بازگشایی مجدد جمعه‌بازار پروانه بعد از یک‌سال؛ کسی فاصله اجتماعی را رعایت نمی‌کند

اولدوز صادقی، شهروند خبرنگار، تهران

جمعه بیست وششم دی ماه دومین هفته‌ای است که بساط «جمعه بازار پارکینگ پروانه» به محل جدید یعنی «باغ هنر» اراضی عباس آباد منتقل شده است. جمعه بازار پروانه یکی از معروف‌ترین بازارهای هفتگی در تهران است که سال‌ها در خیابان جمهوری پشت کوچه برلن سابق در پارکینگ طبقاتی «پروانه» برگزار می‌شد؛ اما این بازار از روز نهم اسفند ۱۳۹۸ به دلیل اقدامات پیشگیرانه از شیوع ویروس کرونا تعطیل شد. البته در آن زمان هم همه می‌دانستند تنها دلیل تعطیلی این بازارچه شیوع ویروس کرونا نیست و پیش از شیوع کرونا نیز خبرهایی از تعطیلی این بازار به خاطر واگذاری ملک پارکینگ پروانه به «بنیاد مستضعفان» و همچنین فقدان ایمنی مکان منتشر شده بود.
یک شهروند خبرنگار حالا در دومین هفته‌ای که جمعه بازار پروانه پس از یکسال تعطیلی فعالیتش را در مکان جدید از سر گرفته، به این مکان سر زده و گزارش عکس‌هایش از این بازار هفتگی محبوب را برای « ایران وایر» فرستاده است.
***
چند خانم و آقا جلوی سالن شهدا جنب درب ورودی باغ هنر با کیسه‌های بزرگی روی جدول نشسته‌اند. یکی از آن‌ها می‌گوید: «گفته بودند هر چه زودتر بیایید بهتر است. ما هشت صبح آمدیم، اما ماموران اجازه ندادند بارمان را به داخل ببریم. می‌گویند بعضی‌ها دو صبح، بعضی‌ها چهار صبح آمده‌‌اند و جا گرفته‌‌اند، الان دیگر فضای خالی نمانده. من فکر نمی‌کردم که صبح زود یعنی نصفه شب.»
جمعه بازار پروانه در طول سال‌ها به محل فروش انواع دست‌ساخته‌های کارآفرینان تبدیل شد. آن‌ها که از کمک‌های دولتی بهره‌مند نیستند و توان اجاره مغازه ندارند. مانتوها و روتختی‌های دست‌باف، مانتوها و لباس‌های تکه‌دوزی شده، بدلیجات، انواع اشیای قدیمی و تابلوهای هنری کار دست را می‌توان در بساط فروشندگان جمعه بازار پروانه پیدا کرد. بسیاری از اجناس هنری این بازار یا در مغازه‌ها یافت نمی‌شوند و یا قیمت‌های بالاتری دارند.
خانمی که آن طرف‌تر ایستاده می‌گوید: «مردم بازار پروانه را می‌شناسند. به خاطر همین استقبال می‌کنند. الان هم که به خاطر کرونا چند وقتی این بازار دایر نمی‌شد. استقبال بیشتر است.» او می‌گوید: «من شیرینی خشک و ترشی و رب خانگی برای فروش آورده بودم؛ اما گفتند اجازه فروش مواد غذایی نیست.» او مکثی می‌کند و می‌گوید:
«جلوی سر در ورودی باغ هنر یک کیوسک لوازم بهداشتی وسایلی از قبیل ماسک و ضدعفونی‌کننده و دستکش به بازدیدکنندگان می‌فروشند. بازدیدکنندگان جمعه بازار همگی ماسک به چهره دارند. بسیاری از آن‌ها از این که جمعه‌بازار دوباره باز شده خوشحالند و باز شدن این بازارچه آن‌ها را یاد دوران پیش از کرونا انداخته است.»

خانم جوانی که مشغول خرید یک ظرف مسی است، می‌گوید: «کرونا باعث شد قدر زندگی عادی را بدانیم. اصلا امروز آمدم اینجا روحم تازه شد.» محوطه زیبای باغ هنر هم، هم مشتریان و هم فروشندگان را به وجد آورده است. صمد یکی از فروشندگان که رومیزی روبان‌دوزی می‌فروشد، می‌گوید: «از فضای خفه پارکینگ پروانه راحت شدیم. خدا کند از کرونا هم راحت شویم.»
رادیو لوکال نمایشگاه مرتب خوشامدگویی میکند و به مردم رعایت فاصله اجتماعی و زدن ماسک را یادآوری می‌کند. با این حال فاصله اجتماعی چندان رعایت نمی‌شود.
خانمی که گلیم و جاجیم و پتوهای دست‌بافت ترکمنی می‌فروشد، می‌گوید: «ساعت چهار صبح آمدیم اینجا تو سرما که جای بهتری گیرمان بیاید، هنوز جاها مشخص نیست وهر کس زودتر بیاید جای بهتری نصیبش می‌شود، هنوز که قسمتمان نبوده دشت کنیم، انشالله می‌فروشیم.»
منظور از غرفه، یا میزهایی است که اشیای فروشی روی آن قرار دارند یا زیرانداز‌های پارچه‌‌ای قرمزی که روی آن سکه‌های قدیمی و چاقو و قلمدان و گلدان و حتی آینه شمعدان‌های برنزی قدیمی را برای فروش به نمایش گذاشته‌‌اند. در وسط بازار قسمتی هم مربوط به پوشاک است که از روسری ترکمنی گرفته تا پالتو خز و مانتو گیپور را می‌توان در آنجا یافت.
یکی از غرفه‌داران در رابطه با قیمت اجاره این غرفه‌ها می‌گوید: «فعلا هنوز مشخص نیست. الان به نسبت فضایی که هر غرفه‌دار اشغال کرده، ازروزی هشتاد هزار تومان تا دویست‌وپنجاه‌ هزار تومان گرفته‌اند. حدود دو هزار و سیصد غرفه هستیم. این سالن و دو حیاط پشتی و دو نیم‌طبقه روی حیاط‌ها دارد که همه پر از غرفه شده، شهرداری از همه‌جا استفاده کرده و اجاره داده که خدا می‌داند چه پولی گرفته. برای ما هم خوب است، بهتر از بیکاری است.»
خانمی که زیورآلات دست‌ساخته‌‌اش را برای فروش آورده، حرف همکارش را ادامه می‌دهد و می‌گوید: «شنیدم شهرداری منطقه یک با شهرداری منطقه دوازده برسر اینکه جمعه بازار «پروانه» کجا برگزار شود، به اختلاف خورده‌اند. چون برایشان خیلی منفعت دارد. شنیده‌ام حالا شاید طوری بشود پنج شنبه‌ها محل سابق خودمان پارکینگ پروانه باشیم و جمعه‌ها هم اینجا باشیم.»
همکارش می‌گوید: «ما که از خدایمان است هفته‌ای دوبار برگزار شود. پارسال فروش عیدمان از بین رفت. انشالله امسال جبران کنیم و بعد از چند ثانیه مکث می‌گوید: «اما راستش اینجا از پارکینگ پروانه خیلی بهتر است، چون افرادی که اینجا می‌آیند معمولا شمال شهر زندگی می‌کنند وتوان خرید بیشتری دارند. فضا هم اینجا خیلی بهتر است. آنجا پارکینگ است و وقتی شلوغ می‌شد اکسیژن هوا خیلی کم می‌شد؛ نفس‌مان به سختی می‌آمد؛ اینجا فضا باز است.»

رادیو لوکال جمعه‌بازار هر چند دقیقه اعلام می‌کند: «غرفه‌داران لطفا حتما قبض‌های صورتی را تهیه کنید که برای هفته آینده به مشکل برنخورید و استعلام حضور شما در این هفته باشد. مشتریان و فروشندگان گرامی لطفا ماسک بزنید و فاصله اجتماعی را رعایت کنید.» با این حال خبری از رعایت فاصله اجتماعی نیست.