انقلاب اسلامی، فوتبال ایران را فراتر از آن‌چه تصور می‌شود به قهقرا برد. فوریه سال ۱۹۷۹ (۱۳۵۸) «لیگ تخت جمشید» که به عنوان یکی از حرفه‌ای‌ترین رقابت‌های سراسری فوتبال در آسیا شناخته می‌شد، نیمه کاره ماند.
«کامبیز آتابای»، ربیس فدراسیون فوتبال ایران و رییس وقت کنفدراسیون فوتبال آسیا که از نزدیکان به نظام پهلوی بود، از ایران گریخت و فوتبال ملی ایران به حالت تعطیل درآمد.
تیم ملی فوتبال ایران بدون هیچ بازی دوستانه یا اردوی آماده‌سازی، سعی داشت در رقابت‌های انتخابی المپیک ۱۹۸۰ مسکو شرکت کند. فوریه سال ۱۹۸۰، «حسن حبیبی» سرمربی این تیم، تعدادی از بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران را به بوشهر برد تا در این شهر اردویی برپا کنند. اما «انجمن انقلاب اسلامی» بوشهر که متشکل از روحانیون و تندروهای نزدیک به جمهوری اسلامی بودند، برگزاری این اردو را «خیانت به امت اسلام» دانسته و شبانه به اردوی تیم ملی حمله کردند.
حسن حبیبی در خاطراتش گفته است که تیم را به شیراز آورد، از آن‌جا به رقابت‌های انتخابی المپیک برد و صعود کرد. اما دولت ایران، المپیک ۱۹۸۰ مسکو را «تحریم» کرد و اجازه حضور تیم ملی در این مسابقات را نداد.
هم‌زمان با تحریم رقابت‌های بین‌المللی، حسین آبشناسان رییس وقت فدراسیون فوتبال ایران، طرح بی‌سابقه «۲۷ ساله‌ها» را در فوتبال ایران اجرا کرد. براساس این طرح، هیچ بازیکن بالای ۲۷ سالی حق حضور در تیم ملی را نداشت. این قانون، برای کنار گذاشته شدن ناصر حجازی به اجرا درآمد، اما بازیکنانی مانند علی پروین را هم از تیم ملی ایران دور کرد. «مصطفی داوودی» رییس وقت سازمان تربیت بدنی نیز از حامیان اجرای این طرح بود.
سپتامبر سال۱۹۸۰، ایران به عنوان قهرمان سه دوره متوالی رقابت‌های جام ملت‌های آسیا، در این رقابت‌ها که به میزبانی کویت برگزار می‌شد شرکت کرد.
جمهوری اسلامی ابتدا در نظر داشت این رقابت‌ها را نیز تحریم کند، اما در آخرین روز، تیم را به کویت اعزام کرد.
هم‌زمان با برگزاری این مسابقات، عراق به ایران حمله نظامی کرد. تلویزیون دولتی کویت ساعت‌های مکرر با پخش برنامه‌هایی ویژه، به حمایت از دولت صدام حسین پرداخت و از این حمله نظامی حمایت کرد.
تلویزیون کویت هم‌چنین خبر کشته شدن برادر «حسن روشن»، بازیکن تیم ملی ایران توسط نیروهای عراقی را بارها پخش کرد. حسن روشن رقابت‌ها را رها کرد و خودش را با لنج به ایران رساند تا در مراسم خاکسپاری برادرش شرکت کند.
ایران در نهایت به مقام سوم این دوره از مسابقات رسید.
جمهوری اسلامی پس از آن، رقابت‌های جام‌جهانی ۱۹۸۲ اسپانیا را تحریم کرد. این درحالی بود که برای نخستین‌بار، شمار تیم‌های حاضر در جام‌جهانی از شانزده تیم، به ۲۴ تیم افزایش یافت و شانس کشورهای آسیایی برای حضور در این مسابقات بیش از قبل شد.
این پایان تحریم‌های جمهوری اسلامی نبود؛ دولت ایران سپس المپیک ۱۹۸۴ لس‌آنجلس را به دلیل دخالت آمریکا در منطقه خاورمیانه تحریم کرد و اجازه حضور هیچ ورزشکاری را در مسابقات انتخابی این بازی‌ها نداد.
آوریل سال ۱۹۸۵، ایران باید در رقابت‌های انتخابی جام‌جهانی ۱۹۸۶ مکزیک شرکت می‌کرد. فدراسیون جهانی فوتبال اعلام کرد باتوجه به ادامه جنگ نظامی ایران و عراق، هر دو کشور را از میزبانی مسابقات محروم می‌کند. فیفا به هر دو کشور اعلام کرده بود باید کشوری ثالث را برای میزبانی انتخاب کنند. جمهوری اسلامی در اعتراض به این تصمیم فیفا، باز هم رقابت‌هایی دیگر و این بار جام‌جهانی مکزیک را تحریم کرد. عراق اما با پذیرفتن شرط فیفا، یکی از تیم‌های صعود کننده به جام‌جهانی ۱۹۸۶ مکزیک شد.
نخستین مسابقاتی که ایران در آن بدون تحریم بازی‌ها، شرکت کرد بازی‌های آسیایی ۱۹۸۶ سئول بود. ایران در این مسابقات در مرحله حذفی مقابل کره جنوبی میزبان مغلوب شد و از رسیدن به نیمه نهایی باز ماند.
تیم ملی فوتبال ایران پس از آن نیز بدون آن‌که اطمینانی از حضور قطعی در رقابت‌ها داشته باشد، بدون هیچ بازی دوستانه یا اردوی آماده‌سازی، در رقابت‌های بین‌المللی شرکت کرد. در مسابقات جام ملت‌های آسیا ۱۹۸۸، تیم ملی ایران پس از رسیدن به نیمه‌نهایی، مغلوب عربستان و چین شد و به عنوان چهارمی دست یافت. هم‌چنین در رقابت‌های انتخابی جام‌جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا نیز در مرحله نخست حذف شد و از رسیدن به دور نهایی انتخابی جام‌جهانی باز ماند.
چهارسال بعد، بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران در رقابت‌های انتخابی جام‌جهانی ۱۹۹۴ آمریکا که به صورت متمرکز در کشور قطر برگزار می‌شد، شنیده بودند که حتی در صورت صعود تیم ملی ایران به جام‌جهانی، دولت جمهوری اسلامی این مسابقات را تحریم خواهد کرد.
این خبر، ساعاتی پیش از دیدار پایانی ایران و عربستان به اردوی تیم ملی فوتبال رسید. «مهدی فنونی‌زاده»، هافبک میانی تیم ملی ایران، سال ۱۳۹۸ این خبر را تایید کرد. بنا به ادعای آقای فنونی‌زاده، بازیکنان تیم ملی در رختکن از «بی‌حاصل بودن تلاش برای صعود» صحبت کرده بودند. مهدی فنونی‌زاده گفت بازیکنان تیم ملی بدون انگیزه وارد زمین مسابقه شدند.
ایران با شکست مقابل عربستان، از راه‌یابی به جام‌جهانی ۱۹۹۴ آمریکا نیز بازماند.
در این سری مقالات:
تا جام جهانی؛ هر آن‌چه درباره فوتبال ایران باید بدانید
تا جام‌جهانی؛ از فوتبال ایران پیش از انقلاب چه می‌دانیم؟
تا جام جهانی؛ ستاره‌های فوتبال ایران در دهه ۷۰ میلادی
تا جام جهانی؛ فوتبال ایران چگونه امنیتی شد؟
تا جام جهانی؛ نیروهای امنیتی در ورزشگاه‌های ایران چه می‌کنند؟
تا جام جهانی؛ سهم زنان از ورزشگاه‌های ایران: چهار دهه، صفر درصد
تا جام جهانی؛ چرا فیفا چشم‌هایش را سال‌ها به روی زنان ایرانی بست؟
تا جام جهانی؛ نسل طلایی فوتبال ایران، دهه مربیان خارجی
تا جام‌جهانی؛ نقش رهبر جمهوری اسلامی در خروج مربیان خارجی
تا جام جهانی؛ کارلوس کی‌روش، مردی که فوتبال ایران فراموش نخواهد کرد
تا جام جهانی؛ قرارداد مارک ویلموتس چرا در فوتبال ایران بحث‌‌برانگیز شد؟
تا جام‌جهانی؛ چرا دراگان اسکوچیچ، در فوتبال ایران محبوب نشد؟
تا جام جهانی؛ چه کسی قرار بود سرمربی ایران باشد؟
تا جام جهانی؛ از کودتای بازیکنان تیم ملی علیه اسکوچیچ چه می‌دانیم؟
تا جام جهانی؛ حریفان ایران، زخم خورده‌های حمله به سفارت و گروگان‌گیری
تا جام جهانی؛ چرا نمی‌توان به این تیم ملی ایران امیدوار بود؟
تا جام جهانی؛ آشنایی با تیم ملی ایران: علی‌رضا جهانبخش
تا جام جهانی؛ آشنایی با تیم ملی ایران: علی‌رضا بیرانوند
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر