سونامی تعطیلی کارگاه‌ها و کارخانه‌های تولیدی در ایران طی سال‌های اخیر روندی رو به فزونی داشته است. روزی نیست که در رسانه‌های ایران خبر تعطیلی کارخانه‌ای یا اخراج و تعدیل نیروی شرکتی منتشر نشود. این اتفاق مهار ناپذیر باعث بی‌کاری خیل عظیمی از افراد شاغل شده که در چند ماه گذشته اخبار اعتراض‌های آن‌ها در رسانه‌ها بازتاب فراوانی داشته است؛ اعتراض به عدم پرداخت حقوق و یا تعطیلی کارگاه و کارخانه.
در آخرین مورد از این وقایع، جمعی از کارگران کارخانه کمباین‌سازی تبریز از توقیف کارخانه و مصادره زمین، تجهیزات و ماشین‌آلات این واحد تولیدی از سوی یکی از بانک‌های خصوصی خبر داده‌اند.
«شرکت گسترش و توسعه صنعت آذربایجان» که به کمباین‌سازی تبریز هم مشهور است، در زمینه تولید کمباین‌های کشاورزی، ساندویچ‌های پانل و انواع کانکس فعالیت دارد.
کارگران این کارخانه که در چند سال گذشته بارها به وضعیت خود اعتراض کرده، از مسوولان خواسته‌اند تا مانع توقیف کارخانه و مصادره زمین، تجهیزات و ماشین‌آلات این واحد تولیدی شوند و به وضعیت کارخانه رسیدگی کنند.
آن‌ها خواستار رسیدگی به وضعیت کارخانه‌ای هستند که ۳۰ سال از فعالیتش می‌گذرد: «در صورت ادامه این روند توقیف کارخانه، ماشین‌آلات، مصادره زمین و سوله‌ها، کل کارخانه از بین می‌رود.»
یکی از آن‌ها با بیان این که در مدت تعطیلی کارخانه، کارگران زیان‌های مالی و روحی زیادی را تحمل کردهاند، از تلاش‌های آن‌ها برای حفظ این کارخانه و اقدام به توقیف اموال کارخانه توسط یک بانک خصوص می‌گوید: «ما با تلاش شبانه‌روزی در این سال‌ها، توانسته بودیم با وجود همه مشکلات اقتصادی، فعالیت تولیدی کارخانه را حفظ کنیم. اما از چند سال پیش این کارخانه تعطیل شده است. روز شنبه ۱۱ آبان هم یک بانک خصوصی بابت مطالبات معوقه خود، از مراجع قضایی حکم توقیف اموال کارخانه را دریافت کرده است.»
توقیف اموال کارخانه درست در زمانی رخ داده که کارگران می‌گویند سرمایه‌گذار تازه‌ای حاضر به راه‌اندازی کارخانه شده است و مقامات قضایی پیشتر به آن‌ها گفته بودند واحد تولیدی فعال توقیف نخواهد شد: «مسوولان قضایی بارها اعلام کردهاند که به هیچ وجه اجازه تعطیلی یا توقیف یک واحد تولیدی فعال را نخواهند داد. حالا چرا برای این کارخانه که مصائب خود را پشت سر گذاشته است و اکنون می‌خواهد با حضور یک سرمایه‌گذار جدید، کار را از سر بگیرد، حکم توقیف صادر کردهاند؟»
بر اساس اخبار موجود، اقدام بانک برای مصادره کارخانه و دارایی‌های تحت تملک کمباین‌سازی تبریز در شرایطی انجام می‌شود که پیشتر برای وصول طلب خود هیچ اقدامی انجام نداده است: «بانک در حالی اقدام به توقیف کارخانه و دارایی‌های آن کرده است که تاکنون برای وصول طلب پنج میلیارد تومانی خود هیچ اقدامی نکرده بود. حالا که رقم طلب با اضافه شدن جرایم به ۲۴ میلیارد تومان رسیده، به یک‌باره با حکم قضایی و با مامور اقدام به توقیف کارخانه کرده است.»
کارخانه کمباین‌سازی تبریز که در کیلومتر یک جاده پتروشیمی تبریز واقع شده، تنها محل درآمد اهالی منطقه است. در سال‌های گذشته در این واحد تولیدی حدود ۷۰۰ نفر شاغل بوده‌اند اما حالا تعداد پرسنل حاضردر این شرکت ۴۴ نفر است.
یکی از کارگران می‌گوید: «از این تعداد کارگران فعلی هم ۳۰ کارگر از سه سال پیش تاکنون معوقه مزدی دارند. اگر چه دستگاه قضایی برای طلب‌کاران از کارفرما حکم مصادره و توقیف صادر کرده اما هیچ نهادی مسوولیت پی‌گیری مطالبات پرداخت نشده آن‌ها را برعهده نگرفته است. مجموع مطالبات کارگران این کارخانه بابت مزد معوقه و سنوات پایان خدمت نیز به حدود دو میلیارد و۶۰۰ میلیون تومان می‌رسد که از سه سال پیش پرداخت نشده است.
یک سر ماجرای تحولات منجر به وضعیت فعلی در این کارخانه به تصمیم سازمان خصوصی سازی در واگذاری این واحد به بخش خصوصی بر می‌گردد؛ درست مثل ماجرای «هپکو» و «صنایع آذرآب» اراک، «شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه» و «گروه ملی فولاد اهواز».
«حبیب بنده»، رییس شورای اسلامی این کارخانه چهارم فروردین ۱۳۹۸ عدم مداخله مقامات دولتی در موضوع این کارخانه را به خصوصی سازی مرتبط دانسته و گفته بود: «کارگران این واحد تولیدی خواستار توجه مسوولان برای راه‌اندازی دوباره خط تولید هستند اما مسوولان می‌گویند مالکیت کارخانه به بخش خصوصی واگذار شده است و آن‌ها دخالتی نمی‌کنند.»
ولی به نظر می‌رسد مساله فقط این نباشد. ۳۰ آبان ۱۳۹۶، خبر اعتراض صنفی ۳۶ روزه کارگران کارخانه کمباین‌سازی تبریز برای ۲۰ ماه حقوق معوقه، در رسانه‌ها منتشر شد. یکی از کارگران معترض به «ایلنا» گفته بود: «۲۰ ماه معوقات مزدی تاثیر نامطلوبی بر شرایط معیشتی کارگران این واحد صنعتی و اعضای خانواده‌های ما گذاشته است.»
به گفته او، جدا از حقوق معوقه، بیمه آن‌ها هم پرداخت نشده است: «با وجود این که کارفرما ماهانه هفت درصد از کل حقوق کارگران را بابت پرداخت بیمه تامین اجتماعی کسر کرده اما پرداخت حق بیمه آن‌ها به تامین اجتماعی در چندین ماه گذشته با تاخیر همراه بوده است. به‌طوری که ما در تمدید دفترچه بیمه اعضای خانواده با مشکل روبه‌رو شده‌ایم.»
شکایت اداره اوقاف و امور خیریه
فعالیت کارخانه کمباین‌سازی تبریز در دی ۱۳۹۶ هم با مشکل مواجه شد. در آن تاریخ، با شکایت اداره کل اوقاف و امور خیریه استان آذربایجان شرقی، درب کارخانه به روی کارگران بسته شد.
همان زمان مدیریت این اداره کل اعلام کرد: «قسمتی از تاسیسات این کارخانه در زمین‌های موقوفه واقع شده و کارفرمای این واحد صنعتی نزدیک به ۲۰۰ میلیون تومان به اداره اوقاف بدهکار بوده است.»
به دلیل این بدهی، اداره کل اوقاف و امور خیریه استان با حکم قضایی در ورودی کارخانه را پلمپ کرد. این اتفاق در حالی افتاد که کارگران کارخانه هم ۲۰ ماه حقوق خود را دریافت نکرده بودند و هیچ کس به طلب‌کاری آن‌ها توجهی نداشت.
اسفند ۱۳۹۷، بار دیگر کارگران کارخانه از مصادره بخشی از ماشین‌آلات این واحد تولیدی ازسوی طلب‌کاران مالی آن خبر دادند. آن‌ها با اشاره به بدهی‌های مالی کارخانه به ارگان‌های دولتی و خصوصی، گفته بودند: « روز شنبه ۲۱بهمن ماه ۱۳۹۷ هم شاهد خروج تعدادی دیگر از ماشین‌آلات از کارخانه بودیم.»
به گفته آن‌ها، یکی از طلب‌کاران هم دو دستگاه پرس ضربه‌ای و یک دستگاه فرز را با حکم قضایی از کارخانه خارج کرده بود: «ما کارگران تمام تلاش خود را برای منصرف کردن طلب‌کار و بازگرداندن ماشین‌آلات کارخانه انجام دادیم اما این تلاش بی‌نتیجه ماند.»
اقدام کارگران برای بازگشایی خط تولید
خبرگزاری ایلنا در گزارشی، از تلاش شبانه‌روزی کارگران این کارخانه نوشته است که توانسته بودند در آن دوره زمانی، بدون دخالت کارفرما و مسوولان محلی، فعالیت تولیدی کارخانه را از سر بگیرند: «هر چند روز یک بار ماشین‌آلات و سایر ابزار کار کارگران این واحد تولیدی از سوی طلب‌کاران مصادره می‌شود. اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، کارگران کاری برای انجام دادن ندارند و شاهد تعطیلی کامل کارخانه و بی‌کاری کارگران آن خواهیم بود.»
نهم بهمن ۱۳۹۷، یکی از کارگران این کارخانه درباره اقدام کارگران برای بازگشایی خط تولید بدون حضور کارفرما و مدیرعامل به ایلنا گفته بود: «مسوولان کاری برایمان نکردند و ما خودمان با فروش ضایعات کارخانه برای تولید کمباین دست به کار شده‌ایم. حدود سه هفته است خطوط تولیدی این کارخانه را در شرایطی که کارخانه مدیرعامل ندارد، راه‌اندازی کرده‌ایم.»
او گفته بود: «با فروش ضایعات کارخانه، بخش خیلی کمی از مطالبات ۴۴ کارگر باقی مانده در کارخانه را به صورت علی‌الحساب پرداخت کردیم. با باقی‌مانده پولی هم که از فروش ضایعات برایمان مانده بود، برای تولید دو دستگاه کمباین، مواد اولیه خریدیم تا با فروش آن بتوانیم بخش دیگری از مطالبات کارگران را در آستانه سال نو تامین کنیم.»
اصرار مسوولان بر تعطیلی کارخانه و معرفی کارگران برای دریافت بیمه بی‌کاری
کارگران این شرکت از برگزاری جلساتی در استانداری در سال‌های گذشته برای رفع و رجوع مشکلات کارخانه خبر می‌دهند. اما راه حل مقامات دولتی عجیب بوده است. یکی از کارگران می‌گوید: «در آخرین جلساتی (سال ۱۳۹۷) که در محل استانداری آذربایجان شرقی برگزار شد، مسوولان اصرار بر تعطیلی کارخانه و معرفی کارگران برای دریافت بیمه بی‌کاری داشتند. اما کارگران مخالفت خود را با تعطیلی کارخانه اعلام کردند و برای جلوگیری از این موضوع، تصمیم گرفتند بدون مدیرعامل فعالیت کارخانه را از سر بگیرند؛ مشروط بر این که مسوولان از طلب‌کاران کارخانه برای ما فرصت بخرند.»
کارگران کمباین‌سازی تبریز در حالی با توقیف اموال کارخانه مواجه شده‌اند که این شرکت قرار بوده است با حضور سرمایه‌گذار جدید، جان تازه‌ای گرفته و تولید خود را از سر بگیرد.
یکی از آن‌ها به ایلنا گفته است: «هرچند روز ۱۱ آبان با تجمع صنفی گروهی از کارگران کارخانه، مانع پلمب این واحد صنعتی توسط بانک شدیم اما توقیف اموال و صورت‌برداری آن انجام و برای اموال توقیف شده نیز محافظ تعیین شده است.»
مطالب مرتبط:
چرا نیشکر هفت تپه نمی تواند حقوق کارگرانش را بپردازد؟
مدیر نیشکرهفت تپه وعده پرداخت حقوق دی ماه را داد
کارگر نیشکر هفت تپه به دلیل " بدهکاری" خودکشی کرد
تداوم اعتصاب کارگران نیشکر هفت تپه
مرور اعتراضات کارگری در استان قزوین؛ ۴۸ هزار بیکار و ۲۰ تجمع کارگری
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر