بابک زنجانی به روایت ب.ز

شنبه و یک شنبه، 9 و 10 آبان، در چهارمین و پنجمین جلسه رسیدگی به پرونده بابک زنجانی، او فرصت یافت 109 صفحه از دفاعیه 200 صفحه ای اش را بخواند. البته در گزارش های رسانه ای حداکثر 6 هزار کلمه از دفاعیات او منتشر شده، کمتر از 10 صفحه.

بابک زنجانی در دادگاه همراه خود چند پوشه داشت. این پوشه ها سه نوع بودند: بخش اول مطالب قابل قرائت، که قاعدتا دفاعیه محسوب می شوند و او در دادگاه از این پوشه ها استفاده می کرد. بخش دوم مطالب محرمانه که احتمالا اشاراتی از سوی بابک زنجانی به آنها صورت گرفت و بخش سوم مطالب خیلی محرمانه و غیرقابل قرائت.

آوردن این پوشه ها به دادگاه و در معرض دید خبرنگاران قرار گرفتن آن، بخشی از تصویرسازی مکرر بابک زنجانی در دادگاه بود. او با این تکنیک ساده می خواست به مخاطبان بگوید آنچه در صحن علنی دادگاه می گذرد، ماجرای اصلی نیست و واقعیت قابل گفتن نیست. اما این تنها تکنیک رسانه ای بابک زنجانی نبود. او در دو جلسه دادگاه به طور هدفمند و حساب شده ای به ترسیم یک تصویر متفاوت از خودش پرداخت.

تصویر اولی که از خودش ترسیم کرد، یک فرد متشرع، متدین و حتی اصولگرا بود. او دادگاه چهارم را با خواندن بخشی از زیارت عاشورا شروع کرد، از امام زمان کمک طلبید، قبلا گفته بود بسیجی اقتصادی است و از علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی تمجید کرده بود و در جلسه دادگاه هم گفت « شکایت خود را به گوش حضرت آقا می رسانم.» در جلسه سوم دادگاه، دو خواهر او هم در دادگاه حضور داشتند و به گزارش ایسنا «یکی از خواهران متهم ردیف اول با در دست داشتن صلوات‌شمار ذکر می‌گفت.»

تصویرسازی دوم در قالب یک قربانی صورت گرفت. او ابتدا یک دوگانه سیاسی ساخت، بین خودش و بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت و بعد دوگانه ای بین دولت روحانی و احمدی نژاد ترسیم کرد، در نهایت خودش را قربانی این دوگانه ها تصویر کرد. بابک زنجانی وزیر نفت دولت روحانی را عامل اصلی معرفی می کند، زنگنه را متهم به جوسازی، سیاه نمایی و لجبازی می کند و می گوید وزیر "دستوری مدیریت شده برای اقدامات سیاسی و برخورد با منتقدان خود داشت" و دارد زورگویی می کند و تهمت می زند، آن هم در حالی که کارنامه خودش خراب است: « اگر موضوع، وصول پول بیت‌المال است چرا مبلغ پنج میلیارد و ۸۰۰ میلیون یورویی که وزیر، نفت را به شخصی فروخته‌است، دریافت نمی‌کند؛ این فرد همان کسی است که یک حساب حتی نداشته و از من گاهی پول قرض می‌کرد.» او در همین راستا، دولت روحانی را متهم به کار سیاسی و سوءاستفاده از امکانات خویش می کند: « امروز که دولت تغییر کرده، فکر می‌کنند قبلی‌ها هر کاری کرده‌اند اشتباه بوده و همه هم امروز و در این دولت فهمیده‌اند که من کلاهشان را برداشته‌ام.» این بخش از تصویرسازی بابک زنجانی به طور مشخص مورد حمایت رسانه های نزدیک به سپاه، تندروها و احمدی نژاد مانند خبرگزاری فارس، سایت دولت بهار و روزنامه وطن امروز که دل خونی از دست بیژن زنگنه دارند، قرار گرفت. البته بابک زنجانی در مسیر قربانی سازی، ماجرا را غلیظ تر می کند و می گوید دولتی ها او را تهدید به کشته شدن در زندان کرده اند و الان دارند با حرف های غیرکارشناسی، قوه قضائیه را فریب می دهند: « بازپرس را فریب داده اند، هیچ کس تاکنون در دنیا این همه خلاف را نفهمیده بود و فقط اینها نخبه اقتصادی در آمدند و فهمیدند.» او قربانی شدن را فقط منحصر به بعد سیاسی نکرده و به دفعات به بخش های اقتصادی هم اشاره کرده: « حساب‌های من یک شرکت را وزارت نفت ارزیابی کرده که بیش از 8 هزار میلیارد تومان پول دارد ولی این شرکت را به مبلغ 1306 میلیارد تومان برداشته است. چنین کاری را می‌شود در تگزاس انجام داد؟»

تصویر سوم از او یک فرد هوشمند و مسلط به علم اقتصاد و تجارت بین الملل نشان می دهد و با رد کردن گزارش های کارشناسی دولت می گوید: «این ژست‌ها را برای کسی بگیرید که کشور را نمی‌شناسد نه من که کل دنیا دور زده‌ام، آنچه من را متمایز کرده این است که با علم روز پیش رفته‌ام و یک تاجر حرفه‌ای و آگاه به امور هستم،  اقتصاد را باید اقتصاددانان ارزیابی کنند و با اطلاعات سنتی قابل قضاوت نیست، این پرونده را دنیا قضاوت می‌کند و اقتصاددانان به این کیفرخواست لبخند می‌زنند. در این کیفرخواست به جز فقر علمی شاهد تغییر واژه‌ها هستیم.»

تصویر چهارم او را یک فرد خدمتگذار به مملکت و شجاع نشان می دهد: «تحریم شدن من توسط خزانه‌داری آمریکا، اروپا و انگلستان به خاطر خدمات من به جمهوری اسلامی بود، این همه خدمات انجام دادیم، آن هم با کارمزدهای زیر یک درصد. امروز ما را اخلالگر نشان می‌دهند و من را از زندان و اعدام می‌ترسانند، من را از زندان و اعدام نترسانید؛ زیرا جانم را برای کشور گذاشته‌ام ... البته اگر اثبات میشد که تحریم را دور زده ام، 15 الی 20 سال هم باید در آنجا زندان را تحمل کنم ... روزی که بانک مرکزی را تحریم کردند سیل عظیمی از افراد به بانک من آمدند و پول‌های کلان را به بانک‌های من آوردند و به دنبال نجات سرمایه خود بودند. من هم باید جوابگوی آنها می‌بودم.»

تصویر پنجم او را همکار دستگاه امنیتی و دیپلماسی ایران نشان می دهد. در فهرست اتهامات او اعلام شده که "رهبری یک شبکه سازمان یافته" را برای جعل و فساد بر عهده داشته ولی او از همکاری با شبکه های امنیتی ایران می گوید و توضیح می دهد هنگامی که در دبی به خاطر برخی مسائل مرتبط با تحریم در آستانه بازداشت بوده، «اگر کمک وزارت اطلاعات و دوستان نبودند من نمی‌توانستم موضوع را حل کنم، من 9 شب در سفارت ایران خوابیدم.» او همچنین پای دستگاه قضایی را در رایزنی های پشت پرده به میان می کشد: «معاون اول قوه قضاییه و دادستان تهران به دیدن من آمدند و گفتند به نحوی این تسویه‌حساب‌ها را انجام بده و این سر و صداها را بخوابان.» و البته در این میان از ستایش از محسنی اژه ای، معاون اول قوه قضائیه غافل نمی شود: « این انسان آنقدر بزرگ است که در زندان با من ملاقات کرد.»

تصویر ششم او را یک فرد با اعتماد به نفس و قدرتمند نشان می دهد، با قاضی شوخی می کند، لبخند می زند، تحقیر می کند: «همه تخلفات مربوط به وزارت نفت است و طبیعتا کسی که بلد نیست کار کند، سرش کلاه می‌رود. به نظر من وقتی یک مرد حرف می‌زند باید به حرف خود عمل کند حالا چه وزیر باشد چه یک فرد عادی، به هیچ گروه، حزب و شخصی متصل نیستم، نه رشوه دادم و نه باج. مسئولیت همه کارها را می پذیرم، متهم دیگر این پرونده [حمید فلاح هروی] گناهی ندارد.»

تصویر هفتم او را یک فرد بسیار ثروتمند نشان می دهد: « بخاطر اینکه قدرت خارجی خود را به اثبات برسانم مبلغ 1968 میلیون یورو ضمانتنامه به ذی‌النفعی HK از یک بانک معتبر صادر شده که فکر می‌کنم دوشنبه یا سه‌شنبه به دست شما برسد، حرفه‌ای‌ها و اقتصاددان‌ها می‌دانند که مبلغ 2 میلیارد یورو برای مجموعه‌ای به بزرگی مجموعه من پول خردی بیش نیست، فقط 22 فروند هواپیمای من خرداد 90 در فرودگاه نشست، هواپیمای 15 میلیون دلاری‌ام، فرش گران قیمت، ویلا، خانه و زندگی مادر و خواهرم را به جرم متهم بودن من تصاحب کرده اند. 15 هزار متر از زمین ما در فرشته را فروخته‌اند، حقوق 16 میلیون تومانی به مدیر خارج از کشورم را از جیب خودم می دادم.»

تصویر هشتم او را یک طلبکار نشان می دهد: «کل اعضای هیات مدیره بانک مسکن به شرکت من آمدند و گفتند شما لطف کن 65 میلیارد تومان را به ما دستی بده. سوار هواپیما شدم و به کیش رفتم و نزد بانک ملت در آنجا 67 میلیون یورو را فروختم و در بانک مسکن به حساب‌شان ریختم. سه ماه زنگ زدم ولی گوشی من را جواب نمی‌دادند و گفتند نداریم. من این پول را وصول می‌کنم. شک نکنید، اگر زورم در ایران نرسد در هر جای دنیا که پول داشته باشد پولم را می‌گیرم، شما [بانک مسکن] طلبی از من ندارید که اینحا نشسته‌اید و به جان من چسبیده‌اید.» قبلا هم درباره طلب 30 میلیون یورویی از سپاه گفته بود.

تصویر نهم او را یک فرد خیلی مهم در سطح بین المللی نشان می دهد: «دیوید کوئن خزانه‌دار آمریکا 8 دقیقه درباره عملکرد من حرف زده، وزارت اطلاعات نامه‌ای به وزارت نفت می‌دهد و می‌گوید تکلیف هزار کشتی که در دریا و برای انبار نفت استقرار دارد مشخص کند، با ارتش چین به خاطر ارتباطاتی که داشتم صحبت کردم و توانستیم بارها را در انبارهای آنجا خالی کنیم ... یک مجموعه‌ای در تاجیکستان داریم و سرورهای قدرتمند در زیرزمین دارد که پلیس از آن استفاده می کند.»

تصویر دهم او را یک فرد محق نشان می دهد: « در رسانه ها مطرح می‌کنند که زنجانی یک ریال هم برنگردانده؟ مگر شما شماره حساب دادید که ما هم نریختیم .. آقایان شما 5 دلار پول از بیرون واریز کنید و فیش را در اینجا نشان دهید، آن وقت من تمام اتهامات را قبول می‌کنم. وکیل نفت مطرح می‌کند اگر زنجانی به ما پول بدهد ما آن را چک می‌کنیم که پولش تمیز باشد. نفت ایران جزء یکی از کالاهای سیاه و قاچاق است. شما پولت را از امامزاده نیاورده‌اید که من پولم تمیز باشد. امروز من هرچه پول برای شما آورده‌ام را بگیر.»

حالا قطعات پازل را کنار هم بچینید، یک فرد باهوش، اقتصاددان، موفق و ثروتمند که به مملکت در سخت ترین شرایط خدمت کرده، وفادار به نظام بوده و الان کلی از بانک و سپاه طلب دارد و به جای رفتن به خارج، در داخل کشور سرمایه گذاری کرده و سرمایه خیلی ها را از نابودی نجات داده، به خاطر لجبازی وزیر نفت و مشکلاتی که دولت روحانی با دولت احمدی نژاد دارد، می خواهند او را قربانی کنند و اموالش را هم بالا کشیده اند. این سرجمع تصویری است که بابک زنجانی در دادگاه از خودش ترسیم می کند. این تصویر را در مجموع رسانه های تندرو پشتیبانی می کنند. بابک زنجانی اهداف خاص خودش را دارد ولی آنها به این تصویر برای بر هم زدن بازی و علم کردن یک کارت بازی مقابل دولت روحانی نیاز دارند. بخش های خیلی محرمانه پرونده بابک زنجانی را باید از این منظر دید.