فوتبال ایران در دهه ۷۰میلادی، باشکوه‌ترین دوران خود را تجربه کرد. سه دوره پیاپی حضور در رقابت‌های المپیک و سه دوره پیاپی قهرمانی در جام ملت‌های آسیا، که هیچ کدام پس از روی کار آمدن «جمهوری اسلامی» تکرار نشد. قهرمانی در بازی‌های آسیایی تایلند و صعود به جام‌جهانی، در دوره‌‌ای که فقط یک تیم از قاره‌های آسیا و اقیانوسیه به این مسابقات راه می‌یافت.
برخی از بازیکنان فوتبال ایران در آن سال‌ها تکرار نشدنی ماندند.
پرویز قلیچ‌خانی
متولد ۸ آذر ۱۳۲۴
هافبک، کاپیتان پیشین تیم ملی فوتبال ایران
پرویز قلیچ‌خانی با ۶۶ بازی ملی و ۱۴ گل زده تا پیش از انقلاب ۵۷، دومین بازیکن از نظر تعداد حضور در تیم ملی ایران محسوب می‌شد. برخی از کارشناسان، او را بهترین بازیکن تاریخ فوتبال ایران می‌دانند. قلیچ خانی در سن ۱۷ سالگی فوتبال حرفه‌ای را شروع کرد و دو سال بعد به تیم ملی دعوت شد. مهمترین بازی و گل سرنوشت‌ساز قلیچ خانی در فینال جام ملت‌های آسیا در سال ۱۳۴۷ مقابل اسراییل ثبت شده است. ایران با این گل به نخستین قهرمانی خود در تاریخ جام ملت‌های آسیا رسید.قلیچ خانی یکی از سیاسی‌ترین ورزشکاران تاریخ ایران است. او پیش از انقلاب بارها توسط ساواک بازجویی شد و پس از انقلاب به فعالیت‌های سیاسی‌اش در فرانسه ادامه داد.
همایون بهزادی
۱۴ دی ۱۳۲۰ – ۲ بهمن ۱۳۹۴
مهاجم، هافبک هجومی
همایون بهزادی به دلیل ضربات سر غیرقابل مهار خود، در فوتبال ایران به «سر طلایی» مشهور شد. بهزادی فوتبال حرفه‌ای را از سال ۱۳۳۷ در ۱۷ سالگی در تیم شاهین آغاز کرد، یک سال بعد به تیم پیکان رفت و از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۴ در پرسپولیس حضور داشت. او یکی از اسطوره‌های تاریخ باشگاه پرسپولیس و تیم ملی ایران محسوب می‌شود. همایون بهزادی در پست مهاجم، ۳۵ گل برای تیم ملی ایران و بیش از ۱۰۰ گل برای پرسپولیس به ثمر رساند. همایون بهزادی با تیم ملی ایران به دو قهرمانی جام ملت‌های آسیا در سال‌های ۱۹۶۸ و ۱۹۷۲، قهرمانی و نایب‌قهرمانی در سال‌های ۱۹۷۴ و ۱۹۶۶ و آقای گلی مسابقات انتخابی المپیک توکیو در سال ۱۹۶۴ رسید.
ناصر حجازی
۲۳ آذر ۱۳۲۸ – ۲ خرداد ۱۳۹۰
دروازه‌بان
ناصر حجازی فوتبال را در ۱۶ سالگی در تیم نادر تهران آغاز کرد و در ۲۰ سالگی به تیم فوتبال تاج، استقلال کنونی پیوست. حجازی به دلیل بیش از ۱۲ سال بازی در تیم فوتبال تاج و سال‌ها مربی‌گری در تیم استقلال، از مفاخر و اسطوره‌های این باشگاه به حساب می‌آید. او همراه با تیم ملی فوتبال ایران به قهرمانی جام ملت‌های آسیای ۱۹۷۲، قهرمانی بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴، صعود به جام جهانی ۱۹۷۸، صعود به المپیک ۱۹۶۷ مونترال و رسیدن به مرحله یک چهارم نهایی و مقام سوم جام ملت‌های ۱۹۸۰ دست یافت. آخرین بازی ملی حجازی در سال ۱۹۸۰ برابر کویت انجام شد و بعد از آن به دلیل قانون عجیبی معروف به «قانون ۲۹ ساله‌ها» که حضور برخی از بازیکنان و دروازه‌بان‌های بالای ۲۹ سال در تیم ملی را ممنوع می‌کرد، از تیم ملی کنار گذاشته شد. حجازی در دوم خرداد ۱۳۹۰ بر اثر ابتلا به سرطان درگذشت.
علی پروین
متولد ۳ مهر ۱۳۲۵
هافبک هجومی
علی پروین رکورددار بیشترین بازی در تیم ملی فوتبال ایران تا پیش از انقلاب است. پروین نخستین بار در ۲۴ سالگی در سال ۱۳۴۹ به تیم ملی ایران دعوت شد و تا سال ۱۳۶۱، یعنی برای ۱۲ سال در پست وینگر سمت راست و هافبک هجومی در تیم ملی کشور بازی می‌کرد. او در دهه ۸۰ میلادی همراه با تیم ملی فوتبال ایران دوبار قهرمان جام ملت‌های آسیا و همچنین قهرمان بازی‌های آسیایی شد. علی پروین همراه با تیم ملی ایران به جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین صعود کرد و دو بار صعود به رقابت‌های المپیک تابستانی را هم در کارنامه دارد. او بین سال های ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۲ مربی تیم ملی ایران بود.
حسن روشن
متولد ۱۲ خرداد ۱۳۳۴
مهاجم
حسن روشن، یکی از گلزن‌ترین مهاجمان تاریخ تیم ملی فوتبال ایران و عضو باشگاههای تاج تهران و الاهلی امارات بود. روشن تنها ملی پوش ایران است که در رقابت‌های جام جهانی، جام ملت‌های آسیا، المپیک تابستانی و بازی‌های آسیایی برای تیم ملی فوتبال ایران گلزنی کرده و از این نظر، تاکنون رکورددار است. روشن در المپیک ۱۹۷۶ دروازه «یان توماژفسکی» دروازه‌بان مشهور تیم ملی لهستان را باز کرد. هرچند ایران در این بازی با نتیجه ۳ بر ۲ مغلوب شد، اما گل حسن روشن یکی از زیباترین گل‌های این مسابقات بود. او در جام جهانی ۱۹۷۸ عضو تیم ملی فوتبال ایران بود و توانست در دیدار برابر پرو تنها گل ایران را به ثمر برساند؛، هرچند که تیم ملی ایران در نهایت با نتیجه ۴ بر یک شکست خورد. حسن روشن از بهترین مهاجمان تاریخ باشگاه استقلال است و به عنوان یکی از گلزن‌ترین مهاجمان تاریخ تیم ملی ایران شناخته می‌شود.
احمدرضا عابدزاده
متولد ۴ خرداد ۱۳۴۵
دروازه‌بان
احمدرضا عابدزاده به بسیاری از افتخارات ممکن در فوتبال ایران رسید؛ قهرمانی با استقلال در لیگ کشوری، قهرمانی با استقلال در جام باشگاههای آسیا، چهار بار قهرمانی با پرسپولیس در لیگ سراسری، رکورد هجده کلین شیت پیاپی، صعود به جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه و قهرمانی بازی‌های آسیایی پکن.
عابدزاده همچنین رکورد بی‌نظیر شکست‌ناپذیری در دربی‌های تهران را دارد. او چه با پیراهن استقلال و چه با پیراهن پرسپولیس در دربی‌ها شکست نخورد. او پدر امیر عابدزاده دروازه بان دوم تیم ملی ایران است.
حمید علیدوستی
متولد ۲۱ اسفند ۱۳۳۴
مهاجم
حمید علیدوستی اولین بازیکن ایرانی پس از انقلاب بود که در باشگاههای اروپایی بازی کرد. او به عنوان مهاجم تیم ملی ایران، حضور در دو دوره از رقابت‌های جام ملت‌های آسیا در سال‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۸۴ را تجربه کرده است. علیدوستی در ۲۷ بازی ملی ۱۵ گل به ثمر رساند که از نظر آمار، فوق‌العاده به نظر می‌رسد؛ یعنی یک گل زده در کمتر از هر دو بازی. علیدوستی اولین بازیکن ایرانی پس از انقلاب بود که به فوتبال آلمان پیوست و در سال ۱۹۸۶ به مدت یک سال برای تیم «زالرمو» آلمان بازی کرد. او پدر ترانه علیدوستی، بازیگر مشهور ایرانی است.
علی دایی
متولد ۱۴ بهمن ۱۳۴۸
مهاجم
علی دایی با ۱۰۹ گل ملی، در بیش از یک دهه آقای گل تاریخ فوتبال جهان بود تا اینکه در دوم سپتامبر سال ،۲۰۲۱ «کریستیانو رونالدو» رکورد او را شکست. دایی از پرافتخارترین بازیکنان تاریخ فوتبال ایران است که بخشی از مردم جهان نیز «ایران» را با نام او می‌شناسند. او در تیم‌های پرسپولیس، بایرن مونیخ، آرمینابیلفد و هرتابرلین سابقه بازی دارد. علی دایی در ۱۴۹ بازی ملی موفق شده است ۱۰۹ بار دروازه حریفان را باز کند. تقریبا هیچ تیمی در قاره آسیا دروازه‌اش در مقابل ضربات دایی بسته نمانده است. دایی یکی از معدود بازیکن‌های تحصیل کرده در فوتبال ایران است که لیسانس مهندسی متالورژی و فوق لیسانس تربیت بدنی دارد. او یکی از موفق‌ترین ورزشکاران ایرانی در فعالیت‌های اقتصادی است و همچنین یکی از افراد خیر در ایران است.
سیروس قایقران
۱ بهمن ۱۳۴۰ – ۱۸ فروردین ۱۳۷۷
هافبک
سیروس قایقران، بهترین هافبک میانی تاریخ فوتبال ایران، به «وفاداری» در فوتبال ایران مشهور شده است. او در شهر انزلی به دنیا آمد و همواره در تیم‌های ملوان و استقلال انزلی بازی کرد. او با اینکه پیشنهادهایی جدی از تیم‌های استقلال و پرسپولیس داشت، اما حتی زمانی که به کاپیتانی تیم ملی فوتبال ایران رسید، حاضر نشد شهر زادگاهش و تیم ملوان را ترک کند. مقام سومی جام ملت‌های آسیا در سال ۱۹۸۸ و قهرمانی بازی‌های آسیایی ۱۹۹۰ پکن از جمله افتخارات سیروس قایقران است. سیروس قایقران در ۱۸ فروردین ۱۳۷۷ در سن ۳۶ سالگی بر اثر تصادف، همراه پسرش درگذشت.
علی کریمی
متولد ۱۷ آبان ۱۳۵۷
هافبک هجومی
علی کریمی در فوتبال ایران به «جادوگر» و در فوتبال آسیا به «مارادونای ایران» مشهور است. مهمترین ویژگی علی کریمی، تکنیک بالا، قدرت دریبلینگ و بخصوص استفاده از تکنیک «یک پا، دو پا زدن» مقابل بازیکنان روبرویش بود. کریمی سابقه بازی در تیم‌های پرسپولیس، بایرن مونیخ آلمان، شالکه آلمان و تراکتور را دارد. او در لیگ ایران دو بار به مقام قهرمانی و یک بار به مقام نایب قهرمانی رسیده و یک بار جام حذفی را برده است. او همچنین قهرمانی بوندسلیگا و جام حذفی آلمان را با بایرن مونیخ تجربه کرده و یک بار به عنوان بهترین بازیکن سال آسیا انتخاب شده است. این روزها، کریمی به دلیل کمک به موسسه‌های خیریه و انتقاد از فساد و سوء مدیریت در ورزش، یکی محبوب‌ترین چهره‌های مردمی در ایران است.
مهدی مهدوی‌کیا
متولد ۲ مرداد ۱۳۵۶
دفاع راست / هافبک / وینگر
مهدی مهدوی کیا به خاطر سرعت بالا و شوت‌های ناگهانی‌اش، در ایران و آلمان «موشک ایرانی» لقب گرفت مهدوی‌کیا در سال ۱۳۷۲ زمانی که ۱۶ ساله بود برای نخستین بار با پیراهن پرسپولیس در سطح اول فوتبال ایران بازی کرد. اولین بار در ۱۹ سالگی به تیم ملی ایران دعوت شد و در سن ۲۱ سالگی مقابل آمریکا در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه، گل دوم و پیروزی ایران را به ثمر رساند. مهدوی‌کیا پس از آن به باشگاه بوخوم آلمان و سپس هامبورگ رفت. او بیش از ۸ سال در تیم هامبورگ حضور داشت و یکی از محبوب‌ترین بازیکنان فوتبال این شهر شد.
در این سری مقالات:
تا جام جهانی؛ هر آن‌چه درباره فوتبال ایران باید بدانید
تا جام‌جهانی؛ از فوتبال ایران پیش از انقلاب چه می‌دانیم؟
تا جام جهانی؛ جمهوری اسلامی چگونه تمام مسابقات بین‌المللی را تحریم کرد؟
تا جام جهانی؛ فوتبال ایران چگونه امنیتی شد؟
تا جام جهانی؛ نیروهای امنیتی در ورزشگاه‌های ایران چه می‌کنند؟
تا جام جهانی؛ سهم زنان از ورزشگاه‌های ایران: چهار دهه، صفر درصد
تا جام جهانی؛ چرا فیفا چشم‌هایش را سال‌ها به روی زنان ایرانی بست؟
تا جام جهانی؛ نسل طلایی فوتبال ایران، دهه مربیان خارجی
تا جام‌جهانی؛ نقش رهبر جمهوری اسلامی در خروج مربیان خارجی
تا جام جهانی؛ کارلوس کی‌روش، مردی که فوتبال ایران فراموش نخواهد کرد
تا جام جهانی؛ قرارداد مارک ویلموتس چرا در فوتبال ایران بحث‌‌برانگیز شد؟
تا جام‌جهانی؛ چرا دراگان اسکوچیچ، در فوتبال ایران محبوب نشد؟
تا جام جهانی؛ چه کسی قرار بود سرمربی ایران باشد؟
تا جام جهانی؛ از کودتای بازیکنان تیم ملی علیه اسکوچیچ چه می‌دانیم؟
تا جام جهانی؛ حریفان ایران، زخم خورده‌های حمله به سفارت و گروگان‌گیری
تا جام جهانی؛ چرا نمی‌توان به این تیم ملی ایران امیدوار بود؟
تا جام جهانی؛ آشنایی با تیم ملی ایران: علی‌رضا جهانبخش
تا جام جهانی؛ آشنایی با تیم ملی ایران: علی‌رضا بیرانوند
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر