شایا گلدوست
مرگ «ژینا (مهسا) امینی»، در زمان بازداشت توسط نیروهای گشت ارشاد جمهوری اسلامی ایران، به بهانه بدحجابی در تاریخ ۲۵شهریور۱۴۰۱، موج کثیری از اعتراضات را در سراسر ایران بهدنبال داشت. جامعه الجیبیتیکیوپلاس، بههمراه دیگر گروههای تحت ستم، از جمله زنان و اقلیتهای اتنیکی، در تمامی اعتراضاتی که بیشاز شش ماه به طول انجامید، از جمله تظاهرات خیابانی و دانشگاهی و اعتصابات، نقش گسترده و قابل توجهی داشتند.
اعتراضاتی که نخست با هدف بازپسگیری حقوق و کرامت از دسترفته زنان آغاز و به تدریج رنگوبوی ضد حکومتی به خود گرفت. اما بااینهمه، این اعتراضات غالبا بهصورت مسالمتآمیز باقی ماند. با وجود این، مقامات جمهوری اسلامی ایران از ابتدایاعتراضات مسالمتآمیز مردمی از آن بهعنوان جنگ ترکیبی (هیبریدی) یاد کرده و سرکوب وحشیانه و گسترده معترضان را در دستور کار قراردادند.
***
نتیجه سرکوب حکومتی، کشتهشدن بیشاز ۵۰۰ تن از معترضان، ازجمله هفتاد کودک و مجروح، نقص عضو و بازداشت هزاران تن بوده است. اقدامات سرکوبگرایانه به همینجا ختم نمیشود و حکومت برای رسیدن به اهداف خود، از هیچ اقدامی فروگذار نکرده است. تعلیق و اخراج دانشجویان و کارمندان ادارات، آزار جنسی، تجاوز، اعترافات اجباری و ناپدیدسازی قهری معترضان و غیره، گوشهای از این اقدامات بوده است.
«ششرنگ»، شبکه لزبینها و ترنسجندرهای ایرانی در سالگرد شروع اعتراضات، در گزارشی تحقیقی با عنوان «جنگ علیه جسم و جان»، در نشستی جانبی در شورای حقوقبشر سازمان ملل در ژنو اعلام کرده است که معترضان الجیبیتیکیوپلاس در جنبش «زن، زندگی، آزادی» هدف جنایت، اذیتوآزار مبتنیبر جنسیت، که یکی از مصادیق جنایت علیه بشریت است، قرار گرفتهاند.
در این گزارش آمده که بالاترین مقامات جمهوری اسلامی، از همان ابتدا اعتراضاتی که با قتل ژینا-مهسا امینی آغاز شد را بهعنوان جنگ ترکیبی یا هیبریدی که توسط دولتهای غربی و اسراییل هدایت می شود طبقهبندی کردند، که باید با خشونتبارترین شکل ممکن سرکوب میشد.
گزارش «جنگ علیه جسم و جان » که براساس شهادت ۷۰ تن از اعضای جامعه رنگینکمانی که در اعتراضات شرکت داشته و برخی از آنان نیز دستگیر و زندانی شدهاند، اثبات میکند که این معترضان بهدلیل گرایش جنسی، هویت و بیان جنسیتی واقعی یا مفروضشان نسبت به باقی افراد که به نُرمها و هنجارهای جامعه نزدیکتر بودهاند، سطح بالاتری از خشونت را تجربه کرده و بهشکلی مضاعف در معرض سرکوب قرار داشتهاند.
علاوهبر این، این گزارش نشان میدهد که نفرتپراکنی علیه اقلیتهای جنسی و جنسیتی توسط مقامات بلندپایه جمهوری اسلامی ایران به خشنتر شدن جرایم بیعقوبت علیه این جامعه دامن زده است. شواهد حاکی از این است که تبلیغات منفی علیه جامعه رنگینکمانی در طول خیزش انقلابی تشدید شده است. هرچند افزایش سخنان حاوی نفرتپراکنی اقدامی ارتجاعی در مقابله با حضور آشکار افراد این جامعه و طرح مطالباتشان در این اعتراضات است.
سخنرانیهای رسمی حاوی نفرتپراکنی علیه جامعه رنگینکمانی در ایران، سابقه طولانی داشته و در طول خیزش ۱۴۰۱ گسترش یافته است. در این اظهارات اغلب افراد جامعه رنگینکمانی بهعنوان افرادی بیاخلاقی، حیوانصفت و تهدیدی دائمی برای ارزشهای خانواده اسلامی معرفی میشوند. بیان اظهارات نفرتپراکنانه در همه سطوح حکومتی ازجمله رییسجمهور و رهبر جمهوری اسلامی رواج دارد.
بهعنوان مثال، در دی۱۴۰۱، «حجتالله مسعود علی»، مدرس حوزه علمیه گفت: «کم شدن و اختیاری شدن پوشش، آزادی روابط دختران و پسران، جاافتادن همجنسگرایی و در نهایت در فروپاشی خانوادهها، از اهداف دنباله داری است که معاندین در سر دارند.»
او در همان سخنرانی، این «بیاخلاقی» را با اهداف اعتراضات در هم آمیخته و گفت: «در این ۱۰۰ روز اغتشاشگران نشان دادند که دقیقا چه چیزی میخواهند، حداقل چند شعار اقتصادی میدادند تا برخی از مردم جذبشان شوند. اینها مشخص است که دین را قبول ندارند و فقط مشکل حجاب نیست.»
در آذر۱۴۰۱، امامجمعه خرمآباد، «احمدرضا شاهرخی» نیز با صراحت بیشتری گفت: «اختلاف بر سر بیرون بودن چند تار مو نیست، حد شرعی حجاب وجه و کفین است و رعایت نکردن ولو بیرون بودن چند تار مو باشد، حرام است؛ ولی آنهایی که پشتصحنه ماجرا ایستادهاند، بهدنبال آن هستند که ملتهای مسلمان را بهسمت همجنسگرایی و ازدواج با حیوانات سوق دهند.»
«شادی امین»، مدیر شبکه ششرنگ که در پنجاه وچهارمین نشست شورای حقوقبشر سازمان ملل متحد در ژنو در حال برگزاری است، شرکت دارد، در این رابطه گفته است: «ما از جامعه بینالمللی میخواهیم که جنایات جمهوری اسلامی علیه جامعه الجیبیتیکیوپلاس در طی خیزش اخیر را بهعنوان جنایت علیه بشریت به رسمیت بشناسند و مسوولان جمهوری اسلامی را بهدلیل دست داشتن در این آزار و جنایات بر مبنای جنسیت، پاسخگو کند.»
او همچنین در این نشست، از خشونت و نقض حقوق زنان، دختران و جامعه الجیبیتیکیوپلاس و عدم پاسخگویی عاملین و آغاز جنگ ترکیبی رژیم با مردم ایران، صحبت کرده است.
براساس اساسنامه دادگاه بینالمللی کیفری، «اذیتوآزار مبتنیبر جنسیت»، یکی از مصادیق جنایت علیه بشریت است که شامل محرومیت افراد از حقوقبشر بهدلیل خصوصیات جنسیتیشان، و یا بهدلیل ساختارهای اجتماعی و معیارهایی که جنسیت را تعریف میکند است و در میانه وقوع جنایات جنگی یا جنایات بینالمللی دیگر رخ میدهد.
در این گزارش براساس روایت مشارکت کنندگان در تحقیق، ماموران امنیتی، مسوولان بازداشتگاهها و زندانها و مقامات قضایی به محض اینکه از ظاهر معترضان یا بازرسی محتویات موبایلهای آنها و یا بازجوییهای دیگران متوجه گرایش جنسی یا هویت جنسیتی آنان شدند، آنها را هدف خشونتهای جنسی، کلامی و فیزیکی که به جنسیتشان مرتبط بوده قرار دادهاند.
برخی از شرکتکنندگان در این تحقیق در اعتراضات خیابانی و در زندانها، مورد تعرض جنسی یا تجاوز قرار گرفتهاند. در موارد متعددی، آشکار شدن گرایش جنسی یا هویت جنسیتی شرکتکنندگان در این تحقیق باعث شده تاکید در بازجوییها از اتهام شرکت در اعتراضات، به سمت فعالیتهایشان بهعنوان یک عضو جامعه رنگینکمانی برود.
علاوهبر این، این گزارش شامل دادههایی است که اقلیتهای جنسی و جنسیتی پیرامون تجربیات و شواهد خود بهویژه در مورد نقض حقوقشان در حق برابری، حق برخورداری از عدم تبعیض، آزادی بیان جنسیتی، حفظ حریم خصوصی، حق تجمع و حق عدم شکنجه ارائه دادهاند.
در بخش پایانی این گزارش بر پایه یافتههای این تحقیق، ششرنگ از جامعه بینالمللی و بهویژه نهادهای حقوقبشر سازمان ملل متحد مانند کمیته مستقل حقیقتیاب بینالمللی در مورد جمهوری اسلامی ایران، گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد وضعیت ایران، سایر کارشناسان مستقل سازمان ملل بهویژه کارشناس مستقل در زمینه گرایش جنسی و هویت جنسیتی و همچنین دبیر کل این سازمان و کمیته حقوقبشر سازمان ملل میخواهد که جنایاتی را که جمهوری اسلامی برای سرکوب خیزش مردمی ۱۴۰۱ مرتکب شده، بهعنوان جنایت علیه بشریت به رسمیت بشناسند.
علاوهبر این، ششرنگ خواستار پاسخگو کردن مقامات جمهوری اسلامی برای جنایات علیه بشریت، بهویژه اذیتوآزار مبتنیبر جنسیت علیه افراد ایجیبیتیکیوپلاس است. ششرنگ همچنین از دادستان دیوان کیفری بینالمللی میخواهد که بر اساس ماده ۱۵ اساسنامه رم، بررسی مقدماتی را در مورد وضعیت ایران در رابطه با اعمالی که توسط اعضای نیروها و مقامات ایرانی در ایران در جریان اعتراضات سال ۱۴۰۱ در ایران انجام شده است، بهویژه جنایات ارتکابی علیه اقلیتهای جنسی و جنسیتی را آغاز کند.
ششرنگ مجددا در پایان خواستههای عمومی خود را از جامعه بینالمللی برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی برای موارد زیر تکرار میکند:
جرمزدایی کامل از روابط جنسی همجنسخواهانه، حذف مجازات اعدام و شلاق برای جرایم مربوط به روابط همجنسخواهانه مبتنیبر رضایت بین بزرگسالانپایان دادن به تبعیض و خشونت علیه افراد الجیبیتیکیوپلاس چه در قوانین، و چه در رفتار.حمایت و حفاظت ازافرادی که در چارچوبهای از پیش تعیین شده جنسیتی نمیگنجند در برابر اذیتوآزار، دستگیری و بازداشت خودسرانه، شکنجه و سایر بدرفتاریها، چه توسط دولت، و چه اشخاص غیردولتی.توقف نفرتپراکنی علیه جامعه الجیبیتیکیوپلاس.
مطلب مرتبط:
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر