این گزارش خلاصه‌ای از آمارها و اطلاعاتی است که نشان می‌دهد وضعیت فقر در استان‌های مختلف ایران چگونه است. این اطلاعات بر اساس داده‌های تحقیق مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «خط فقر ایران در سال ۱۳۹۵» و تطبیق آن با سایر آمارهای رسمی، مانند سرشماری، تورم و بیکاری استخراج و محاسبه شده است.
شکنندگی کردستان
تصور عمومی درباره وضعیت فقر در کردستان بدتر از آن چیزی است که در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است. معمولا گزارش‌های میدانی از وضعیت بحرانی فقر و حاشیه‌نشینی در کردستان حکایت دارند، اما در رده‌بندی فقر، کردستان در جایگاه بیست و پنجمین استان فقیر ایران قرار گرفته که کمتر از ۹درصد مردم آن در شرایط فقر مطلق زندگی می‌کنند.
با این حال جمعیت فقرای کردستان بیشتر از ۱۳۵ هزار نفر برآورد شده که نزدیک به ۴۰ هزار خانواده را تشکیل می‌دهند. بعد خانوار فقیر در کردستان تفاوت چندانی با متوسط بعد خانوار در کل استان ندارد و کمتر از ۳.۵ نفر در هر خانواده است.
بر اساس آمار نیروی کار در سال ۹۶، نرخ بیکاری در استان بیش از میانگین کشوری و حدود ۱۳.۷ درصد است. با این حال نرخ نسبتا بالای مشارکت اقتصادی که می‌توان را به تمایل و آمادگی به کار باعث شده تا نسبت اشتغال در جمعیت بالای ۱۵ سال ۴۰ درصد باشد. اگر این اعداد را با اطلاعات سرشماری سال ۹۵ مقایسه کنیم به این نتیجه می‌رسیم که جمعیت شاغل استان کردستان حدود ۴۹۰ هزار نفر است. این عدد کمی بیشتر از تعداد کل خانوارهای استان است، به عبارتی در استان کردستان، بر خلاف اغلب مناطق ایران به ازای هر خانواده دست کم یک فرد شاغل وجود دارد و همین باعث شده نرخ فقر نسبتا در کردستان پایین باشد، اما تضمینی وجود ندارد که این وضعیت تداوم داشته باشد. همزمانی تورم و رکود و تحریم در سال ۹۷، باعث شده تا ناپایداری‌های اقتصادی و اجتماعی در مناطق مختلف ایران تشدید شود، به‌خصوص کردستان که طی ده‌ها سال گرفتار انواع و اقسام ناپایداری‌های سیاسی و اقتصادی و اجتماعی بوده است.
فقر شهری
جزئیات آمار فقر در استان کردستان نشان از آن دارد که پوشش فقر مطلق در مناطق شهری نزدیک به ۱۱ درصد جمعیت استان را فرامی‌گیرد. در سال ۹۵ بیش از ۳۲ هزار خانواده فقیر با جمعیتی بیش از ۱۲۱ هزار نفر به طور قطع زیر خط فقر مطلق قرار داشته‌اند. به این معنی که درآمدشان کمتر از خط فقر، یعنی ۴۱۰ هزار تومان در ماه برای یک نفر و یک میلیون و ۱۱۰ هزار تومان برای یک خانواده چهار نفری بوده است.
این حساب و کتاب دو سال پیش است، وگرنه با توجه به افزایش سطح عمومی قیمت‌ها و تورم دو سال گذشته، خط فقر به مراتب بالاتر از این اعداد و ارقام است. اگر آمارهای رسمی تورم را معتبر بدانیم و خط فقر را بر اساس تورم آبان ۹۷ در مناطق شهری استان کردستان به روز کنیم، خط فقر مطلق در پاییز ۹۷ بیش از ۶۳۰ هزار تومان برای یک نفر و بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان برای یک خانواده چهار نفری است.
مقایسه این اعداد و ارقام با حداقل دستمزد نشان از آن دارد که فقر در حال حاضر به مراتب عمیق‌تر از آن چیزی است که از سال ۹۵ ترسیم شده است.
فقر روستایی
بر اساس برآوردهای مرکز پژوهش‌های مجلس ۵ درصد خانواده‌های روستایی کردستان زیر خط فقر مطلق به سر می‌برند، با این تعریف که درآمدشان برای تهیه غذا در حد ۲۱۰۰ کالری در روز کافی نیست. جمعیت این خانواده‌ها به بیش از ۱۴ هزار نفر در سراسر استان می‌رسد. متوسط بعد خانوار روستایی در استان ۳.۵ نفر، اما متوسط بعد خانوار فقیر ۲.۱ نفر به ازای هر خانواده است. مقایسه این دو عدد نشان می‌دهد، خانواده‌های کوچک یک یا دو نفری در کردستان بیشتر در معرض فقر مطلق قرار دارند. تعداد بالای افراد خانواده هم باعث سرشکن شدن برخی هزینه‌ها می‌شود و هم درآمد مستمری و یارانه نقدی خانوار را افزایش می‌دهد.
خط فقر روستایی کردستان در سال ۹۵، ۲۲۰ هزار تومان در ماه برای یک نفر و ۴۸۳ هزار تومان برای یک خانواده سه نفری تعیین شده است.
اگر این اعداد را به نسبت تورم به روز کنیم، خط فقر در حال حاضر حدود ۳۵۰ هزار تومان برای یک نفر و بیش از ۷۶۰ هزار تومان برای یک خانواده سه‌نفری در مناطق روستایی استان کردستان است.
مطالب مرتبط:
اطلس فقر در ایران؛ سیستان و بلوچستان
اطلس فقر در ایران؛ آذربایجان غربی
اطلس فقر در ایران؛ استان مرکزی
اطلس فقر در ایران؛ خراسان شمالی
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر