سال ۱۳۰۶ «رضا شاه» نخستین شاه نظام پهلوی، دستور به خریداری و چمن کردن یک زمین در تهران، برای ساخت نخستین زمین فوتبال ایران را می‌دهد. سال ۱۳۱۲«علی‌اصغر حکمت» استاد دانشگاه و ادیب ایرانی، باز هم به دستور رضا شاه، سازمان پیشاهنگی و تربیت‌بدنی ایران را بنا می‌کند. یک سال بعد دستور ساخت ورزشگاه امجدیه به عنوان نخستین ورزشگاه مدرن ایران و منطقه غرب آسیا، برای برگزاری مسابقات فوتبال داده شد. سال ۱۳۱۸ این ورزشگاه به بهره‌برداری رسید.
«حسین صدقیانی» که از او به عنوان نخستین مربی تاریخ فوتبال ایران نام برده می‌شود، نقش موثری در شکل‌گیری فوتبال ایران و تصمیمات رضا شاه در زمینه شکل دادن زیرساخت‌های فوتبال ایران داشت.
نخستین باری که یک تیم از ایران در رقابتی خارج از مرزهای این کشور حاضر شد، به تابستان سال ۱۳۲۰ برمی‌گردد. تیم ایران به دعوت دولت افغانستان برای برگزاری یک بازی نمادین راهی این کشور شد. در آن زمان ایران در اشغال متفقین بود و چند روز پس از برگزاری این مسابقه، رضا شاه از پادشاهی خلع و فرزندش «محمدرضا شاه» جانشین او شد.
سرمربیگری تیم ایران را در این مسابقه، حسین صدقیانی برعهده داشت. او تیمی متشکل از فوتبالیست‌های مشهدی و تهرانی را به افغانستان برد و مقابل تیم این کشور به تساوی بدون گل رسید؛ در آن روز فوتبال ایران هیچ رسمیتی نداشت.
سال ۱۳۲۹ و هم‌زمان با پایان اشغال ایران از سوی متفقین، فدراسیون فوتبال ایران تاسیس شد. طبق اسناد، فدراسیون فوتبال ایران در تاریخ ۳۰دی۱۳۲۶، به صورت رسمی، به عضویت فدراسیون جهانی فوتبال درآمد.
بلافاصله پس از آن، فدراسیون فوتبال ایران با دعوت از تیم ملی ترکیه، میزبان این تیم در ورزشگاه امجدیه شد و در یک بازی دوستانه در برابر تیم ملی این کشور، با نتیجه ۱–۳ شکست خورد. مربیگری تیم ملی را هم‌چنان حسین صدقیانی برعهده داشت.
فوتبال ایران پس از آن به سرعت پله‌های ترقی را طی کرد. سال ۱۳۴۲ تیم ملی ایران برای نخستین بار در بازی‌های مقدماتی المپیک تابستانی شرکت کرد و توانست جواز حضور در المپیک ۱۹۶۴ توکیو را به دست آورد.
تیم ملی ایران در بازی‌های المپیک ۱۹۶۴ با دو شکست برابر آلمان شرقی و رومانی و یک تساوی برابر مکزیک در مرحله گروهی حذف شد.
آبان سال۱۳۴۵، تیم ملی ایران با مربیگری «گئورگی سوچ» مجارستانی در بازی‌های آسیایی ۱۹۶۶ بانکوک شرکت کرد و به مقام نایب قهرمانی این مسابقات رسید.
اردیبهشت سال۱۳۴۷، ایران موفق شد به نخستین مقام قهرمانی خود در رقابتهای جام ملت‌های آسیا دست یابد. تیم ملی ایران که میزبان مسابقات جام ملت‌های آسیا بود با سرمربیگری «محمود بیاتی» موفق شد با شکست دادن هنگ‌کنگ، چین و برمه به فینال مسابقات برسد. در فینال بازی‌ها که ۲۹اردیبهشت برگزار شد، تیم ملی ایران با نتیجه ۲ بر یک اسراییل را شکست داد و جام قهرمانی را به دست آورد.
در آن زمان، تیم‌ها و ورزشکاران اسراییل، در قاره آسیا مبارزه می‌کردند.
زمستان سال۱۳۵۰، تیم ملی فوتبال ایران برای دومین‌بار مجوز حضور در رقابتهای المپیک را به دست آورد و به بازی‌های ۱۹۷۲ مونیخ صعود کرد.
سال۱۳۵۱، تیم ملی فوتبال ایران به عنوان مدافع عنوان قهرمانی وارد رقابتهای جام ملت‌های آسیا به میزبانی بانکوک شد. ایران به ترتیب تیم‌های ملی عراق و تایلند را در مرحله گروهی و کامبوج را در مرحله حذفی شکست داد. سپس در فینال مسابقات کره‌جنوبی را مغلوب کرد و به دومین قهرمانی پیاپی خود در جام ملت‌های آسیا رسید.
سال۱۳۵۲، تیم ملی ایران برای نخستین‌بار در رقابتهای مقدماتی جام‌جهانی شرکت کرد. ایران در حالی که می‌توانست به سادگی به جام جهانی صعود کند، به دلیل یک بازی تدارکاتی اشتباه مقابل نیوزلند پیش از بازی با استرالیا و مصدوم شدن هفت بازیکن تیم ملی در این مسابقه، دیدار رفت را سه بر صفر مقابل استرالیا شکست خورد. در بازی برگشت دو بر صفر پیروز شد اما به جام‌جهانی راه نیافت.
پس از این شکست «فرانک اوفارل»، سرمربی سابق منچستریونایتد به عنوان سرمربی تیم ملی ایران معرفی شد. او تیم ملی را در نخستین قدم به قهرمانی بازی‌های آسیایی۱۹۷۴ تهران رساند. تیم ملی ایران از این سال صاحب یک ورزشگاه یکصد هزار نفری شد؛ ورزشگاهی که ابتدا «آریامهر» نام داشت.
مرداد سال۱۳۵۴، ایران برای سومین‌بار پیاپی، مجوز حضور در رقابتهای فوتبال المپیک را به دست آورد.
خرداد سال۱۳۵۵، ایران به عنوان قهرمان دو دوره گذشته رقابتهای جام ملت‌های آسیا و میزبان این دور از بازی‌ها، وارد این مسابقات شد. تیم ملی ایران پس از پیروزی مقابل عراق و یمن در مرحله گروهی، شکست دادن چین در مرحله حذفی و پیروزی مقابل کویت در بازی فینال، با ۱۳ گل زده و بدون گل خورده به سومین قهرمانی پیاپی خود در جام ملت‌های آسیا رسید.
این نقطه پایانی بر موفقیت‌ها و قهرمانی‌های ایران در رقابتهای جام ملت‌های آسیا بود.
تیم ملی ایران سال۱۳۵۶، موفق شد در مرحله نخست، با از پیش روی برداشتن عربستان سعودی، سوریه و عراق و در مرحله نهایی با مغلوب کردن استرالیا، کره جنوبی، کویت و هنگ کنگ به رقابتهای جام‌جهانی ۱۹۷۸ صعود کند. این نخستین صعود تاریخ فوتبال ایران به رقابتهای جام جهانی فوتبال بود؛ در آن سال تنها یک تیم از قاره آسیا و اقیانوسیه به جام‌جهانی فوتبال صعود می‌کرد.
تیم ملی فوتبال ایران در جام‌جهانی ۱۹۷۸ در گروه چهارم این رقابت‌ها، با تیم‌های هلند، اسکاتلند و پرو همگروه بود. ایران در بازی اول با نتیجه سه بر صفر مغلوب هلند شد. در بازی دوم، با تک گل ایرج دانایی‌فر مقابل اسکاتلند به تساوی رسید و در بازی پایانی با نتیجه ۴ بر یک مقابل پرو شکست خورد. تک گل ایران مقابل پرو را حسن روشن به ثمر رساند.
این پایان کار تیم ملی فوتبال ایران در جام‌جهانی و آغاز سقوط دو دهه‌ای فوتبال ایران در تمامی رقابتهای بین‌المللی بود.
در این سری مقالات:
تا جام جهانی؛ هر آن‌چه درباره فوتبال ایران باید بدانید
تا جام‌جهانی؛ از فوتبال ایران پیش از انقلاب چه می‌دانیم؟
تا جام جهانی؛ ستاره‌های فوتبال ایران در دهه ۷۰ میلادی
تا جام جهانی؛ جمهوری اسلامی چگونه تمام مسابقات بین‌المللی را تحریم کرد؟
تا جام جهانی؛ فوتبال ایران چگونه امنیتی شد؟
تا جام جهانی؛ نیروهای امنیتی در ورزشگاه‌های ایران چه می‌کنند؟
تا جام جهانی؛ سهم زنان از ورزشگاه‌های ایران: چهار دهه، صفر درصد
تا جام جهانی؛ چرا فیفا چشم‌هایش را سال‌ها به روی زنان ایرانی بست؟
تا جام جهانی؛ نسل طلایی فوتبال ایران، دهه مربیان خارجی
تا جام‌جهانی؛ نقش رهبر جمهوری اسلامی در خروج مربیان خارجی
تا جام جهانی؛ کارلوس کی‌روش، مردی که فوتبال ایران فراموش نخواهد کرد
تا جام جهانی؛ قرارداد مارک ویلموتس چرا در فوتبال ایران بحث‌‌برانگیز شد؟
تا جام‌جهانی؛ چرا دراگان اسکوچیچ، در فوتبال ایران محبوب نشد؟
تا جام جهانی؛ چه کسی قرار بود سرمربی ایران باشد؟
تا جام جهانی؛ از کودتای بازیکنان تیم ملی علیه اسکوچیچ چه می‌دانیم؟
تا جام جهانی؛ حریفان ایران، زخم خورده‌های حمله به سفارت و گروگان‌گیری
تا جام جهانی؛ چرا نمی‌توان به این تیم ملی ایران امیدوار بود؟
تا جام جهانی؛ آشنایی با تیم ملی ایران: علی‌رضا جهانبخش
تا جام جهانی؛ آشنایی با تیم ملی ایران: علی‌رضا بیرانوند
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر