این گزارش خلاصه‌ای از آمارها و اطلاعاتی است که نشان می‌دهد وضعیت فقر در استان‌های مختلف ایران چگونه است. این اطلاعات بر اساس داده‌های تحقیق مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «خط فقر ایران در سال ۱۳۹۵» و تطبیق آن با سایر آمارهای رسمی، مانند سرشماری، تورم و بیکاری استخراج و محاسبه شده است.
مازندران در انتهای جدول رده‌بندی فقر در ایران چه می‌کند؟
در انتهای جدول رده‌بندی فقر در ایران، ناگهان نرخ فقر کاهش قابل ملاحظه‌ای پیدا می‌کند. مازندران بیست و نهمین استان ایران است که جمعیت فقرای آن در سال ۹۵، تنها حدود ۲.۳ درصد جمعیت استان برآورد شده است. این نرخ فقر نه‌تنها نسبت به میانگین کشوری که حتی نسبت به همسایگان مازندران نیز -به خصوص همسایه شرقی- قابل ملاحظه است. در حالی که گلستان چهارمین استان فقیر ایران است و بیش از یک سوم جمعیت آن زیر خط فقر مطلق قرار دارند، در مازندران از هر صد نفر کمتر از ۳ نفر درآمدشان زیر خط فقر مطلق است.
قاعدتا این مساله دلایل متعددی دارد. در سطرهای آینده به بررسی وضعیت اشتغال در استان اشاره خواهد شد، اما آمارها نشان می‌دهد اگرچه اوضاع اشتغال در استان مازندران به نسبت میانگین کشوری کمی بهتر است، اما تفاوت در حدی نیست که نرخ پایین فقر را به وضعیت اشتغال نسبت دهیم. حتی هزینه‌های زندگی نیز تفاوت چندانی با استان‌های همجوار ندارد، چنانکه استان مازندران، درست در همان خوشه‌ای قرار دارد که استان‌های گیلان و گلستان دسته‌بندی شده‌اند.
بنابراین به نظر می‌رسد درآمدهایی که رسما جزو درآمد حاصل از شغل به حساب نمی‌آیند - مثل درآمد اجاره ملک یا درآمد سود سپرده‌های بانکی و...- به داد مردم مازندران رسیده تا به لطف سرریز سرمایه از تهران و سایر مناطق ایران، خود را از زیر خط فقر بالا بکشند.
برآوردهای مرکز پژوهش‌ّای مجلس نشان می‌دهد از جمعیت ۳میلیون و ۳۰۰ هزار نفری استان مازندران تنها ۷۴ هزار نفر به عنوان فقیر مطلق شناسایی شده‌اند و از حدود یک میلیون و ۱۰۰ خانوار استان، حدود ۲۳ هزار خانواده از پس تامین حداقل هزینه‌های زندگی با استاندارد ۲۱۰۰ کالری غذا در روز برنمی‌آیند.
بر اساس آمار نیروی کار در سال ۹۶ نرخ بیکاری در استان مازندران ۱۰ درصد است و نسبت اشتغال جمعیت بالای ۱۵ سال استان ۴۰.۴ درصد برآورد شده است. اگر این آمار را با داده‌های سرشماری سال ۹۵ مقایسه کنیم، جمعیت شاغل استان چیزی بیش از یک میلیون و ۶۵ هزار نفر برآورد می‌شود. این تقریبا ۲۰هزار واحد از تعداد خانوارهای استان کمتر است، یعنی اگر فرض کنیم هر خانواده یک فرد شاغل دارد، ۲۰ هزار خانواده بدون حتی یک نفر شاغل امورات خود را سپری می‌کنند.
فقر شهری
بر اساس سرشماری سال ۹۵، بیش از ۵۷درصد مردم استان در مناطق شهری زندگی می‌کنند. از این تعداد ۳درصد که جمعیت‌شان بیش از ۵۶ هزار نفر است، زیر خط فقر مطلق قرار داشته‌اند. خط تعیین کننده که بر اساس تعریف درآمد ۴۱۰ هزار تومان برای یک نفر و درآمد یک میلیون و ۱۱۰ هزار تومان برای یک خانواده تعیین شده است.
اگر آمارهای رسمی تورم را معتبر بدانیم و خط فقر را بر اساس تورم آبان در مناطق شهری استان به روز کنیم، در میانه پاییز امسال، خط فقر سرانه نزدیک ۶۰۰ هزار تومان و خط فقر یک خانواده چهار نفری نزدیک یکی میلیون و ۶۰۰ هزار تومان تخمین زده می‌شود.
فقر روستایی
مازندران پس از خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و فارس، بزرگ‌ترین جمعیت روستانشین را در سراسر ایران دارد. در سرشماری سال ۹۵، جمعیت روستایی استان نزدیک یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر اعلام شده است که از میان آنها فقط ۱.۳درصد، حدود ۱۸ هزار نفر زیر خط فقر مطلق قرار داشته‌اند.
خط فقر مطلق سرانه در سال ۹۵، ۲۳۳ هزار تومان برای یک نفر و ۶۳۱ هزار تومان برای یک خانواده چهار نفری تعیین شده است.
اگر خط فقر را بر اساس نرخ تورم آبان ۹۷ در مناطق روستایی استان مازندران به روز کنیم، ملاک فقر مطلق برای یک نفر حدود ۳۵۰ هزار تومان و برای یک خانواده چهار نفری روستایی در مازندران حدود ۹۲۰ هزار تومان برآورد می‌شود.
مطالب مرتبط:
اطلس فقر در ایران؛ سیستان و بلوچستان
اطلس فقر در ایران؛ آذربایجان غربی
اطلس فقر در ایران؛ استان مرکزی
اطلس فقر در ایران؛ خراسان شمالی
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر