در چند ماه اخیر بارها خبر اعتراض زندانیان در سراسر کشور از عدم دسترسی به امکانات بهداشتی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری کووید۱۹ و ندادن مرخصی درمانی بعد از درگیری با این بیماری منتشر شده است. از زمان شیوع ویروس کرونا در ایران، قوه قضاییه از اعطای مرخصی و عفو زندانیان برای جلوگیری از گسترش این ویروس خبر داد، اما این عفو و مرخصی شامل بسیاری از زندانیان عقیدتی و سیاسی نشد.
«نسرین ستوده»، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر، دومین هفته اعتصاب غذای خود را در اعتراض به بلاتکلیفی پرونده زندانیان سیاسی و وضعیت وخیم مبتلایان به ویروس کرونا در زندان‌ها می‌گذراند. مسئولان قضایی اما تا کنون پاسخی به این اعتراضات نداده‌اند.
***
در روزهای اخیر خبر ابتلای یک زندانی سیاسی ۱۷ ساله به ویروس کرونا، نگرانی‌ها را در مورد زندانیان بیشتر کرده است.
«آیناز»، دختر ۱۷ ساله «شهناز صادقیفر»، زندانی کرد «زندان مرکزی ارومیه» تقریبا از یک هفته پیش با ابتلا به ویروس کرونا در بیمارستان این شهر بستری شده است، اما نه خبری از اعطای مرخصی درمانی برای او هست و نه حتی نزدیکان از روند درمان او اطلاع دارند.
شهناز صادقیفر، به همراه دختر نوجوان خود از اواخر شهریور سال گذشته و بعد از بازگشت به ایران از عراق بازداشت، و در دادگاه بدوی به ۱۵ سال زندان محکوم شد. آیناز دختر او هم با این که در فعالیت او هیچ دخالتی نداشته و تنها به عنوان فرزند در کنارش بوده، تا امروز از زندان آزاد نشده است.
خانم صادقیفر، سال گذشته بعد از مدتی شرکت در جنگ با داعش در اقلیم کردستان عراق در قالب حزب کرد «پاک»، به ایران بازگشت و علی‌رغم این که پیش از ورود به کشور، از سپاه پاسداران امان‌نامه دریافت کرده بود، با برخورد سنگین همین نهاد امنیتی روبه‌رو شد.
به گفته «ارسلان یاراحمدی»، مدیر سایت کردی «هه‌نگاو»، خانم صادقیفر از زمان شرکت در جنگ عراق، دو ترکش در قلب خود دارد و جراحت این زخم دچار عفونت شده است: «در هفته گذشته خانم صادقی و دختر او که زیر سن قانونی هم است برای دومین بار در اعتراض به وضع بهداشتی بسیار خطرناک زندان مرکزی ارومیه دست به اعتصاب غذا زدند. مقامات زندان وعده رسیدگی به وضعیت بهداشتی زندان را دادند، اما تا امروز همین وضعیت ادامه داشته است. آیناز و مادر او نه تنها از داشتن وکیل محروم هستند که حتی از دسترسی به نزدیکان خود برای پیگیری درمان و مرخصی محروم هستند.»
دادگاه دختر خانم صادقیفر که به ویروس کرونا مبتلا شده، سال گذشته، هم‌زمان با دادگاه خود او در دادگاه ویژه اطفال برگزار شد، ولی هنوز از حکم او خبری نیست. حکم خود خانم صادقیفر هم هنوز به دادگاه تجدید نظر ارسال نشده است.
ارسلان یاراحمدی می‌گوید: «آیناز در سال‌های گذشته و بعد از جدایی خانم صادقی از همسرش، با مادر زندگی می‌کرده و بعد از خروج او از کشور برای پیوستن به حزب پاک، چاره‌ای جز همراهی خانم صادقی نداشته است. امروز تنها جرم آیناز، همراهی با مادر خود در سفر به عراق است. آیناز در حال حاضر در "بیمارستان طالقانی ارومیه" بستری است و حتی اجازه ملاقات با خواهران خود را هم نداشته است.»
به گفته این فعال حقوق بشر، علاوه بر آیناز، در دو هفته گذشته، هفت زندانی دیگر زندان مرکزی ارومیه به کرونا مبتلا شده‌اند. اما در این میان تنها چهار زندانی برای بستری به بیمارستان خارج از زندان منتقل شده‌اند. مقامات زندان به این چهار زندانی اعلام کرده‌اند که باید از جیب خود هزینه درمان را بپردازند و بعد از این که آن‌ها اعلام کردند پولی برای این کار ندارند، به زندان بازگردانده شدند.
مسئولان چه کسانی هستند؟
بنا بر گزارش «اطلس زندان‌های ایران» از زندان‌های سراسر کشور، تنها از میان زندانیان سیاسی که تست کرونای آن‌ها مثبت اعلام شده، ۱۳ نفر مبتلا به بیماری کووید۱۹ هستند.
در روزهای اخیر، حال «بهنام موسیوند»، زندانی سیاسی «زندان اوین»، هم وخیم گزارش شده است. این زندانی اخیرا به بهداری زندان منتقل شده است، اما مقامات زندان از انجام تست کرونا برای او خودداری کرده‌اند.
حال «جعفر عظیم‌زاده»، فعال کارگری، که در روزهای گذشته به جای مرخصی و یا حتی انتقال به بیمارستان، از زندان اوین به «زندان تهران بزرگ» منتقل شده هم به شدت وخیم گزارش شده است. «نرگس محمدی»، فعال حقوق بشر، هم ماه گذشته در دو نامه، از ابتلای دست‌کم دوازده نفر در «زندان زنجان» و نبود رسیدگی پزشکی و وضعیت بد بهداشتی این زندان انتقاد کرده بود.
روز یک‌شنبه همین هفته نیز، ۶۰ زندانی سیاسی زندان تهران بزرگ، در نامه سرگشاده به «علی القاصی‌مهر»، دادستان تهران، با بی‌نتیجه خواندن همه پیگیری‌های حقوقی برای گرفتن مرخصی درمانی، از این مقام مسئول خواستند برای بازدید از وضعیت بهداشتی به دادیار زندان دستور دهد.
چطور پیگیری کنیم؟
همه این اعتراض‌ها به عدم اعطای مرخصی به زندانیان مبتلا به ویروس کرونا در حالی صورت می‌گیرد که بیش از شش ماه پیش، «ابراهیم رییسی»، رییس قوه قضاییه، در دو بخشنامه، دستور آزادی مشروط و مرخصی زندانیان بیمار را صادر کرد.
بعد از این که چند زندانی سیاسی در کنار چندین زندانی جرایم عادی مشمول آزادی مشروط شدند، خیلی زود، روند آزادی و مرخصی زندانیان کم‌رنگ شد.
«موسی برزین خلیفه‌لو»، حقوق‌دان و مشاور حقوقی «ایران‌وایر»، معتقد است از جنبه حقوقی، مشکل اصلی در ندادن مرخصی درمانی به زندانیان، ساختار سازمان زندان‌های کشور است که به هیچ نهاد و فردی جز رییس قوه قضاییه پاسخگو نیست.
به گفته این حقوق‌دان، از نظر قانونی، ارسال یک نامه ساده به دادیار اجرای احکام هر زندان و یا دادستان استان، می‌تواند برای درخواست مرخصی درمانی کافی باشد. ولی چون در آیین‌نامه سازمان زندان‌ها، اعطای مرخصی، تنها یک «امتیاز» برای زندانیان به حساب آمده است، هیچ مقامی نمی‌تواند مسئولان زندان را به خاطر ندادن مرخصی مورد پرسش قرار دهد.
از طرف دیگر، بخشنامه ابراهیم رییسی، رییس قوه قضاییه، که در آن زندانیان سیاسی دارای اتهام «اقدام علیه امنیت کشور» را از داشتن این حق مستثنی کرده، عملی خلاف موازین قانون و اعلامیه جهانی حقوق بشر است.
موسی برزین، با همه این توضیحات، تاکید می‌کند که با همه موانع حقوقی و سیاسی که بر سر راه تامین امنیت بهداشتی زندانیان هست، فعالیت کمپین‌های فشار بر مسئولان قضایی برای اعطای مرخصی درمانی به زندانیان و آزادی زندانیان سیاسی می‌تواند برای رسیدن به این هدف موثر باشد.
مطالب مرتبط:
حقوق زندانیان در معرض ابتلا به کرونا را چه‌گونه پیگیری کنیم؟
احتمال شیوع کرونا در زندان‌های ایران؛ جان زندانیان در خطر است
نگرانی زندانیان زندان سنندج ازگسترش ویروس کرونا
صدیقه مالکی‌فر: جان زندانیان را از خطر ویروس کرونا نجات دهید
کرونا در زندان؛ تعدادی از زندانیان مشکوک به کرونا را قرنطینه کرده‌اند
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر