این گزارش خلاصه‌ای از آمارها و اطلاعاتی است که نشان می‌دهد وضعیت فقر در استان‌های مختلف ایران چگونه است. این اطلاعات بر اساس داده‌های تحقیق مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «خط فقر ایران در سال ۱۳۹۵» و تطبیق آن با سایر آمارهای رسمی، مانند سرشماری، تورم و بیکاری استخراج و محاسبه شده است.
مخاطرات فقر در سرزمین فارس
در نیمه جنوبی ایران استان فارس یک استثنا است، استانی که در همسایگی آن استان کرمان نرخ فقر ۴۲درصد و هرمزگان با نرخ فقر ۲۸درصدی قرار دارد. اما بر اساس برآوردهای مرکز پژوهش‌های مجلس، تنها ۷.۶ درصد از مردم استان فارس زیر خط فقر قرار دارند و از این جهت استان فارس در رده‌بندی فقر در ایران، از آخر در مقام پنجم قرار دارد.
با این همه جمعیت فقر مطلق در استان فارس چشمگیر است. حدود ۱۱۷ هزار خانواده فقیر با جمعیتی بالغ بر ۳۶۶ هزار نفر رسما به عنوان فقیر شناخته می‌شوند؛ افرادی که بر اساس استانداردها، ناتوان از تامین ۲۱۰۰ کالری غذای روزانه‌اند و بالفعل در معرض گرسنگی و سوءتغذیه قرار دارند.
آمار نیروی کار در سال ۹۶ نشان می‌دهد اوضاع اشتغال در استان فارس چندان بد نیست. نرخ بیکاری در استان فارس کمتر از میانگین کشوری (۱۰.۸ درصد) و نسبت اشتغال جمعیت بالای ۱۵ سال ۳۹.۴ درصد است. اگر این آمار را با داده‌های سرشماری سال ۹۵ تطبیق دهیم، جمعیت شاغل استان فارس بیش از یک میلیون و ۴۴۵ هزار نفر تخمین زده می‌شود که البته ۱۳.۵درصد آنها حدود ۱۹۵ هزار نفر، شغل ناقص دارند.
با همه اینها اگر تعداد شاغلان را به نسبت تعداد خانواده‌های مقایسه کنیم، تعداد افراد شاغل بیشتر از تعداد خانوارهای استان است، به تعبیری به ازای هر خانواده، دست کم یک نفر آدم شاغل در استان وجود دارد. با این حساب مشخص است که سطح پایین درآمدها، به خصوص در مشاغل ناقص عامل اصلی فقر فارس در سال ۹۵ بوده است.
تردیدی نیست که جمعیت فقیر استان در حال حاضر بیشتر از سال ۹۵ است. اگر فرض کنیم وضعیت اشتغال در حال حاضر، مشابه سال ۹۵ باشد، با این همه شوک تورمی سال ۹۷ باعث شده تا هزینه‌های زندگی چنان بالا برود که لااقل در مناطق شهری خط فقر بالاتر از حداقل دستمزدها قرار بگیرد. در چنین شرایطی افزایش جمعیت فقیر یکی از طبیعی‌ترین اتفاقاتی است که مناسبات اجتماعی و سبک زندگی را در استان فارس و مرکز نسبتا پر جمعیت آن، شیراز، متحول می‌کند.
فقر شهری
بیش از ۷۰درصد فقرای استان فارس در مناطق شهری استان زندگی می‌کنند. تعداد خانواده‌های فقیر در شهرهای استان در سال ۹۵، حدود ۸۰ هزار خانواده و جمعیت فقیر شهرنشین فارس ۲۶۳ هزار نفر برآورد شده است. از این میان سهم شهر شیراز حدود ۴۱ درصد است و تعداد خانواده فقیر شهر ۳۳ هزار خانواده و جمعیت فقرای شیراز ۱۰۷ هزار نفر تخمین زده شده است.
خط فقر در شهر شیراز بالاتر از سایر مناطق شهری استان است. خط فقر در شیراز برای یک نفر ۵۰۵ هزار تومان و برای یک خانواده چهار نفری یک میلیون و ۳۶۵ هزار تومان بوده است. در سایر مناطق شهری استان ۳۶۵ هزار تومان برای یک نفر و ۹۸۳ هزار تومان برای یک خانواده چهار نفری براورد شده است.
اگر این اعداد را بر اساس اساس تورم مناطق شهری استان در آبان ۹۷ به روز کنیم به این نتیجه می‌رسیم که در حال حاضر خط فقر مطلق برای یک خانواده چهار نفری در شیراز یک میلیون و ۹۲۰ هزار تومان و در سایر شهرهای استان حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است.
فقر روستایی
وضعیت فقر در مناطق روستایی فارس بدتر از مناطق شهری است. استان فارس اگرچه در رده‌بندی فقر مطلق در جایگاه بیست و هفتم قرار دارد، اما در رده‌بندی فقر روستایی در جایگاه هفدهم قرار دارد.
حدود ۱۰ درصد از خانواده‌های روستایی و بیش از ۷درصد جمعیت روستانشین استان فارس در سال ۹۵ زیر خط فقر مطلق روستایی قرار داشته‌اند. این خط برای یک نفر درآمد ۲۳۳ هزار تومان در ماه و برای یک خانواده سه نفری ۵۱۵ هزار تومان تعریف شده بود.
اگر خط فقر را به نسبت نرخ تورم در مناطق روستایی استان فارس به روز کنیم، در میانه پاییز ۹۷، خط فقر چیزی در حدود ۳۵۰ هزار تومان برای یک نفر و ۷۷۰ هزار تومان برای یک خانواده سه نفری برآورد می‌شود.
مطالب مرتبط:
اطلس فقر در ایران؛ سیستان و بلوچستان
اطلس فقر در ایران؛ آذربایجان غربی
اطلس فقر در ایران؛ استان مرکزی
اطلس فقر در ایران؛ خراسان شمالی
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر