر» بوده است.

بسیاری از واحدهای مسکن‌های مهر متقاضی ندارنند و بعید نیست بنیاد مسکن ناچار شود این واحدها را به کمیته امداد بدهد.

همین اظهارنظر هرچند جنجال‌های سیاسی زیادی در پی داشت٬ اما در عرصه بازار مسکن تاثیر خود را گذاشت و پروژه مسکن مهر را با چالشی بی‌سایقه مواجه کرد.

حجم انتقاد‌ها و پوشش تصویری و خبری از واحد‌‌های تخریب شده مسکن مهر در «سرپل‌ذهاب» که یکی از مهمترین آنها حمله به دولت محمود احمدی‌نژاد بود٬ باعث ریزش شدید متقاضیان دریافت واحد‌های این پروژه در سراسر ایران شد.

در این میان تعداد قابل توجهی از کسانی که در این واحد‌ها زندگی می‌کردند٬ ترجیح دادند قید این خانه‌ها را زده و در مواردی مستاجر شوند.

براساس گزارش‌های رسمی در حال حاضر از یک میلیون و ۱۹۴ هزار و ۶۹۸ واحد مسکن مهر عقد قرارداد شده در شهرهای بالای ۲۵ هزار نفر، یک میلیون و پنج هزار و ۱۴۵ واحد به بهره برداری رسیده است.

عملیات ساخت ۸۷ هزار و ۴۵۴ واحد مسکن مهر به پایان رسیده، اما قابلیت افتتاح ندارد

عملیات ساخت ۱۰۲ هزار و ۹۹ واحد باقیمانده هم ادامه دارد که از این میزان٬ عملیات ساخت ۸۷ هزار و ۴۵۴ واحد به پایان رسیده٬ اما قابلیت افتتاح ندارد.

براساس اعلام مقام‌های مسئول ۵۲ هزار و ۹۲۴ واحد مسکن مهر خودمالک، تعاونی و سه جانبه هم فاقد متقاضی است که قرار بر این شده که به بنیاد مسکن، کمیته امداد و بهزیستی تحویل داده شود.

این واحد‌ها قرار است به تدریج در اختیار افراد کم‌بضاعت و فقیر قرار بگیرد که به نظر می‌رسد همین مساله نیز منجر به کساد شدن بازار سایر واحد‌های پروژه مسکن مهر شده است.

«بنیاد مسکن انقلاب اسلامی» یکی از کارفرما‌های بزرگ این پروژه است که اعلام کرده که قصد دارد واحد‌های فاقد متقاضی خود را در راستای اجرای مرحله سوم دستورالعمل فروش واحدهای فاقد متقاضی مسکن مهر (ابلاغی وزارت راه و شهرسازی) به فروش برساند.

این بنیاد اعلام کرده که  کلیه متقاضیان (شامل متقاضیان مجرد و یا دارای واحد مسکونی) می‌توانند بدون احراز شرایط مسکن مهر برای خرید این واحد‌ها ثبت‌نام کنند.

آن‌طور که این بنیاد اعلام کرده برای ساخت بیش از ۲۷۶ هزار واحد مسکونی بیش از پنج هزار و ۱۹۹ هکتار زمین در نظر گرفته است.

همدان یکی از استان‌هایی است که ۱۰۰ درصد واحد‌های مسکن مهر در حال ساخت این بنیاد فاقد متقاضی است. «برزول»٬ «فیروزان»٬ «گیان»٬ «گل‌تپه»٬ «کبودر‌آهنگ»٬ «فامنین» و «دمق» هفت شهر این استان هستند که پروژه‌های مسکن مهر دارند.

مجری تمام این هفت پروژه نیز «بنیاد مسکن انقلاب اسلامی» است جزئیات این پروژه‌ها را در جدول زیر می‌بینید:

 

در دو شهر استان گیلان به نام‌های «کیا‌شهر» و «سیاهکل» نیز دو پروژه ۴۰۸ و ۱۸۸ واحدی در حال ساخت است که بیش از ۷۰ درصد این واحد‌ها فاقد متقاضی است.

در استان ایلام نیز دو پروژه مسکن مهر در شهر‌های «موسیان» و «سرابله» در دست ساخت است که بخشی از این واحد‌ها فاقد متقاضی هستند.

در دو شهر «راور» و «کوهبنان» استان کرمان نیز در مجموعه شش پروژه ۳۴۶ واحدی در دست ساخت است که تنها برای ۲۰۳ واحد متقاضی وجود دارد.

استان تهران را باید بحرانی‌ترین استان از نظر تعداد واحد‌های فاقد متقاضی دانست. براساس یک گزارش ۱۱ صفحه‌ای٬ در حال حاضر بیش از ۱۰ هزار واحد مسکن مهر متعلق به «بنیاد مسکن انقلاب اسلامی» در شهر‌های مختلف این استان در حال ساخت است که تنها برای سه هزار و ۴۰۰ واحد آن متقاضی وجود دارد.

 

در استان سمنان نیز بیش از ۴۵ پروژه مسکن مهر در حال ساخت است که ده‌ها واحد مسکونی آن فاقد متقاضی اعلام شده است. فهرست تمام این پروژه‌ها٬ واحد‌ها و شهر‌های آنها را می‌توانید در این لینک دنبال کنید.

 

در دو شهر «کوثر» و «بیله‌سوار» استان اردبیل نیز دو پروژه ۵۱ و ۸۴ واحدی در حال ساخت است که کسی برای خرید آنها تاکنون ثبت‌نام نکرده است.

در دو شهر «چمران» و «میان‌رود» استان خوزستان هم در مجموع پنج پروژه ۱۲۴ واحدی٬ ۶۸ واحدی٬ ۴۷ واحدی٬ ۶۰ و ۴۰ واحدی در دست ساخت است که برای ۱۰۰ درصد آنها متقاضی وجود ندارد.

 

در «بندر چارک» استان هرمزگان نیز یک پروژه ۳۲ واحدی در دست ساخت است که ۲۲ واحد آن فاقد متقاضی است.

در چهار شهر «کرند غرب»٬ «بیستون»٬ «قصر شیرین» و «ماهیدشت» استان کرمانشاه هم چهار پروژه ۴۸۰ ٬ ۲۵۶ ٬ ۹۶ و ۱۲۸ واحدی در دست ساخت است که تعداد قابل توجهی از این واحد‌ها متقاضی ندارند.

 در شهر «قیر» استان فارس هم چهار پروژه که در مجموع شامل ۳۰۲ واحد مسکونی است هم فاقد متقاضی اعلام شده است.

شهر «آشتیان» استان مرکزی هم یک پروژه ۶۰ واحدی در حال ساخت است که برای ۲۴ واحد آن متقاضی وجود ندارد.

هشت پروژه مسکن مهر در استان خراسان رضوی هم در حال ساخت است که شامل بیش از ۵۰۰ واحد مسکونی است که بخش قابل توجهی از آنها  متقاضی ندارد.

 

در ۱۱ شهر استان آذربایجان شرقی هم ۱۳ پروژه در حال ساخت که شامل بیش از هزار واحد مسکونی می‌شود که برای بیش از ۹۵ درصد از این واحد‌ها هیچ متقاضی وجود ندارد.

 

این آمار گویای یک واقعیت است که واحد‌های مسکن مهر در ایران با وجود تسهیلات فراوان از محبوبیت چندانی برخوردار نیست و بعید نیست که «بنیاد مسکن انقلاب اسلامی» هم ناچار شود بخش قابل توجهی از این واحد‌ها را به کمیته امداد بدهد.

مطالب مرتبط:

گزارش تحقیقی درباره مسکن مهر (۱): خانه‌سازی بی‌رویه و محرومیت‌زا

خراب شدن مسکن مهر، قتل شبه‌عمد است