اتاق قانون قسمت چهارم: زنان و هنرهای زیرزمینی

در چهارمین جلسه از برنامه اتاق قانون بنیاد سیامک پورزند دلایل زیرزمینی شدن کنسرت ها، موسیقی مدرن و دیگر هنرهای نمایشی که در آن زنان نقش اصلی را ایفاء می کنند بررسی می شود. بدون شک بعضی از هنرمندان زن در ایران توانسته اند با به کارگیری برخی روش ها و خلاقیت ها -از جمله استفاده از زبان استعاره و یا انتخاب مفاهیم مذهبی برای آثارشان- تا حدی سانسورهای حکومتی را دور زده و هنرشان را عرضه کنند. اما در بسیاری از موارد، هنرمندان یا قادر به دور زدن محدودیت های دولتی نبوده و یا حاضر نمی شوند تن به مقررات دولتی در زمینه سانسور دهند و در نتیجه چاره را در عرضه زیرزمینی آثار خود و یا خروج از کشور و تولید و عرضه آثارشان در خارج از ایران، می بینند. البته در این بین عده ای هم هستند که عطای عرضه هنرشان را به لقای آن بخشیده و تصمیم بر عدم عرضه هنرشان می گیرند. 

در این پادکست به علل و چگونگی این گونه برخوردها با هنرمندان زن و واکنش آن ها به این نوع برخوردها پرداخته می شود. برخورد با هنرمندان زن از اوایل انقلاب که هنوز قانونی در این خصوص وضع نشده بود، بر مبنای نظریات فقهی و شرعی انجام می گرفت. به تدریج قوانین تبعیض آمیزی علیه زنان به تصویب رسید که با وضع محدودیت های فراوان، مانع از فعالیت هنرمندان زن می شد. این محدودیت ها گاه در قالبی کلی بیان می شود. ضرورت حفظ ارزش های اسلامی مثالی از این محدودیت های کلی است که گاه به صورت مشخص (هم چون ضرورت پوشش بدن و موی سر هنرمندان زن ایرانی و یا ممنوعیت تک خوانی زن ها) و گاه به صورت سلیقه ای مدیران کشور راه را بر هنرمندان زن می بندد.