صبا کرد افشاری کیست و چرا «در خطر است»؟

صبا کرد افشاری ۲۲ سال دارد اما دادگاه انقلاب تهران او را به خاطر مخالفت با حجاب اجباری به ۲۴ سال زندان محکوم کرده است. این فعال مدنی حدود دو ماه پیش یکباره از «زندان اوین» به «زندان قرچک» منتقل شد و در روزهای اخیر گزارش‌هایی درباره کتک خوردن او و انتقالش به بند ۶ زندان قرچک منتشر شد. شمار زیادی از کاربران توییتر روز جمعه، دهم بهمن‌ماه، با استفاده از هشتگ «صبا در خطر است» (#SabaIsInDanger) به فشارها و خشونت‌ها علیه این زندانی اعتراض کردند.

در زندان قرچک چه گذشت؟

بنا بر گزارش‌ها، ماموران گارد ویژه «ندامتگاه شهر ری» معروف به «زندان قرچک»، روز سه‌شنبه هفتم بهمن‌ماه با حضور در بند ۸ این زندان از صبا کرد افشاری می‌خواهند همراه با آنان به بند ۶ برود.

بند ۸ زندان قرچک ویژه زندانیان سیاسی است و در بند ۶ نیز زندانیان با جرایم عادی نگهداری می‌شوند.

به گفته خانواده کرد افشاری و همچنین سایر گزارش‌ها، صبا کرد افشاری تاکید می‌کند زندانی سیاسی است و در زبان دستگاه قضایی جمهوری اسلامی به او «زندانی امنیتی» گفته می‌شود و به همین دلیل نباید به بند عادی فرستاده شود.

پس از آن ماموران گارد ویژه این زندانی سیاسی را پس از سیلی زدن و پیچاندن دستش، روی زمین کشیده و به بند ۶ بردند.

بنا بر گزارش‌ها، ماموران که باتون و شوکر به همراه داشتند هنگام یورش به بند ۸ زندان قرچک، برای وحشت‌آفرینی باتون‌های خود را به دیوار می‌کوبیدند و وسایل زندانیان را به هم می‌ریختند.

بند ۸ زندان قرچک که برای زندانیان سیاسی در نظر گرفته شده شرایطی بسیار وخیم دارد اما فعالان حقوق بشر می‌گویند انتقال صبا از این بند به بند عمومی، نشان از فشارهای احتمالی بعدی بر او دارد.

پیش از این مسیح علینژاد، روزنامه‌نگار و فعال مدنی مخالف حجاب اجباری، درباره وضعیت نامناسب بند ۸ و همچنین آزارهای رئیس این زندان، صغری خدادادی، گزارش داده بود.

جرم صبا کرد افشاری چیست؟

صبا کرد افشاری، متولد تیرماه ۱۳۷۷، یک بار در جریان اعتراضات دی‌ماه ۱۳۹۶ در نزدیکی «تئاتر شهر» تهران بازداشت و مدتی زندانی شد.

او بار دیگر در سال ۱۳۹۸ پس از انتشار ویدیویی از راه رفتن خود و مادرش در خیابان‌های تهران بدون بر سر داشتن حجاب اجباری بازداشت شد و شهریور همان سال شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ایمان افشاری این فعال مدنی را به ۲۴ سال حبس محکوم کرد (شامل ۱۵ سال به اتهام «تشویق به فساد و فحشا»، هفت سال و نیم به اتهام «اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور»، یک‌سال و نیم به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام»). مطابق قوانین جمهوری اسلامی، ۱۵ سال از این مدت اجرایی است.

او از ابتدا در زندان اوین بود اما حدود دو ماه پیش، ۱۹ آذرماه، بدون اطلاع قبلی یکباره به زندان قرچک منتقل شد.

راحله احمدی، مادر صبا، چرا زندانی است؟

ویدیوی راه رفتن «بدون حجاب» و اعلام حمایت از کمپین «چهارشنبه‌های سفید» که صبا کرد افشاری منتشر کرد او را به همراه مادرش، راحله احمدی، نشان می‌داد.

مدتی پس از دستگیری صبا، مادر او نیز بازداشت شد و برخی منابع حقوق بشری گزارش دادند که ماموران امنیتی مادر صبا را با هدف اِعمال فشار بر صبا و وادار کردن او به اعتراف اجباری مقابل دوربین بازداشت کرده‌اند. راحله احمدی بعد از آزادی‌اش به قید وثیقه، فشارها بر دخترش برای اعتراف تلویزیونی را تایید کرد.

مادر صبا در نهایت به ۳۱ ماه زندان محکوم شد و به زندان اوین رفت. با اینکه مادر و دختر هر دو در زندان اوین بودند، به نوشته خانواده کرد افشاری، آن دو به یکدیگر دسترسی نداشتند و حتی اجازه تماس تلفنی با یکدیگر نیز به آن‌ها داده نمی‌شد.

در هفته‌های اخیر گزارش‌هایی درباره وضعیت نامساعد جسمی راحله احمدی منتشر شده است و گفته می‌شود بعد از انتقال صبا به زندان قرچک، وضعیت مادرش بدتر شده و توان راه رفتن ندارد.

کاربران شبکه‌های اجتماعی چه گفتند؟

به دنبال انتشار گزارش‌ها درباره کتک خوردن صبا کرد افشاری در زندان، کاربران توییتر برای راه انداختن کارزاری در شامگاه جمعه فراخوان دادند. این کارزار توییتر قرار بود یک روز پیشتر انجام شود اما به اعتراض علیه حکم اعدام جاوید دهقان خلد تغییر یافت؛ زندانی‌ای که نهایتا صبح شنبه اعدام شد.

سوگند، خواهر صبا، در توییتی نوشت: «٢۴سال زندان براى چی؟ اختلاس؟ دزدی؟ قتل؟ تار مویی چند حساب میکنید؟»

یک کاربر توییتر نوشت وقتی برای یک جوان حکم زندانی بیش از سنش صادر می‌کنند، آن هم فقط برای نه به حجاب اجباری، «فقط نشانه این جمله زیباست:

دشمن ما همینجاست».

شمار زیادی از کاربران نیز به مقایسه حکم ناعادلانه ۲۴ سال زندان برای صبا کرد افشاری و احکام صادرشده برای اختلاس‌گران و مفسدان اقتصادی اشاره کرده‌اند.

یک کاربر با اشاره به اینکه برای مهدی جهانگیری، برادر معاون اول رئیس جمهور، دو سال حبس صادر شد نوشت: «صبا کرد افشاری ۱۵سال زندان بجرم پیاده روی بدون حجاب».

برخی از کاربران نیز حکم صادرشده برای پدر رومینا اشرفی که سر دختر ۱۳ ساله‌اش را برید و حکم صبا کرد افشاری به خاطر مخالفت با حجاب اجباری را با یکدیگر مقایسه کرده‌اند. کاربری نوشته است: «روسری از سر برداری ۲۴ سال حبس. سر از تن برداری ۹ سال.»

کاربر دیگر نوشت: «اگر میزان حبس محمدعلی نجفی، مهدی جهانگیری، حسین فریدون و سعید مرتضوی را روی هم بگذارید باز هم به میزان حبس صبا کردافشاری نمیرسد! آنها آدم کُشتند، اختلاس کردند، حق مردم را خودند و جنایت کردند؛ صبا تنها اعتراض کرد.»

برخی کاربران نیز به ستم‌هایی که بر این خانواده می‌رود اشاره کرده‌اند. از جمله حسین دائمی که دخترش، آتنا دائمی، زندانی است در توییتی نوشت: «مادر نگران دختر، و دختر نگران مادر، هر دو در زندان، مادر زندان اوین ،دختر زندان قرچک، این چه عدالتیست».

 

مطالب مرتبط:

انتقال صبا کردافشاری از زندان اوین به زندان قرچک ورامین

صبا کردافشاری؛ دختری که در ۲۲ سالگی زندانی شد و در ۳۷ سالگی آزاد می‌شود

افزایش حکم حبس صبا کردافشاری به ۱۵ سال

محکومیت صبا کردافشاری به ۹ سال زندان

۲۴ سال حبس برای صبا کرد افشاری