شهریار- زهره کرم پور، شهروند خبرنگار
در چند روز گذشته، گرانی کره و تخم‌مرغ یکی از مهم‌ترین بحث‌های اقتصادی مردم در خیابان، تاکسی و... بود. گزارش زیر را یک شهروندخبرنگار برای «ایران‌وایر» فرستاده که روایت مردم از گرانی این دو ماده غذایی است.
***
«از دفتر میدان تره‌بار اسم من را پیج کردند. وقتی رفتم، گفتند این خانم از شما شکایت دارد که به او کره نمی‌فروشید. بعد متوجه شدم خانمی است که از روزی که قیمت کره بالا رفته و کره ۱۰۰ گرمی هشت‌هزار تومان شده است، هر روز می‌آید و روزی ۲۰ تا کره می‌خرد و مشتری‌های بعدی معمولا دست خالی می‌روند. امروز که او را باز با کیسهٔ پر از کره در غرفه دیدم، گفتم خانم لااقل ۱۰ تا بردار که به بقیه هم برسد. گویا ناراحت شده است.»
این حرف «احمد» است که غرفهٔ لبنیاتی در میدان میوه و تره‌بار دارد. او ادامه می‌دهد: «من پنج سال است که در میدان میوه و تره‌بار کار می‌کنیم و همیشه همین‌طوری بوده است. هر وقت چیزی گران می‌شود، یک عده با خرید زیاد همان جنس باعث کمتر شدنش و افزایش دوباره قیمت آن می‌شوند.»
او مکثی می‌کند و می‌گوید: «قبول دارم که این اقلام جزو نیازهای اولیه هستند اما راستش فکر نمی‌کنم اگر یک هفته مردم کره نخورند یا در غذای خود از کره استفاده نکنند، اتفاق خاصی بیفتد.»
به گزارش «سایت مشرق» در تاریخ ۲۳ شهریور ۱۳۹۹، علت گرانی کره، تغییر ارز اختصاصی به این محصول از ارز ۴۲۰۰ تومانی به ارز نیمایی است که در حال حاضر بالاتر از ۲۱هزار تومان است. بنابراین، رغبتی برای واردات کره از طرف وارد کنندگان وجود ندارد.
به گفته دبیر «انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی»، نزدیک به یک سال است که واردات کره متوقف شده است: «اگر بخواهیم با ارز نیمایی کره را وارد کنیم، قیمت آن به کیلویی ۱۵۰ هزار تومان می‌رسد. از طرفی، دلیل وارد کردن کره این است که با ارز ۴۲۰۰ تومانی، قیمت کره وارداتی از کره تولید داخل مناسب‌تر در می‌آید. تکنولوژی دستگاه‌ها نیز برای تولید کره از شیر کاملا منطبق با تکنولوژی روز نیست و در ضمن به دلیل استقبال بیشتر مردم از ماست و شیر پرچرب، تهیه کره باعث می‌شود مقدار زیادی ماست و شیر کم چرب روی دست تولید کننده بماند.»
اما داستان گرانی اقلام ضروری فقط در حد کره باقی نماند و در چند روز گذشته گرانی بی‌سابقهٔ تخم مرغ و افزایش حدود ۱۰۰ درصدی قیمت آن باعث شد که آخرین و ارزان‌ترین منبع پروتئینی هم به راحتی در سفرهٔ خانواده‌ها جا نداشته باشد. روز ۲۴ شهریور در کمتر از یک هفته، قیمت تخم مرغ از ۲۰ هزار به ۳۸ هزار تومان رسید.
به گزارش پایگاه خبری «انتخاب»، «رییس اتحادیه فروشندگان پرنده و ماهی» صادرات را دلیل اصلی افزایش قیمت می‌داند و معتقد است کمبود نهاده دلیل افزایش قیمت نیست: «قیمت نهاده‌ها چند ماه است که بالا رفته اما تخم مرغ گران نشده است. حتی با نهادهٔ آزاد هم تخم مرغ شانه‌‌ای ۲۸ هزار تومان می‌شود.»
«نبی پور»، عضو هیات مدیره صادرات اما در این زمینه نظر دیگری دارد: «صادرات نقشی در گران شدن تخم مرغ نداشته است. بالاترین میزان صادرات تخم مرغ، یعنی ۴۵ هزار تن در سه ماه نخست امسال انجام شد اما گرانی در پی نداشت. علت اصلی افزایش قیمت، نبود نهاده در بازار است که باعث افت تولید تخم مرغ شده است.»
البته سناریوی گران شدن تخم مرغ هم به گفتهٔ بعضی کارشناسان، شباهت‌های زیادی به لحاظ ماهیت آن، به گران شدن قیمت کره دارد. پیش‌تر وزارت کشاورزی از احتمال حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی برای نهاده‌های دام و طیور خبر داده بود.
«سارا»، مادر «پانیز» و «پونه»، دو قلوهای چهار ساله است. او در زمینه گران شدن تخم مرغ می‌گوید: «بچه‌های من از وقتی به دنیا آمدند، خیلی ضعیف بودند و تا دو سالگی هم خیلی کم وزن می‌گرفتند. الان هم تحت نظر دکتر تغذیه هستند و تخم مرغ قوت غالب خانه ما است. همیشه خوشحال بودم از این که بچه‌ها تخم‌مرغ دوست دارند. صبح به صبح دو تا تخم‌مرغ در کره نیمرو می‌کنم و به آن‌ها برای صبحانه می‌دهم اما حالا هم کره گران شده است و هم تخم‌مرغ . واقعا تهیه تخم مرغ شانه‌‌ای ۴۰ هزار تومان برای همه سخت شده است. نمی‌دانم چه بگویم اما به جایی رسیده‌ایم که برای تهیهٔ مواد اولیه زندگی باید هزار جور دو دوتا چهارتا کرد. هر شب قبل از خواب به این فکر می‌کنم که با این وضعیت معیشتی که خرج خوراک دوتا بچه آدم را نابود می‌کند، فردا برای مدرسه و کلاس و کتاب و دانشگاه باید چه کار کنیم؟»
او با اشاره به گرانی طلا و سکه می‌گوید: «طلا که گران می‌شود، می‌گوییم عیب ندارد. طلا واجب نیست. نداریم، نمی‌خریم. دلار گران می‌شود، می‌گوییم ما که خارج برو نیستیم. گوشت گران می‌شود، می‌گوییم نمی‌خوریم. کسی از بی گوشتی نمرده است اما دیگر نمی‌توانیم بگوییم تخم‌مرغ و کره هم نمی‌خوریم.»
«مصطفی» کارگر ساختمانی است و می‌گوید: «زندگی ما با تخم‌مرغ می‌گذرد. گاهی ناهار و شام‌مان نیمرو بود، حالا اما با این وضعیت باید به نان خالی قناعت کنیم.»
او مکثی می‌کند و می‌گوید: «برای ما افغانستانی‌ها که برای خانواده پول می‌فرستیم، همین‌طوری بالا رفتن قیمت دلار بدبختی آورده است و بیشتر از شکم خودمان می‌زنیم. حالا گران شدن مواد غذایی باعث می‌شود بیشتر به خودمان فشار بیاوریم.»
«آسیه» کارمند بانک است و مادر دو تا بچه ۱۰ و ۱۲ ساله. می‌گوید: «قدیم‌ترها می‌گفتند دست‌مان که به مرغ نمی‌رسد، تخم مرغ را می‌خوریم. حالا دست‌مان به همان هم نمی‌رسد.»
او هم مثل بسیاری از مادران دیگر، بیش از این که نگرانی خوراک خودش باشد، نگران فرزندانش است و فرزندان خانواده‌های دیگری که می‌داند درآمدشان این روزها کفاف خوردن نان خالی هم نمی‌دهد: «وقتی گرانی به مرحله تخم مرغ و کره برسد، یعنی عملا سفره‌ها خالی‌تر می‌شوند. من نگران سفره‌هایی هستم که تخم‌مرغ غذای گرم‌شان بوده است و حالا همان را هم ندارند.»
مکثی می‌کند و می‌گوید: «مادر که باشی، فکرت درگیر بچه‌های دیگر هم هست. الان هربار برای بچه‌ها تخم‌مرغ درست می‌کنم، به بچه‌هایی که همین تخم‌مرغ را نمی‌توانند بخورند، فکر می‌کنم.»
«کوکب» در یک تالار پذیرایی کار می‌کرده و بعد از شیوع ویروس کرونا بی‌کار شده است. او می‌گوید: «همسرم که نگهبان یک ساختمان است، ماهی دو میلیون تومان درآمد دارد. ما ماهی یک و نیم میلیون تومان اجاره یک اتاق‌مان را می‌دهیم و با حقوق من، خرج خانه و اقساط را می‌دادیم. اما حالا من حقوقی ندارم. با همان ۵۰۰ هزار تومان باقی مانده باید بخوریم و بپوشیم و کارهایمان را بکنیم. شما فکرش را بکن، من اگر بخواهم به دو تا بچه‌ام روزی شش تا تخم‌مرغ، هم برای ناهار و شام بدهم، فقط حدود ۲۵۰ هزار تومان در ماه باید پول تخم‌مرغ بپردازم. روغن و نان و... را هم حساب نکردم. خودمان را هم اصلا به حساب نیاوردم.»
او چند لحظه سکوت می‌کند و می‌گوید: «خدا از باعث و بانی آن نگذرد. غذای ساده‌ای مثل تخم‌مرغ هم دیگر سر سفره‌هایمان پیدا نمی‌شود.»
«مهدی» دانشجوی جامعه‌شناسی، ساکن تهران است. او می‌گوید: «مقصر اصلی که دولت و حکومت هستند که نمی‌توانند قیمت‌ها را کنترل کنند. اما ما مردم هم بی‌تقصیر نیستیم. این روزها به واسطهٔ گسترش و همه گیر شدن فضای مجازی، حتما همه یک بار داستان گران شدن شیر در آلمان و عذر خواهی مرکل را شنیده‌‌اید. داستانی که دست به دست می‌شود، این است که وقتی شیر در آلمان گران شد، مردم یک هفته شیر نخریدند و کارخانه‌ها در آستانهٔ ورشکستگی قرار گرفتند. شیر به این ترتیب به قیمت قبلی برگشت وآنجلا مرکل در اخبار سراسری، به خاطر گران شدن شیر از مردم عذرخواهی کرد. شاید تنها جایی که واقعیت داشتن یا نداشتن یک داستان تقریبا هیچ اهمیتی ندارد، همین داستان است که بارها و بارها در فضای مجازی بازنشر شد و قاطبهٔ ما حتما یک بار این متن را دریافت کرده‌‌ایم و یا حداقل شنیده‌‌ایم. اما نکتهٔ ماجرا این جا است که کوچک‌ترین تاثیری از خواندن این متن، یا از رفتار آلمانی‌ها در مقابل گران شدن یک محصول نگرفتیم. انگار سیگنال‌های ورودی ذهن ما در مقابل تفکر راجع به این موضوعات کاملا بسته‌اند و حتی گاهی در مقابل نفوذ و یا تاثیر پذیری مقاومت می‌کند. چون هم‌چنان اولین عکس‌العمل از چهار دههٔ گذشته تا امروز در مقابل گرانی، خرید بیشتر و احتکار جنس است.»
او با تاکید بر این که قصد ندارد همه تقصیرها را گردن مردم بیاندازد، می‌گوید: «دراین که حکومت مقصر است، کوچک‌ترین شکی نیست اما من فکر می‌کنم از یک جایی شاید ما هم بتوانیم جلوی حکومت بایستیم و بگوییم ما می‌توانیم نخریم، اگر شما بخواهید گران کنید.»
مطالب مرتبط:
بحرانی و بحرانی‌تر؛ نگاهی به وضعیت تورم استانی در مرداد ۱۳۹۹
تابستان داغ تورمی؛ دومین رکورد تورم در ۱۰ ساله گذشته ثبت شد
«مهار گرانی و تورم» انتظار اول مردم از مجلس یازدهم
هدف تورم ۲۲ درصدی؛ ماجرای هدف‌گذاری تورمی بانک مرکزی چیست؟
بار سهمگین تورم روی دوش مستاجر؛ بخش عمده درآمد در جیب صاحب‌خانه
تورم بالای ۴۰ درصد رمق زندگی کارگران، معلمان و بازنشستگان را گرفته است
وقتی توزیع ظلم هم عادلانه نیست؛ نگاهی به آمار تورم استانی در سال ۱۳۹۸
تورم ۱۳۹۸ به روایت آمار رسمی؛ دومین رکورد بعد از پایان جنگ جهانی دوم
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر