تا اینجا درباره همکاری خبرنگاران با «ایران‌وایر» یا با دیگر شبکههای خبری مشابه صحبت کرده‌ایم. در دوران حاضر، یک خبرنگار می‌تواند خودش به‌تنهایی یک سازمان خبری مستقل باشد که مطالبش را یک‌تنه برای مخاطبان کم یا زیاد خود بنویسد، ادیت یا ویرایش کند و سپس منتشر کند. تولید محتوا خبری در شبکههای اجتماعی فرصت‌ها و منافع بسیاری را در اختیار خبرنگاران و سازمان‌های خبری آنها قرار می‌دهد، که البته چالش‌ها و خطراتی هم دارد. در این قسمت، به خبرنگارانی می‌پردازیم که برند خبری خود را در شبکههای اجتماعی می‌سازند.
چرا خبرنگاران باید در شبکههای اجتماعی فعالیت داشته باشند؟
تا همین چندی پیش، اخبار به‌طور روزانه، هفتگی و حتی ماهانه پخش می‌شد. خبرنگاران فرصت داشتند تا پیش از آنکه گزارش خود را درباره یک رویداد خبری منتشر کنند، درباره آن تحقیق کنند، به ابعاد مختلف آن فکر کنند، با دقت مطلب خود را بنویسند و ویرایش کنند؛ حالا اما شرایط کاملا فرق کرده است.
اطلاعات ۲۴ ساعت شبانه‌‌روز به‌سرعت در سراسر دنیا در گردش است و بخشی از این اطلاعات هم نادرست است. البته وقتی هرکسی بتواند مطلب خود را از روی موبایلش به سراسر دنیا مخابره کند، چندان هم جای تعجب ندارد که کیفیت همه مطالب شبیه هم نباشد. جمله‌ای هست که می‌گوید: «تا حقیقت کفشش را بپوشد، دروغ نصف دنیا را گشته است.»
سرعت گسترش و انتشار حقیقت
شهروندخبرنگارانی که به حقیقت، پاسخگویی و مسوولیت‌پذیری متعهد‌اند و برای آن ارزش قائل‌اند، نباید فضا را به دروغگویان و دلالان شایعه واگذار کنند. نیاز جدی و مبرمی به این امر وجود دارد که اخبار در شبکههای اجتماعی، با همان دقت و صحت رسانه‌های حرفه‌ای تهیه و منتشر شوند.
خبرنگارها باید حقایق را به‌سرعت پیدا کنند، پیش از آنکه دروغ نصف دنیا را گشته باشد.
پیدا کردن مخاطبانی جدید و گوش سپردن به آنها
شبکههای اجتماعی این امکان را به خبرنگاران می‌دهد تا به طیف وسیعی از مخاطبان دست یابند که از رسانه‌های سنتی استفاده نمی‌کنند و یا به آنها اعتمادی ندارند. شبکههای اجتماعی به این دسته از افراد -که پیش‌از این کسی به صدایشان گوش نمی‌داد- امکان می‌دهد تا حرف خود را بزنند و نظرات خود را ابراز کنند، به‌نحوی که در قالب رسانه‌های سنتی امکان‌پذیر نبود. این نکته می‌تواند به ایجاد اعتماد در کیفیت خبرنگاری کمک کند.
شرکت در یک گفت‌وگو
نحوه تهیه خبر در رسانه‌های سنتی برای بسیاری از مردم نا آشنا است. آنها قطعا خود را بخشی از روند تولید و تهیه خبر نمی‌دانند، ولی در شبکههای اجتماعی اخبار در زمان واقعی رشد می‌کند، تحول می‌یابد و عموم مردم این روند را مشاهده می‌کنند. اطلاعات اضافه می‌شوند، آراء و نظرات مخالف آشکار می‌شوند و اشتباه‌ها تصحیح می‌شوند. هرکس می‌تواند در شکل دادن به خبر نقش داشته باشد؛ هرکس.
در انتشار اخبار در شبکههای اجتماعی، روحیه‌ای در جهت همکاری و تلاش مشترک وجود دارد. کم پیش نیامده که خبرنگارانی که به سازمان‌های خبری رقیب تعلق دارند، «پست»هایی منتشر کرده‌اند که در آن به مطلبی ارجاع داده‌اند که نهاد رقیب آن را تولید یا منتشر کرده است. البته معمولا سعی می‌کنند تا نظر یا اطلاعات خودشان را به آن اضافه کنند و اغلب هم به مطلب مشابهی که خودشان منتشر کرده‌اند لینک می‌دهند.
خبرنگاری که از شبکههای اجتماعی استفاده موثر و درستی می‌کند، می‌تواند فضا را برای گفت‌وگویی ملی تسهیل و آماده کند.
ساخت برند شخصی
سازمان‌های بزرگ خبری ترجیح می‌دهند که کارمندانشان روی شبکههای اجتماعی «پست» نگذارند و نگرانند که از این طریق، هویت تجاری‌شان تضعیف و یا حتی لکه‌دار شود؛ ولی درست عکس این مطلب صادق است. عموم مردم فهمیده‌اند که می‌توانند به خبرنگارهای فردی اعتماد کنند و اینکه با دنبال کردن آنها در شبکههای اجتماعی، می‌توانند اطلاعات خود را درباره علایق مشترک‌‌شان به‌روز نگه دارند.
برای خبرنگاران، حضور پر رنگ در شبکههای اجتماعی و تداوم آن می‌تواند به آنها کمک کند تا برند شخصی خود را بسازند و خودشان را به‌عنوان کارشناس و صاحب‌نظر در حوزه خاصی تثبیت کنند. اعتبار زیاد و سابقه خوب می‌تواند کارفرمایان دیگر را به سمت این دسته از خبرنگاران جذب کند. البته شکی نیست که خبرنگارانی که با نهادها و سازمان‌های خبری ارتباط نزدیکی داشته باشند، نباید با فعالیت‌های خود در شبکههای اجتماعی به آن نهادها آسیب وارد کنند و یا اصول آنها را به‌کلی زیر پا بگذارند. خط‌مشی‌ها و معیارهای دقیق می‌توانند مرز بین فعالیت‌ها و مواضع قابل‌قبول را از غیر قابل‌قبول روشن کنند.
راه‌کارهای عملی
در این قسمت، توصیه‌ها و نکاتی را مطرح می‌کنیم برای دسترسی و ارتباط موثر با مخاطبان جوان‌تر، از طریق شبکههای اجتماعی.
حوزه خود را بشناسید؛ شما به‌عنوان خبرنگار احتمالا حوزه تخصصی یا علایق خاصی دارید. این خودش کمک می‌کند که هویت خود را از دیگر خبرنگاران متمایز کنید و مخاطبان و «فالوور»های خودتان را داشته باشید. بنابراین، حوزه تخصصی خود را پیدا کنید و مطالب‌تان را حول‌محور آن قرار دهید. این حوزه می‌تواند منطقه‌ای جغرافیایی باشد، موضوعی مشخص باشد و یا روشی در تولید باشد، مانند عکس یا ویدیو کوتاه.
شبکه اجتماعی‌تان را انتخاب کنید؛ هر یک از شبکههای اجتماعی رویکرد و مخاطبان خاص خود را دارند. اینستاگرام، تیک‌تاک و اسنپ‌چت، بیشتر تصویرمحور‌ند و در بین کاربران جوان‌تر، از محبوبیت بیشتری برخوردار‌ند. تلگرام و توییتر بیشتر متن‌محور‌‌ند و مخاطبان مسن‌تری دارند.
ببینید می‌خواهید با چه گروهی در تماس باشید و چطور می‌توانید با آنها از طریق شبکه اجتماعی‌‌ای که انتخاب کرده‌اید، ارتباط برقرار کنید.
حضور خود را حفظ کنید؛ تداوم و انسجام یکی از اصول اساسی برای ساختن برند خودتان در شبکههای اجتماعی است. مرتب پست بگذارید (شاید حتی هر روز) و با فالوورهایتان در ارتباط و تعامل باشید تا بتوانید حول برندتان یک گروه قوی بسازید.
صادق باشید؛ صداقت و اصالت، به‌خصوص در مورد تعامل با مخاطبان جوان‌تر در شبکههای اجتماعی اهمیت دارد. صادق باشید و سعی کنید بیش‌از حد برندتان را تبلیغ نکنید.
محتوایی تولید کنید که قابل همرسانی باشد؛ مخاطبان جوان‌تر دوست دارند مطلبی را که از نظرشان جالب یا سرگرم‌کننده است، همرسانی کنند. بنابراین، محتوایی تولید کنید که قابل همرسانی باشد، مثل ویدیو کوتاه، اینفوگرافیک و تست‌ها یا رای‌گیری‌های تعاملی.
با مخاطبان خود تعامل کنید؛ شبکه اجتماعی فضایی است برای گفتوگوهای دوطرفه. بنابراین، با مخاطبان خود تعامل کنید، به کامنت‌ها و پیام‌های مخاطبانتان جواب بدهید و نظر آنها را جویا شوید. از این طریق، می‌توانید حول محتوایی که تولید می‌کنید، یک گروه قوی ایجاد کنید و اعضای آن را به همرسانی مطالب‌تان ترغیب کنید.
در جریان موضوعات روز باشید؛ مخاطبان جوان‌تر اغلب به آخرین خبرها و جریان‌ها علاقه‌مند هستند. بنابراین، در جریان آخرین اخبار و رویدادهای حوزه تخصصی‌تان باشید و ببینید چطور می‌توانید این اطلاعات را طوری ارائه کنید که برای مخاطبان جوان‌ترتان جالب و جذاب باشد.
کارتان را تبلیغ کنید؛ از شبکههای اجتماعی استفاده کنید و کارتان را تبلیغ کنید و تخصص‌تان را به مخاطبان خود ارائه کنید. لینک مقالات، سخنرانی‌ها و دیگر دستاوردهای‌تان را همرسانی کنید.
با دیگر خبرنگاران و اینفلوئنسرها شبکه‌سازی کنید؛ از شبکههای اجتماعی استفاده کنید تا با دیگر خبرنگاران و اینفلوئنسرهای حوزه خودتان شبکه‌سازی کنید. در پروژه‌های مختلف با آنها همکاری کنید، مطالب یکدیگر را همرسانی کنید و ارتباطاتی ایجاد کنید که به توسعه برندتان کمک کند.
ریسک‌ها و خطرها را از یاد نبرید
شبکههای اجتماعی با تمام مزایایی که دارند، عیب مهمی هم دارند؛ همه کسانی که در معرض دید عموم قرار دارند، می‌توانند مورد سوءاستفاده واقع شوند. وقتی در شبکههای اجتماعی فعالیت می‌کنید، خود را در معرض خطر می‌دهید. در معرض سوءاستفاده‌هایی قرار می‌گیرید که به‌هیچ‌وجه توجیهی ندارند و به‌ندرت توسط شبکههای اجتماعی مورد نظارت و کنترل موثر واقع می‌شود.
بدترین نوع سوءاستفاده، متوجه زنان و اعضای اقلیت‌های قومی است. برای نمونه، یک خبرنگار زن ایرانی که در خارج از کشور زندگی می‌کند، در عرض سه ماه ۴۰۰ هزار تهدید دریافت کرده و در نتیجه، ناچار شده تا برای خود و خانواده‌اش تمهیدات امنیت بیشتری را در نظر بگیرد.
بنابراین قبل از آنکه در شبکههای اجتماعی برای خودتان پروفایل بزرگی درست کنید، ببینید اصلا حاضر‌ید که با سوءاستفاده‌های مختلف روبه‌رو شوید و اینکه چطور به آنها خواهید پرداخت.
برای رفتن به درس بعدی اینجا کلیک کنید.
برای رفتن به درس قبلی اینجا کلیک کنید.
* جهت ارزیابی خود، به سه تست زیر پاسخ دهید:
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر