منوچهر آذری؛ بازیگر یهودی سینما و تلویزیون و گوینده رادیو

مژگان پرتوی؛ شهروندخبرنگار

ایران را تمامی ایرانیان، فارغ از عقاید شخصی، دین یا مذهب‌شان ساخته‌اند. شهروندخبرنگاران «ایران‌وایر» در مجموعه‌ای، چهره‌های برجسته اقلیت‌های دینی و مذهبی را معرفی می‌کنند. شما هم اگر با شخصیت‌های برجسته اقلیت‌های دینی آشنایی دارید یا داستان زندگی و خدمات آن‌ها را می‌دانید، با ایمیل [email protected] تماس بگیرید و روایت خود را با ما در میان بگذارید.

***

»منوچهر آذری»، بازیگر یهودی سینما و تلویزیون و گوینده رادیو روز هشتم تیر ۱۳۲۲ در تهران متولد شد.

پدر منوچهر آذری اهل ارومیه و مادرش اهل اصفهان بود. منوچهر دانش‌آموخته هنرکده هنرهای دراماتیک فن بیان هنرپیشگی و کارگردانی است.

در سال ۱۳۴۵، بعد از فارغ‌التحصیلی از هنرکده هنرهای دراماتیک، در تئاتر گروه ملی زیر نظر «عباس جوانمرد»، «بهرام بیضایی» و «نصرت کریمی» آموزش تئاتر و فن بیان دید و مدتی نیز نزد «مهدی فروغ» و «پرویز تاییدی»، به فراگرفتن این فنون ادامه داد.

خودش می‌گوید فعالیتش را در این حوزه از دوران دبستان شروع کرده بود: «کارهای هنری را در مدرسه ادامه دادم و همین شوخ طبعی و بگو بخند را در مدرسه هم داشتم. وقتی که معلم نمی‌‌آمد، ناظم مدرسه می‌‌گفت آذری بلند شو! امروز معلم ادبیات کار داشته و نیامده، شما بچه‌ها را سرگرم کن. من هم بلند می‌‌شدم و تقلید همان معلمی را که نیامده بود، می‌کردم.»

او کارش را با «رادیو ارتش» شروع کرد؛ موقعی که هفته‌‌ای دو شب ارتش برنامه داشت. با این حال، از برنامه‌ منوچهر آذری با «حسن خیاط‌باشی» در سال ۱۳۵۴ در رادیو، به عنوان نخستین برنامه او یاد می‌شود.

آذری هم‌چنین بعد از آن، در برنامه «شما و رادیو»، در کنار «حمید قنبری»، «عزت‌اله مقبلی»، «منوچهر نوذری»، «مرتضی احمدی»، «تاجی احمدی» و... حضور پیدا کرد.

منوچهر آذری نخستین بار در سال ۱۳۵۴ در تلویزیون حضور یافت و در سریال «خارج از محدوده»، به کارگردانی حسن خیاط‌‌باشی بازی کرد.

پس از انقلاب، او فعالیت‌های خود را با برنامه محبوب «صبح جمعه با شما» ادامه داد. منوچهر آذری به همراه «فرهنگ مهرپرور»، یکی از موفق‌ترین زوج‌های هنری در عرصه کمدی رادیویی را تشکیل می‌دادند. با این که این برنامه در شناخته شدن و محبوبیت منوچهر آذری تاثیرگذار بود ولی خودش معتقد است معروفیت او با برنامه‌های «حرف تو حرف» و «شبکه صفر» بوده است.

یکی از مهم‌ترین آثاری که منوچهر آذری بازی کرده، سریال پر مخاطب «هزار دستان» است. آذری در سال ۱۳۶۶، در ۴۴ سالگی در این سریال بازی کرد.

او مدتی در بخش دوبله هم فعالیت داشت و به افکت دادن و مردی‌گویی در دوبله معروف بود. 

آذری در مورد این که رادیو و یا تلویزیون برایش جذابیت بیشتری دارد، می‌گوید: «من همیشه به بازیگری تمایل داشته و دارم و معتقدم گوینده رادیو پشت میکروفن هم به نوعی با دست و صورت خود بازی می‌کند. به هر حال، دوست دارم تماشاگر یا شنونده را چنان در کنترل خود داشته باشم که لحظه‌ای از تاثیر من غافل نشود. یادم می‌آید احمد قدکچیان به من گفت در رادیو باش اما تلویزیون، تئاتر و سینما را نیز فراموش نکن. من هم دقیقا همین کار را کردم.»

منوچهر آذری در طول فعالیت خود، در بیش از ۱۰ فیلم سینمایی و نزدیک به ۲۰ سریال تلویزیونی بازی کرده است. در «مسير تندباد» كه در سال اكرانش، فيلم خوب سال شناخته شد، «سايه خيال»، «دزد عروسك‏‌ها»، «عبور از غبار»، «شاخه‌های بيد»، «مجردها» و «دیوار» از شناخته‌شده‌ترین کارهای او هستند. هم‌چنین در بسیاری از نمایش‌های طنز تلویزیونی هم‌چون «پهلوان پنبه»، «ژاپنی‌ها»، «استاد پ.پ.پ»، «جنگ هفته» و... نیز ایفای نقش کرده ‌است.

آذری سابقه کارگردانی هم دارد. او به مدت پنج سال، برنامه «جمعه خوب من» را در «شبکه جوان» کارگردانی می‌کرد که «امید زندگانی» و «فاطمه آل عباس» گوینده برنامه بودند.

منوچهر آذری که از یهودیان ایران است، فعالیت‌های فرهنگی فراوانی برای جامعه کلیمیان انجام داده است.

او چهار فرزند دارد که سه تا از آن‌ها پزشک و یکی مترجم زبان است.

در سال ۱۳۹۷، آیین نکوداشت آذری برگزار و در این مراسم، مستندی درباره این هنرمند به نام «شادخوان»، ساخته «ابوالفضل توکلی» به نمایش گذاشته شد که از تلویزیون هم آن را پخش کردند.