«ایرانت»؛ قطع اینترنت در سایه بازی با کلمات

محسن سپهری؛ شهروندخبرنگار

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در حالی از نبود سیاستی به نام لیست سفید و قطع اینترنت می‌گوید که پیش از او، یکی از اعضای شورای عالی فضای مجازی از جایگزینی پروژه شبکه ملی اطلاعات (ایرانت) در سطح ملی خبر داده و گفته است که این شبکه استقلال کشور را در استمرار استقلال سیاسی‌ فراهم خواهد کرد.

در روزهای اخیر «محمدجواد آذری جهرمی»، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در سفر خود به خراسان جنوبی، در یک سخنرانی اعلام کرد که نه دولت برنامه‌ای تحت‌عنوان قطع اینترنت دارد و نه این اتفاق رخ خواهد داد. جهرمی با بیان اینکه دولت تا به امروز تلاشی برای توسعه زیرساخت‌های فنی و اجرایی موردنیاز جهت قطع اینترنت در کشور نداشته، اذعان کرده است که سیاست لیست سفید و قطع اینترنت در کشور دنبال نمی‌شود و دولت، مجلس و حتی شورای عالی فضای مجازی هرگز به دنبال آن نبوده‌اند.

همچنین آذری جهرمی در سخنرانی خود در خراسان جنوبی گفته است که باید قطعی سراسری اینترنت را به اندوخته تبدیل کنیم که اگر دوباره این نوع تصمیمات گرفته شود، هزینه‌های آن نیز دیده شود و دولت موظف است ضررهای ناشی از آن را به حداقل برساند. به همین دلیل هم در سال‌های اخیر اقدامات زیادی در حوزه زیرساخت‌های ارتباطی اجرا شده است.

اما این ادعا در حالی مطرح است که پیش‌ازاین، پس از قطعی دوهفته‌ای اینترنت در کشور، در چند نوبت وزارت ارتباطات با ارسال نامه‌هایی فوری به کسب‌وکارهای آنلاین، در خصوص تهیه لیستی از سرویس‌های موردنیاز به همراه مشخصات سرورها و دیگر اطلاعات مرتبط با شبکه‌های مورداستفاده، اقداماتی قابل‌توجه انجام داده که به تعبیر متخصصان امنیت سایبری، این نامه‌ها همان مقدمات ایجاد لیست سفید و قطع رسمی اینترنت در کشور هستند.

در تازه‌ترین مورد از این نامه‌ها که در تاریخ ۲۸دی‌۱۳۹۸ از سوی اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی به اعضای این اتحادیه فرستاده شده از آن‌ها خواسته شده تا اطلاعات مرتبط با کسب‌وکار خود را به دستور «سازمان‌های ذیصلاح» جهت جلوگیری از ایجاد اختلال احتمالی در زمان قطعی اینترنت، به اتحادیه ارسال کنند.

در طرف دیگری از این داستان، «رسول جلیلی» از اعضای شورای عالی فضای مجازی، در روزهای گذشته تحلیلی درباره اتفاقاتی که در سال اخیر افتاده، داده است. او در مورد برخی از اپلیکیشن‌های ایرانی صحبت کرد که از کاربران خود جاسوسی می‌کردند و فروشگاه گوگل‌پلی استور آن‌ها را حذف کرد، همچنین درباره برخی از وب‌سایت‌ها سخن گفت که نزدیک به سپاه پاسداران بودند و دامنه این وب‌سایت‌ها توسط آمریکا تحریم شد. او در ادامه سخنانش تاکید کرده است که استفاده ابزاری دشمن از نام دامنه «دات کام» به‌عنوان یک ابزار فشار بین‌المللی علیه برخی از نهادهای رسانه‌ای نظیر «فارس‌نیوز» و پس‌ازآن «افکارنیوز» بود. در همین رابطه، او به‌عنوان یک راهکار بنیادی برای مواجهه با این مسائل و ضربه‌ناپذیری و استحکام کشور در حوزه فضای مجازی، راه‌اندازی «ایرانت» را پیشنهاد و به‌عنوان تنها راه عملی معرفی کرده است.

جلیلی که پیش‌تر به سبب پیاده‌سازی زیرساخت‌های فیلترینگ اینترنت در ایران و مشارکت در نقض گسترده حقوق شهروندان در لیست تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار گرفته، گفته است که با راه‌اندازی ایرانت، استفاده ایرانیان از ظرفیت‌ها و خدمات اینترنت در سطح ملی تضمین خواهد شد و تصمیم دشمن به تحریم اینترنت علیه ما غیرقابل اعمال و اجرا می‌شود. او بیان کرده که ایرانت در به شکل موازی با اینترنت خواهد بود و یکی از اصلی‌ترین خدمات در آن، دسترسی به محتوا و خدمات بین‌المللی موجود در اینترنت است. همچنین راه‌اندازی و توسعه ایرانت، زیرساخت فضای مجازی کشور را مقاوم و آسیب‌ناپذیر خواهد کرد.

اما با توجه به سخنان ضدونقیض وزیر ارتباطات و عضو شورای عالی فضای مجازی به نظر می‌رسد گروه‌هایی درون جمهوری اسلامی تلاش می‌کنند تا با تغییر ظاهری عنوان شبکه ملی اطلاعات به ایرانت و اجرای آن به‌عنوان یک خواست فرمایشی از سوی شهروندان جا بزنند. به این مفهوم که میزان پروپاگاندا درباره این مساله را به حدی افزایش دهند که نشان دهند یک خواست مردمی پشت این تمایل جمهوری اسلامی وجود دارد و آن را یک دستاورد ارزشمند و در راستای منافع ملی و مردمی اعلام کنند.

مطالب مرتبط:

تقویت شبکه ملی اینترنت؛ افتخار رئیس جمهوری، اضطراب مردم

نقض گسترده حقوق بشر با قطع اینترنت و انسداد کامل خبری طی سه روز در ایران

نگرانی از قطعی دائمی اینترنت در ایران چقدر جدی است؟

ترس جهنمی در برزخ خاموشی اینترنت

روزهای سیاه خاموشی اینترنت در ایران

مقدمات تبدیل شدن اینترنت ایران به وضعیت اینترنت در کره شمالی

بازگشت اینترنت به برخی از مناطق کشور پس از ۱۱۳ ساعت قطعی ارتباط