دو هفته مانده به بازگشایی رسمی مجلس یازدهم، افطاری‌ها و گده‌های سیاسی از یارکشی چهره‌های شاخص مجلس یازدهم، برای در اختیار گرفتن کرسی‌های کلیدی مجلس حکایت دارد. اعلام موجودیت فراکسیون انقلاب اسلامی و گردهمایی مدیران احمدی‌نژاد و ملاقات‌های روزانه قالیباف با منتخبان جوان مجلس یازدهم، کم‌کم دارد ترکیب فراکسیونی مجلس پیش‌رو را مشخص می‌کند.
ترکیب‌بندی فراکسیون‌های سیاسی مجلس یازدهم
معمولا ترکیب فراکسیون‌ها در ادوار مجلس شورای اسلامی که تکثر سیاسی در آن وجود داشته ۳ فراکسیونی بوده است. اصلاح‌طلبان، اصولگرایان و مستقل‌ها عنوان کلی سه فراکسیون مجالس متکثر بوده است مثل ادوار پنجم و دهم؛ اما همیشه این‌گونه نبوده، در برخی از دوره‌ها، به دلایل مختلف، اکثریت مطلق در اختیار یک جریان سیاسی بوده و اقلیت آن‌قدر کم‌رمق بوده که یا اساسا فراکسیونی تشکیل نداده و یا فاقد قدرت تاثیرگذاری بر سیاست‌های مجلس بوده است مثل مجلس هفتم، هشتم و نهم. در چنین مجالسی رقابت درون جناحی، ترکیب فراکسیون‌ها و خط‌مشی مجلس را تعیین می‌کند. مجلس یازدهم از این حیث شباهت زیادی به مجلس هشتم و نهم دارد، مجلسی با اکثریت قاطع اصولگرا و اقلیت کم‌رمقی به نام اصلاح‌طلب و مستقل؛ بنابراین ترکیب فراکسیون‌های مجلس یازدهم به این شکل خواهد بود:
۱- فراکسیون انقلاب اسلامی
فراکسیون انقلاب اسلامی، اولین فراکسیون سیاسی مجلس یازدهم است که رسما اعلام موجودیت کرده است. این فراکسیون که متعلق به جبهه پایداری است ۵۹ عضو دارد. ۵۹ عضوی که باید آن‌ها را رادیکال‌ترین اعضای مجلس آینده دانست. مشهورترین چهره‌های این فراکسیون که قاعدتا رهبری این فراکسیون را نیز عهده‌دار خواهند بود «مرتضی آقاتهرانی»، نماینده تهران، «علیرضا زاکانی» و «مجتبی ذوالنوری» نمایندگان قم هستند.
به نظر می‌آید این ۵۹ نفر بلندترین صدا را در مجلس یازدهم خواهند داشت و فارغ از اینکه در کمیسیون‌ها اکثریت داشته باشند یا نه بیشترین نقش را نیز در کمیسیون‌های تخصصی ایفا خواهند کرد.
پیش‌ازاین، از زاکانی و آقاتهرانی به‌عنوان نامزدهای این جریان برای ریاست مجلس یاد می‌شد. هفته گذشته، علیرضا زاکانی رسما از ریاست مجلس انصراف داد. فعلا آقاتهرانی تنها کاندیدای مطرح این جریان برای ریاست مجلس است ولی دور از ذهن است که درنهایت اکثریت مجلس به ریاست او تن دهد.
۲- فراکسیون نواصولگرایان
نواصولگرایان، چهره‌های جوان و یاران «محمدباقر قالیباف»، شهردار پیشین تهران هستند که با تکیه بر قدرت نفوذ قالیباف می‌کوشند نقش اصلی را در مجلس عهده‌دار شوند. آن‌ها اولین گروه منتخبان مجلس یازدهم بودند که بی‌اعتنا به شیوع کرونا و الزام به رعایت فاصله اجتماعی، جلسات سیاسی خود را تشکیل داده و رسما فعالیت فراکسیونی را آغاز کرده‌اند. عدد آن‌ها نیز حدود ۶۰ نفر است. تنها نامزد این جریان برای ریاست مجلس محمدباقر قالیباف است. چهره‌ای که به نظر بیشترین شانس برای تکیه زدن بر کرسی ریاست مجلس را داراست.
۳- فراکسیون احمدی‌نژادی‌ها
مدیران «محمود احمدی‌نژاد» که موفق به ورود به مجلس یازدهم شده‌اند، نیز حدود ۵۰ نفر هستند، آن‌ها نیز جلسات سیاسی خود را برای تصمیم‌گیری در خصوص چگونگی ایفای نقش در مجلس یازدهم برگزار کرده‌اند. آن‌ها به جریان پایداری نزدیک‌ترند ولی هنوز روشن نیست که در سه‌راهی، ائتلاف با جبهه پایداری، ائتلاف با نواصولگرایان و حفظ استقلال سیاسی، کدام مسیر را در پیش می‌گیرند. سابقه نشان داده که آن‌ها از تک‌روی بدشان نمی‌آید و بعید نیست ضلع سوم فراکسیون اصولگرایان را شکل دهند. تا این جای کار، «شمس‌الدین حسینی»، وزیر اقتصاد دولت احمدی‌نژاد خود را در قامت رهبر این جریان معرفی و نامزدی خود برای ریاست مجلس، اعلام کرده است. او گفته: «ما یک جلساتی داریم که درواقع فراتر از دولت نهم و دهم است. تعداد قابل‌توجهی از دوستان در این جلسات حضور پیدا می‌کنند و یکی از مباحث ما هم در آنجا تعیین مشارکت و تعیین ارکان مجلس است. حتما من و یکی از دوستان هم با تفاهم و رایزنی‌هایی که می‌کنیم می‌خواهیم کاندید ریاست مجلس شویم.» او نام دیگر کاندیدای این جریان برای ریاست مجلس را نگفته است.
از مدیران احمدی‌نژاد، «فریدون عباسی» که پیش‌ازاین ریاست سازمان انرژی اتمی را عهده‌دار بود، نیز برای ریاست مجلس اعلام نامزدی کرده ولی او قرار نیست از سوی این طیف معرفی شود. فریدون عباسی که از حوزه انتخابیه کازرون به مجلس راه یافته، خود را نامزد مستقل ریاست مجلس معرفی کرده است. اتفاقی که نشان از عدم شناخت او از بافت پارلمان دارد. مجلس جای فعالیت فردی نیست و نمایندگان جز نطق خواندن که عملی فردی است برای هر کاری نیاز به ائتلاف و جمع‌آوری امضای دیگر نمایندگان دارند.
۴- فراکسیون رهروان ولایت (اصولگرایان سنتی)
چهره‌ها و نیروهای سنتی اصولگرا که طی ادوار گذشته با نام فراکسیون رهروان ولایت در مجلس فعالیت کرده‌اند، در مجلس یازدهم نیز ۵۰-۶۰ کرسی در اختیار دارند. «مصطفی میرسلیم»، نماینده تهران و «حمیدرضا حاجی بابایی»، نماینده همدان از شاخص‌ترین چهره‌های این فراکسیون خواهند بود. میرسلیم خود را باسابقه‌ترین چهره سیاسی حاضر در مجلس و حمیدرضا حاجی بابایی خود را باسابقه‌ترین نماینده مجلس می‌داند، هردوی آن‌ها نیم‌نگاهی به ریاست مجلس یازدهم دارند. آن‌ها برای پیروز شدن باید بپذیرند که باید با یکی از سه فراکسیون فوق ائتلاف کنند تا وزن فراکسیونی‌شان بالا رود.
احتمال اینکه هر ۴ جریان سیاسی اصولگرا، مستقل به فعالیت فراکسیون روی آورند زیاد نیست، قاعدتا آن‌ها با یکدیگر ائتلاف و به دو فراکسیون رادیکال‌ها و میانه‌روهای اصولگرا تقسیم خواهند شد. در این حالت به لحاظ عددی فراکسیون اصولگرایان میانه‌رو با در نظر گرفتن این واقعیت که در شرایط حساس همراهی اصلاح‌طلبان و مستقل‌ها را نیز با خود خواهند داشت از وزن سنگین‌تری برخوردارند ولی رادیکال‌ها صدای بلندتری خواهند داشت آن‌ها با همراهی نیروهای سیاسی-امنیتی بیرون مجلس، می‌توانند هر طرحی را در مجلس پیش ببرند.
۵- فراکسیون مستقل‌ها و اصلاح‌طلبان
تا اینجای کار خاموش‌ترین گروه سیاسی مجلس یازدهم، مستقل‌ها و اصلاح‌طلبان بوده‌اند، هیچ خبری از گردهمایی و تشکیل جلسه میان آن‌ها نیست و هنوز روشن نیست چه برنامه‌ای برای مجلس دارند. تکلیف اصلاح‌طلبان را شورای نگهبان با رد صلاحیت فله‌ای آن‌ها، پیش از انتخابات روشن کرد، آن‌ها با ۱۴-۱۵ کرسی، نقشی در مجلس بعد نخواهند داشت و قطعا با نام اصلاحات نیز فراکسیونی تشکیل نخواهند داد. تنها اتفاقی که به حضور آن‌ها در مجلس بعد می‌تواند معنا ببخشد، ائتلاف با منتخبان مستقل و تشکیل فراکسیون مستقل‌ها یا فراکسیون اعتدال است. در چنین حالتی آن‌ها می‌توانند با ۶۰ عضو، در مجلس نقش کمرنگی داشته باشند. «مسعود پزشکیان»، نایب‌رییس اول مجلس دهم و نماینده تبریز و «غلامرضا تاجگردون»، نماینده گچساران و رییس کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس نهم و دهم و «احمد آوایی»، نماینده دزفول مطرح‌ترین چهره‌های این فراکسیون خواهند بود. آن‌ها اگر بتوانند به این ائتلاف شکل دهند حتی می‌توانند از فرصت رویارویی اصولگرایان با یکدیگر، استفاده کرده و برخی کرسی‌های تاثیرگذار مجلس را در دست گیرند.
یارگیری چهره‌های شاخص اصولگرا نشان می‌دهد که تشکیل فراکسیون مادری به نام فراکسیون اصولگرا مانند فراکسیون دوم خرداد مجلس ششم که چون چتری تمام اصلاح‌طلبان این مجلس را دربرمی گرفت، در مجلس یازدهم شکل بگیرد. اختلاف فکری و عملی میان اصولگرایان راه‌یافته به مجلس یازدهم بیشتر از آن چیزی است که آن‌ها بپذیرند زیر یک چتر در مجلس فعالیت کنند، بنابراین در مجلس یازدهم از دو تا چهار فراکسیون اصولگرا به همراه یک فراکسیون مستقل (مجمع مستقل‌ها، اعتدال‌گراها و اصلاح‌طلبان) خواهیم داشت. فراکسیون‌هایی که هرکدام می‌کوشند صندلی‌های تاثیرگذار مجلس را در کنترل خود درآورند.
مطالب مرتبط:
اولین فراکسیون مجلس یازدهم با نام دانش‌بنیان ایجاد شد
خط‌‌ونشان منتخبان مجلس یازدهم برای حسن روحانی
منتخبان مجلس یازدهم بیشتر در چه رشته‌ای تحصیل کرده‌اند؟
بررسی اولویت‌های کشور در جلسات شبانه منتخبان مجلس یازدهم
فراکسیون زنان مجلس یازدهم؛ جای طرح مطالبات واقعی زنان نیست
نسخه اقتصادی منتخبان مجلس یازدهم در دوران کرونا و پسا‌کرونا
نمایندگان زن مجلس یازدهم؛ نمایندگان سابق و اصولگرایان گمنام
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر