این نخستین بار پس از انقلاب سال ۵۷ است که هیچ مردی، مانند هیچ زنی، حق حضور در ورزشگاه و تماشای «دربی تهران» را نخواهد داشت. برای اولین بار، مردها هم پشت در می‌مانند. این بار نه به دلیل یک خطای انضباطی تیم میزبان که به دلیل شیوع بیماری کرونا.
*****
«مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما» اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۶ اعلام کرد که میزان بیننده‌های اولین مناظره زنده نامزدهای ریاست جمهوری در سطح ملی، بیش از ۶۰ درصد جمعیت کل کشور بوده است. اسفند ماه سال ۱۳۹۵، همین مرکز میزان تماشاگران تلویزیونی دربی تهران را بیش از ۴۰ میلیون ایرانی خواند.
ارقام تقریبا به هم نزدیک هستند؛ یک شباهت ویژه هم به هم دارند. مناظره‌های ریاست جمهوری و بازی ۹۰ دقیقه‌ای دربی تهران، هر دو می‌توانند تا مرز زد و خوردهای شفاهی و فیزیکی پیش بروند. بیننده شاید پیش از آغاز مناظره‌ها و همین‌طور دربی، در عمق وجودش مطمئن باشد که نتیجه خروجی هیچ یک از دو اتفاق، برابر با انتظاراتش نیست؛ اما با جان و دل برایش وقت می‌گذارد.
دربی تهران، بزرگترین رویارویی باشگاهی فوتبال در آسیا است. در خاورمیانه، فقط بازی «الاهلى» و «الزمالک» مصر شانه به شانه این بازی می‌زند. آن‌جا هم دو گروه هواداری، عشق به باشگاه‌ها را تا مرز دیوانگی و جنون پیش برده‌اند. آن‌جا هم گاهی برای پیروزی یا شکست تیم‌شان در دربی حتی به خیابان‌ها می‌ریزند.
مرداد ماه سال ۱۳۸۸ نشریه «ورلد ساکر»، مهم‌ترین دربی جهان را «الکلاسیکو» معرفی کرد. همین نشریه نبرد «بوکاجونیورز» و «ریورپلات» در آرژانتین را دومین دربی بزرگ جهان و البته رویارویی «سلتیک» و «گلاسکورنجرز» را سومین بازی مهم همشهریها در جهان فوتبال نامید. در این رده بندی، نبرد استقلال و پرسپولیس در رده بیست‌ونهم جهان قرار گرفت.
ورلد ساکر نوشت این مهم‌ترین دربی آسیا است؛ جایی که بیش از ۹۰ هزار مرد، به تماشای بازی بزرگترین باشگاه‌های تهرانی می‌نشینند. این بار البته مردها حق ورود به آزادی را نخواهند داشت.
دربی، منهای استرس و هیجان و اضطرابش، تبدیل می‌شود به یکی از عادی‌ترین بازی‌های لیگ برتر. وقتی «پاس» هنوز در تهران زنده بود، با وجود قرار داشتن همیشگی در کورس مدعیان صدر جدول، بازی‌هایش مقابل «استقلال» و «پرسپولیس»، نه تنها هیجان دربی‌ها را نداشت که حتی هیجان رویارویی «سپاهان اصفهان» با این دو قطب تهران (به دلیل شور هواداران اصفهانی‌اش) به مراتب بیشتر بود.
در اسپانیا، «الکلاسیکو» یا همان دربی «رئال مادرید» و «بارسلونا»، برای هواداران دو تیم جذابیت و برای فوتبال این کشور «ثروت» به ارمغان می‌آورد؛ از فروش حق پخش تلویزیونی بازی که رقمی است نزدیک به فینال لیگ قهرمانان اروپا تا آگهی‌های محیطی، برای فوتبال اسپانیا معنی زندگی می‌دهند.
در عین حال تلاش مجموعه مدیریتی فوتبال اسپانیا هم زنده نگه داشتن این بازی با آرامشی است که از سوی خود این مجموعه به بازیکنان و مربیان دو تیم تزریق می‌شود؛ از انتخاب داور تا تعیین زمان و ساعت مناسب برای برگزاری الکلاسیکو.
اما در ایران داستان متفاوت است. دستگاه‌های امنیتی پیش از بازی، بازیکنان و مربیان را در مورد آرام بودن در جریان مسابقه توجیه می‌کنند، ولی فدراسیون فوتبال تمامی تلاش خود را برای به حاشیه بردن دربی انجام می‌دهد.
بازیکنان استقلال و پرسپولیس تا کنون دو بار به دلیل به جنجال کشیده شدن دربی، بازداشت شدهاند. مرتبه اول سال ۱۳۷۳ بود که پس از گل دوم استقلال و اعتراض بازیکنان پرسپولیس به «احمد ابهران» داور مسابقه، بازی به جنجال کشیده و متوقف شد. ده بازیکن دو تیم بازداشت شدند. «کاظم اولیایی»، مدیرعامل وقت باشگاه استقلال، در خاطراتش می‌گوید هر روز برای بازیکنان خود ساندویچ و ساندیس می‌برد تا کمتر عذاب بکشند.
مرتبه دوم، سال ۱۳۷۹ بود؛ خشن‌ترین دربی تاریخ. «پرویز برومند» دروازه‌بان استقلال، «پایان رافت» را وسط زمین با مشت زد. داور چینی وقتی سوت پایان مسابقه را زد، زمین فوتبال به رینگ بوکس تبدیل شد. «محمد نوازی»، «حمید استیلی»، «مهدی تارتار» و «فرزاد مجیدی» از جمله بازیکنانی بودند که وسط زمین با مشت و لگد، دربی جدیدی را آغاز کردند.
تمامی این بازیکنان در رختکن بازداشت شدند. «حمید استیلی» پیش از این در خاطره‌نگاری با «برنامه ۹۰» گفته بود: «وقتی به اوین رسیدیم، حتی بند کفش‌های ما را درآوردند که مبادا خودکشی کنیم. سه روز در حبس بودیم و حتی نمی‌دانستیم قرار است چه اتفاقی بیفتد.»
از سال ۱۳۷۳ به بعد، انتخاب داور دربی یکی از دغدغه‌های فدراسیون فوتبال بود. قریب به دو دهه زمان برد تا داوران ایرانی جایگزین داوران خارجی شوند. این تلاشی بود برای نشان دادن بی‌طرفی فدراسیون فوتبال ایران برای قضاوت بازی استقلال و پرسپولیس.
اما حالا پروژه انتخاب داور، چنان غریب می‌شود که حتی شبهاتی ایجاد می‌کند. روز دوم شهریور ماه ۱۳۹۹، ساعت ۱۴ به وقت تهران، «محمدحسین زاهدی» از سوی کمیته داوران به عنوان داور دربی بی‌تماشاگر جام حذفی انتخاب شد.
دقایقی بعد، «رضا کرمانشاهی» دیگر داور ایرانی، در مصاحبه‌ای ادعا کرد که پیش از این فدراسیون فوتبال با او به توافق رسیده بود، ولی برخی از داوران ملی ایران مانع از انتخابش به عنوان قاضی این بازی شدهاند.
رضا کرمانشاهی گفته بود: «فردا مقابل فدراسیون منتظر خبرنگاران هستم. بیایید حرف‌هایم را بزنم.»
ساعت ۱۷ حجت‌الاسلام «علی‌رضا علی‌پور»، رییس کمیته صیانت از سلامت فوتبال، به خبرنگاران گفت: «عدم قضاوت آقای رضا کرمانشاهی در دربی جام حذفی، تصمیم و مصوبه کمیته صیانت و عوامل ذی‌ربط در این کمیته بوده است.»
سوال این‌جاست که اگر شبهاتی در مورد قضاوت‌های رضا کرمانشاهی وجود دارد، او چرا باید در سایر رقابت‌های لیگ و جام حذفی ایران داوری کند.
همان روز ساعت ۱۹ با اعلام کمیته داوران، «پیام حیدری» به عنوان داور دربی تهران انتخاب شد. یک روز بعد، «حیدر سلیمانی»، کارشناس داوری در ایران، ادعا کرد که قرار بود از ابتدا رضا کرمانشاهی داور این بازی شود، اما او در برنامه «رضا رشیدپور» از خودش بابت اشتباهات داوری در بازی پرسپولیس و فولاد انتقاد کرده بود و دیگر نمی‌توانست داور این بازی شود.
این یعنی داوران در صورتی که به اشتباه خود اعتراف کنند هم از سوی حجت‌الاسلام علی‌رضا علی‌پور متهم به فساد می‌شوند و هم بخت داوری در بازی بزرگ را از دست می‌دهند؛ البته فقط در ایران.
دربی تهران، فردا (چهارشنبه) ساعت ۱۹ در ورزشگاهی بدون تماشاگر، در حالی آغاز می‌شود که هیچ یک از دو تیم بی‌میل به تعویق نبود. ابتدا «فرهاد مجیدی»، سرمربی استقلال، و سپس «یحیی گل‌محمدی»، سرمربی پرسپولیس، با تغییر زمان بازی و اعلام آن در زمانی پس از لیگ قهرمانان آسیا موافقت کردند. اما این نیمه نهایی جام حذفی است، نه فینال؛ پس امکان تغییر زمان، وجود نداشت.
تفاوت این دربی فقط در خالی ماندن سکوها و برابر شدن حق زنان و مردان (به صورت وارونه) از آزادی نیست. فضای ملتهب و سراسر از وهن و توهین و افترا، که طی سال‌های اخیر بر فضای فوتبال باشگاهی ایران سایه انداخته است، رنگ دربی را خاکستری‌تر از قبل می‌کند.
مطالب مرتبط:
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر