حضور گسترده اهل تشیع و بالا بودن ظرفیت‌های مالی «هرات»، این استان غربی افغانستان را برای جمهوری اسلامی چنان مهم کرده که هراتیان می‌گویند فعالیت‌های تبلیغاتی ایران در سال‌های اخیر افزایش چشم‌گیری داشته است.
گفته‌های مسوولان افغانستانی از رسانه‌ها و هم‌چنین شهروندانی که از تریبون‌های نماز جمعه خبر می‌آورند، حاکی از چگونگی افزایش فعالیت‌های تبلیغاتی جمهوری اسلامی در هرات است.
***
بنا بر اطلاعات «ایران‌وایر»، در استان هرات بخشی از هزینه شبکه‌های تلویزیونی «استقلال» و «تابان» و نیز خبرگزاری «وطن ۲۴» از سوی کنسول‌گری جمهوری اسلامی پرداخت می‌شود تا بتوانند محتوای تبلیغاتی نظام حاکم بر ایران را منتشر و البته سانسورها و خط قرمزهای ایران را هم رعایت کنند. یکی از مدیران پیشین شبکه تلویزیونی استقلال می‌گوید بسیاری از کنش‌ها و اخبار مربوط به زیر سوال رفتن جمهوری اسلامی اجازه نشر نداشتند.
«محمد» (نام مستعار) یکی از مدیران پیشین این شبکه تلویزیونی در گفت‌وگو با «ایران‌وایر» توضیح داد که رویدادهای مغایر با منافع ایران در این رسانه سانسور می‌شد.
او گفت زمانی که مدیریت «اتاق خبر» استقلال را برعهده داشت، پخش تجمعات اعتراضی افغانستانی‌ها علیه جمهوری اسلامی حذف می‌شد: «چندین بار اجازه ندادند که اعتراض‌ها علیه حکومت ایران در تلویزیون پخش شوند. مشخص بود که ایران بخشی از هزینه تلویزیون را می‌پرداخت؛ به طوری‌که حتی سیاست‌های خبری تلویزیون نیز هم‌سو با رسانه‌های حکومتی در ایران بود. من بارها اعتراض کردم اما هر بار با تهدید به اخراج مواجه شدم.»
یکی از مدیران مسوول تلویزیون محلی هرات هم که خواست نامش محفوظ بماند، به «ایران‌وایر» گفت کنسول‌گری جمهوری اسلامی بارها از او خواسته است ویدیوی کلیپ‌های تبلیغاتی علیه عربستان سعودی و مداخله این کشور را در یمن در قبال دریافت پول منتشر کنند.
منبعی در ریاست امنیت ملی هرات هم با شرط حفظ هویتش، به «ایران‌وایر» خبر داد که حدود دو سال پیش، دو خبرنگار را به اتهام «جاسوسی» برای جمهوری اسلامی بازداشت کرده بودند و هم‌چنین یک خبرنگار دیگر به ایران فرار کرده است.
در عین‌حال، کنسول‌گری جمهوری اسلامی در استان هرات هر سال دوره‌های کوتاه‌مدت خبرنگاری برای اهل رسانه این استان برگزار می‌کند. بیشتر این دوره‌ها در «دانشگاه علامه طباطبایی» شهر مشهد برگزار می‌شوند. بسیاری معتقدند که اغلب این خبرنگاران در رسانه‌های تحت نفوذ جمهوری اسلامی مشغول به کار می‌شوند تا اهداف حکومت ایران را پیش ببرند.
گفته می‌شود در نمونه‌ای دیگر، خبرنگار «صدای افغان» یا «آوا» که وابسته به شاخه «تبیان» در هرات است، صدای یکی از مسوولان این استان را که در محفلی خصوصی، علیه جمهوری اسلامی بیان شده بود، برای مقام‌های ایران فرستاده بود.
تبلیغات صرفا از طریق رسانه‌ها و نفوذ جمهوری اسلامی در آن‌ها جریان ندارد. یکی دیگر از مسیرهای تبلیغاتی، علمای شیعه در هرات هستند که در حوزه‌های علمیه ایران و به ویژه شهر قم آموزش دیده‌اند. برخی از این روحانیون در خطبه‌های نماز، شهروندان افغانستانی را به سمت پذیرش سیاق جمهوری اسلامی ترغیب می‌کنند. به نظر می‌آید که با این تبلیغات، به شمار هواداران جمهوری اسلامی افزوده می‌شود.
«علی» یکی از شهروندان هراتی است که برای «ایران‌وایر» شرح داد امام جماعت مسجدی که او می‌رود، مدام بر این‌که ایران تنها مدافع اهل تشیع در جهان است، تاکید می‌کند: «در واقع، به همان شکل که عربستان سعودی مدافع حقوق اهل سنت است، برای اهل شیعه هم ایران چنین نقشی دارد.»
بسیاری از همین جریان‌های اهل تشیع، برای بسیج کردن افغانستانی‌ها زیر پرچم لشکر «فاطمیون» و جنگیدن برای منافع جمهوری اسلامی بسیار کوشیده‌اند. بسیاری از جوانان هراتی هم در اثر همین تبلیغات، قدم به جبهه جنگ برای ایران گذاشته‌اند. شمار بالایی از آن‌ها جان خود را از دست داده‌اند؛ اگرچه آمار دقیقی از شمار کشته‌ها موجود نیست.
از دیگر فرصت‌هایی که جمهوری اسلامی برای نفوذ بیشتر میان شیعیان این کشور استفاده می‌کند، برگزاری نمایشگاه‌های هنری و فرهنگی است. حکومت ایران در روزهای مناسبتی مثل پیروزی انقلاب اسلامی و هفته «دفاع مقدس»، همایش و نمایشگاه برگزار می‌کند. طی همین سال جاری، در مناطقی از استان هرات، تصاویری از «حامد کرزی»، ریيس‌جمهوری پیشین افغانستان و شماری از فرماندهان جهادی به حمایت نیروهای «قدس» نصب شدند که پس از موج انتقاد، از سطح شهر جمع‌آوری شدند.
در عین‌حال، دست‌کم طی پنج سال گذشته، نمایشگاه‌های خوش‌نویسی و نقاشی هنرمندان ایرانی با حمایت کنسول‌گری این کشور در هرات برگزار شده است. تحلیل‌گران منتقد جمهوری اسلامی معتقدند که تمامی این اقدامات در راستای تبلیغات برای نظام حاکم بر ایران و گسترش نفوذ میان شهروندان افغانستانی است.
هم‌چنین متقاعد کردن سرمایه‌گذاران افغانستانی برای خروج سرمایه از کشورشان و سرمایه‌گذاری در ایران، یکی دیگر از تلاش‌های جمهوری اسلامی است.
«نثار احمد توکلی»، رییس «اتحادیه زرگران» هرات به «ایران‌وایر» توضیح داد که جمهوری اسلامی برای زرگران افغانستانی تمامی امکانات و تسهیلات را ایجاد می‌کند تا در ایران سرمایه‌گذاری کنند: «وقتی زرگران هرات به ایران می‌روند، ایران برای آن‌ها سند اقامت، خانه و دیگر امکانات رفاهی را در نظر می‌گیرد.»
در مهر ماه سال جاری، «سیدوحید قتالی»، شهردار هرات از فعالیت‌های تبلیغاتی جمهوری اسلامی در ایجاد رعب و وحشت در جهت انتقال سرمایه به ایران سخن گفته و تهدید کرده بود: «من خواب را به آن کشور همسایه حرام می‌کنم که بخواهد شهرک صنعتی ما را به کشور خود انتقال بدهند. وحشت به پا کرده‌اند که سرمایه برود، دلارها بروند، طلا برود و ما در فقر و بدبختی زندگی کنیم.»
البته شهردار هرات اسمی از ایران نبرد اما همه‌گان می‌دانند که دلار و طلا از هرات به ایران قاچاق می‌شود.
به نظر می‌آید که جمهوری اسلامی با بهره‌گیری از جریان‌های تروریستی، سرمایه‌گذاران را به خروج سرمایه از ایران ترغیب می‌کنند.
آن‌چه در این گزارش به آن اشاره شد، مروری گذرا بر برخی از تلاش‌های جمهوری اسلامی در نفوذ بیشتر بر جامعه افغانستان و جذب آن‌ها در جهت هم‌سویی با حکومت شیعه است. وگرنه، حضور جمهوری اسلامی نه به رسانه‌ها ختم می‌شود و نه تریبون‌های نماز جمعه بلکه فعالیت‌های نظامی، اقتصادی و عمرانی حکومت ایران در افغانستان بیشتر هم شده است. اگرچه مقامات جمهوری اسلامی مدام تکذیب می‌کنند و تصمیم‌گیری برای آینده افغانستان را برعهده جامعه افغانستانی‌ها می‌گذارند اما کیست که نداند حکومت ایران در سال‌های اخیر چه طور ارزش‌های خود را میان جامعه این کشور گسترش داده است؟ تنها در یک مورد بحث برانگیز، می‌توان به لشکر فاطمیون اشاره کرد که چه‌طور با وعده و وعید و شست‌وشوی مغزی، افغانستانی‌ها را به خط مقدم جنگ در جهت منافع جمهوری اسلامی در سوریه کشاندند و به کشتن دادند؛ هزاران جوانی که حالا معلوم نیست کجا هستند؛ نه پیکرهایشان و نه آن‌هایی که جان سالم به در بردند و حالا در افغانستان مخفیانه زندگی می‌کنند.
مطالب مرتبط:
درخواست سه ارگان از سازمان ملل برای تامین امنیت خبرنگاران در افغانستان
خبرنگاری یا بازی با مرگ؛ ماه گذشته ۳روزنامه‌نگار در افغانستان کشته شدند
رشد مدلینگ در افغانستان زیر سایه ترس از طالبان
چرا افغانستان نمی‌تواند پیشنهاد ظریف درباره لشکر فاطمیون را جدی بگیرد؟
کودک‌مهاجر افغانستانی که از آتش‌سوزی خودرو قاچاق‌برها نجات یافت
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر