مرور رسانه‌ها؛ جام جم و تولید اخبار جعلی برای حمله به مخالفان

 

 

حمله کردن به جای دفاع در حوزه حقوق بشر، سال‌ها است به یک استراتژی برای حکومت تبدیل شده است. حکومت و چهره‌های رسانه‌ای وابسته به آن می‌دانند وقتی با اتهام نقض حقوق بشر مواجه می‌شوند، نه دفاع نتیجه‌بخش است و نه انکار، چرا‌که با هیچ استدلالی نمی‌توانند مخاطبان را نسبت به نقض حقوق بشر متقاعد کنند. آش آن‌قدر شور است که انکار نیز مساله را حل نمی‌کند، پس تنها راه ممکن، حمله است. 

اما برای حمله باید دست پر داشت. «مغالطه» تاکتیکی است برای حمله با دست خالی. در این تاکتیک، آن‌ها یک خبر جعلی یا یک روایت تحریف شده و یا یک تصویر کاریکاتوری تولید می‌کنند و آن را مبنای حمله قرار می‌دهند. 

این تاکتیک در هر جا که در یک بحث استدلالی کم می‌آورند، کارکرد دارد و همیشه برای سرکوب مخالفان نیز به آن متوسل شده‌اند. در واقع، در این تاکتیک، مغالطه‌گر به جای پاسخ دادن به ادعای طرف مقابل، ادعایی جعلی تولید و مستند کرده و به آن حمله می‌کند.

برای روشن شدن موضوع، به این ویدیو خبرگزاری «جام جم» که روز ۱۶ آذر ۱۴۰۱ با عنوان «هزاران فرسنگ تا دموکراسی» منتشر شده است، دقت کنید.

در این ویدیو که با ادعای «وضعیت زنان در غرب اسفبار است» منتشر شده، آمده است: «حقوق زنان کلید واژه‌ای است که از سوی نهادهای وابسته به امپریالیسم نوین مورد استناد قرار می‌گیرد. در این منظومه تکراری، کشورهای مخالف امریکا و اروپا نسبت به نقض حقوق زنان متهم شده و در مقابل کشورهای غربی، حکم سردمداران و مدعیان آزادی زنان را پیدا می‌کنند. امروز وزیر خارجه کشوری داعیه‌دار حمایت از زنان ایرانی است که در کشور متبوعش، در هر دو روز و نیم یک زن به دست همسر سابق خود کشته و در میان سکوت رسانه‌های آلمانی و مدارای پنهان نهادهای رسمی و دولتی این کشور به خاک سپرده می‌شوند. براساس گزارش‌های رسمی، در سال ۲۰۲۱ از هر ۱۰ زن، چهار نفر به عمد کشته شده‌اند. این اتفاقات در کشوری رخ داده است که امانوئل مکرون، رییس جمهوری آن در دیدار با مسیح علینژاد و دیگر فمنیست‌های ضد انقلاب، حمایت وقیحانه خود را از آن‌چه انقلاب زنانه در ایران می‌خوانند، ابراز می‌کند.»

فارغ از کیفیت بسیار نازل این ویدیو که در تضاد با سطح انتظار مخاطب از سازمان عریض و طویل صداوسیما با هزاران نیروی انسانی و دسترسی به آرشیو غنی تصویری است، در آن که در واکنش به محکومیت ایران در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد تولید شده است، جام جم دو ادعا را مطرح می‌کند:

۱- در آلمان هر دو روز و نیم یک زن به دست همسر سابقش کشته می‌شود و زنان کشته شده در سکوت خبری رسانه‌های آلمان دفن می‌شوند.

۲- در سال ۲۰۲۱ در فرانسه از هر ۱۰ زن، چهار زن به عمد کشته شده‌اند.

بالا بودن نرخ قتل‌های ناموسی در ایران و رنج زنان در نبود قوانین حمایتی و بازدارنده، یکی از مصادیق خشونت علیه زنان در ایران است. به همین دلیل رسانه‌های حکومتی مدت‌ها است خبر جعلی «همسر کشی در غرب» را در دستور تیم حمله خود قرار داده‌اند.

جام جم در گزارش خود هیچ منبعی برای ادعای خود معرفی و هیچ سندی ارایه نمی‌کند که همین برای جعلی خواندن اخبار این گزارش کافی است. ولی با یک سرچ ساده می‌توان جعلی بودن آن را با منابع معتبر نیز اثبات کرد.

دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد نوامبر سال ۲۰۲۱ در گزارشی از وضعیت قتل زنان توسط اعضای خانواده در سال ۲۰۲۰، به بررسی آمار این قتل‌ها در هر قاره پرداخته است که نشان می‌دهد میزان قتل زنان توسط اعضای خانواده در اروپا به مراتب کمتر از آسیا و آفریقا است. 

براساس این گزارش، در سال ۲۰۲۰ در کل دنیا در مجموع ۴۷ هزار زن توسط اعضای خانواده خود کشته شده‌اند که سهم آسیا ۱۸ هزار و ۶۰۰ مورد، سهم آفریقا ۱۸ هزار و ۱۰۰ مورد، سهم امریکا هفت هزار و ۳۰۰ مورد و سهم اروپا تنها دو هزار و ۶۰۰ مورد بوده است:

 

حتی اگر قتل زنان توسط اعضای خانواده را به نسبت جمعیت مقایسه کنیم، باز اروپاییان کمترین سهم را دارند. 

در اروپا به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت، ۰.۷ زن کشته می‌شود، حال آن که این رقم در بقیه نقاط دنیا بیشتر است:

 

ادعای دوم البته کمی عجیب‌تر به نظر می‌رسد. جام جم مدعی است در سال ۲۰۲۱ در فرانسه از هر ۱۰ زن، چهار زن به عمد کشته شده‌اند. احتمالا منظور جام جم این است که از هر ۱۰ زن کشته شده، چهار زن قربانی قتل عمد بوده است. 

جام جم اشاره کرده که این خبر بر اساس گزارش‌های رسمی است ولی نمی‌گوید کدام گزارش رسمی این خبر را تایید کرده است.

اگر به گزارش بانک جهانی از قتل عمد زنان در دنیا نگاه کنید، می‌بینید فرانسه در میان کشورهایی قرار دارد که کمترین قتل عمدی زنان در آن به وقوع می‌‌پیوندد. 

براساس گزارش سال ۲۰۲۰ بانک جهانی، در فرانسه به ازای هر ۱۰۰ هزار زن، ۰.۷ زن با قتل عمد کشته شده‌اند، حال آن که میانگین جهانی ۳.۷ و نرخ قتل عمد زنان در کشور روسیه ۴.۵ زن به ازای هر ۱۰۰ هزار زن ثبت شده است: 

 

هدف مغالطه‌گران و مروجان اخبار جعلی، فریب اذهان عمومی،‌ دست‌کاری افکار مردم و بی‌اعتبار ساختن مخالفان و منتقدان است. 

حمله به مخالفان با اخبار جعلی و تحریف واقعیت، تاکتیک نخ‌نما شده تیم رسانه‌ای حکومت است. راه مقابله با کمپین دیس اینفورمیشن حکومتی، نپذیرفتن ادعاهای آن‌ها و درستی‌سنجی اخباری است که در اختیار ما قرار می‌دهند. تردید به صحت اخبار و اطلاعات آن‌ها و داشتن تفکر انتقادی بهترین راه خنثی کردن چنین کمپین‌هایی است.