مجوز خروج زنان ورزشکار، در گرو حذف اجباری تصاویر بدون حجاب

سحر رضایی، شهروندخبرنگار

طبق اطلاعات رسیده به «ایران‌وایر»، زنان ورزشکار ایرانی که پس از آغاز اعتراضات سراسری، اقدام به کشف حجاب یا انتشار تصاویری از خود بدون پوشش اجباری کرده بودند، زیر فشار وزارت ورزش و جوانان و همچنین دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی، مجبور به «عقب‌نشینی بی‌صدا» از مواضع قبلی خود شده‌اند.

ایران‌وایر از طریق گفت‌وگو با برخی از نزدیکان این ورزشکاران و اطلاعات رسیده از وزارت ورزش و جوانان، متوجه فشار سیستماتیک به چهره‌های شاخص ورزش زنان که با اعتراضات سراسری همراه ه بودند، شده است. این چهره‌های ورزشی، حالا مجبور به عقب‌نشینی از مواضع خود شده‌اند.

ممنوعیت خروج از کشور، توقیف حساب‌های بانکی، ممنوعیت دعوت شدن به اردوهای ملی، ممنوعیت حضور در تمامی اماکن ورزشی و احتمال بازداشت، برخی از تهدیدهایی است که از سوی مدیران وزارت ورزش و جوانان و نهادهای امنیتی، متوجه ورزشکاران زن ایران در ماه‌ها و به‌خصوص هفته‌های اخیر شده است.

***

راضیه جانباز؛ حذف تصاویری که ممنوع‌الخروجش کردند  

«راضیه جانباز» از نخستین ستاره‌های ورزش زنان ایران بود که به قتل «مهسا[ژینا]امینی» توسط نیروهای گشت ارشاد، واکنش نشان داد. او ۴مهر۱۴۰۱، به‌دلیل آنچه «احترام به روح بلند مهسا امینی و خواهرانش در ایران زمین» خوانده بود، از تیم ملی هندبال ایران خداحافظی کرد.

او سپس روز ۲۶دی۱۴۰۱، با انتشار تصویری بدون حجاب اجباری از خودش و رها شدن موهایش، در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «دیگر منتظر آزادی نمی‌مانم. اگر توانستی، محدودم کن.» اما به‌نظر می‌رسد جمهوری اسلامی موفق شده که او را با زیر فشار گذاشتن، محدود کند.

حالا در صفحه اینستاگرام راضیه جانباز، نه خبری از این متن و تصویر است و نه حتی نشانی از ویدیویی که او برای «شب چهارشنبه سوری» و شیطنت‌هایش پیش از آغاز این جشن ملی منتشر کرده بود.

راضیه جانباز ۲۶بهمن۱۴۰۱، با انتشار چند استوری، از «ممنوع الخروج» شدن خود در فرودگاه بین‌المللی «خمینی» خبر داد.   

او نوشته بود: «ممنوع الخروج، برای منی که هرجا رفتم برگشتم و گفتم من مال این سرزمینم؟ برای منی که عاشق ایرانم؟ عجیب است که معترض یعنی مجرم.»

طبق اطلاع خبرنگار ایران‌وایر، خانم جانباز در ماه‌های اخیر موفق به برطرف کردن ممنوع‌الخروجی‌اش نشده است. همچنین وزارت ورزش و جوانان او را تهدید کرده که باشگاه بدنسازی‌ او را در صورت ادامه فعالیت‌های اجتماعی‌اش، تعطیل خواهد کرد.

وزارت ورزش و جوانان و همچنین نهادهای امنیتی، برای برطرف شدن مشکل خروج او از کشور و همچنین ادامه فعالیت‌های باشگاه ورزشی‌اش، از او خواسته بودند تمامی پست‌های بی‌حجابش را حذف کند، از خودش تصویری با حجاب در صفحات اجتماعی‌اش قرار دهد و «علی کریمی» را هم آنفالو کند.

آنفالو کردن «علی کریمی»، به بخشی از فرمول جمهوری اسلامی برای حیات ورزشی ورزشکاران ایرانی تبدیل شده است. «جواد نکونام» با قبول آنفالو کردن علی کریمی و حذف تصویر مشترکش با او، سرمربی استقلال شد و «کریم باقری» به‌دلیل تن ندادن به همین خواسته وزارت ورزش و جوانان، از مربی‌گری پرسپولیس برکنار شد.

 

 پارمیدا قاسمی؛ کمانداری که می‌خواهند فراموش شود  

۱۹آبان۱۴۰۱، «پارمیدا قاسمی»، کماندار رشته ریکرو تیم ملی ایران، در مراسم اهدای مدال اختتامیه لیگ تیروکمان جام خلیج فارس در تهران، حجاب اجباری را از سر برداشت. او نخستین ورزشکار زن ایرانی بود که در کشور خودش حاضر نشد که مقابل چشم مدیران ورزش، تن به حجاب اجباری دهد.

او در فاصله دو روز بعد مقابل دوربین، همان جمله‌ای را تکرار کرد که پیش‌از این از زنان ورزشکاری که کشف حجاب کرده بودند به زبان می‌آوردند: «نمی‌دانستم و حجاب از سرم افتاد.»

حالا در صفحه اینستاگرام پارمیدا قاسمی، نشانی از اینکه او یکی از افتخارات ورزش زنان ایران در رشته تیروکمان است به چشم نمی‌خورد. او نیز مجبور شده است که قید دنبال کردن برخی از چهره‌های سرشناس ورزشی منتقد سیاست‌های جمهوری اسلامی را بزند.

پارمیدا قاسمی باوجود کسب موفقیت در رقابت‌های انتخابی رشته «ریکرو»، دیگر به اردوهای تیم ملی تیروکمان ایران دعوت نشد. در فدراسیون تیروکمان گفته می‌شود که او نیز مانند برخی از ورزشکاران زن، ممنوع الخروج شده است.

 

 نیلوفر مردانی؛ بازگشت به تیم ملی اسکیت سرعت

«نیلوفر مردانی»، دختر ۲۸ ساله اسکیت‌باز ایرانی، ۱۷آبان در رقابت‌های جهانی بین‌المللی ترکیه بدون حجاب اجباری شرکت کرد و زمان ایستادن روی سکو نیز، پیراهن مشکی‌اش که روی آن نام ایران نوشته بود را به جمعیت نشان داد.

همان روز، وزارت ورزش و جوانان در بیانیه‌ای او را ورزشکار غیررسمی نامید و در بیانیه‌ای که خبرگزاری «تسنیم» وابسته به سپاه آن را منتشر کرد نوشت: «قهرمانی‌ها و افتخار آفرینی زنان ورزشکار ایرانی با حجاب اسلامی را یادآوری، و رفتار خانم مردانی را تقبیح می‌کنیم.»

نیلوفر مردانی ساعاتی بعد در مصاحبه‌ای، از مدیران وزارت ورزش بابت آن‌چه «فراموش کردن» حجابش می‌خواند، مجبور به عذرخواهی شد.

نام نیلوفر مردانی نیز در فهرست اسفند مدعوین به اردوی تیم ملی اسکیت سرعت ایران به چشم نمی‌خورد. اما نام او در فهرست جدید فدراسیون اسکیت دیده می‌شود. در ماه‌های گذشته، برخی از اسکیت‌بازان ایران برای محدود کردن فعالیت‌های خود در صفحات اجتماعی، زیر فشار حراست‌های فدراسیون و وزارت ورزش و جوانان بودند.

 

آنچه جمهوری اسلامی از صفحات دختران ورزشکار می‌خواهد

در سال‌های گذشته، حکومت ایران تلاش کرده بود ورزشکاران زن ایرانی را به سوی تبلیغ «کالاهای بی‌ارزش»، «سایت‌های شرط بندی» یا «صفحات خرید‌و‌فروش فالوور» سوق دهد.

تغییر ماهیت دادن صفحات ورزشکاران زن ایرانی از «تبلیغ فریب» به سوی «مطالبه‌گری»، دقیقا در نقطه مقابل خواسته‌های حکومت ایران قرار داشت.

طی ماه‌های گذشته، حتی چهره‌هایی سرشناس ورزش زنان ایران، برای در امان ماندن از فشار نیروها و نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی، مجبور به قبول برخی خواسته‌ها شده‌اند. «الناز رکابی»، باوجود این‌که روی تصمیم خود برای برداشتن حجاب اجباری‌اش در رقابت‌های جهانی سئول ماند، اما دست از دنبال کردن علی کریمی کشیده است. همین اتفاق در صفحه اینستاگرام «فاطمه عادلی»، مهاجم سپاهان که به سانسور و فشار بر ورزشکاران برای حمایت نکردن از معترضین واکنش نشان داده بود نیز، دیده می‌شود.

به‌نظر می‌رسد سطح فشار حکومت ایران بر ورزشکاران زن در کشور، بیش از آن چیزی است که خودشان تاکنون بروز داده‌اند.